مریم گل آبادی؛ زهرا عباسی؛ احمدرضا گل پرور
چکیده
تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی نقش مهمی در کاهش تولید محصول گیاهان زراعی در نواحی خشک و نیمه خشک جهان دارد. در این رابطه صفات فیزیولوژیک مرتبط با تنش خشکی از اهمیت ویژهای برخوردار میباشند. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر تغییرات شاخصهای فیزیولوژیک برگ پرچم گندم نان آزمایشی درسال زراعی87- 1386 در دانشکده کشاورزی ...
بیشتر
تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی نقش مهمی در کاهش تولید محصول گیاهان زراعی در نواحی خشک و نیمه خشک جهان دارد. در این رابطه صفات فیزیولوژیک مرتبط با تنش خشکی از اهمیت ویژهای برخوردار میباشند. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر تغییرات شاخصهای فیزیولوژیک برگ پرچم گندم نان آزمایشی درسال زراعی87- 1386 در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی را سه رژیم مختلف آبیاری شامل، شرایط آبیاری نرمال، تنش رطوبتی با قطع آبیاری از 50 درصد ظهور سنبله تا زمان برداشت و تنش رطوبتی با قطع آبیاری از 50 درصد ظهور سنبله تا زمان برداشت همراه با 30 درصد افزایش کود نیتروژن و عامل فرعی را 7 ژنوتیپ گندم نان تشکیل دادند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات فیزیولوژیک محتوای نسبی آب برگ، محتوای آب برگ، ظرفیت حفظ رطوبت، آب حفظ شده برگهای بریده شده، نسبت آب از دست رفته و صفت عملکرد دانه تفاوت معنیداری را در شرایط محیطی مختلف داشنتد. صفات فیزیولوژیک در شرایط تنش رطوبتی همراه با 30 درصد افزایش کود نیتروژن مقادیر معنیدار بالاتری نسبت به شرایط تنش رطوبتی بدون مصرف کود اضافی نشان دادند. به نظر میرسد کود نیتروژن با افزایش رشد رویشی و محتوای آب برگ، باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به شرایط تنش رطوبتی شده است. نتایج نشان داد که ارقام سپاهان، پیشتاز و لاین 11 با داشتن بیشترین مقدار عملکرد دانه و دارا بودن بیشترین مقادیر صفات فیزیولوژیک و کمترین مقدار صفت نسبت آب از دست رفته در محیطهای مختلف به عنوان ارقام برتر معرفی گردیدند.
سید محمد علوی سینی؛ جلال صبا
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی ارتباط بین خصوصیات فیزیولوژیکی و زراعی ژنوتیپ های گندم نان در شرایط دیم انجام شد. 20 ژنوتیپ (شامل 18 لاین و دو رقم) در یک آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1386-1385 تحت شرایط دیم مقایسه شدند. اندازه گیری صفات در مرحله گردهافشانی و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. صفات اندازهگیری ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی ارتباط بین خصوصیات فیزیولوژیکی و زراعی ژنوتیپ های گندم نان در شرایط دیم انجام شد. 20 ژنوتیپ (شامل 18 لاین و دو رقم) در یک آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1386-1385 تحت شرایط دیم مقایسه شدند. اندازه گیری صفات در مرحله گردهافشانی و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش 16 صفت زراعی و 10 صفت فیزیولوژیک بود. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه همبستگی متعارف میتوان اظهار داشت که گزینش برای صفات زراعی ارتفاع کم، درصد ماده خشک برگ کمتر، درصد ماده خشک ساقه و سنبله، طول سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد بیشتر منجر به گزینش صفات فیزیولوژیک برتر از قبیل شاخص محتوای کلروفیل، سطح برگ، محتوای نسبی آب و کارایی مصرف آب بالا و هدایت روزنه ای کمتر در شرایط دیم میشود.
کوروش شجاعی نوفرست؛ حمید رضا خزاعی؛ محمد کافی؛ محسن خدادادی
چکیده
خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی است که تولید محصولات زراعی در ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. سیب زمینی اغلب به عنوان محصولی حساس به خشکی در نظر گرفته شده که مواجهه با تنش آب حتی در دوره های کوتاه مدت از جوانه زنی تا رشد غده، می تواند باعث کاهش معنیدار عملکرد آن گردد. به منظور بررسی اثر تنش آب در مرحله رشد رویشی بر خصوصیات ریشه ...
