مهدی زهدی اقدم؛ فرخ درویش کجوری؛ مهدی غفاری؛ آسا ابراهیمی
چکیده
بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین‌ها تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود به‌منظور استفاده والدین در ایجاد واریته های هیبرید جدید ضروری است. افزون بر این، نوع وراثت صفات میتواند در تصمیم گیری برای تعیین روشهای اصلاحی مناسب و پیش‌بینی میزان پیشبرد ژنتیکی ناشی از گزینش کمک کند. در این پژوهش که در دو سال زراعی 93-94 در ایستگاه ...
بیشتر
بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین‌ها تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود به‌منظور استفاده والدین در ایجاد واریته های هیبرید جدید ضروری است. افزون بر این، نوع وراثت صفات میتواند در تصمیم گیری برای تعیین روشهای اصلاحی مناسب و پیش‌بینی میزان پیشبرد ژنتیکی ناشی از گزینش کمک کند. در این پژوهش که در دو سال زراعی 93-94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی انجام گردید به منظور بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی در آفتابگردان، پنج لاین نرعقیم و چهار تستر بازگرداننده باروری به‌صورت لاین در تستر در سال 1392 تلاقی داده شدند. هیبریدهای حاصل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار برای آبیاری مطلوب و سه تکرار برای تنش بررسی شدند. نتایج ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭﺍﺭﻳﺎﻧﺲ ساده در شرایط مطلوب برای کلیه صفات معنیدار و در شرایط محدود نیز برای کلیه صفات به‌جز وزن هزار دانه، رطوبت نسبی، عملکرد دانه، عملکرد روغن معنی دار گردید. درصورتی‌که ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭﺍﺭﻳﺎﻧﺲ مرکب برای ﺻﻔﺎﺕ مختلف ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ مطلوب ﻭ محدود ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ که میانگین مربعات به‌جز صفت رطوبت نسبی در شرایط محدود برای صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه،، پرولین، آنزیم کاتالاز، آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، کلروفیل a، کلروفیل b، عملکرد دانه و عملکرد روغن معنیدار بود. ﻧﺘـﺎﯾﺞ به‌دست‌آمده از ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ مرکب دادهﻫﺎ ﺣﺎﮐﯽ از ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮدن ﺗﺮﮐﯿﺐﭘﺬﯾﺮی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑـﺮای ﻻﯾـﻦﻫـﺎ و تسترها و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐپذیری خصوصی (لاین × تستر) برای اکثر صفات ﺑود. بر اساس ارزﯾﺎﺑﯽ ترکیب‌پذیری‌ها لاین AGK30 و AGK44، ﺗﺴﺘﺮ RGHK25 و RGHK50 و ﻫﯿﺒﺮﯾﺪ RGHK56×AGK44 به ترتیب مناسب‌ترین ﻻﯾﻦ، تستر و ﻫﯿﺒﺮﯾﺪ در ﻫﺮ دو ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻌﯿﯿﻦ شدند.
حال بی بی بادیردست؛ سید یحیی صالحی؛ حسین صبوری؛ علی موافقی؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری
چکیده
خشکی یکی از تنشهای محیطی است که رشد، نمو و عملکرد برنج را محدود می‌سازد. پیچیدگی روابط بین صفات از مسائلی است که فرآیند اصلاح واریته‌های متحمل به تنش خشکی را مشکل می‌نماید. امروزه از تکنیک‌های گرافیکی جدیدی برای بررسی اثر صفات با در نظر گرفتن اثرات متقابل آن‌ها استفاده میشود یکی از این روش‌ها GGE biplot است. این تحقیق برای بررسی تأثیر ...
بیشتر
خشکی یکی از تنشهای محیطی است که رشد، نمو و عملکرد برنج را محدود می‌سازد. پیچیدگی روابط بین صفات از مسائلی است که فرآیند اصلاح واریته‌های متحمل به تنش خشکی را مشکل می‌نماید. امروزه از تکنیک‌های گرافیکی جدیدی برای بررسی اثر صفات با در نظر گرفتن اثرات متقابل آن‌ها استفاده میشود یکی از این روش‌ها GGE biplot است. این تحقیق برای بررسی تأثیر تنش خشکی بر صفات زراعی و مورفولوژیکی ۲۶۳ ژنوتیپ برنج بر اساس طرح لاتیس در دو شرایط بدون تنش و تنش آبی در طول فصل زراعی سال ۱۳۹۴ انجام شد. دادهها با روش آماری تجزیه واریانس و GGE biplot موردبررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سه عامل محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل محیط × ژنوتیپ در اکثر صفات موردبررسی بسیار معنیدار بود. تجزیه GGE biplot نیز نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش خشکی عملکرد دانه رابطه مثبتی با وزن دانه پر، تعداد دانه پر، وزن خوشه اصلی، وزن کل خوشه‌ها، قطر ساقه، تعداد خوشهچه ثانویه، تعداد خوشهچه اولیه، بیوماس، شاخص برداشت و باروری داشت. همبستگی مثبت و معنیدار بین اکثر صفات نشان می‌دهد که یکی از این صفات میتواند به‌عنوان معیار انتخاب مورداستفاده قرار گیرد. ژنوتیپ HHZ 10-DT5-LI1-LI1 در شرایط بدون تنش با دارا بودن بالاترین میزان عملکرد دانه (146.69 گرم)، دانه پر (224.83)، وزن دانه پر (4.66 گرم) و شاخص برداشت (1.25) برترین ژنوتیپ در این محیط بود و ژنوتیپ HHZ 18-Y3-Y1-Y1 با بالاترین میزان وزن کل خوشه‌ها (46.5 گرم)، وزن خوشه اصلی (3.80 گرم)، تعداد دانه پر (207.5) و وزن دانه پر (3.42 گرم) و عملکرد (71.82 گرم) به‌عنوان ژنوتیپ متحمل شناسایی شد. از این ژنوتیپ‌ها میتوان در برنامه‌های اصلاحی برای بهبود تحمل به تنش خشکی به‌خصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک استفاده نمود.
حمید دهقان زاده
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر شاخص های فیزیولوژیکی، عملکرد و برخی اجزای عملکرد دانه سه رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سال زراعی 93 - 1392 به‌صورت کرتهای خردشده، با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در شهرستان تیران اصفهان به اجرا درآمد. تنش خشکی با سه سطح (آبیاری پس از 70، 90 و 110 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر شاخص های فیزیولوژیکی، عملکرد و برخی اجزای عملکرد دانه سه رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سال زراعی 93 - 1392 به‌صورت کرتهای خردشده، با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در شهرستان تیران اصفهان به اجرا درآمد. تنش خشکی با سه سطح (آبیاری پس از 70، 90 و 110 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A، به ترتیب به‌عنوان عدم تنش، تنش ملایم و شدید) در کرتهای اصلی و سه رقم گندم سپاهان، قدس و پیشتاز در کرتهای فرعی قرار گرفتند. تغییرات شاخص سطح برگ، روند تجمع ماده خشک کل، سرعت اسیمیلاسیون خالص، سرعت رشد محصول و عملکرد دانه ارقام گندم موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، افزایش شدت تنش از 90 به 110 میلیمتر تبخیر تجمعی، باعث کاهش معنی دار در میانگین شاخص های رشدی و عملکرد دانه شد. تحت تیمارهای آبیاری پس از 70 و 90 میلیمتر تبخیر تجمعی، روند تغییرات شاخص سطح برگ، ماده خشک کل، سرعت اسیمیلاسیون خالص و سرعت رشد محصول شباهت زیادی به یکدیگر داشت. این در حالی بود که در همه نمونه برداری ها با افزایش فاصله دو آبیاری از 90 به 110 میلیمتر تبخیر تجمعی، کاهش معنی داری در روند تغییرات شاخص سطح برگ، ماده خشک کل و سرعت رشد محصول مشاهده گردید؛ بنابراین ممکن است در شرایط آب و هوائی مشابه با انجام آبیاری گندم بر اساس 90 میلیمتر تبخیر از تشک تبخیر کلاس A، ضمن کاهش 22 درصد در مصرف آب آبیاری، شاخص های رشدی و عملکرد دانه هم به‌طور معنی داری تحت تأثیر قرار نگیرد.
