تنش شوری
الهام افشارنیا؛ علیرضا خوانین زاده؛ مهدی کریمی
چکیده
امروزه با توجه به جمعیت روز افزون و افزایش نیاز غذایی ضروری است با استفاده از منابع آب و خاک شور جهت تامین نیاز غذایی این جمعیت رو به رشد با تاکید بر گونه های مقاوم و سازگار گیاهی اقدام نمود. به منظور ارزیابی مقاومت به شوری گونه گیاهی دارویی کنگر فرنگی و تعیین مقاومت این گونه به شوری در مراحل رویشی، آزمایشی با شش سطح شوری شامل )شاهد (،12،9، ...
بیشتر
امروزه با توجه به جمعیت روز افزون و افزایش نیاز غذایی ضروری است با استفاده از منابع آب و خاک شور جهت تامین نیاز غذایی این جمعیت رو به رشد با تاکید بر گونه های مقاوم و سازگار گیاهی اقدام نمود. به منظور ارزیابی مقاومت به شوری گونه گیاهی دارویی کنگر فرنگی و تعیین مقاومت این گونه به شوری در مراحل رویشی، آزمایشی با شش سطح شوری شامل )شاهد (،12،9، و 15 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکراردر شرایط گلدانی اجرا شد. در پایان معنی دار بودن داده های آزمایشی در سطح پنج درصد مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد تیمار شوری بر صفات کلروفیل a ، b ، کل،نشت یونی، درصد خشکی و ریزش برگ، درصد خاکستر برگ، وزن مخصوص و محتوی رطوبت برگ اثر معنی داری در سطح پنج درصد دارد و گیاه کنگر فرنگی شوری تا سطح 9 دسی زیمنس بر متر را میتواند در مراحل رویشی تحمل نماید اما در سطوح بالاتر شوری حساس می باشد. به عبارتی شوری 12 دسی زیمنس باعث کاهش بیش از 50 درصد جوانه زنی گونه کنگر فرنگی شده و باعث افزایش معنی دار نشت یونی، درصد خاکستر و همچنین درصد خشکیدگی،درصد ریزش برگ به میزان 50 درصد شده است که میتواند بیانگر کاهش عملکرد معنی دار رویشی این گونه در این سطح شوری باشد. با توجه به نتایج به ازا افزایش هر واحد شوری میزان کاهش وزن برگ کنگر فرنگی معادل 11 درصد ثبت شد. بطور کلی با توجه به نتایج گونه گیاهی کنگر فرنگی از نظر مقاومت به شوری دارای تحمل نسبتا مناسب و خوبی در مراحل رویش می باشد با استفاده از منابع آب شور تا حد 9 دسی زیمنس بر متر میتوان جهت کشت و تولید از این گونه گیاهی در مراحل رویشی استفاده نمود.
سیده حدیثه بهاری ساروی؛ احمد غلامی؛ همت اله پیردشتی؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمیدرضا اصغری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر همزیستی قارچ‌های اندوفیت و محلول پاشی پلی‌آمین اسپرمیدین بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیک گیاه دارویی استویا در شرایط تنش شوری، آزمایش گلخانه ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش شوری (صفر، 6 و 12 دسی‌زیمنس بر متر)، تیمار همزیستی قارچی [عدم تلقیح (شاهد)، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر همزیستی قارچ‌های اندوفیت و محلول پاشی پلی‌آمین اسپرمیدین بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیک گیاه دارویی استویا در شرایط تنش شوری، آزمایش گلخانه ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش شوری (صفر، 6 و 12 دسی‌زیمنس بر متر)، تیمار همزیستی قارچی [عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح Piriformospora indica (Pi)، تلقیح Trichoderma virens (Trich) و تلقیح هم‌زمان دو قارچ (Pi+Trich)] و محلول‌پاشی اسپرمیدین (صفر، 0.75 و 1.5 میلیمولار) بود. نشاهای استویا پس از تلقیح با تیمارهای قارچی تا اواخر مرحله رویشی با آب معمولی و سپس به مدت دو هفته با تیمارهای آب شور که حاوی مخلوط آب دریای خزر و آب مقطر بود، آبیاری شدند. محلول‌پاشی اسپرمیدین یک هفته قبل از اعمال تنش شوری انجام شد. نتایج نشان داد در شرایط شور، همزیستی قارچی به‌ویژه Pi+Trich وزن خشک ساقه (64-40 درصد) و برگ (50-44 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (30-5 درصد) و پرولین (64-40 درصد) را افزایش و نشت الکترولیت را (20-11 درصد) کاهش داد. محلول‌پاشی 0.75 میلیمولار اسپرمیدین نیز وزن خشک برگ و ارتفاع بوته را افزایش داد. از طرفی، همزیستی قارچی به‌ویژه Pi+Trich و محلول‌پاشی اسپرمیدین 0.75 میلیمولار منجر به افزایش محتوای نسبی آب برگ گردید. همچنین، محلول‌پاشی اسپرمیدین در هر دو غلظت 0.75 و 1.5 میلیمولار باعث افزایش و بکارگیری قارچ‌های اندوفیت به‌خصوص Pi+Trich منجر به کاهش محتوای قند به میزان 17 درصد شد. در سطوح شوری و تیمارهای قارچی، محلول‌پاشی اسپرمیدین به‌ویژه در غلظت 0.75 میلیمولار افزایش قطر ساقه (35-10 درصد) و سطح برگ (46-35 درصد) را به دنبال داشت. در مجموع، کاربرد قارچ‌های اندوفیت و محلول‌پاشی اسپرمیدین موجب بهبود تحمل گیاه به تنش شوری گردید.
