سیده سمیرا طباطبایی؛ محسن جهان؛ کمال حاج محمدنیا قالی باف
چکیده
کودهای زیستی یکی از مهترین منابع تأمین عناصر غذایی در کشاورزی پایدار محسوب می شوند. بدین منظور پژوهشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1394 انجام شد. سطوح آبیاری در 3 سطح شامل: 100، 75 و 50 درصد نیازآبی لوبیا به‌عنوان عامل اصلی و نوع کود شامل: کود زیستی نیتروکسین، ...
بیشتر
کودهای زیستی یکی از مهترین منابع تأمین عناصر غذایی در کشاورزی پایدار محسوب می شوند. بدین منظور پژوهشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1394 انجام شد. سطوح آبیاری در 3 سطح شامل: 100، 75 و 50 درصد نیازآبی لوبیا به‌عنوان عامل اصلی و نوع کود شامل: کود زیستی نیتروکسین، کود زیستی بیوفسفر، کود شیمیایی نیتروژنه (اوره) و شاهد (بدون کود) به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که کودهای مورد بررسی بر عملکرد دانه و تعداد غلاف در بوته لوبیا تأثیر معنی دار (0.05≥P)، و بر تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه لوبیا تأثیر بسیار معنیداری (0.01≥P) داشتند. در این میان، کود زیستی نیتروکسین بیشترین تأثیر را نشان داد و صفات مورد بررسی را به ترتیب 92.4، 101.7، 47.3 و 38.7 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. اثر سطوح آبیاری نیز بر تمام صفات لوبیا خیلی معنیدار (0.01≥P) بود، به‌طوری‌که کمترین مقدار صفات مذکور در تیمار 50 درصد نیازآبی لوبیا مشاهده شد و نسبت به تیمار 100 درصد نیازآبی به ترتیب 68.1، 35.8، 56.3 و 38.1 درصد کاهش نشان داد. اثر متقابل کود و آبیاری تنها بر عملکرد ماده‌خشک لوبیا معنیدار (0.05≥P) بود، به‌طوری‌که بیشترین و کمترین عملکرد ماده‌خشک به ترتیب در نتیجه‌ی کاربرد کود نیتروکسین با تأمین 100 درصد نیازآبی (7741 کیلوگرم در هکتار) و شاهد (بدون کود) در شرایط 50 درصد نیازآبی (880 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. به‌طورکلی، کاربرد نیتروکسین منجر به بهبود معنیدار تمام صفات لوبیا شد و در اثر کاربرد بیوفسفر نیز در مقایسه با کود شیمیایی اوره، اکثر صفات لوبیا تفاوت معنیدار نداشتند، بنابراین می‌توان جهت تولید محصول سالم لوبیا با عملکردی برابر با نظام‌های رایج از این کودهای زیستی بهره جست.
حاج محمدنیا قالی باف کمال؛ یحیی سلاح ورزی
چکیده
خشکی و شوری در بسیاری از مناطق جهان از مهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان به شمار می‌روند. یک سازوکار مناسب در این زمینه استفاده از گیاهانی است که بتوانند در چنین شرایط محیطی، از تولید رضایت بخشی برخوردار باشند. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار روی گیاه کالارگراس (Leptochloa fesca L. kunth) تحت ...
