تنش شوری
مجید رجایی؛ سیروس طهماسبی؛ منوچهر دستفال
چکیده
اصلاح ارقام متحمل به شوری از راهکارهای مناسب جهت کاهش اثرات شوری است. این پژوهش بهمنظور تعیین متحملترین ژنوتیپهای گندم به سطوح مختلف شوری انجام گردید. آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط نور و دمای طبیعی محیط در گلخانه انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ژنوتیپهای سیستان، نارین، برات، سارنگ، شوش، ...
بیشتر
اصلاح ارقام متحمل به شوری از راهکارهای مناسب جهت کاهش اثرات شوری است. این پژوهش بهمنظور تعیین متحملترین ژنوتیپهای گندم به سطوح مختلف شوری انجام گردید. آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط نور و دمای طبیعی محیط در گلخانه انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ژنوتیپهای سیستان، نارین، برات، سارنگ، شوش، آینه، سحر، مهرگان، Ms-90-15، Ms-92-8، Ms-93-5،Ms-93-6،Ms-93-14، Ms-93-16 و S-94-12 و آب با شورهای 1، 10 و 16 دسی زیمنس بر متر بودند. کمترین محتوای سدیم برگ، نشت یونی و بیشترین پتاسیم برگ در ارقام مهرگان و سارنگ مشاهده شد. در شوری ملایم، S-94-12 و MS-92-8 به ترتیب کمترین و بیشترین درصد کاهش عملکرد دانه را نسبت به محیط بدون شوری داشتند. برای شوری شدید چنین مقادیری در مهرگان و MS-93-6 مشاهده شد. بررسی روابط بین ژنوتیپ‌ها با استفاده از روش تجزیه بای‌پلات و شاخص‌های تحمل به شوری نشان داد که شاخص‌های MP، GMP، HM و STI همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد گندم در تمام سطوح دارند. کاربرد آب شور 10 دسی‌زیمنس بر متر باعث کاهش عملکرد دانه ژنوتیپهای سیستان، نارین، Ms-90-15، Ms-92-8، Ms-93-5،Ms-93-6،Ms-93-14 و Ms-93-16، برات، سارنگ، شوش، آینه، سحر، مهرگان و S-94-12 به ترتیب به میزان 32.6، 36.2، 24، 40.5، 29.8، 32.5، 32.3، 26، 27.3، 30.5، 36.6، 21.7، 26.8، 30.2 و 15.6 درصد در مقایسه با شاهد گردید. این مقادیر برای شوری 16 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب 47.3، 56.3، 47.8، 50.6، 57، 65.4، 56.2، 50.2، 51.2، 50.5، 46.6، 50.8، 47.3، 43.4 و 48.8 درصد بود. بر اساس شاخص‌های تحمل به تنش و شاخص انتخاب SIIG، ژنوتیپهای مهرگان، سارنگ، برات و S-94-12، عملکرد بهتری تحت شرایط شور داشتند. علت این امر میتواند سازگاری بیشتر این ارقام به شرایط اقلیمی منطقه در مقایسه با سایر ارقام موردبررسی باشد.
تنش شوری
الهام افشارنیا؛ علیرضا خوانین زاده؛ مهدی کریمی
چکیده
امروزه با توجه به جمعیت روز افزون و افزایش نیاز غذایی ضروری است با استفاده از منابع آب و خاک شور جهت تامین نیاز غذایی این جمعیت رو به رشد با تاکید بر گونه های مقاوم و سازگار گیاهی اقدام نمود. به منظور ارزیابی مقاومت به شوری گونه گیاهی دارویی کنگر فرنگی و تعیین مقاومت این گونه به شوری در مراحل رویشی، آزمایشی با شش سطح شوری شامل )شاهد (،12،9، ...