بیشتر
خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی است که تولید محصولات زراعی در ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. سیب زمینی اغلب به عنوان محصولی حساس به خشکی در نظر گرفته شده که مواجهه با تنش آب حتی در دوره های کوتاه مدت از جوانه زنی تا رشد غده، می تواند باعث کاهش معنیدار عملکرد آن گردد. به منظور بررسی اثر تنش آب در مرحله رشد رویشی بر خصوصیات ریشه و روابط آلومتریک میان آنها و اندامهای هوایی در ارقام دیررس و زودرس سیب زمینی، این مطالعه با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سال 1390 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری با دو سطح تنش خشکی و عدم تنش به عنوان عامل اصلی و 20 رقم سیب زمینی در دو گروه دیررس و زودرس به عنوان عامل فرعی بودند. در تیمار تنش، آبیاری بر اساس 60 درصد آب مورد نیاز جهت رسیدن به ظرفیت زراعی انجام شد. درتیمار عدم تنش آبیاری کامل گلدانها به اندازه نیاز آبی بر مبنای میزان تخلیه از ظرفیت زراعی انجام شد. صفات مورد بررسی شامل عمق ریشه، وزن خشک ریشه، مجموع طول ریشهها، سطح ریشه، قطر ریشه، نسبت وزن ریشه به اندامهای هوایی، نسبت وزن ریشه به وزن برگ و نسبت سطح ریشه به سطح برگ بودند. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی تحت تاثیر تیمار تنش آب قرار گرفتند. همچنین پاسخ ارقام مختلف در گروههای رسیدگی دیررس و زودرس به صفات فوق متفاوت بود. تنش آب سبب افزایش انتقال مواد فتوسنتزی به ریشه ها شد که خود باعث افزایش صفات ریشه نظیر وزن خشک ریشه، عمق ریشه، سطح و مجموع طول ریشه گردید.
سید مجید عالیمقام؛ فرشید قادری فر
چکیده
جوانهزنی اولین و مهمترین مرحله نموی در گیاه است که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار میگیرد. مدل هیدروتایم رابطه درصد و سرعت جوانهزنی با پتانسیل آب را توصیف میکند. این مدل سرعت پیشروی جوانهزنی (θH)، یکنواختی جوانهزنی (σψb) و میزان مقاومت به شرایط تنش خشکی (ψb(50)) را کمّی میسازد. این شاخصها در تعیین ...
بیشتر
جوانهزنی اولین و مهمترین مرحله نموی در گیاه است که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار میگیرد. مدل هیدروتایم رابطه درصد و سرعت جوانهزنی با پتانسیل آب را توصیف میکند. این مدل سرعت پیشروی جوانهزنی (θH)، یکنواختی جوانهزنی (σψb) و میزان مقاومت به شرایط تنش خشکی (ψb(50)) را کمّی میسازد. این شاخصها در تعیین قدرت تودهها یا ارقام بذور، بررسی کمون در بذور و بررسی اثر تیمارهای بهبود دهنده قدرت بذور (مانند تیمار پرایمینگ، اثر هورمونهای آبسزیک و یا جیبرلیک اسید) کاربرد دارند. مدل هیدروتایم بین محققان ایرانی به خوبی شناخته شده نیست. این مطالعه با هدف معرفی و کاربرد مدل هیدروتایم در تجزیه دادههای جوانهزنی صورت گرفت. برای این کار از دادههای جوانهزنی سه گیاه شاهافسر (Melilotus officinalis)، چاودار (Secale cereale) و گندم (Triticum aestivum) در واکنش به تنش خشکی استفاده شد. ضریب θH سرعت ذاتی جوانهزنی را، که بین گونهها و یا مراحل مختلف فیزیولوژیکی متفاوت است، کمّی میکند. شاخص ψb(50) میانگین مقاومت به شرایط تحت تنش در جمعیت را نشان میدهد. در جمعیتی که مقدار ψb(50) بیشتر (مثبتتر) باشد در آن جمعیت نسبت به جمعیتی که دارای ψb(50) کمتر (منفیتر) باشد، جوانهزنی در پتانسیلهای بیشتر (تنش کمتر) متوقف میشود و در یک جمعیت بذری مقدار کمتر و بیشتر این شاخص به ترتیب با القا و خارج شدن از کمون در ارتباط است. ضریب σψb تخمین کمّی از یکنواختی جوانهزنی در جمعیت بذری است. بطوریکه مقدار بیشتر σψb بیانگر پراکندگی بیشتری بین اولین و آخرین بذر جوانهزده است.
