تنش گرما
حامد افلاطونی؛ امید سفالیان؛ حسن زالی؛ علی اصغری
چکیده
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش گرمایی 17 ژنوتیپ امیدبخش جو بدون پوشینه بههمراه سه ژنوتیپ شاهد، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب، طی سال زراعی 1402-1401 اجرا شد. بهمنظور اعمال تنش گرما، کاشت ژنوتیپهای مورد نظر در دو تاریخ کاشت مناسب منطقه (15 آذر) و کشت دیرهنگام (19 دی) انجام شد. نتایج ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تحمل به تنش گرمایی 17 ژنوتیپ امیدبخش جو بدون پوشینه بههمراه سه ژنوتیپ شاهد، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب، طی سال زراعی 1402-1401 اجرا شد. بهمنظور اعمال تنش گرما، کاشت ژنوتیپهای مورد نظر در دو تاریخ کاشت مناسب منطقه (15 آذر) و کشت دیرهنگام (19 دی) انجام شد. نتایج تجزیه واریانس عملکرد دانه نشان داد که اختلاف معنیداری در سطح احتمال یک درصد بین ژنوتیپها در هر دو شرایط تنش گرمایی و بدونتنش وجود دارد. تنش گرمایی باعث 8/24 درصد کاهش عملکرد دانه در ژنوتیپهای مورد بررسی شده بود. برمبنای بایپلات تجزیه به مولفههای اصلی که 8/99 درصد تغییرات ارتباط بین شاخصها را بیان نموده است شاخصهای مختلف در سه گروه و ژنوتیپها در چهار گروه قرار گرفتند. بر مبنای شاخص انتخاب ژنوتیپ ایدهآل (SIIG)، شاخص تحلیل عاملی و طراحی ایدئوتیپ (FAI-BLUP) و ترکیب شاخصهای معنیدار (CSI)، ژنوتیپهای 10، 16 و 9 بهترتیب با بیشترین این شاخصها و کمترین مقدار شاخص فاصله ژنوتیپ-ایدئوتیپ چند صفتی (MGIDI) جزء ژنوتیپهای متحمل به گرما بودند. در مجموع نتایج نشان داد با انتخاب شاخصهایی که همبستگی معنیداری با عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و بدونتنش دارند و ادغام آنها با استفاده از شاخصهای ترکیبی، کارایی گزینش افزایش مییابد. از طرفی نتایج شاخصهای ترکیبی FAI-BLUP، SIIG، MGIDI و CSI در انتخاب ژنوتیپهای برتر کاملاً مشابه بود و برتری خاصی نسبت به یکدیگر نداشتند. همچنین بر اساس نتایج شاخصهای ترکیبی، به-ترتیب ژنوتیپهای 10، 16 و 9 جزء ژنوتیپهای جو برتر از نظر تحمل به تنش گرمای انتهای فصل بودند.
تنش سرما
فاطمه محمدی آذر؛ امید سفالیان؛ علی اصغری؛ اصغر عبادی؛ رحمت الله کریمی زاده
چکیده
با توجه به وجود تنش سرما در مناطق سردسیر کشور لزوم گزینش ژنوتیپهایی با پتانسیل عملکرد بالا و سایر ویژگیهای مناسب زراعی بیش از پیش آشکار میباشد. هدف این مطالعه بررسی تنوع لاینهای گندم دوروم در شرایط تنش یخزدگی و شناسایی لاینهای مقاوم به سرما در گندم دوروم بر اساس برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی و تعیین رابطه بین صفات گندم دوروم ...