بیشتر
امروزه با توجه به جمعیت روز افزون و افزایش نیاز غذایی ضروری است با استفاده از منابع آب و خاک شور جهت تامین نیاز غذایی این جمعیت رو به رشد با تاکید بر گونه های مقاوم و سازگار گیاهی اقدام نمود. به منظور ارزیابی مقاومت به شوری گونه گیاهی دارویی کنگر فرنگی و تعیین مقاومت این گونه به شوری در مراحل رویشی، آزمایشی با شش سطح شوری شامل )شاهد (،12،9، و 15 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکراردر شرایط گلدانی اجرا شد. در پایان معنی دار بودن داده های آزمایشی در سطح پنج درصد مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد تیمار شوری بر صفات کلروفیل a ، b ، کل،نشت یونی، درصد خشکی و ریزش برگ، درصد خاکستر برگ، وزن مخصوص و محتوی رطوبت برگ اثر معنی داری در سطح پنج درصد دارد و گیاه کنگر فرنگی شوری تا سطح 9 دسی زیمنس بر متر را میتواند در مراحل رویشی تحمل نماید اما در سطوح بالاتر شوری حساس می باشد. به عبارتی شوری 12 دسی زیمنس باعث کاهش بیش از 50 درصد جوانه زنی گونه کنگر فرنگی شده و باعث افزایش معنی دار نشت یونی، درصد خاکستر و همچنین درصد خشکیدگی،درصد ریزش برگ به میزان 50 درصد شده است که میتواند بیانگر کاهش عملکرد معنی دار رویشی این گونه در این سطح شوری باشد. با توجه به نتایج به ازا افزایش هر واحد شوری میزان کاهش وزن برگ کنگر فرنگی معادل 11 درصد ثبت شد. بطور کلی با توجه به نتایج گونه گیاهی کنگر فرنگی از نظر مقاومت به شوری دارای تحمل نسبتا مناسب و خوبی در مراحل رویش می باشد با استفاده از منابع آب شور تا حد 9 دسی زیمنس بر متر میتوان جهت کشت و تولید از این گونه گیاهی در مراحل رویشی استفاده نمود.
اصلاح گیاهان برای شرایط تنش
فاطمه صابر؛ رسول اصغری زکریا؛ ناصر زارع؛ سلیم فرزانه
چکیده
گندم دوروم دومین گونه زراعی مهم گندم است که زراعت آن بخصوص در مرحله جوانه‌زنی تحت تأثیر شوری خاک یا آب قرار می‌گیرد. این مطالعه با هدف شناسایی ژنوتیپهای متحمل گندم دوروم نسبت به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی و رشد گیاهچه با استفاده از شاخص‌های انتخاب چندمتغیره مانند شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (IGSI) و شاخص فاصله چند متغیره از ژنوتیپ ...
بیشتر
گندم دوروم دومین گونه زراعی مهم گندم است که زراعت آن بخصوص در مرحله جوانه‌زنی تحت تأثیر شوری خاک یا آب قرار می‌گیرد. این مطالعه با هدف شناسایی ژنوتیپهای متحمل گندم دوروم نسبت به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی و رشد گیاهچه با استفاده از شاخص‌های انتخاب چندمتغیره مانند شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (IGSI) و شاخص فاصله چند متغیره از ژنوتیپ ایده‌آل (MGIDI) انجام گرفت. در این مطالعه تعداد 50 لاین و ژنوتیپ مختلف گندم دوروم از نظر تحمل به شوری در مرحله جوانه‌زنی و رشد گیاهچه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح شوری شامل غلظت‌های صفر، 75، 150 و 300 میلیمولار کلرید سدیم بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح شوری و نیز بین ژنوتیپ‌ها از لحاظ تمامی صفات اختلاف معنی‌داری (p < 0.01) وجود داشت، ولی برهمکنش شوری و ژنوتیپ در هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنیدار نشد. مقایسه میانگین سطوح شوری نشان داد که با افزایش سطح شوری، مقادیر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و نیز طول و وزن ریشهچه و ساقه‌چه کاهش داشت. محاسبه شاخص MGIDI نشان داد که در تنش شوری 150 میلیمولار، با احتساب شدت گزینش 30 درصد، ژنوتیپهای با کد G9، G2، G29، G5، G12، G47، G30، G1، G31، G10، G34، G41، G13، G49 و G16 با داشتن کمترین مقادیر MGIDI و فاصله کمتر از ژنوتیپ ایده‌آل، ژنوتیپهای مطلوبی از لحاظ شاخصه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بودند. بر اساس شاخص IGSI نیز در این سطح شوری ژنوتیپهای با کد G5، G29، G2، G30، G23، G9، G12، G1، G10، G41،G47 ، G34، G48، G16 و G13 به ترتیب با داشتن بیشترین مقادیر IGSI (بین 0.6 تا 0.8) و فاصله از ژنوتیپ ضعیف بیشتر ژنوتیپهای برتر محسوب شدند. استفاده از این شاخص‌ها در برنامه‌های اصلاحی برای گزینش ژنوتیپهای مطلوب میتواند مفید باشد.