عمران پارساپور؛ عبدالمهدی بخشنده؛ محمدحسین قرینه؛ حسن فیضی؛ محمد رضا مرادی تلاوت
چکیده
به‌منظور بررسی تاثیر محلولپاشی سیلیسیم بر عملکرد و توزیع مجدد ماده خشک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهشی مزرعهای در سال زراعی 95-1394 به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان اجرا گردید. تیمار تنش خشکی شامل سه سطح آبیاری نرمال (بدون قطع آبیاری یا ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تاثیر محلولپاشی سیلیسیم بر عملکرد و توزیع مجدد ماده خشک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهشی مزرعهای در سال زراعی 95-1394 به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان اجرا گردید. تیمار تنش خشکی شامل سه سطح آبیاری نرمال (بدون قطع آبیاری یا شاهد)، تنش خشکی از زمان ساقه‌روی تا گلدهی و تنش خشکی از گلدهی تا رسیدگی دانه به عنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی سطوح دی‌اکسید سیلیسیم در هفت سطح شامل بدون سیلیسیم (شاهد)، کاربرد ذرات نانو و غیرنانو سیلیسیم در غلظت‌های 50، 100 و 150 میلیگرم در لیتر به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی در دوره ساقه‌روی تا گلدهی عملکرد دانه گندم نسبت به شرایط آبیاری معمول را در حدود 35 درصد کاهش داد. محلولپاشی سیلیسیم تا حدودی تاثیر منفی تنش خشکی بر عملکرد دانه را تقلیل داد. عملکرد دانه گندم با کاربرد غلظت 100 میلیگرم در لیتر سیلیسیم نانو (577.61 گرم در متر مربع) و 150 میلیگرم در لیتر سیلیسیم غیر نانو (527.73 گرم در متر مربع) به‌طور معنیداری بیشتر از سایر تیمارهای محلولپاشی شد. صرف نظر از تیمارهای محلولپاشی، توزیع مجدد ماده خشک در شرایط آبیاری معمول در حدود 11 درصد کمتر از شرایط تنش خشکی بود. بیشترین سهم توزیع مجدد از عملکرد دانه گندم مربوط به محلولپاشی با غلظت 100 میلیگرم در لیتر سیلیسیم نانو در شرایط تنش از گلدهی تا پایان دوره رشد بود. همچنین تنش خشکی سهم فتوسنتز جاری در پر کردن دانه‌ها را به‌طور معنیداری کاهش داد.
فرشاد سرخی؛ مجتبی فاتح
چکیده
جهت بررسی اثر تنش خشکی بر شاخص سطح برگ، سرعت فتوسنتز، میزان کلروفیل، هدایت روزنهای و میزان پرولین در ارقام لوبیا چیتی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح، آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله رویشی شامل ظهور سه برگچه اول (V3) و قطع آبیاری در مرحله ...
بیشتر
جهت بررسی اثر تنش خشکی بر شاخص سطح برگ، سرعت فتوسنتز، میزان کلروفیل، هدایت روزنهای و میزان پرولین در ارقام لوبیا چیتی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح، آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله رویشی شامل ظهور سه برگچه اول (V3) و قطع آبیاری در مرحله گلدهی (R6) و دو رقم لوبیا چیتی (تلاش و خمین) بودند. نتایج نشان داد در هر دو رقم لوبیا چیتی شاخص سطح برگ، میزان کلروفیل a و b، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنهای در اثر تنش خشکی کاهش معنی دار یافت ولی بر میزان پرولین بطور معنی داری افزوده شد. تحت تنش، بیشترین مقدار کاهش در صفات به ترتیب به محتوای کلروفیل a، شاخص سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز و محتوای کلروفیل b اختصاص داشت. ارقام لوبیا از لحاظ شاخص سطح برگ و میزان کلروفیل b، تحت شرایط آبیاری کامل فاقد اختلاف معنیدار بودند ولی در شرایط اعمال تنش خشکی، رقم تلاش در مقایسه با رقم خمین به طور معنی داری از کاهش کمتر هدایت روزنهای، میزان کلروفیل و سرعت فتوسنتز برخوردار بود. میزان کاهش هدایت روزنهای در تنش خشکی در مراحل گلدهی و رویشی نسبت به شاهد (آبیاری کامل) در رقم تلاش به ترتیب 25.69 و 46.29 درصد و در رقم خمین به ترتیب 38.90 و 57.81 درصد بود و افزایش محتوی پرولین نیز در رقم تلاش به ترتیب 56.46 و 92.51 درصد و در رقم خمین به ترتیب 43.97 و 81.45 درصد بدست آمد. نتیجه گیری شد رقم تلاش با دوام فتوسنتزی بیشتر از طریق حفظ سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز و میزان کلروفیل و افزایش مقدار پرولین در شرایط تنش خشکی مقاوم‌تر از رقم خمین است.
احمد قاسمی؛ مسعود خزاعی؛ حمید رضا فنایی
چکیده
با عنایت به محدودیت در فراهمی آب، تأمین حد مطلوب و بهینه مصرف آب جهت دستیابی به عملکرد بالا و اقتصادی در زراعت ارزن حائز اهمیت است. این پژوهش برای ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیک ارزن دم‌روباهی در تاریخهای مختلف کاشت انجام شد. آزمایش مزرعهای به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ...
بیشتر
با عنایت به محدودیت در فراهمی آب، تأمین حد مطلوب و بهینه مصرف آب جهت دستیابی به عملکرد بالا و اقتصادی در زراعت ارزن حائز اهمیت است. این پژوهش برای ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیک ارزن دم‌روباهی در تاریخهای مختلف کاشت انجام شد. آزمایش مزرعهای به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۵ اجرا شد. تاریخهای کاشت (1، ۱۵ و ۳۰ اسفند و ۱۵ فروردین) در کرتهای اصلی و تنش خشکی (۵۰، ۶۵ و ۸۰ درصد ظرفیت زراعی) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. در طول فصل زراعی صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول پانیکول، عملکرد دانه، عملکرد علوفه‌تر و خشک، تعداد روز تا گلدهی، وزن هزار دانه، غلظت پرولین و محتوای کلروفیل تعیین شد. نتایج نشان داد که صفات اندازهگیری شده تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار گرفت. کاشت گیاه در 15 اسفند بیشترین عملکرد دانه و صفات دیگر را تولید کرد. بیشترین کاهش عملکرد دانه مربوط به تاریخ کاشت 15 فروردین بود. عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیک ارزن در اثر کمبود آب کاهش نشان داد. بیشترین عملکرد دانه در 50 درصد ظرفیت زراعی تولید شد. کمترین عملکرد دانه در 80 درصد زراعی به دست آمد، ولی غلظت پرولین در این تیمار بیشترین مقدار بود. عملکرد دانه در تیمار 50 درصد ظرفیت زراعی نسبت به تیمار 80 درصد، 74 درصد افزایش داشت. درمجموع عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیک ارزن به‌طور قابل‌توجهی از شرایط تنش خشکی تأثیر پذیرفت؛ بنابراین جهت دستیابی به بیشینه عملکرد دانه و علوفه، کاشت رقم باستان باید در تاریخ 15 اسفند و مدیریت آبیاری آن بر مبنای 50 درصد ظرفیت زراعی صورت گیرد.