بیشتر
با توجه به وجود تنش سرما در مناطق سردسیر کشور لزوم گزینش ژنوتیپهایی با پتانسیل عملکرد بالا و سایر ویژگیهای مناسب زراعی بیش از پیش آشکار میباشد. هدف این مطالعه بررسی تنوع لاینهای گندم دوروم در شرایط تنش یخزدگی و شناسایی لاینهای مقاوم به سرما در گندم دوروم بر اساس برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی و تعیین رابطه بین صفات گندم دوروم و تحمل به سرما بود. آزمایشات یخزدگی و آزمایشگاهی در گلخانه و آزمایشگاه اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98 بر روی 45 لاین امیدبخش گندم دوروم بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. تمامی لاینهای مورد بررسی قادر به تحمل تنش بودند. در مجموع لاینهای 34، 36 و 37 بیشترین درصد زندهمانی و لاینهای 1، 23 و 25 کمترین میزان زندهمانی را نشان دادند. صفات LT50، درصد زندهمانی، ارتفاع، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، وزن اشباع اندام هوایی، تعداد برگ، محتوای آب نسبی و نشت الکترولیت مورد بررسی قرار گرفتند. لاینهایی که در گروه لاینهای پابلند خوشهبندی شدند از نظر صفت LT50 نیز در گروه لاینهای مقاوم قرار گرفتند. در تجزیه خوشهای لاینها در شرایط شاهد، تنش 8- و 12- درجه سانتیگراد لاینها در چهار گروه و در شرایط تنش 10- درجه سانتیگراد لاینها در 5 گروه قرار گرفتند. صفات وزن تر اندام هوایی، تعداد برگ، محتوای نسبی آب برگ و هدایت الکتریکی نقش مهمی در میانگین گروهها داشتند.در تجزیه به عاملها در سطوح شاهد و تنش 8- درجه سانتیگراد چهار عامل و برای سطوح تنش 10- و 12- درجه سانتیگراد سه عامل برای تفسیر دادهها انتخاب شد. با توجه به نتایج نهایی مطالعه، لاینهای 17، 24، 27، 35، 38 و 40 لاینهای مقاوم شناخته شدند. لاینهای 3، 12، 18، 20 و 44 حساس شناخته شدند.
اصلاح گیاهان برای شرایط تنش
اکبر عبدالهی حصار؛ امید سفالیان؛ بهرام علیزاده؛ علی اصغری؛ حسن زالی
چکیده
تنش سرما و یخزدگی یکی از عوامل محیطی است که بر میزان تولید محصول و سایر صفات مهم آگرونومیکی در بسیاری از گونههای گیاهی تاثیرگذار است. کلزا به تنش یخزدگی حساس است و تا 70 درصد کاهش عملکرد نشان میدهد. این پژوهش به منظور شناسایی ژنوتیپهای مقاوم به تنش یخ-زدگی، ارزیابی اثرات تنش یخزدگی بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد و همچنین صفات ...
بیشتر
تنش سرما و یخزدگی یکی از عوامل محیطی است که بر میزان تولید محصول و سایر صفات مهم آگرونومیکی در بسیاری از گونههای گیاهی تاثیرگذار است. کلزا به تنش یخزدگی حساس است و تا 70 درصد کاهش عملکرد نشان میدهد. این پژوهش به منظور شناسایی ژنوتیپهای مقاوم به تنش یخ-زدگی، ارزیابی اثرات تنش یخزدگی بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد و همچنین صفات فیزیولوژیک به منظور شناسایی و اصلاح صفات متاثر از تنش مذکور طراحی و اجرا گردید. آزمایش بر روی 24 ژنوتیپ کلزای زمستانه و دو تاریخ کشت متفاوت به صورت کشت نرمال و کشت تاخیری در قالب طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98- 1397 در اراضی کشاورزی شهر تیکمه داش از توابع استان آذربایجان شرقی اجرا شد. اثرات تنش یخزدگی برای سه صفت تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد در سطح احتمال 1% معنیدار شد. میانگین مربعات ژنوتیپها برای دو صفت تعداد دانه در غلاف و عملکرد در سطح احتمال 1% معنیدار شده است. میانگین مربعات تنش از نظر میزان کلروفیل b، پرولین، قندهای محلول، نشت الکترولیت، مالوندیآلدهید و سوپراکسید دیسموتاز در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. همچنین در بین ژنوتیپها نیز از نظر صفات فوق الذکر در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنیدار وجود داشت. لاین KS7 دارای بیشترین میانگین عملکرد و کمترین آن مربوط به لاین L62 میباشد. هم در شرایط تنش و هم در شرایط بدون تنش میزان عملکرد کل همبستگی مثبت و معنیداری با تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه به عاملها 4 عامل برای هر یک از شرایط بدون تنش و تنش یخزدگی شناسایی شد که در حالت بدون تنش 77.52 درصد از کل واریانس و در حالت تنش یخزدگی 81.06 درصد از کل واریانس را توجیه نمودند.