لیلا مهدیزاده؛ محمد مقدم؛ امیر لکزیان
چکیده
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه ...
بیشتر
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی بیوچار در سه سطح (0، 1 و 2 درصد وزنی خاک هر گلدان) و آبیاری با آب‌شور در 3 سطح شوری (0، 40، 80 میلیمولار کلرید سدیم) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثرات متقابل شوری و کاربرد بیوچار بر خصوصیات رشدی موردمطالعه معنیدار بود. مقایسه میانگین دادهها نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، قطر ساقه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک برگ در تیمار کاربرد 2 درصد بیوچار بدون شوری مشاهده شد. همچنین با افزایش غلظت نمک، میزان سدیم برگ مرزه افزایش یافت و از میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم آن کاسته شد. به‌طورکلی، شوری با اختلال در میزان جذب پتاسیم و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم گیاه سبب کاهش صفات رشدی موردمطالعه در مرزه گردید و بیوچار با جذب یون‌های نمک سبب بهبود صفات رشدی مرزه تابستانه در تیمارهای شوری گردید.
محمد حسین بناکار؛ غلامحسن رنجبر؛ ولی سلطانی
چکیده
اگرچه کشت روناس (.Rubia tinctorum L) با هدف استخراج ترکیبات مفید در ریشه آن در بسیاری از مناطق شور بخصوص در مناطق پسته‌کاری معمول بوده است، بااین‌حال تحقیقات اندکی بر روی جنبه‌های زراعی آن ازجمله روش‌های مناسب کاشت انجام شده است. این تحقیق به‌منظور بررسی روش‌های مختلف کاشت روناس و مقایسه آن با روش سنتی، به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی ...
بیشتر
اگرچه کشت روناس (.Rubia tinctorum L) با هدف استخراج ترکیبات مفید در ریشه آن در بسیاری از مناطق شور بخصوص در مناطق پسته‌کاری معمول بوده است، بااین‌حال تحقیقات اندکی بر روی جنبه‌های زراعی آن ازجمله روش‌های مناسب کاشت انجام شده است. این تحقیق به‌منظور بررسی روش‌های مختلف کاشت روناس و مقایسه آن با روش سنتی، به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار طی سالهای 94-1390 در مزرعه تحقیقات شوری صدوق اجرا گردید. تیمارهای موردنظر شامل روش سنتی (کاشت به‌صورت کپه‌ای با ماسه‌بادی)، کاشت به‌صورت کپه‌ای با خاک، کاشت بالای پشته، کاشت در محل داغاب، کاشت ته جوی و کاشت به‌صورت خطی بود. مقدار بذر مصرفی برای تمام تیمارها 300 کیلوگرم در هکتار بود و آبیاری با آب‌شور 10 دسی زیمنس بر متر انجام گرفت. در انتهای سال سوم در اواخر شهریورماه ریشه‌های روناس از خاک خارج و پس از خشک شدن وزن آن‌ها تعیین گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد تر و خشک ریشه مربوط به روش کاشت خطی (به ترتیب 18.52 و 4.98 کیلوگرم در متر مربع) و کمترین آن مربوط به روش کاشت روی پشته (به ترتیب 1.13 و 0.34 کیلوگرم در متر مربع) بود. این امر به دلیل بالاتر بودن تراکم بوته و پایین‌تر بودن شوری خاک در روش کاشت خطی نسبت به روش کاشت بالای پشته بود. درمجموع، کاشت روناس به طریق خطی عملکرد خشک ریشه را به میزان 2.5 برابر نسبت به روش کاشت سنتی افزایش داد. بیشترین مقدار کارایی مصرف آب (0.79 کیلوگرم بر متر مکعب) نیز از روش کاشت خطی حاصل گردید. به نظر میرسد کاشت روناس به روش خطی در شرایط شور، بتواند ضمن بهبود عملکرد ریشه و کارایی مصرف آب، موجب کنترل مطلوب‌تر شوری خاک نیز گردد.