تنش شوری
علی بزرگمهر؛ حمید رضا عسگری؛ محمد فرزام؛ غلامحسن رنجبر
چکیده
شوری منابع آب‌وخاک یکی از اساسی‌ترین مشکلات کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. شناسایی و اهلی سازی گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری و دارای ارزش اقتصادی، راهبرد مهمی برای این مناطق است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر استفاده از آب شور بر تجمع عناصر و کیفیت علوفه در چندگونه سالیکورنیا، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی ...
بیشتر
شوری منابع آب‌وخاک یکی از اساسی‌ترین مشکلات کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. شناسایی و اهلی سازی گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری و دارای ارزش اقتصادی، راهبرد مهمی برای این مناطق است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر استفاده از آب شور بر تجمع عناصر و کیفیت علوفه در چندگونه سالیکورنیا، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط کاشت گلدانی در خراسان شمالی انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح (آب‌شور و آب معمولی) و تیمار گونه‌های سالیکورنیا شامل 4 گونه (Salicornia persica, S. sinus persica, S. europaea, S. bigelovii) و یک توده (مرکزی) بود. آب‌شور از رودخانه کال‌شور اسفراین و آب معمولی (بدون شوری) از چاه آب واقع در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی در بجنورد تأمین شد. نتایج نشان داد با افزایش میزان شوری آب آبیاری در تمامی گونه‌ها میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم و کلر، افزایش یافت. بیشترین تجمع سدیم (11%) و کلر (23.5%) در گونه S. sinus persica و کمترین میزان سدیم (8.6%) و کلر (21%) در گونه S. persica مشاهده شد. درصد پروتئین، چربی خام و خاکستر در تیمار آب‌شور بیشتر از آب معمولی بود. بیشترین درصد چربی خام (1.32%) در توده مرکزی و تحت تأثیر تیمار آب‌شور بود که با سایر گونه‌ها اختلاف معنیدار داشت. بیشترین درصد پروتئین در گونه‌های S. bigelovii و S. europaea تحت تأثیر تیمار آب‌شور به ترتیب 6.06% و 6.31% بود که با سایر گونه‌ها اختلاف معنی‌داری داشتند. بیشترین درصد خاکستر مربوط به گونه‌های اروپایی (63%) و بیگلویی (62%) در تیمار آب‌شور بود و گونه سینوس‌پرسیکا دارای کمترین خاکستر (49%) در تیمار آب معمولی بود. تیمار آب‌شور باعث افزایش میزان خاکستر در تمام گونه‌ها به نسبت‌های متفاوت شد که این فاکتور یک عامل محدودکننده برای مصرف خالص سالیکورنیا در تغذیه دام است؛ بنابراین، کاهش نسبی شوری آب و انتخاب گونه مناسب در افزایش کیفیت علوفه مؤثر است.
تنش شوری
سید سعید صحافی؛ سید محسن موسوی نیک؛ سید علی طباطبایی؛ سید کاظم صباغ؛ سید احمد قنبری
چکیده
یکی از بزرگترین چالش‌های کشاورزی، تنشهای محیطی بخصوص تنش خشکی و شوری و تاثیر آن در تامین امنیت غذایی است. این آزمایش با هدف انتخاب رقم متحمل به تنش شوری جو و شناسائی سازوکارهای تحمل در ارقام جدید و قدیمی جو انجام گردید. آزمایش در طی دو سال 97-1395 در منطقه میلشبار اردکان واقع در استان یزد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 9 رقم جو شش ردیفه ...