آزاده رحمنی؛ علی اصغری؛ حسین جعفری؛ امید سفالیان
چکیده
آلودگی خاکها بوسیله فلزات سنگین یک اتفاق شایع ناشی از نتایج فعالیتهای انسانی، کشاورزی و صنعتی میباشد. در میان فلزات سنگین، سرب پتانسیل تجمع سریع در خاک را داشته، به سادگی جذب گیاه شده و در اندامهای مختلف آن تجمع پیدا میکند. این تحقیق بهمنظور شناسایی QTLهای صفات مرتبط با تحمل به سمیت سرب در گیاه جو انجام شد. در این مطالعه از ...
بیشتر
آلودگی خاکها بوسیله فلزات سنگین یک اتفاق شایع ناشی از نتایج فعالیتهای انسانی، کشاورزی و صنعتی میباشد. در میان فلزات سنگین، سرب پتانسیل تجمع سریع در خاک را داشته، به سادگی جذب گیاه شده و در اندامهای مختلف آن تجمع پیدا میکند. این تحقیق بهمنظور شناسایی QTLهای صفات مرتبط با تحمل به سمیت سرب در گیاه جو انجام شد. در این مطالعه از توده نقشهیابی OWB (94 لاین دابلد هاپلوئید حاصل از تلاقی دو والد Dom و Rec جو) استفاده شد. گیاهچههای 12 روزه این توده نقشهیابی تحت تیمار با نیترات سرب با غلظت صفر (شاهد) و 2000ppm قرار گرفتند و صفات فیزیولوژیکی شامل مقدار فتوسنتز، مقدار تعریق، هدایت روزنهای، CO2 زیرروزنهای، دمای سطح برگ، میزان سبزینگی در مرحله آغازخوشهدهی اندازهگیری شد. با استفاده از نرمافزارهای MapQtl5 و Mapchart2.32مناطق کروموزومی مرتبط با صفات فیزیولوژیکی فوق روی 7 کروموزوم جو شناسایی شد. برای صفات مورد مطالعه تحت شرایط نرمال هیچ QTL مشاهده نشد. در شرایط تنش با سرب، برای صفات CO2 زیرروزنهای دو QTL روی کروموزوم 6، میزان تعریق دو QTL روی کروموزوم 3، هدایت روزنهای چهار QTL روی کروموزومهای 1 و 3، مقدار فتوسنتز چهار QTL روی کروموزومهای 2 و3، میزان سبزینگی 24 روز بعد از اعمال تنش چهار QTL روی کروموزومهای 1 و 4 و 5 شناسایی گردید. مقدار واریانس فنوتیپی توجیه شده توسط QTL های شناسایی شده برای صفات مورد ارزیابی از 10.50 تا 19.10 درصد متغیر بود.