محمودرضا تدین؛ هدایت‌الله کریم‌زاده سورشجانی
چکیده
به‌منظور بررسی سطوح مختلف کم‌آبیاری و زئولیت بر ارزن پروسو (Panicum miliaceum L.)، آزمایشی به‌صورت بلوکهای خردشده در تابستان 1394، در دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عامل اول شامل: زئولیت (0، 0.5 و 1 کیلوگرم در مترمربع) و عامل دوم رژیم آبیاری (تأمین 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی گیاه) بودند. نتایج نشان داد شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت رشد گیاه (CGR)، سرعت جذب و تحلیل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی سطوح مختلف کم‌آبیاری و زئولیت بر ارزن پروسو (Panicum miliaceum L.)، آزمایشی به‌صورت بلوکهای خردشده در تابستان 1394، در دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عامل اول شامل: زئولیت (0، 0.5 و 1 کیلوگرم در مترمربع) و عامل دوم رژیم آبیاری (تأمین 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی گیاه) بودند. نتایج نشان داد شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت رشد گیاه (CGR)، سرعت جذب و تحلیل خالص (NAR) و سرعت رشد نسبی (RGR) تحت تأثیر تیمارهای کم‌آبیاری کاهش یافتند، اما کاربرد زئولیت باعث بهبود شاخصهای مذکور در شرایط کم‌آبیاری شد. کم‌آبیاری سبب کاهش پایداری غشاء سلول، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنهای، زیست‌توده، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید درحالیکه کاربرد زئولیت منجر به بهبود صفات مذکور در شرایط کم‌آبیاری گردید. بیشترین درصد کاهش عملکرد دانه (77 درصد) نسبت به تیمار شاهد در تیمار آبیاری 25 درصد ظرفیت زراعی و عدم استفاده از زئولیت مشاهده شد. بیشترین میزان عملکرد دانه نیز از تیمار بدون کم‌آبیاری و کاربرد نیم و یک کیلوگرم بر مترمربع زئولیت به دست آمد (به ترتیب 159 و 156 گرم بر مترمربع). بر اساس نتایج به‌دست‌آمده میتوان نتیجهگیری کرد که کاربرد یک کیلوگرم زئولیت بر مترمربع برای دستیابی به عملکرد بهتر قابل توصیه است.
حسن قاسمیان اردستانی؛ محسن جهان؛ امیر حسین شیرانی راد
چکیده
کمآبی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان به‌حساب میآید و در حال حاضر هیچ راه عملی برای افزایش نزولات جوی در طول دوره های خشکی وجود ندارد؛ بنابراین، به نظر میرسد که بهترین راه مقابله با خشکی، به‌کارگیری عملیات زراعی مناسب و استفاده از ارقامی است که تحمل بیشتری به خشکی داشته باشند. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل ...
بیشتر
کمآبی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان به‌حساب میآید و در حال حاضر هیچ راه عملی برای افزایش نزولات جوی در طول دوره های خشکی وجود ندارد؛ بنابراین، به نظر میرسد که بهترین راه مقابله با خشکی، به‌کارگیری عملیات زراعی مناسب و استفاده از ارقامی است که تحمل بیشتری به خشکی داشته باشند. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت 2 سال(95-1393) در منطقه کرج اجرا شد. در این تحقیق، فصل کشت در دو تاریخ (پائیزه و زمستانه) و آبیاری در سه سطح (آبیاری معمولی یا شاهد، قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی به بعد) به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان عامل کرت اصلی و ارقام بهاره کلزا شاملجری، جولیوس، ظفر، آرجی اس 003، هایولا 4815 و زابل 10به‌عنوان عامل کرت فرعی در نظر گرفته شدند. بیشترین میانگین اسید لینولئیک در تیمار شاهد و رقم جولیوس، با میانگین 21.77 درصد حاصل شد. نتایج حاکی از آن بود که در تیمار شاهد و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی به بعد رقم جولیوس با مقادیر 66.29 و 64.16 درصد بیشترین مقدار اسید اولئیک را نشان داد و در شرایط قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد رقم هایولا 4815 با میانگین 62.26 درصد، بیشترین میانگین را به خود اختصاص داد. اثر سال، فصل کاشت، آبیاری، سال×آبیاری، سال×فصل کاشت×آبیاری، فصل کاشت×آبیاری، رقم، فصل کاشت×رقم، آبیاری×رقم و فصل کاشت×آبیاری×رقم در سطح 1 درصد و اثر سال×فصل کاشت نیز در سطح 5 درصد بر عملکرد دانه و روغن معنیدار بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات طی دو سال آزمایش مشخص کرد که ارقام جولویس و هایولا 4815 دارای بیشترین عملکرد دانه در شرایط آبیاری بوده و همچنین رقم هایولا 4815 سازگاری مناسبی نیز به شرایط تنش خشکی داشتند؛ بنابراین، میتوان ارقام مذکور را به دلیل داشتن عملکرد دانه و عملکرد روغن بالاتر تحت هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش؛ جهت کاشت در مناطقی مشابه منطقه اجرای آزمایش (کرج) که احتمال وقوع تنش رطوبتی در مراحل انتهایی رشد وجود دارد، توصیه نمود. همچنین تاریخ کاشت پاییزه موجب افزایش مقادیر عددی شاخصهای کیفی کلزا شد.
افسانه پیرمانی؛ تورج میر محمودی؛ سامان یزدان ستا
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر دور آبیاری و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد و میزان اسانس همیشه‌بهار آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در بهار 1395در ایستگاه کشاورزی ساعتلوی ارومیه انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در چهار سطح (آبیاری بعد از 5 ، 10، 15 و 20 روز) و مصرف کود نیتروژنه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر دور آبیاری و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد و میزان اسانس همیشه‌بهار آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در بهار 1395در ایستگاه کشاورزی ساعتلوی ارومیه انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در چهار سطح (آبیاری بعد از 5 ، 10، 15 و 20 روز) و مصرف کود نیتروژنه در چهار سطح (صفر(شاهد)، 80، 160، 240 کیلوگرم در هکتار) بودند. تجزیه واریانس دادهها نشان داد اثر دور آبیاری بر کلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. بین سطوح کود نیتروژنه از لحاظ اثر بر کلیه صفات به غیر از وزن هزار دانه اختلاف معنیدار دیده شد، همچنین اثر متقابل دور آبیاری و سطوح نیتروژن نیز بر تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و درصد اسانس گل در معنی-دار بود. تیمار آبیاری بعد از 10 روز بالاترین تعداد دانه در طبق (22.91 دانه)، وزن هزار دانه (11.19 گرم) و عملکرد خشک گل (598.44 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد، همچنین بالاترین تعداد دانه در طبق (22.25 دانه)، وزن هزار دانه (10.52 گرم) و عملکرد خشک گل (575.12 کیلوگرم در هکتار) سطح 80 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه اختصاص داشت. در بین تیمارهای اثر متقابل بیشترین تعداد دانه در طبق (24.33 عدد) عملکرد دانه (1133.3 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد روغن (356.5 کیلوگرم درهکتار) و درصد اسانس گل (25 درصد) در تیمار دورآبیاری بعد از 10 روز و 80 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه مشاهده شد. با توجه به محدویت آب در منطقه و همچنین جلوگیری از مشکلات زیست محیطی دور آبیاری بعد از 10 روز و مصرف 80 کیلوگرم کود نیتروژنه در منطقه قابل توصیه است.