بیشتر
یکی از بزرگترین چالش‌های کشاورزی، تنشهای محیطی بخصوص تنش خشکی و شوری و تاثیر آن در تامین امنیت غذایی است. این آزمایش با هدف انتخاب رقم متحمل به تنش شوری جو و شناسائی سازوکارهای تحمل در ارقام جدید و قدیمی جو انجام گردید. آزمایش در طی دو سال 97-1395 در منطقه میلشبار اردکان واقع در استان یزد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 9 رقم جو شش ردیفه شامل ارقام نیک، مهر، خاتم، ریحان، گوهران، نصرت، موروکو، افضل و فجر 30 بود که در سه سطح شوری آب آبیاری شامل 4، 10 و 14 دسی‌زیمنس بر متر بصورت طرح آزمایشی اسپلیت پلات مورد ارزیابی قرار گرفتند . صفات مورد بررسی شامل عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین میزان سدیم و پتاسیم، آنزیم‌های اکسید کننده و رنگیزه‌های فتوسنتزی بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار شوری بر روز تا سبز شدن، روز تا پنجه زنی و عملکرد دانه تاثیر معنی‌داری داشت. تنش شوری باعث کاهش اجزای عملکرد دانه گردید ولی این کاهش معنیدار نبود. تاثیر رقم بر فنولوژی گیاه و روز تا سبز شدن، پنجه‌زنی و رسیدگی معنیدار بود ولی بر عملکرد و اجزای عملکرد غیر معنیدار گردید. بررسی نتایج اثر متقابل نشان داد که اثر متقابل سال× شوری بر اجزای عملکرد دانه معنیدار گردید و همچنین اثر متقابل سال ×رقم بر وزن هزار دانه و عملکرد دانه و سال × شوری × رقم بر عملکرد دانه معنیدار شد. با افزایش تنش شوری میزان یون‌های سدیم در اندام‌های هوایی افزایش و میزان پتاسیم کاهش داشت بنابراین با افزایش شوری نسبت پتاسیم به سدیم کاهش پیدا کرد. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‌رسد که ارقام متحمل علاوه بر دارا بودن پتانسیل بالای تولید بایستی دارای مکانیسم‌های جذب بالای پتاسیم و بیان ژنی بالا برای تولید آنزیم‌های محافظت کننده از تنش اکسیداتیو باشند تا بتوانند شوری‌های کم تا متوسط را تحمل نمایند.
بیوتکنولوژی و تنش های محیطی
مژده عرب؛ حمید نجفی زرینی؛ قربانعلی نعمت زاده؛ سیدحمیدرضا هاشمی
چکیده
شبکه سیگنالینگ CBL-CIPK یکی از مهمترین سیستم‌های انتقال سیگنال در گیاهان بوده که سیگنال‌های کلسیم ناشی از تنشهای محیطی مختلف را رمزگشایی میکند. پروتئین‌های متصل به یون کلسیم به‌عنوان مولکول‌های حسگر عمل نموده و با دریافت سیگنال‌های یون کلسیم سلولی، وظیفه هدایت پیام را به آبشارهای ژنی پایین‌دست بر عهده دارند. تحمل بالقوه تنشهای ...
بیشتر
شبکه سیگنالینگ CBL-CIPK یکی از مهمترین سیستم‌های انتقال سیگنال در گیاهان بوده که سیگنال‌های کلسیم ناشی از تنشهای محیطی مختلف را رمزگشایی میکند. پروتئین‌های متصل به یون کلسیم به‌عنوان مولکول‌های حسگر عمل نموده و با دریافت سیگنال‌های یون کلسیم سلولی، وظیفه هدایت پیام را به آبشارهای ژنی پایین‌دست بر عهده دارند. تحمل بالقوه تنشهای غیرزنده خصوصاً تنش شوری و قرابت آن به غلات، انگیزه اصلی بسیار از محققین برای مطالعه مکانیسم‌های مولکولی گونه هالوفیت Aeluropus littoralis است. در این تحقیق با توجه به در دسترس قرار گرفتن توالی ژنومی این گیاه، شناسایی این‌سیلیکو اعضای خانواده ژنی AlCIPK و ارزیابی پاسخ‌های بیانی آنها در برابر تنش شوری مدنظر قرار گرفت. بر مبنای همولوژی با ژنهای آرابیدوپسیس، 20 ژن CIPK در ژنوم A. littoralis شناسایی شد. تجزیه‌وتحلیل جانمایی پروتئین‌ها نشان داد که این پروتئین‌ها در بخش‌های مختلف سلولی فعال هستند. درخت فیلوژنتیک بر مبنای توالی پروتئینی 20 AlCIPK، 26 AtCIPK و 33 OsCIPK، نشان داد که 79 CIPK موردبررسی از رابطه ارتولوژیکی قوی برخوردارند. آنالیز فیلوژنتیکی بر اساس تجزیه‌وتحلیل ساختار اگزون / اینترون، همه AlCIPKها را به دو گروه کم-اینترون و غنی- اینترون تقسیم نمودند. الگوهای بیان متمایز اعضای خانواده ژنی AlCIPK انشقاق عملکردی و ساختاری این ژنها را در طی تکامل تأیید میکند. یافته‌های این بررسی ضمن ارائه برخی خصوصیات عملکردی خانواده ژنی سنسورهای کلسیم، اطلاعات پایه‌ای را برای تحقیقات آتی در مورد کارکرد بیولوژیکی این ژنها فراهم می‌سازد.