حسن زالی؛ طاهره حسنلو؛ امید سفالیان؛ علی اصغری
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا انجام شد. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در این طرح، تیمار آبیاری در کرت اصلی در سه سطح شامل تیمار شاهد (آبیاری بعد از 80 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا انجام شد. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در این طرح، تیمار آبیاری در کرت اصلی در سه سطح شامل تیمار شاهد (آبیاری بعد از 80 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله خورجیندهی و 6 رقم کلزا که در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی بر محتوای اسید پالمیتیک، اسید استئاریک، اسید لینولئیک و اسید مریستیک معنیدار است و برای سایر اسیدهای چرب و درصد روغن اثر تنش خشکی معنیدار نبود. بین ارقام مورد بررسی، از نظر درصد روغن دانه، درصد اسید استئاریک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک تفاوت معنیداری وجود داشت که این موضوع نشان داد در بین ارقام کلزا از نظر درصد روغندانه و درصد اسیدهای چرب تنوع وجود دارد. فراوانترین ترکیب اسیدهای چرب در این تحقیق مربوط به اسید چرب تک غیراشباع اسید اولئیک (67.96 درصد) و اسیدهای چرب چند غیر-اشباع، شامل اسید لینولئیک (7.21 درصد) و اسید لینولنیک (8.75 درصد) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنیدار عملکرد شده ولی تأثیر چندانی بر درصد روغن دانه نداشته است. براساس نتایج درصد کل اسیدهای چرب اشباع در هر دو شرایط قطع آبیاری (مرحله گلدهی و خورجیندهی) کاهش معنیداری را نشان داده است. اما تغییرات درصد کل اسیدهای چرب غیراشباع در هر دو شرایط تنش معنیدار نبود. ولی در مجموع نسبت درصد کل اسیدهای چرب غیراشباع به درصد کل اسیدهای چرب اشباع (TU/TS) افزایش معنیداری را نشان داد. بیشترین مقدار اسید اولئیک، درصد روغن دانه و عملکرد روغن دانه در شرایط بدونتنش و تنش خشکی مربوط به رقم Lilian بود. بنابراین Lilian با عملکردی بیشتر از متوسط کل، رقمی مناسب در برنامه اصلاحی میتواند باشد.
حمزه حمزه؛ علی اصغری؛ سید ابوالقاسم محمدی؛ امید سفالیان؛ سلیمان محمدی
چکیده
بهمنظور گروهبندی لاینهای نوترکیب گندم نان ازنظر صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و تنش کمآبی انتهای فصل در دو سال زراعی 93 و 94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب و مهاباد مورد ارزیابی قرار ...
بیشتر
بهمنظور گروهبندی لاینهای نوترکیب گندم نان ازنظر صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و تنش کمآبی انتهای فصل در دو سال زراعی 93 و 94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب و مهاباد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین دو شرایط نرمال رطوبتی و تنش کمآبی ازنظر روز تا سنبله دهی، انتقال مجدد، عملکرد دانه و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه اختلاف معنیدار دیده شد. همچنین بین ژنوتیپهای موردبررسی ازلحاظ کلیه صفات موردبررسی اختلاف معنیدار مشاهده شد. عملکرد دانه با روز تا سنبلهدهی، تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و سنبله و میزان انتقال مجدد در هر دو شرایط همبستگی مثبت و معنیدار نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپها در هر دو شرایط به 4 گروه دستهبندی شدند بهطوریکه ژنوتیپهای 7، 17، 27، 32، 40، 50، 58، 62، 67، 69، 83، 106، 107 و 138 در کلاستر شماره چهار قرار گرفتند که بالاترین مقادیر صفات فنولوژیک، تخصیص مواد فتوسنتزی و عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. همچنین در تجزیه به عاملها، در هر دو شرایط چهار عامل وارد مدل شدند که در شرایط نرمال 77.85 درصد و در شرایط تنش کمآبی انتهای فصل 68.76 درصد از تغییرات دادهها را تبیین نمودند. باتوجه به وجود تنوع ژنتیکی موجود در بین لاینها از لحاظ صفات مورد بررسی و همچنین همبستگی مثبت و معنیدار عملکرد دانه با روز تا سنبله دهی، تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و سنبله و میزان انتقال مجدد، گزینش ژنوتیپها بر اساس صفات مذکور میتواند ما را در دست-یابی به ژنوتیپهای پرمحصول در هر دو شرایط یاری دهد.
حسن زالی؛ امید سفالیان؛ طاهره حسنلو؛ مهرشاد زین العابدینی؛ علی اصغری
چکیده
بهمنظور شناسایی نشانگرهای آگاهیبخش مرتبط با تعدادی صفات و شاخصهای فیزیولوژیک 22 ژنوتیپ کلزا تحت شرایط تنش خشکی، از 36 نشانگر ریزماهوارهای که با QTLهای کنترلکننده صفات مرفولوژیک در شرایط تنش خشکی پیوسته بودند، استفاده شد. بهمنظور شناسایی نواحی ژنومی دخیل در کنترل صفات فیزیولوژیک از مدلهای ارتباطی GLM و MLM استفاده شد. میزان ...