احسان ربیعیان؛ مجید جیریایی؛ امیر آینه بند
چکیده
سلنیومبه دلیل دارا بودن خواص ضداکسیدکنندگیوضدسرطانی ازجمله عناصرکممصرفی است که علاوه بر نقش موثری که در افزایش تحمل گیاهانی همچون برنج به اثرات نامطلوب محیطی دارد، در حفظسلامتیانساننیز نقش به سزایی دارد. به منظور ارزیابی تاثیر سلنیوم در میزان کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانهزنی برنج رقم شفق آزمایشی در سال 1391 در ...
بیشتر
سلنیومبه دلیل دارا بودن خواص ضداکسیدکنندگیوضدسرطانی ازجمله عناصرکممصرفی است که علاوه بر نقش موثری که در افزایش تحمل گیاهانی همچون برنج به اثرات نامطلوب محیطی دارد، در حفظسلامتیانساننیز نقش به سزایی دارد. به منظور ارزیابی تاثیر سلنیوم در میزان کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانهزنی برنج رقم شفق آزمایشی در سال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل پیش تیمار بذور با سلنیوم در دو سطح صفر و 16 میلیگرم در لیتر، شوری در سه سطح صفر، 6 و 12 دسیزیمنس بر متر و وزن بذر در سه سطح وزن هزار دانه 22، 24 و 26 گرم بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش شوری باعث ایجاد خسارت شدید و معنیداری در ویژگیهای جوانهزنی اندازهگیری شده برنج به میزان 32 تا 59 درصد در شاخصهای جوانهزنی و 30 تا 60 درصد در خصوصیات جوانهزنی شده است. پرایمینگ سلنیوم به شکل معنیداری خسارات ناشی از شوری (یک تا 23 درصد) و وزن هزار دانه کم (32 تا 47 درصد) را جبران کرد، به نحوی که درصد جوانهزنی در تیمار شاهد با تیمارهای کاربرد سلنیوم و وزن هزار دانه 24 گرم و نیز پرایم برنج با سلنیوم و شوری 6 دسی زیمنس در یک گروه آماری دسته‌بندی شدند. بر این اساس میزان شوری و وزن بذر کم تاثیر منفی شدیدی بر کلیه صفات اندازه گیری شده داشتند، ولی پیش تیمار با سلنیوم احتمالاً از طریق افزایش سنتز آنزیم‌های آنتی اکسیدان به طور معنیداری خسارات منفی بر جوانهزنی را کاهش داد.
سید فاضل فاضلی کاخکی؛ محمد غیاث آبادی؛ مرتضی گلدانی
چکیده
سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش اکسیداتیوبه عنوان یک تنش ثانویه درشرایط خشکی موثر است. به منظور بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه خردل (Brassica compestris var. parkland)، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 انجام شد، که در آن فاکتور اول سالیسیلیک ...