امیر قلی زاده؛ حمید دهقانی؛ مصطفی خدادادی
چکیده
گشنیز یکی از مهمترین گیاهانی است که در صنایع دارویی استفاده میشود. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی، نسل‌های F2 حاصل از تلاقی‌های یکطرفه شش توده بومی گشنیز شامل اصفهان، همدان، بوشهر، مازندران، مرکزی و البرز به همراه والدین مربوطه در مجموع 21 ژنوتیپ در سه شرایط متفاوت آبیاری (آبیاری ...
بیشتر
گشنیز یکی از مهمترین گیاهانی است که در صنایع دارویی استفاده میشود. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی، نسل‌های F2 حاصل از تلاقی‌های یکطرفه شش توده بومی گشنیز شامل اصفهان، همدان، بوشهر، مازندران، مرکزی و البرز به همراه والدین مربوطه در مجموع 21 ژنوتیپ در سه شرایط متفاوت آبیاری (آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید) به طور جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هر آزمایش در سال زراعی 95-1394 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش شامل، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، تعداد شاخه در گیاه، تعداد چتر در گیاه، تعداد چتر بارور در گیاه، تعداد میوه در گیاه، وزن هزار میوه، وزن میوه در گیاه یا عملکرد میوه، عملکرد بیولوژیک، محتوای اسانس میوه، عملکرد اسانس، محتوای کلروفیل، محتوای رطوبت نسبی و شاخص پایداری غشا یا نشت یونی بودند. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌ها نشان داد که اثر تنش خشکی بر کلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی اکثر صفات مورد بررسی کاهش یافتند در حالی که محتوای اسانس به طور معنیداری افزایش یافت. بیشترین محتوای اسانس در شرایط تنش ملایم مشاهده شد. همچنین در این مطالعه از شاخص تحمل به تنش (STI) بعنوان مناسب‌ترین شاخص برای ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های گشنیز استفاده شد. در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی، ژنوتیپ مازندران و تلاقی‌های حاصل از این ژنوتیپ (البرز مازندران، مر کزی مازندران، اصفهان مازندران، مازندران همدان و مازندران بوشهر) متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به خشکی شناخته شدند. بر پایه نتایج این پژوهش، به نظر میرسد بتوان از این ژنوتیپ‌ها به عنوان منابع حاوی ژن‌های تحمل به خشکی برای اصلاح ژنوتیپ‌های با ظرفیت عملکرد اسانس و میوه بالا در مناطق خشک استفاده کرد.
معصومه نعیمی؛ محمد صادق دهقانی؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ حمید جباری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و محلولپاشی کیتوزان بر برخی صفات کیفی و فیزیولوژیک بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. تیمارهای موردبررسی شامل آبیاری پس از 60 (شاهد) و 100 میلیمتر تبخیر از تشتک ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و محلولپاشی کیتوزان بر برخی صفات کیفی و فیزیولوژیک بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. تیمارهای موردبررسی شامل آبیاری پس از 60 (شاهد) و 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش کمآبی) و کیتوزان در پنج سطح شامل عدم مصرف کیتوزان (محلول پاشی با آب مقطر به‌عنوان تیمار شاهد، محلول پاشی با 125 میلیگرم در لیتر 60 روز پس از کاشت، محلولپاشی با 125 میلیگرم در لیتر 75 روز پس از کاشت، محلولپاشی با 250 میلیگرم در لیتر 60 روز پس از کاشت و محلولپاشی با 250 میلیگرم در لیتر 75 روز پس از کاشت بودند. نتایج نشان داد که در شرایط تنش کاربرد سطح دوم کیتوزان و در شرایط رطوبتی معمول، کاربرد سطح سوم کیتوزان منجر به افزایش درصد کامازولن، درصد و عملکرد اسانس گردید. محلول پاشی کیتوزان به مقدار 125 میلیگرم در لیتر 60 روز پس از کاشت، موجب افزایش فعالیت پراکسیداز، درصد کامازولن و عملکرد اسانس در شرایط تنش گردید. با توجه به اینکه محلول پاشی کیتوزان باعث افزایش مقدار متابولیتهای ثانویه در بابونه آلمانی شد، بنابراین جهت افزایش فراورده های با ارزش دارویی در این گیاه، محلولپاشی کیتوزان حائز اهمیت است.
علی جلالوند؛ بابک عندلیبی؛ افشین توکلی؛ پرویز مرادی
چکیده
به منظور بررسی اثرات سالیسیلیک اسید و سایکوسل بر تبادلات گازی گیاه دارویی بادرشبویه در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در بهار سالهای 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات با دو عامل سطوح رطوبتی و تنظیم‌کننده‌های رشد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات سالیسیلیک اسید و سایکوسل بر تبادلات گازی گیاه دارویی بادرشبویه در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در بهار سالهای 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات با دو عامل سطوح رطوبتی و تنظیم‌کننده‌های رشد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عامل اصلی سطوح رطوبتی در دو سطح بدون تنش ( آبیاری کامل تا انتهای دوره رشد)، تنش کم آبی ( آبیاری کامل تا قبل از شروع گلدهی و قطع آبیاری قبل از شروع گلدهی تا انتهای دوره رشد) اجرا شد. عامل فرعی سطوح مختلف سالیسیلیک اسید (800 و 1600 میکرومولار)، سایکوسل (600 و 1200 میکرومولار) و شاهد (محلولپاشی با آب مقطر) که قبل از گلدهی به صورت یک‌بار محلولپاشی اعمال شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل مرحله نمونه‌برداری در سال در رطوبت در هورمون برای صفات غلظت CO2 زیر روزنه ای، تعرق، هدایت روزنه ای و کارایی مصرف آب فتوسنتزی در سطح احتمال یک درصد کاملاً معنیدار گردید. غلظت CO2 زیر روزنه ای در مراحل شروع گلدهی، گلدهی کامل و انتهای گلدهی روندی افزایشی دارد اما میزان تعرق، هدایت روزنهای، فتوسنتز و کارایی مصرف آب فتوسنتزی روندی کاهشی دارند. تیمار سایکوسل ( 600 میکرومولار) در مرحله انتهای گلدهی موجب افزایش غلظت CO2 زیر روزنه ای نسبت به سایر تیمارها شد. تیمار سالیسیلیک اسید (800 میکرومولار) موجب افزایش تعرق، هدایت روزنه ای و فتوسنتز نسبت به سایر تیمارها میشود. نتایج نشان داد که تیمار سالیسیلیک اسید میتواند از طریق کاهش آنزیم کلروفیلاز موجب افزایش کلروفیل شده و سرعت فتوسنتز را افزایش دهد و از طریق افزایش هدایت روزنه ای موجب افزایش تعرق شده و اثرات منفی ناشی از تنش خشکی را تعدیل میکند.