تنش شوری
فریبا سادات فاتحی؛ علی اکبر احسانپور
چکیده
در شرایط تنش، گونه های فعال اکسیژن (ROS) در برگ ها تجمع پیدا می کند و به اکسیداسیون ترکیبات مهم سلولی مثل پروتئین، کلروفیل، لیپید و اسیدهای نوکلئیک منجر می شود. در این پژوهش گیاهان باززایی شده از ریشه تنباکو و گیاهان غیرباززایی شده به مدت 4هفته در محیطMS حاوی غلظت های صفر، 100، 200 میلی مولارNaCl رشد داده شدند و سپس شاخص های رشد از جمله وزن تر ...
بیشتر
در شرایط تنش، گونه های فعال اکسیژن (ROS) در برگ ها تجمع پیدا می کند و به اکسیداسیون ترکیبات مهم سلولی مثل پروتئین، کلروفیل، لیپید و اسیدهای نوکلئیک منجر می شود. در این پژوهش گیاهان باززایی شده از ریشه تنباکو و گیاهان غیرباززایی شده به مدت 4هفته در محیطMS حاوی غلظت های صفر، 100، 200 میلی مولارNaCl رشد داده شدند و سپس شاخص های رشد از جمله وزن تر و خشک، میزان رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیل کل و کاروتنوئید، غلظت های سدیم و پتاسیم، میزان فنل کل، میزان پرولین، میزان آنتی اکسیدانی کل، میزان ROS کل، میزان پراکسیداسیون لیپیدها، میزان اکسین و همچنین آنالیز RAPID-PCR مورد بررسی قرارگرفت. مشاهده شد وزن تر و خشک گیاهان باززایی شده افزایش معنی داری را نسبت به گیاهان غیر باززایی نشان داد. همچنین افزایش میزان رنگیزه ها و نیز کاهش سدیم و افزایش پتاسیم و کاهش ROS کل و MDA و افزایش آنتی اکسیدانی کل و اکسین نیز نسبت به گیاهان غیرباززایی در شرایط شوری مشاهده شد. نتایج به دست آمده از آنالیز RAPID-PCR وجود تنوع سوماتیکی را در گیاهان باززایی شده نسبت به گیاهان غیرباززایی نشان داد. تحقیق حاضر نشان می دهد گیاهان باززایی شده می توانند باعث افزایش مقاومت به شوری و بهبود شاخص های رشد در شرایط شوری شوند.
تنش شوری
سمیه مختوم؛ حسین صبوری؛ عبدالطیف قلیزاده؛ لیلا آهنگر؛ مهناز کاتوزی؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری
چکیده
به منظور ردیابی مکان‌های ژنی کنترل کننده متابولیت‌های ثانویه گیاه جو در مرحله زایشی تحت تنش شوری از 106 خانواده F8 حاصل از تلاقی دو رقم بادیا×کویر در سال 98-1397 استفاده شد. برای شناسایی QTLهای کنترل کننده و برآورد اندازه اثر یک ازآن‌ها، از چهار روش نقشه‌یابی CIM، ICIM، STMIM و STPLM استفاده شد. نقشه پیوستگی با استفاده از 152 نشانگر چند شکل ...
بیشتر
به منظور ردیابی مکان‌های ژنی کنترل کننده متابولیت‌های ثانویه گیاه جو در مرحله زایشی تحت تنش شوری از 106 خانواده F8 حاصل از تلاقی دو رقم بادیا×کویر در سال 98-1397 استفاده شد. برای شناسایی QTLهای کنترل کننده و برآورد اندازه اثر یک ازآن‌ها، از چهار روش نقشه‌یابی CIM، ICIM، STMIM و STPLM استفاده شد. نقشه پیوستگی با استفاده از 152 نشانگر چند شکل SSR، 72 آلل ISSR ، 7 آلل IRAP، 29 آلل CAAT ، 27 آلل Scot و 15 آلل iPBS تهیه شد. نشانگرهای مولکولی استفاده شده روی 7 کروموزوم جو جایابی شدند. نقشه حاصل 999.2 سانتی‌مورگان طول ژنوم جو را پوشش داد و میانگین فاصله بین دو نشانگر مجاور از یکدیگر 3.387 سانتی‌مورگان شد. سه ناحیه مهم (کروموزوم یک در مکان 26 سانتی‌مورگان، کروموزوم 3 در مکان 44 سانتی‌مورگان و در کروموزوم 4 مکان 118 سانتی‌مورگان از تلومر انتهایی کروموزوم‌ها) با کلیه روش‌های مکانیابی برای صفات ارزیابی شده حاوی ژنهای کمی مهم تشخیص داده شدند. از بین QTLهای شناسایی شده qSUG-4 (برای محتوی قند روی کروموزوم 4) با ضریب تبیین 2/20 و QTLهای qPHE-1 و qPHE-2 (برای محتوای فنول روی کروموزوم‌های 1 و2) به ترتیب با ضریب تبیین 3/21، 1/29 و qPER-1، qPER-4b، qPER-5، qPER-7 (برای پروکسیداز روی کروموزوم های 1، 4، 5 و 7) با اثرات تاثرگذار شناسائی شدند و پس از تایید اعتبار، کاندید مناسبی برای برنامه‌های اصلاحی انتخاب به کمک نشانگر در جمعیت‌های جو خواهند بود.