بیشتر
خشکی و شوری در بسیاری از مناطق جهان از مهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان به شمار می‌روند. یک سازوکار مناسب در این زمینه استفاده از گیاهانی است که بتوانند در چنین شرایط محیطی، از تولید رضایت بخشی برخوردار باشند. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار روی گیاه کالارگراس (Leptochloa fesca L. kunth) تحت شرایط کنترل شده در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1388، انجام پذیرفت. سطوح خشکی در سه سطح (100، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و تنش شوری در چهار سطح (0، 5، 10 و 20 دسی زیمنس بر متر) تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. نتایج تحقیق مذکور نشان داد که صفات فیزیولوژیک سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، عملکرد فلورسانس کلروفیل و عدد کلروفیلمتر کالارگراس با افزایش سطوح خشکی و شوری به طور معنیداری کاهش یافت، به طوری که شدیدترین تیمارهای خشکی (FC 25%) و شوری (dSm-1 20) در این آزمایش، کمترین مقادیر این صفات را به خود اختصاص دادند. تنش متوسط خشکی (FC 50%) افزایش معنیدار عملکرد فلورسانس کلروفیل، و تنش‌های کم تا متوسط شوری (dSm-1 10- 5 =EC) افزایش معنیدار عملکرد فلورسانس کلروفیل و عدد کلروفیل متر را در مقایسه با شاهد باعث شدند. افزایش معنیدار نسبت ریشه به اندام هوایی کالارگراس در تنش شدید خشکی (FC 25%) مشاهده شد، در حالی که در تنش‌های متوسط تا شدید شوری (dSm-1 20-10 =EC) این تغییر اتفاق افتاد. همچنین بالاترین سطوح تیمارهای خشکی و شوری به ترتیب با میانگین 69 و 42 درصد کاهش نسبت به شاهد مربوطه، پایین‌ترین مقادیر زیست توده کالارگراس را باعث شدند. بررسی تنش ترکیبی شوری و خشکی نشان داد این هالوفیت واکنش بهتری در مقابل تنش شوری در مقایسه با تنش خشکی دارد، به طوری که آبیاری کامل (FC 100%) با شوری dSm-1 20 اختلاف آماری با تنش متوسط خشکی (FC 50%) تا سطح شوری dSm-1 5 روی وزن خشک تک بوته کالارگراس نداشت. در مجموع، این گیاه سطوح بالاتر شوری را در شرایط آبیاری کامل بهتر از شرایط آبیاری متوسط تحمل کرد، بنابراین کشت آن در اراضی دارای آب شور و لب شور بدون محدودیت آبیاری قابل توصیه است.
احمد نظامی؛ کمال حاج محمدنیا قالی باف؛ علی کمندی
چکیده
به منظور بررسی تحمل به یخزدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (Beta vulgaris L.) به نام های رسول، شیرین، IC و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ریزوفورت و لاتیتیا (ارقام خارجی) در معرض هشت ...
بیشتر
به منظور بررسی تحمل به یخزدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (Beta vulgaris L.) به نام های رسول، شیرین، IC و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ریزوفورت و لاتیتیا (ارقام خارجی) در معرض هشت دمای یخ زدگی (شامل صفر، 2-، 4- ، 6- ، 8- ، 10- ، 12- و 14- درجه سانتیگراد) قرار گرفتند. بوته ها تا مرحله 4 تا 5 برگی در اوایل بهار در محیط طبیعی رشد یافته و بعد از آن جهت اعمال تیمارهای یخزدگی به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. درصد بقاء، وزن خشک، عدد کلروفیلمتر، دمای کشنده 50 درصد (LT50) نمونه‌های گیاهی و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک (RDMT50) نمونهها در پایان دوره بازیافت (سه هفته بعد از اعمال تیمار یخزدگی) اندازهگیری و ثبت شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اثرات رقم و دمای یخزدگی بر درصد بقاء، وزن خشک و عدد کلروفیل متر معنیدار (01/0≤p) بود. با کاهش دمای یخزدگی به کمتر از 8- درجه سانتیگراد، میانگین درصد بقاء به شکل معنیداری کم شد، اما کاهش معنیدار وزن خشک و عدد کلروفیلمتر نسبت به شاهد (تیمار عدم یخزدگی) از تیمار دمایی 2- درجه سانتیگراد به پایین مشاهده شد. همچنین مشخص شد که ارقام مورد آزمایش از لحاظ LT50 و RDMT50 با یکدیگر اختلاف معنیداری (01/0≤p) داشتند، به نحوی که در بین ارقام چغندرقند مورد بررسی، پائولینا، لاتیتیا و شیرین با LT50معادل 11/5- درجه سانتیگراد مقاوم‌ترین، و رقم افشاری با LT50معادل 9/1- درجه سانتیگراد حساس‌ترین رقم شناخته شدند. رقم افشاری بیشترین مقدار RDMT50 (7/7- درجه سانتیگراد) را نیز نسبت به سایر ارقام نشان داد. به نظر می‌رسد با توجه به همبستگی خوب بین RDMT50 با LT50 در این آزمایش (**0/83=r)، از این صفت نیز بتوان در ارزیابی تحمل به یخزدگی ارقام چغندرقند استفاده کرد.