رقیه رئیسی؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد
چکیده
به‌منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، رنگیزه های نورساختی و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی گیاه کاسنی تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح 90، 70، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب به‌عنوان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، رنگیزه های نورساختی و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی گیاه کاسنی تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح 90، 70، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب به‌عنوان شاهد، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید و تیمار با قارچ میکوریزا در دو سطح تلقیح با قارچ میکوریزا و عدم تلقیح با قارچ میکوریزا بود. در این بررسی وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و آنزیم کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر وخشک اندام هوایی متعلق به تنش 90 درصد و تلقیح با قارچ میکوریزا بود و بیشترین میزان کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کارتنوئید متعلق به تنش 90 درصد و تلقیح با قارچ میکوریزا بود. حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز متعلق به تیمار تنش خشکی 30 درصد ظرفیت زراعی و تلقیح با قارچ میکوریزا و کمترین میزان آن در گیاه شاهد بود. از این آزمایش میتوان نتیجه گرفت قارچ میکوریزا آربوسکولار به دلیل افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی و افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی خطرات ناشی از تنش خشکی بر رشد و عملکرد گیاه کاسنی را کاهش می‌دهد.
یوسف سهرابی؛ وریا ویسانی؛ غلامرضا حیدری؛ خسرو محمدی؛ کاظم قاسمی گلعذانی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و همچنین چند گونه از قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود (.Cicer arietinum L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایشی شامل سه سطح آبیاری مطلوب، تنش متوسط و شدید خشکی، و استفاده از سه گونه قارچ مایکوریزا شامل (Glomus ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و همچنین چند گونه از قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود (.Cicer arietinum L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایشی شامل سه سطح آبیاری مطلوب، تنش متوسط و شدید خشکی، و استفاده از سه گونه قارچ مایکوریزا شامل (Glomus etunicatum، G. versiforme، G. intraradices) و عدم تلقیح (شاهد) بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارهای آزمایشی، اثر معنیداری بر صفات مورد ارزیابی داشتند، به طوری که با کاهش میزان آب قابل دسترس گیاه، ارتفاع اولین شاخه گل دهنده، تعداد شاخه گل دهنده، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل، وزن غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاهش یافت. همچنین کاربرد گونه‌های قارچ مایکوریزا تأثیر معنیداری بر صفات مورد ارزیابی داشت. به‌طوری که هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش، گیاهان تلقیح یافته با قارچ مایکوریزا از رشد و عملکرد بهتری در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده برخوردار بودند. بنابراین میتوان نتیجه گیری کرد که تلقیح نخود با قارچ مایکوریزا چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط عدم تنش میتواند از طریق افزایش جذب آب و عناصر غذایی، سبب بهبود رشد، نمو و عملکرد گیاه نخود گردد و به عنوان راهکاری در جهت افزایش عملکرد، مد نظر قرار گیرد.
زینب بش؛ عبدالرزاق دانش شهرکی؛ مهدی قبادی نیا؛ کرامت‌اله سعیدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر باکتریهای محرک رشد گیاهی بر صفات آگرومورفولوژیک سیاهدانه تحت تنش کمبود آب آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 94- 1393 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کمبود آب در سه سطح ۱۰۰، 75 و 50 درصد ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر باکتریهای محرک رشد گیاهی بر صفات آگرومورفولوژیک سیاهدانه تحت تنش کمبود آب آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 94- 1393 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کمبود آب در سه سطح ۱۰۰، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و باکتریهای محرک رشد گیاهی در هفت سطح شاهد و تلقیح با شش گونه باکتریایی شامل Bacillus sp. Strain A، Bacillus amyloliquefaciens، Bacillus sp. Strain B، Azotobacter chroococcum، Pseudomonas putida و Azospirillum lipoferum بودند. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه واریانس تأثیر سطوح تنش کمبود آب، تیمارهای باکتریایی و اثر متقابل آن‌ها بر تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنیدار بود. نتایج نشان داد افزایش تنش کمبود آب سبب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه گردید؛ بهطوریکه افزایش تنش کمبود آب (تیمار 50 درصد نیاز آبی گیاه) سبب کاهش ۱۸ درصدی عملکرد بیولوژیک و 28 درصدی عملکرد دانه شد. نتایج به‌دست‌آمده از اثر متقابل سطوح تنش کمبود آب و کاربرد باکتریهای محرک رشد گیاهی نشان داد، کاربرد باکتری Bacillus amyloliquefaciensتحت تیمار 100 درصد نیاز آبی گیاه بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه را به خود اختصاص داد که نسبت به تیمار شاهد (عدم تلقیح باکتریایی) به ترتیب به میزان ۸/۲۴ و ۲/۳۵ درصد افزایش یافتند. تلقیح بذرها با باکتریهای محرک رشد گیاهی سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد سیاهدانه در مقایسه با شاهد (عدم تلقیح) در دو سطح تنش (۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه) گردید. این افزایش در تیمارهای تلقیح شده با باکتریهای Bacillus amyloliquefaciens و Bacillus sp. Strain B چشمگیرتر بود. درمجموع با توجه به نتایج این پژوهش، تلقیح باکتریایی بذر با باکتریهای Bacillus amyloliquefaciens و Bacillus sp. Strain B به ویژه در روشهای کشت کم آبیاری جهت کاهش اثرات تنش توصیه میگردد.
ایوب مزارعی؛ سید محسن موسوی نیک؛ احمد قنبری؛ لیلا فهمیده
چکیده
یکی از راه‌های مقابله با اثر مخرب خشکی استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز و مدرنی چون علم نانو است. این آزمایش به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانو دی‌اکسید تیتانیوم بر برخی خصوصیات فیزیولوژی و فعالیت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مریم‌گلی تحت تنش خشکی انجام شد. این تحقیق در سال ۱۳۹۵ به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار ...
بیشتر
یکی از راه‌های مقابله با اثر مخرب خشکی استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز و مدرنی چون علم نانو است. این آزمایش به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانو دی‌اکسید تیتانیوم بر برخی خصوصیات فیزیولوژی و فعالیت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مریم‌گلی تحت تنش خشکی انجام شد. این تحقیق در سال ۱۳۹۵ به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی (آبیاری در حد ظرفیـت زراعـی، تخلیـه ۵۰ و ۷۵ درصد رطوبـت ظرفیـت زراعی) و محلولپاشی با نانو دی‌اکسید تیتانیوم (صفر (شاهد)، ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم در لیتر) بود. بر اساس نتایج حاصله، بالاترین مقدار ماده خشک (6.67 گرم) و کلروفیل a، b و کل برگ (بهترتیب 2.45، 2.08 و 4.62 میلیگرم بر وزن تر) در گیاهان محلولپاشی شده با ۱۰۰ میلیگرم در لیتر نانو دی‌اکسید تیتانیوم به دست آمد و بیشترین غلظت پرولین (15/5 میلیگرم بر وزن تر) و فعالیت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی شامل: مقدار فنل کل (14.49 میلیگرم بر وزن تر)، آنزیمهای پراکسیداز (4.48 میلیگرم بر وزن تر)، آسکوربات پراکسیداز (0.60 میلیگرم بر وزن تر)، گایاکول پراکسیداز (0.60 میلیگرم بر وزن تر)، سوپراکسید دیسموتاز (5.53 میلیگرم بر وزن تر) و کاتالاز (5.65 میلیگرم بر وزن تر) در گیاهان آبیاری شده پس از تخلیه ۷۵ درصد رطوبت ظرفیت زراعی و محلولپاشی شده با غلظت ۱۰۰ میلیگرم در لیتر نانو تیتانیوم حاصل شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده میتوان بیان کرد که نانو دی‌اکسید تیتانیوم به دلیل اندازه کوچک ذرات و امکان نفوذ راحت‌تر به برگ میتواند بر برخی ویژگی‌های رشد مریم‌گلی مؤثر باشد.