بیشتر
سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش اکسیداتیوبه عنوان یک تنش ثانویه درشرایط خشکی موثر است. به منظور بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه خردل (Brassica compestris var. parkland)، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 انجام شد، که در آن فاکتور اول سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر، 100 و ppm 200) و فاکتور دوم تنش خشکی در سه سطح (75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بود. محلول پاشی برگی با سالیسیلیک اسید یک هفته قبل از آغاز تنش خشکی شروع شد و با فاصله هفت روز، تا سه هفته بعد از اعمال تنش خشکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که اثر سالیسیلیک اسید و تنش خشکی بر تمام صفات مورفوفیزیولوژیک، وزن دانه در بوته و اجزای آن معنی دار بود. بیشترین ارتفاع بوته از اعمال تیمار ppm 200سالیسیلیک اسید و تیمار تنش خشکی FC75% به دست آمد. بیشترین مقدار فتوسنتز و شاخص پایداری غشاء از اعمال تیمار ppm 100 سالیسیلیک اسید در تیمار تنش خشکی FC75% به دست آمد. بیشترین وزن دانه در بوته نیز از اعمال غلظت ppm 100 سالیسیلیک اسید در تیمار تنش خشکی FC75% با مقدار 1/43 گرم به دست آمد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار بین وزن دانه در بوته با تعداد دانه در غلاف (**0/93= r)، با تعداد غلاف در بوته (**0/84=r) و وزن 100 دانه (**0/84=r) وجود داشت. در بین صفات فیزیولوژیک نیز بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار (**0/53=r) بین فتوسنتز و وزن دانه در بوته مشاهده شد. به طور کلی به نظر میرسد اعمال تیمار ppm 100 سالیسیلیک اسید از طریق بهبود برخی صفات فیزیولوژیک به کاهش اثرات مضر کمبود آب کمک کرده و سبب بهبود رشد و تولید در گیاه خردل شده است.
یعقوب حسینی؛ مهدی همایی؛ نجفعلی کریمیان؛ سعید سعادت
چکیده
«جوانه زنی» و «رشد گیاهچه» از مراحل مهم نمو گیاه به ویژه در شرایط تنش بوده و بقای گیاه وابسته به آنها است. به منظور بررسی نقش شوری و عنصر بُر روی جوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus L.) هنگام استفاده از آب شور طبیعی و یا محلول NaCl+CaCl2بههمراه بُر، پژوهشی شامل سه آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه ...
بیشتر
«جوانه زنی» و «رشد گیاهچه» از مراحل مهم نمو گیاه به ویژه در شرایط تنش بوده و بقای گیاه وابسته به آنها است. به منظور بررسی نقش شوری و عنصر بُر روی جوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus L.) هنگام استفاده از آب شور طبیعی و یا محلول NaCl+CaCl2بههمراه بُر، پژوهشی شامل سه آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که درصد بذرهای جوانه زده به طور معنی داری(P≤0.001) کاهش، اما تأخیر در جوانه زنی با افزایش شوری روندی افزایشی را دنبال می کند، لیکن این کاهش در سطوح بالاتر شوری، در آب شور طبیعی بیشتر از محلول NaCl+CaCl2بود. هنگام استفاده از آب شور طبیعی کمترین درصد جوانه زنی در شوری dSm-1 30 و با 75 درصد کاهش نسبت به شاهد همراه بود. همچنین با افزایش سطوح شوری تأخیر در جوانه زنی در شوری dSm-1 30 (کاربرد محلولNaCl+CaCl2)، نسبت به شرایط غیر شور نزدیک به دو برابر گردید. از دیگر سو در آزمایش اول و دوم، بُر هم سبب کاهش جوانه زنی و تأخیر بیشتر در جوانه زنی گردید، و ترکیب شوری با بُر سبب تشدید آنها شد. در آزمایش سوم، درصد تولید گیاهچه (سبز شدن بذر) از 57 درصد در تیمار شاهد به حدود دو درصد در شوریdSm-1 9 کاهش یافت. افزودن بُر به خاک درصد سبز شدن بذرهای کلزا در خاک را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش معنیدار آن شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنگام استفاده از آبهای شور، افزون بر اثر اسمزی باید غلظت عنصر بُر نیز مورد توجه قرارگیرد.