تنش شوری
جمال رحیمی درآباد؛ ورهرام رشیدی؛ حسین شهبازی؛ محمد مقدم واحد؛ ابراهیم خلیل وند بهروزیار
چکیده
به منظور مطالعه میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و عملکرد دانه در بوته در ارقام جو تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 7 رقم جو (افضل، نصرت ، والفجر و کویر به عنوان متحمل و نیمه متحمل؛ یوسف، صحرا و ریحان به عنوان حساس) و فاکتور دوم سطوح مختلف شوری خاک (شاهد، 8 و 12 ...
بیشتر
به منظور مطالعه میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و عملکرد دانه در بوته در ارقام جو تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 7 رقم جو (افضل، نصرت ، والفجر و کویر به عنوان متحمل و نیمه متحمل؛ یوسف، صحرا و ریحان به عنوان حساس) و فاکتور دوم سطوح مختلف شوری خاک (شاهد، 8 و 12 دسی زیمنس برمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها، سطوح تنش شوری و اثر متقابل ژنوتیپ × شوری در صفات اسکوربات پراکسیداز، کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و عملکرد دانه در بوته معنی دار بود (P ≤ 0.01). بررسی روند تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در سطوح مختلف شوری نشان داد که میزان فعالیت آنها با افزایش سطح شوری به 8 و 12 دسی زیمنس بر متر افزایش معنی داری نشان می دهد (P ≤ 0.05). و این افزایش در ارقام متحمل و نیمه متحمل به تنش شوری بیشتر بود. میزان عملکرد با افزایش سطح شوری به 8 و 12 دسی زیمنس برمتر کاهش معنی داری نشان داد (P ≤ 0.05). و این کاهش در ارقام حساس به تنش شوری بیشتر بود. همبستگی آنزیم اسکوربات پراکسیداز با عملکرد دانه در بوته مثبت و معنی دار بود.بالاترین میزان شاخص تحمل به تنش (STI) را ارقام نصرت و کویر دارا بودند و این ارقام از لحاظ سایر صفات مورد مطالعه نیز در وضعیت بهتری قرار داشتند و می توان آنها را در برنامه های به نژادی جو مورد استفاده قرار داد.
سیاوش صلحی اندراب؛ ورهرام رشیدی؛ حسین شهبازی؛ فرهاد فرح وش؛ علیرضا احمدزاده
چکیده
به منظور برآورد وراثت‌پذیری و نحوه عمل ژنها در عملکرد و اجزای عملکرد جو تحت تنش شوری، یک تلاقی دی الل 7×7 یکطرفه در سال 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد.بذور F1 حاصل به همراه والدین در سه شرایط عدم تنش (شاهد) و تنش شوری 8 و 12 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1396در گلخانه ارزیابی گردیدند. نتایج ...
بیشتر
به منظور برآورد وراثت‌پذیری و نحوه عمل ژنها در عملکرد و اجزای عملکرد جو تحت تنش شوری، یک تلاقی دی الل 7×7 یکطرفه در سال 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد.بذور F1 حاصل به همراه والدین در سه شرایط عدم تنش (شاهد) و تنش شوری 8 و 12 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1396در گلخانه ارزیابی گردیدند. نتایج نشان داد که مدل ژنتیکی ساده افزایشی-غالبیت در توارث صفات مورد مطالعه دخیل می‌باشد. وراثت‌پذیری عمومی صفات بالا بود و بنابراین گزینش بر اساس صفات فوق در گزینش تحمل به شوری گیاه جو میتواند مفید واقع شود. نتایج نشان داد در تمام سطوح تنش شوری درجه متوسط غالبیت تمام صفات بزرگتر از 1 بود و صفات توسط اثرات فوق غالبیت کنترل می‌شوند. نتایج نشان داد الل‌های غالب باعث افزایش ارتفاع و الل‌های مغلوب باعث افزایش عملکرد دانه و وزن 100 دانه می‌شوند. در تجزیه گریفینگ، واریانس GCA فقط در 2 صفت معنیدار بود و سهم بیشتر اثرات غالبیت در کنترل صفات تایید گردید. وراثت‌پذیری خصوصی صفات پایین بود بنابراین این صفات از طریق گزینش در نسلهای پیشرفته اصلاحی و بعد از رسیدن به خلوص قابل اصلاح هستند. براساس میزان وراثت پذیری خصوصی می توان ابراز داشت در تنش شوری متوسط (ds/m8) صفات وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله و عملکرد بوته و در تنش شوری شدید (ds/m12) صفات وزن سنبله، تعداد پنجه بارور و عملکرد بوته به عنوان صفات مناسب برای گزینش تحمل به شوری در گیاه جو میتواند مطرح باشند.