منصوره قوام
چکیده
در سراسر دنیا یکی از مهمترین عوامل غیرزیستی و محدودکننده جوانهزنی و همچنین رشد اولیه گیاهچه ها، تنش خشکی است. جوانه زنی به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به‌خصوص رطوبت قرار میگیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخصهای جوانه زنی دو گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) و آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) به‌صورت فاکتوریل ...
بیشتر
در سراسر دنیا یکی از مهمترین عوامل غیرزیستی و محدودکننده جوانهزنی و همچنین رشد اولیه گیاهچه ها، تنش خشکی است. جوانه زنی به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به‌خصوص رطوبت قرار میگیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخصهای جوانه زنی دو گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) و آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل (گونه و نانو ذرات نقره و سطوح خشکی) در 4 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای خشکی در چهار سطح (0، 0.3-، 0.6- و 0.9- مگاپاسکال) و تیمارهای نانو ذرات نقره با چهار غلظت (0، 10، 20 و 30 میلیگرم در لیتر) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد برهمکنش گونه، تنش خشکی و نانو ذرات بر سرعت جوانه زنی و طول ساقهچه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. بالاترین درصد جوانه زنی در هر دو گونه در تیمار شاهد بود و با افزایش تنش خشکی، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و بنیه بذر در هر دو گونه کاهش یافت. آویشن دنایی نسبت به گونه آویشن باغی از سرعت جوانه زنی بالاتری برخوردار بود. ازنظر طول ریشه چه، گیاهچه های آویشن باغی در مقایسه با آویشن دنایی طول ریشه چه بیشتری در سطح خشکی کم داشتند. از سوی دیگر کاربرد نانو ذرات نقره در شرایط عدم تنش خشکی در آویشن باغی موجب روند افزایشی طول ریشه چه شد؛ لیکن در گونه آویشن دنایی این روند مشاهده نشد. به‌طورکلی نانو ذرات نقره بر تمام صفات به‌استثناء طول ساقه چه، فقط تا سطح خشکی 0.3- مگاپاسکال تأثیر بهبوددهندگی گذاشت و تیمار 30 میلی گرم در لیتر آن بهترین نتیجه را دربر داشت.
ماریه سادات میرفاضلی؛ غلامعباس اکبری؛ حسینعلی رامشینی
چکیده
تحمل به تنش‌ها در مراحل اولیه‌ی نمو گیاهان بسیار حائز اهمیت بوده و بذوری که توانایی جوانهزنی در شرایط تنش را داشته باشند، استقرار موفق، تراکم مناسب و عملکرد بالایی خواهند داشت. این پژوهش با هدف شناسایی توده‌های متحمل ریحان (Osimum basilicum L.) به تنش شوری و خشکی در مرحله سبزشدن صورت گرفت. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای ...
بیشتر
تحمل به تنش‌ها در مراحل اولیه‌ی نمو گیاهان بسیار حائز اهمیت بوده و بذوری که توانایی جوانهزنی در شرایط تنش را داشته باشند، استقرار موفق، تراکم مناسب و عملکرد بالایی خواهند داشت. این پژوهش با هدف شناسایی توده‌های متحمل ریحان (Osimum basilicum L.) به تنش شوری و خشکی در مرحله سبزشدن صورت گرفت. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمارها عبارت بودند از ترکیب دو عامل توده (20 توده) و محیط (سه سطح) که شامل محیط شاهد، شوری و خشکی بودند. سبزشدن بذرها به‌صورت روزانه ثبت گردید. نتایج نشان داد که در مجموع صفات اندازهگیری شده، توده‌های Esfahan2 و Shiraz در شرایط محیطی شاهد (87 و 89 درصد)، توده‌های Esfahan2، Esfahan3 و Birjand در شرایط خشکی (55، 50 و 43 درصد) و توده‌های Pishva و Zahedan در شرایط شوری (57 و 53 درصد) سبز شدن و استقرار بهتری نسبت به سایر تودهها داشتند. در این تحقیق واریانس ژنوتیپی و فنوتیپی، ضریب تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی و توارثپذیری عمومی برای صفات مورد ارزیابی محاسبه شد. نتایج نشان داد تنوع زیادی در تحمل توده های مختلف به شوری و خشکی وجود دارد که از این تنوع میتوان برای اصلاح ارقام جدید ریحان متحمل به شوری و خشکی استفاده کرد.
وحید اطلسی پاک؛ امید بهمنی
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات دفع سدیم بر مقدار کلروفیل و تولید ماده خشک، سه رقم گندم نان (کویر، مهدوی و تجن) متفاوت ازلحاظ تحمل شوری و تجمع سدیم در دو سطح شوری صفر و 150 میلی مولار در شرایط هیدروپونیک در گلخانه در سال 1395 کشت شدند. شوری سبب کاهش عملکرد دانه، وزن خشک اندام هوایی، نسبت پتاسیم به سدیم اندام هوایی و مقدار کلروفیل و نیز افزایش مقدار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات دفع سدیم بر مقدار کلروفیل و تولید ماده خشک، سه رقم گندم نان (کویر، مهدوی و تجن) متفاوت ازلحاظ تحمل شوری و تجمع سدیم در دو سطح شوری صفر و 150 میلی مولار در شرایط هیدروپونیک در گلخانه در سال 1395 کشت شدند. شوری سبب کاهش عملکرد دانه، وزن خشک اندام هوایی، نسبت پتاسیم به سدیم اندام هوایی و مقدار کلروفیل و نیز افزایش مقدار سدیم اندام هوایی در مقایسه با شاهد شد. پتاسیم اندام هوایی در این آزمایش تحت تأثیر شوری قرار نگرفت. تحت تنش شوری غلظت سدیم اندام هوایی در رقم کویر بیشتر از مهدوی و تجن بوده و ارتباطی بین دفع سدیم و میزان تحمل به شوری در این ارقام مشاهده نشد. میزان سدیم اندام هوایی در رقم مهدوی پایین‌تر از دو رقم دیگر بود. مقدار کلروفیل تحت تنش شوری 150 میلی مولار، بیشترین کاهش را در رقم تجن و به مقدار 75 درصد از خود نشان داد. علی‌رغم مقدار بیشتر کلروفیل در رقم کویر، کاهش عملکرد (40 درصد) و وزن خشک اندام هوایی (37 درصد) در هر سه رقم به‌طور تقریباً یکسان اتفاق افتاد. نتایج نشان داد رقم کویر بیشترین توانایی را در تحمل غلظت‌های بالای سدیم در برگ‌ها از خود نشان داد. غلظت سدیم اندام هوایی در ارقام مختلف تحت تنش شوری متفاوت بوده درصورتی‌که کاهش عملکرد دانه و وزن خشک اندام هوایی به نسبت تقریباً یکسان کاهش یافت؛ بنابراین به نظر میرسد اثر عمده شوری بر وزن خشک اندام هوایی و عملکرد عمدتاً به دلیل اثرات اسمزی املاح باشد نه به دلیل اثرات ویژه یونی در گیاه.