«جوانه زنی» و «رشد گیاهچه» از مراحل مهم نمو گیاه به ویژه در شرایط تنش بوده و بقای گیاه وابسته به آنها است. به منظور بررسی نقش شوری و عنصر بُر روی جوانه زنی و سبز شدن بذر کلزا (Brassica napus L.) هنگام استفاده از آب شور طبیعی و یا محلول NaCl+CaCl2بههمراه بُر، پژوهشی شامل سه آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که درصد بذرهای جوانه زده به طور معنیداری(P≤0.001) کاهش، اما تأخیر در جوانهزنی با افزایش شوری روندی افزایشی را دنبال میکند، لیکن این کاهش در سطوح بالاتر شوری، در آب شور طبیعی بیشتر از محلول NaCl+CaCl2بود. هنگام استفاده از آب شور طبیعی کمترین درصد جوانهزنی در شوری dSm-1 30 و با 75 درصد کاهش نسبت به شاهد همراه بود. همچنین با افزایش سطوح شوری تأخیر در جوانهزنی در شوری dSm-1 30 (کاربرد محلولNaCl+CaCl2)، نسبت به شرایط غیر شور نزدیک به دو برابر گردید. از دیگر سو در آزمایش اول و دوم، بُر هم سبب کاهش جوانه زنی و تأخیر بیشتر در جوانهزنی گردید، و ترکیب شوری با بُر سبب تشدید آنها شد. در آزمایش سوم، درصد تولید گیاهچه (سبز شدن بذر) از 57 درصد در تیمار شاهد به حدود دو درصد در شوریdSm-1 9 کاهش یافت. افزودن بُر به خاک درصد سبز شدن بذرهای کلزا در خاک را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش معنیدار آن شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنگام استفاده از آبهای شور، افزون بر اثر اسمزی باید غلظت عنصر بُر نیز مورد توجه قرارگیرد.
حسن منیری فر؛ محمد ابراهیم صادق‌زاده
چکیده
بقاء و سودمندی مزارع یونجه در مناطق سرد متأثر از صدمات سرمای زمستانی است و همه ساله بخش‌هایی از مزارع یونجه بدلیل شرایط زمستانی در معرض خسارت و یا نابودی هستند. در این پژوهش یازده اکوتیپ یونجه به همراه دو رقم شاهد بین‌المللی در ایستگاه تحقیقاتی تیکمه‌داش با اقلیم فراسرد از سال 1387 لغایت 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بذور ابتدا در گلدان ...
بیشتر
بقاء و سودمندی مزارع یونجه در مناطق سرد متأثر از صدمات سرمای زمستانی است و همه ساله بخش‌هایی از مزارع یونجه بدلیل شرایط زمستانی در معرض خسارت و یا نابودی هستند. در این پژوهش یازده اکوتیپ یونجه به همراه دو رقم شاهد بین‌المللی در ایستگاه تحقیقاتی تیکمه‌داش با اقلیم فراسرد از سال 1387 لغایت 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بذور ابتدا در گلدان های انفرادی کشت و سپس بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار به مزرعه منتقل شدند. کشت گیاهچه‌ها در مزرعه با فاصله صورت گرفت و صفات مختلف در آنها یادداشت برداری شد. پس از هر بارش برف، سطح مزرعه کاملا پارو گردید تا اثر پوشندگی برف از سطح مزرعه حذف و بوته‌ها در معرض سرمای زمستانه قرار بگیرند. سال اول بعنوان سال استقرار در نظر گرفته شد و یادداشت‌برداری از سال دوم صورت گرفت. تجزیه واریانس صفت درصد زنده مانی نشان داد که بین اکوتیپ‌ها و ارقام آزمایش در صفت درصد زنده مانی بوته‌ها در سال دوم و سوم نسبت به سال اول اختلاف معنیدار وجود دارد ولی این صفت در سال سوم نسبت به سال دوم معنیدار نبود. این نتیجه نشان داد که بیشترین تلفات بوته‌ها و از بین رفتن آنها در اثر سرما در همان سال اول اتفاق می‌افتد. ارقام رنجر و مائوپا بیشترین تلفات را نشان دادند و بیش از نیمی از بوته آن دو رقم در سال دوم نسبت به سال اول کاهش یافت و بیشترین درصد زنده مانی را اکوتیپ جوشین نشان داد. برای نتیجه‌گیری بهتر، میانگین عملکرد تصحیح شده طی سه سال محاسبه شد و بر اساس نتایج حاصله اکوتیپ‌های بهرمان، جوشین، هوراند، دیزج صفرعلی و الهرد به عنوان برترین اکوتیپ‌های این پژوهش مشخص شدند.