تنش شوری
سجاد انصاری اردلی؛ مجید نبی پور؛ حبیب الله روشنفکر؛ محمود باقری
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی واکنش ارقام کینوا (.Chenopodium quinoa Willd) به تنش شوری در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1398-1397 انجام شد. در این آزمایش واکنش سه رقم کینوا (Titicaca, Giz, Q26) و شش سطح شوری (صفر (شاهد)، 10، 20، 30، 40 و 50 dS/m-1) در محیط کشت پتری دیش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط کنترل‌شده ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی واکنش ارقام کینوا (.Chenopodium quinoa Willd) به تنش شوری در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1398-1397 انجام شد. در این آزمایش واکنش سه رقم کینوا (Titicaca, Giz, Q26) و شش سطح شوری (صفر (شاهد)، 10، 20، 30، 40 و 50 dS/m-1) در محیط کشت پتری دیش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط کنترل‌شده (دستگاه ژرمیناتور) اجرا گردید. تجزیه دادهها نشان داد، خصوصیات جوانه‌زنی بذر تحت تأثیر توأم رقم و تنش شوری قرار گرفتند (p <0.01). حداکثر جوانه‌زنی، بهترین یکنواختی جوانه‌زنی، بیشترین بنیه بذر، بیشترین طول ریشهچه و ساقه‌چه در شرایط بدون تنش (شاهد) و کمترین مقادیر در تیمار شوری 50 (dS/m-1) مشاهده شد. طبق نتایج به‌دست‌آمده، رقم Tititcaca بیشترین (95.33) و کمترین درصد جوانه‌زنی (10) را به ترتیب در تیمار شاهد و تیمار شوری 50 (dS/m-1) نشان داد. همچنین همین رقم بهترین عملکرد ازنظر زمان رسیدن به 10 و 90 درصد جوانه‌زنی را در تیمار شاهد داشت درحالی‌که رقم Giz بدترین عملکرد را در این صفات نشان داد. رقم Titicaca در تیمار شاهد بیشترین طول ریشهچه و ساقه‌چه را به ترتیب با میانگین 5.53 و 5.57 سانتی‌متر نشان داد این در حالی است که در تیمار شوری 50 (dS/m-1) با میانگین 0.4 و 0.3 سانتی‌متر کمترین طول ریشهچه و ساقه‌چه را داشت. همچنین بهترین یکنواختی در جوانه‌زنی با 20.2 ساعت در رقم Titicaca در تیمار شاهد مشاهده شد. به نظر می‌رسد علیرغم تأثیرپذیری معنیدار هر سه رقم موردپژوهش و کاهش چشمگیر شاخص‌های جوانه‌زنی در سطوح بالای شوری، رقم Titicaca نسبت به دو رقم دیگر، آستانه تحمل بالاتری داشت که نشان‌دهنده تنوع ارقام در پاسخ فرایندهای فیزیولوژیک به تنش شوری است. همچنین این امکان وجود دارد در صورت لزوم و با تحقیقات بیشتر بتوان در برنامه‌های به‌نژادی سایر ارقام حساس کینوا از این رقم استفاده نمود.