محمد حسین صابری؛ الیاس آرزمجو؛ اشکبوس امینی
چکیده
تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان خطری جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمار میرود. به‌منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفات مورفولوژیک، جذب عناصر غذایی سدیم و پتاسیم و همچنین شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش در هشت رقم و لاین امیدبخش گندم، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ...
بیشتر
تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان خطری جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمار میرود. به‌منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفات مورفولوژیک، جذب عناصر غذایی سدیم و پتاسیم و همچنین شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش در هشت رقم و لاین امیدبخش گندم، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و نرمال در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان جنوبی طی سال زراعی 91-1390 به اجرا درآمد. در این آزمایش تعداد چهارلاین امیدبخش MS-88-8، MS-88-16، MS-88-17 و MS-87-8 همراه با چهار رقم متحمل به شوری افق، ارگ، بم و کویر مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شوری موجب کاهش معنیدار تمامی صفات مورفولوژیک گردید و در این میان بیشترین تأثیر را بر ارتفاع بوته داشت. شوری بر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، سدیم، پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم اندام هوایی اثر معنیداری نداشت. زیست‌توده و عملکرد دانه در شرایط تنش، به ترتیب 38.2 و 44.5 درصد نسبت به شرایط نرمال کاهش نشان دادند. لاین MS-87-8 و رقم افق به ترتیب با عملکرد دانه 4.02 و 3.72 تن در هکتار از بقیه شاهدها برتر و در سطح شاهد ارگ بودند. بهترین شاخصها نیز برای گزینش ارقام متحمل به شوری، شاخصهای HARM، STI و GMP بودند که بر اساس آن‌ها، رقم ارگ و پس از آن لاین MS-87-8 متحمل شناسایی شدند.
حمد دریس؛ سیدکیوان مرعشی
چکیده
با توجه به اهمیت گیاه گندم در تغذیه انسان و همچنین تأثیر تنش شوری در اراضی زهکشی نشده، بررسی اثر تنش شوری و نقش اسید سالیسیلیک در تعدیل اثرات آن در کشت گندم حائز اهمیت است. لذا این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثر روشهای مختلف کاربرد هورمون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های کمی، کیفی و بیوشیمیایی گندم در زمین‌های زهکشی شده و زهکشی نشده ...
بیشتر
با توجه به اهمیت گیاه گندم در تغذیه انسان و همچنین تأثیر تنش شوری در اراضی زهکشی نشده، بررسی اثر تنش شوری و نقش اسید سالیسیلیک در تعدیل اثرات آن در کشت گندم حائز اهمیت است. لذا این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثر روشهای مختلف کاربرد هورمون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های کمی، کیفی و بیوشیمیایی گندم در زمین‌های زهکشی شده و زهکشی نشده به‌صورت تجزیه مرکب در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل زمین‌های زراعی زهکشی شده (آزمایش اول) و زهکشی نشده (آزمایش دوم) و عامل دوم شامل روشهای کاربرد اسید سالیسیلیک به‌صورت (1) عدم محلولپاشی (شاهد)، (2) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک، (3) محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی، (4) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی، (5) محلولپاشی در مرحله انتهای پنجه‌دهی، (6) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در مرحله انتهای پنجه‌دهی. نتایج نشان داد که تأثیر نوع اراضی مورد کشت بر تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص کلروفیل، پرولین و درصد پروتئین دانه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. تأثیر سطوح اسید سالیسیلیک در تمامی صفات اندازهگیری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر متقابل نوع زمین و روش کاربرد سالیسیلیک ازنظر درصد پروتئین در سطح احتمال پنج درصد و ازنظر تعداد سنبله در مترمربع، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص کلروفیل و مقدار پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه در اراضی زهکشی شده و زهکشی نشده به ترتیب با 3308 و 2017 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و در بین روشهای مختلف کاربرد اسید سالیسیلیک، بیشترین و کمترین عملکرد دانه در روش تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی و بدون کاربرد اسید سالیسیلیک به ترتیب با 3636 و 1759 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که تأثیر اسید سالیسیلیک در اراضی زهکشی شده با افزایش مؤلفه‌های تولیدی و در اراضی زهکشی نشده با کم کردن اثرات تنش شوری و بهبود آسیب‌های ناشی از آن توانست در جهت افزایش عملکرد کمی مؤثر واقع شود. این در حالی است که در این شرایط کمترین عملکرد ازلحاظ کیفی حاصل شد.
محمد جواد بابائی زارچ؛ سهراب محمودی؛ سیدوحید اسلامی؛ غلام رضا زمانی
چکیده
به منظور ارزیابی رقابت تاج‌خروس‌سفید، خرفه و ارزن معمولی تحت تنش شوری خاک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تنش شوری خاک (3 و 10 دسی‌زیمنس‌بر‌متر)، نسبت‌های مختلف تداخل علف‌هرز‌های با ارزن معمولی (تاج‌خروس سفید-خرفه-ارزن) شامل (0-0-100، 0-25-75، 12.5-12.5-75، و ...
بیشتر
به منظور ارزیابی رقابت تاج‌خروس‌سفید، خرفه و ارزن معمولی تحت تنش شوری خاک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تنش شوری خاک (3 و 10 دسی‌زیمنس‌بر‌متر)، نسبت‌های مختلف تداخل علف‌هرز‌های با ارزن معمولی (تاج‌خروس سفید-خرفه-ارزن) شامل (0-0-100، 0-25-75، 12.5-12.5-75، و 25-0-75، 50-0-50، 25-25-50، 0-50-50، 75-0-25، 37.5-37.5-25، 0-75-25، 0-100-0 و 50-50-0 و 100-0-0 درصد) بود. تراکم مورد نظر در هر گلدان ثابت و برابر با 8 بوته بود. در انتهای آزمایش، از هر گلدان کلیه بوته برای هر گیاه انتخاب و به صورت جداگانه برداشت شد و پس از خشک کردن و با دقت توزین شدند. در نهایت برای تحلیل نتایج آزمایش از شاخصهای عملکرد نسبی، عملکرد نسبی کل (نسبت برابری زمین) و شاخص تهاجم نسبی و شاخص غالبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری خاک از 3 به 10 دسی‌زیمنس‌بر‌متر ماده خشک تولیدی ارزن معمولی، تاج‌خروس‌سفید و خرفه به ترتیب 19.5، 4.7 و 27.8 درصد کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که در شرایط شوری 3 و 10 دسی-زیمنس‌بر‌متر ارزن معمولی از قدرت رقابی بیشتری نسبت به دو علف‌هرز دیگر برخوردار بود است، اما با افزایش تنش شوری از قدرت رقابتی ارزن معمولی کاسته میگردد و بر قدرت رقابتی علف‌های هرز افزوده میشود. بنابراین در تراکم‌های بالای علف‌های‌هرز به خصوص خرفه انتظار خسارت زیاد را در تحت تنش شوری میتوان انتظار داشت.
مجید قنبری؛ علی مختصی بیدگلی؛ پرنیان طالبی سیه سران؛ حسن پیرانی
چکیده
جوانه زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده در عملکرد نهایی گیاهان است. این تحقیق با هدف بررسی اثر پیری بذر بر ویژگی های جوانه زنی لوبیا، رقم صدری تحت تأثیر تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل، بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پیری بذر در چهار سطح شاهد، 24، 48 و 72 ساعت ...