سعید محمودی؛ غلامرضا ثواقبی؛ بابک متشرع زاده
چکیده
یکی از مشکلات مهم خاکهای آهکی در مناطق خشک و نیمه‌خشک کاهش آهن و روی قابل‌جذب می‌باشد. راههای مختلفی برای رفع کمبود در این خاکها وجود دارد که موثرترین و اقتصادی‌ترین روش، استفاده از ارقام عنصرکارا می‌باشد. این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر کمبود آهن بر غلظت، جذب و انتقال نسبی آهن، روی، مس و منگنز در 12 رقم تجاری لوبیا (قرمز، ...
بیشتر
یکی از مشکلات مهم خاکهای آهکی در مناطق خشک و نیمه‌خشک کاهش آهن و روی قابل‌جذب می‌باشد. راههای مختلفی برای رفع کمبود در این خاکها وجود دارد که موثرترین و اقتصادی‌ترین روش، استفاده از ارقام عنصرکارا می‌باشد. این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر کمبود آهن بر غلظت، جذب و انتقال نسبی آهن، روی، مس و منگنز در 12 رقم تجاری لوبیا (قرمز، سفید و چیتی)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه و در یک خاک آهکی دارای کمبود آهن قابل‌جذب (1/67 میلیگرم در کیلوگرم) به مرحله اجرا درآمد. آهن در دو سطح (بدون مصرف کود (Fe0) و مصرف بهینه در زمان کاشت (5 میلیگرم در کیلوگرم) به گلدانها افزوده شد. پس از شش هفته در اواخر دوره رشد رویشی نسبت به برداشت گیاهان اقدام گردید. متحمل‌ترین و حساس‌ترین رقم به کمبود آهن به ترتیب ارقام درسا (108/9%) و درخشان (76/14%) بودند. بین مقدار جذب آهن در شرایط تنش کمبود آهن در بین ارقام مورد مطالعه در ریشه و اندام هوایی همبستگی مثبت و معنیداری وجود داشت. نتایج نشان داد که ارقام درسا، محلی خمین، دانشکده، ناز و گلی دارای بیشترین مقدار جذب و نسبت انتقال آهن، روی، مس و منگنز بودند. بالاتر بودن جذب و انتقال از ریشه به اندام هوایی عناصر کم مصرف در ارقام مختلف گیاهی یکی از جنبه های مهم در برنامه غنی‌سازی زیستی با هدف بهبود کیفیت محصولات است.
فاطمه طاعتی؛ هاجر طالبی؛ محمّدتقی عبادی؛ اصغر خوشنود یزدی؛ علیرضا دادخواه
چکیده
گیاه دارویی نیل (Indigofera tinctoria) یکی از گیاهان دارویی خانواده بقولات است که گلهای آن به دلیل تولید رنگ آبی و خواص التیام دهندگی زخمها کاربرد گستردهای در طب سنتی و صنایع آرایشی - بهداشتی دارند. با توجه به کاهش منابع آب و شور شدن زمینهای زراعی، تحمل این گیاه به تنش شوری و خشکی در مرحله جوانه زنی مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور ...
بیشتر
گیاه دارویی نیل (Indigofera tinctoria) یکی از گیاهان دارویی خانواده بقولات است که گلهای آن به دلیل تولید رنگ آبی و خواص التیام دهندگی زخمها کاربرد گستردهای در طب سنتی و صنایع آرایشی - بهداشتی دارند. با توجه به کاهش منابع آب و شور شدن زمینهای زراعی، تحمل این گیاه به تنش شوری و خشکی در مرحله جوانه زنی مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور بررسی اثر خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول 6000 (در پنج سطح: صفر، 2- ،4- ، 6- و 8- بار) و همچنین شوری ناشی از کلرید سدیم (در شش سطح: صفر، 100، 200، 300 ،400 و 500 میلی مولار) دو آزمایش مستقل اجرا گردید. نتایج نشان دهنده اثر معنی دار تیمارهای خشکی و شوری بر مولفه های جوانه زنی بود، به طوری که در هر دو آزمایش بیشترین درصد جوانه زنی مربوط به تیمارهای شاهد (به ترتیب 90/1 و 90 درصد) و کمترین میزان مربوط به تیمار خشکی 8- بار و شوری 500 میلی مولار (به ترتیب 17/7 و 72/5 درصد) بود. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر میرسد که این گیاه دارای مقاومت خوبی نسبت به تنش‌های خشکی و شوری در مرحله جوانه زنی باشد.
