نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید فاضل فاضلی کاخکی ¹
• محمد غیاث آبادی ²
• مرتضی گلدانی ³

¹ دکترای فیزیولوژی گیاهان زراعی و مدرس مرکز آموزش جهاد کشاورزی خراسان رضوی

² کارشناس ارشد زراعت

³ دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش اکسیداتیوبه عنوان یک تنش ثانویه درشرایط خشکی موثر است. به منظور بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه خردل (Brassica compestris var. parkland)، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 انجام شد، که در آن فاکتور اول سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر، 100 و ppm 200) و فاکتور دوم تنش خشکی در سه سطح (75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بود. محلول پاشی برگی با سالیسیلیک اسید یک هفته قبل از آغاز تنش خشکی شروع شد و با فاصله هفت روز، تا سه هفته بعد از اعمال تنش خشکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که اثر سالیسیلیک اسید و تنش خشکی بر تمام صفات مورفوفیزیولوژیک، وزن دانه در بوته و اجزای آن معنی­ دار بود. بیشترین ارتفاع بوته از اعمال تیمار ppm 200سالیسیلیک اسید و تیمار تنش خشکی FC75% به دست آمد. بیشترین مقدار فتوسنتز و شاخص پایداری غشاء از اعمال تیمار ppm 100 سالیسیلیک اسید در تیمار تنش خشکی FC75% به دست آمد. بیشترین وزن دانه در بوته نیز از اعمال غلظت ppm 100 سالیسیلیک اسید در تیمار تنش خشکی FC75% با مقدار 1/43 گرم به دست آمد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی­دار بین وزن دانه در بوته با تعداد دانه در غلاف (^**0/93= r)، با تعداد غلاف در بوته (^**0/84=r) و وزن 100 دانه (^**0/84=r) وجود داشت. در بین صفات فیزیولوژیک نیز بیشترین همبستگی مثبت و معنی­دار (^**0/53=r) بین فتوسنتز و وزن دانه در بوته مشاهده شد. به طور کلی به نظر می­رسد اعمال تیمار ppm 100 سالیسیلیک اسید از طریق بهبود برخی صفات فیزیولوژیک به کاهش اثرات مضر کمبود آب کمک کرده و سبب بهبود رشد و تولید در گیاه خردل شده است.

کلیدواژه‌ها

• سطح برگ
• شاخص پایداری غشاء
• تعداد غلاف در بوته
• وزن دانه در بوته