بیشتر
جوانه زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده در عملکرد نهایی گیاهان است. این تحقیق با هدف بررسی اثر پیری بذر بر ویژگی های جوانه زنی لوبیا، رقم صدری تحت تأثیر تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل، بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پیری بذر در چهار سطح شاهد، 24، 48 و 72 ساعت با استفاده از آزمون پیری تسریع شده و تنش شوری در پنج سطح، صفر (آب مقطر)، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر از منبع سدیم کلراید بود. نتایج این آزمایش نشان داد که کمترین متوسط زمان جوانه زنی و بیشترین درصد جوانه زنی و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه در تیمار 24 ساعت پیری بذر و تیمار آب مقطر (شاهد) به دست آمد. همچنین بیشترین میزان ضریب آلومتریک، بنیه بذر و فعالیت آنزیمهای آلفا و بتا آمیلاز نیز در تیمار 24 ساعت پیری و تیمار شاهد شوری مشاهده گردید. به‌طورکلی، در طی فرآیند پیری تسریع شده با گذشت زمان کیفیت، بنیه و قدرت بذر و به دنبال آن ظرفیت و سرعت جوانه زنی برای زنده ماندن بذر کاهش یافت. به‌طورکلی، افزایش دوره پیری و افزایش سطوح تنش شوری از طریق تجمع انواع گونه های اکسیژن فعال در سلول و آسیب رساندن به لیپیدهای غشا، پروتئینها و اسیدهای نوکلئیک بر جوانه زنی و شاخصهای مرتبط با آن و فعالیت آنزیمهای جوانه زنی در بذر گیاه لوبیا، تأثیر منفی گذاشته و درنهایت موجب افت شاخصهای جوانهزنی گردید.
لیلا مهدیزاده؛ محمد مقدم؛ امیر لکزیان
چکیده
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه ...
بیشتر
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی بیوچار در سه سطح (0، 1 و 2 درصد وزنی خاک هر گلدان) و آبیاری با آب‌شور در 3 سطح شوری (0، 40، 80 میلیمولار کلرید سدیم) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثرات متقابل شوری و کاربرد بیوچار بر خصوصیات رشدی موردمطالعه معنیدار بود. مقایسه میانگین دادهها نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، قطر ساقه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک برگ در تیمار کاربرد 2 درصد بیوچار بدون شوری مشاهده شد. همچنین با افزایش غلظت نمک، میزان سدیم برگ مرزه افزایش یافت و از میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم آن کاسته شد. به‌طورکلی، شوری با اختلال در میزان جذب پتاسیم و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم گیاه سبب کاهش صفات رشدی موردمطالعه در مرزه گردید و بیوچار با جذب یون‌های نمک سبب بهبود صفات رشدی مرزه تابستانه در تیمارهای شوری گردید.
هنا عبوده؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ علی مشتطی؛ سیدهاشم موسوی
چکیده
به منظور مقایسه ارقام بهاره گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) با استفاده از شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش گرمای آخر فصل در اهواز، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در سال زراعی 96-1395 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار تاریخ کاشت (20 آبان، ...
بیشتر
به منظور مقایسه ارقام بهاره گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) با استفاده از شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش گرمای آخر فصل در اهواز، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در سال زراعی 96-1395 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار تاریخ کاشت (20 آبان، 11 آذر، 15 دی و 14 بهمن) در کرت های اصلی و پنج رقم گلرنگ (سینا، گلدشت، صفه، محلی اصفهان (کوسه) و فرامان) بود. نتایج نشان داد که ارقام مورد مقایسه از نظر صفت عملکرد دانه از لحاظ شاخصهای حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TI)، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص خسارت تنش (SDI)، شاخص تحمل تنش تعدیل شده برای شرایط مناسب (MSTI1)، شاخص تحمل تنش تعدیل شده برای شرایط نامناسب (MSTI2) و شاخص درصد کاهش عملکرد (YRI) تفاوت معنیداری داشتند. با این حال اختلاف ارقام مورد بررسی از نظر شاخص رتبه بندی (RI) و شاخص عملکرد (YI) معنی دار نبود. در شاخص تحمل تنش (STI)، رقم گلدشت (0.335) بیشترین تحمل (کمترین حساسیت) و رقم محلی اصفهان (کوسه) با میانگین (0.157) کمترین تحمل (بیشترین حساسیت) نسبت به تنش گرمای آخر فصل خوزستان را داشتند. به طور کلی شاخص تحمل تنش (STI) نسبت به سایر شاخصهای مورد بررسی، جهت شناسایی ارقام متحمل و حساس گلرنگ نسبت به تنش گرمای آخر فصل در خوزستان مناسب است.
فاطمه طالع فراهی؛ احمد غلامعلی زاده؛ آرش همتی
چکیده
هدف از انجام این آزمایش بررسی تاثیر نحوه مصرف اسیدهیومیک‌های استخراجی از منابع متفاوت بر روی گیاه آفتابگردان در یک خاک آهکی می‌باشد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار بر روی گیاه آفتابگردان انجام شد. تیمارها شامل دو روش مصرف خاکی و محلولپاشی (هر دو روش در یک سطح و در غلظت 0.6 میلیگرم بر کیلوگرم (میلیگرم ...
بیشتر
هدف از انجام این آزمایش بررسی تاثیر نحوه مصرف اسیدهیومیک‌های استخراجی از منابع متفاوت بر روی گیاه آفتابگردان در یک خاک آهکی می‌باشد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار بر روی گیاه آفتابگردان انجام شد. تیمارها شامل دو روش مصرف خاکی و محلولپاشی (هر دو روش در یک سطح و در غلظت 0.6 میلیگرم بر کیلوگرم (میلیگرم بر لیتر) منابع بکار رفته‌اند) و 5 منبع اسیدهیومیک (اسیدهیومیک استخراج شده از بیوچار 400 درجه (چوب درخت چنار)، بیوچار 200 درجه (چوب درخت چنار)، لجن (فاضلاب کارخانجات چوب و کاغذ)، کود دامی (گاوی) و شاهد) می‌باشد. اثرات متقابل محلولپاشی بیوچار 200درجه نشان می‌دهد که صفات تعداد برگ، پتاسیم، کلروفیل a و کل و وزن خشک نسبت به شاهد بهترتیب 61، 45، 62 و 64 درصد و1.4 برابر افزایش یافته‌اند و همچنین محلولپاشی بیوچار 400درجه نیز میزان کلروفیلb و کارتنویید را نسبت به شاهد بهترتیب 1.5 برابر و 50% افزایش داد. نتایج اثرات متقابل مصرف خاکی بیوچار 200درجه بر وزن تر نسبت به شاهد 75% افزایش و تیمار لجن بر طول ساقه و فسفر نسبت به شاهد بهترتیب 58% و 1.75 برابر افزایش نشان دادند و اثرات متقابل مصرف خاکی کود دامی نیز نسبت به شاهد وزن خاکستر گیاه را 3.22 برابر افزایش داد. به‌طورکلی، با توجه به نتایج، محلولپاشی اسیدهیومیک استخراجی از بیوچار 200درجه، بهترین تاثیر را در افزایش عملکرد و اجزاء آن داشت.
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 630-630