بیشتر
بهمنظور شناسایی نشانگرهای آگاهیبخش مرتبط با تعدادی صفات و شاخصهای فیزیولوژیک 22 ژنوتیپ کلزا تحت شرایط تنش خشکی، از 36 نشانگر ریزماهوارهای که با QTLهای کنترلکننده صفات مرفولوژیک در شرایط تنش خشکی پیوسته بودند، استفاده شد. بهمنظور شناسایی نواحی ژنومی دخیل در کنترل صفات فیزیولوژیک از مدلهای ارتباطی GLM و MLM استفاده شد. میزان محتوای اطلاعات چندشکلی در بین نشانگرها از 0.043 (CB10502) تا 0.398 (CB10234) متغیر بود. متوسط میزان شاخص PIC برابر با 0.212 بود. بر اساس 36 نشانگر ریزماهوارهای مورد استفاده در این تحقیق، ساختار ژنتیکی جمعیت به 8 زیر جمعیت فرعی تقسیم گردید که نتایج حاصل از رسم بارپلات نیز تأیید کننده آن بود. در تجزیه ارتباط با استفاده از مدلهای GLM و MLM بهترتیب 6 و 16 مکان نشانگری معنیدار در شرایط بدونتنش با صفات مورد بررسی شناسایی شد. در شرایط تنش خشکی، با استفاده از مدلهای GLM و MLM بهترتیب 42 و 46 مکان نشانگری مرتبط با صفات مورد بررسی مشخص شد. در این مطالعه، نشانگرهای BRMS-036، SR94102، BRAS100، CB1059b، BRMS-024، BRMS-096، BRMS-30، MR013c و Pmr52 بیشترین ارتباط معنیدار را با صفات فیزیولوژیکی در شرایط تنش خشکی داشتند. بنابراین این احتمال وجود دارد که این نشانگرها بتوانند کاندیدای بسیار مناسب و امیدوار کننده در برنامههای بهنژادی تحمل به تنش خشکی مثل انتخاب به کمک نشانگر در کلزا باشد.
حمزه حمزه؛ علی اصغری؛ سید ابولقاسم محمدی؛ امید سفالیان؛ سلیمان محمدی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تغییرات صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی در شرایط متفاوت رطوبتی بر عملکرد دانه گندم نان، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی در دو سال زراعی 93 و 94 در دو مکان مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحت شرایط نرمال ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تغییرات صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی در شرایط متفاوت رطوبتی بر عملکرد دانه گندم نان، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی در دو سال زراعی 93 و 94 در دو مکان مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحت شرایط نرمال رطوبتی بالاترین مقدار وراثتپذیری عمومی و خصوصی برای تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه به ترتیب با مقادیر 84.61 و 42.30 درصد و در شرایط قطع آبیاری برای روز تا سنبله دهی با مقادیر وراثتپذیری عمومی و خصوصی 90.86 و 45.43 درصد برآورد شد. بالاترین بازده گزینشی در هر دو شرایط مربوط به صفات عملکرد دانه، روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، طول دوره پر شدن دانه، تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی بود. تحت شرایط نرمال رطوبتی و قطع آبیاری عملکرد دانه با روز تا سنبله دهی تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و سنبله و میزان انتقال مجدد همبستگی مثبت و معنیدار و با نسبت تخصیص مواد فتوسنتزی به سنبله و ساقه همبستگی منفی و معنیدار نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه رگرسیون و علیت در شرایط نرمال صفات تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه، سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه، میزان انتقال مجدد، نسبت تخصیص ساقه به سنبله و تخصیص مواد فتوسنتزی به سنبله (0.87=R2) و در شرایط قطع آبیاری صفات سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه و انتقال مجدد (0.86=R2) در توجیه تغییرات عملکرد دانه اثر معنیدار داشتند.
داریوش تقوی؛ محمد صدقی؛ علی عبادی؛ امید سفالیان؛ آیدین حمیدی
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر مدتزمان پیش سرمایی بر روی ویژگی های جوانه زنی بذر ارقام سویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح پیش سرمایی (شاهد، 10، 20، 30 و 40 روز) و سه رقم (CLEAN، JK و LINFORD) در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه محقق اردبیلی در سال 92 با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر مدتزمان پیش سرمایی بر روی ویژگی های جوانه زنی بذر ارقام سویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح پیش سرمایی (شاهد، 10، 20، 30 و 40 روز) و سه رقم (CLEAN، JK و LINFORD) در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه محقق اردبیلی در سال 92 با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای آزمایشی بر روی همه صفات مورفولوژیکی جوانه زنی در سویا بهجز وزن خشک ساقه چه معنی دار بود. بلندترین ساقه چه به طول 20.22 سانتیمتر ازرقم کلین با 30 روز پیش سرمایی به دست آمد. با افزایش مدتزمان پیش سرمایی درصد و سرعت جوانه زنی افزایش یافت و بیشترین درصد جوانه زنی از تیمار 40 روز پیش سرمایی در رقم لینفوردبه مقدار 100 درصد به دست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه چه از رقم لینفورد با 30 روز پیش سرمایی به میزان 0.2050 گرم به دست آمد. افزایش مدتزمان پیش سرمایی موجب افزایش مقدار استفاده از ذخایر بذر گردید و بیشترین مقدار استفاده از ذخایر از رقم کلین با 40 روز پیش سرمایی به مقدار 2.082 گرم بر گرم به دست آمد. صفت درصد جوانه زنی با صفات سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه و مقدار استفاده از ذخایر بذر همبستگی مثبتی در سطح احتمال یک درصدداشت.
بهنام فیروزی؛ امید سفالیان؛ مجید شکرپور؛ علی رسول زاده؛ فاطمه احمدپور
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین تنشهای غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا میشود. یکی از راهبردهای مفید در زمینه اصلاح گیاهان برای مقاومت به خشکی، حفظ و بهره گیری از تنوع موجود در بین ارقام است. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و ارزیابی شاخصهای تحمل، تعداد 39 ژنوتیپ گندم ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین تنشهای غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا میشود. یکی از راهبردهای مفید در زمینه اصلاح گیاهان برای مقاومت به خشکی، حفظ و بهره گیری از تنوع موجود در بین ارقام است. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و ارزیابی شاخصهای تحمل، تعداد 39 ژنوتیپ گندم بهاره در قالب طرح کرتهای خرد شده با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی کشت شدند. سطوح تنش شامل شاهد (آبیاری کامل)، سطح تنش دو سوم نیاز آبیاری و سطح تنش یک سوم نیاز آبیاری بود. سطوح تنش به عنوان کرتهای اصلی در نظر گرفته شده و ژنوتیپها نیز به عنوان کرتهای فرعی داخل کرتهای اصلی به صورت تصادفی کشت شدند.در تنش دو سوم آبیاری از نظر شاخصهای STI، GMP و HARM، ژنوتیپهای سپاهان کرج3، بهار و یاواروس بهترین ژنوتیپها شناخته شدند. در شرایط تنش یک سوم آبیاری از نظر شاخصهای فوق ژنوتیپهای هیرمند، بهار، یاواروس و مرودشت بهترین بودند. بالاترین ضریب همبستگی عملکرد دانه در شرایط بدون تنش به ترتیب با شاخصهای GMP، STI و HARM و در شرایط تنش دو سوم آبیاری به ترتیب با HARM، GMP و STI حاصل گردید. همچنین طبق نمودار بایپلات حاصل از تجزیه به مؤلفههای اصلی در سطح تنش دو سوم آبیاری ژنوتیپهای مغان1، گلستان، کویر، مارون، کرخه، چناب، بهار، سپاهان، قرمزک و تجن و در سطح تنش یک سوم آبیاری شامل ژنوتیپهای گلستان، نیکنژاد، مارون، داراب، فلات، آرتا، مرودشت، بهار، هیرمند و قرمزک جزو ژنوتیپهای متحمل به خشکی بودند.