حسین احمدی؛ علیرضا عباسی؛ علیرضا طالعی؛ ولی اله محمدی
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی می‌باشد که عملکرد کلزا را تحت تاثیر قرار می-دهد. به منظور مطالعه برخی از پاسخ های فیزیولوژیکی کلزا و تغییرات بیان ژن BnaCDPK14 در شرایط تنش شوری، دو رقم متحمل (Slm046 و زرفام) و دو رقم حساس (اکاپی و ساریگل) در اتاقک رشد کشت شدند و تنش شوری از طریق آبیاری با آب حاوی 100 و 200 میلیمولار نمک (NaCl) اعمال شد. محتوای ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی می‌باشد که عملکرد کلزا را تحت تاثیر قرار می-دهد. به منظور مطالعه برخی از پاسخ های فیزیولوژیکی کلزا و تغییرات بیان ژن BnaCDPK14 در شرایط تنش شوری، دو رقم متحمل (Slm046 و زرفام) و دو رقم حساس (اکاپی و ساریگل) در اتاقک رشد کشت شدند و تنش شوری از طریق آبیاری با آب حاوی 100 و 200 میلیمولار نمک (NaCl) اعمال شد. محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، آنزیم گایاکول پراکسیداز، آنزیم کاتالاز و بیان ژن پروتئین کیناز وابسته به کلسیم 14 کلزا اندازهگیری شدند. در شرایط شوری بالاتر (200 میلی مولار نمک کلرید سدیم) محتوای نسبی آب کاهش و نشت یونی افزایش یافت. فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز، آنزیم کاتالاز و بیان ژن BnaCDPK14 نیز تحت تنش افزایش یافت که مقدار این افزایش در ارقام متحمل بیشتر از ارقام حساس بود. همبستگی بالای منفی بین صفات محتوای نسبی آب برگ و نشت یونی مشاهده شد. همبستگی بالا مثبت بین صفات گایاکول پراکسیداز، آنزیم کاتالاز و بیان ژن BnaCDPK14 وجود داشت که نشان می دهد با افزایش گونه‌های فعال اکسیژن، گیاه برای مقابله با آن سیستم آنتی اکسیدان خود را بکار می‌گیرد.
سمر خیامیم؛ حمید نوشاد؛ اباذر رجبی؛ روح اله جعفری
چکیده
با وجود توسعه کشت مکانیزه و استفاده از ارقام منوژرم چغندرقند در کشور، هنوز در برخی مناطق مانند اراضی دارای تنش شوری و خشکی، استفاده از ارقام چند جوانه به منظور کاهش اثرات سوء محیط و افزایش درصد سبز و استقرار توصیه میشود. لذا بررسی ژرم‌پلاسم چند جوانه‌ای چغندرقند تحت تنش شوری ضروری بوده تا بتوان در آینده به ارقام چند جوانه متحمل ...
بیشتر
با وجود توسعه کشت مکانیزه و استفاده از ارقام منوژرم چغندرقند در کشور، هنوز در برخی مناطق مانند اراضی دارای تنش شوری و خشکی، استفاده از ارقام چند جوانه به منظور کاهش اثرات سوء محیط و افزایش درصد سبز و استقرار توصیه میشود. لذا بررسی ژرم‌پلاسم چند جوانه‌ای چغندرقند تحت تنش شوری ضروری بوده تا بتوان در آینده به ارقام چند جوانه متحمل به شوری دست یافت. برای این منظور، 20 گرده افشان مختلف ابتدا در آزمایشگاه در شرایط بدون تنش و شوری 20 دسی زیمنس برمتر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دو آزمایش جداگانه از نظر درصد جوانه‌زنی بین کاغذ و روش سریع جوانه‌زنی در ارلن با هم مقایسه شده و سپس در محیط گلخانه در شرایط بدون تنش و شوری 16 دسی زیمنس بر متر با چهار تکرار مورد آزمون قرار گرفتند. نمونه‌برداری حدود دو ماه بعد از اعمال تنش در مرحله هشت برگی (استقرار) انجام وعملکرد تر و خشک اندام هوایی و ریشه و عناصر سدیم و پتاسیم و کربوهیدرات محلول اندازهگیری شد. از نظر شاخص پتانسیل ظهور در مزرعه، ژنوتیپهای 7233، AMP2 و PB13-S2-151-HSF-915 به ترتیب با مقادیر 0.176، 0.09 و 0.05 دارای بیشترین مقدار این شاخص بودند. شوری باعث کاهش وزن خشک کل، اندام هوایی و ریشه، پتاسیم و کربوهیدرات محلول به ترتیب حدود 20، 24و 6، 42 و 38 درصد و افزایش مقدار سدیم و فسفر برگ به ترتیب حدود 4 برابر و 11 درصد شد و در نهایت ژنوتیپهای PB13-S2-151-HSF-915، 7233، S1–930882، S1–931008، Poly8823، S1–930770، Gazale، S1–930910، 5RR-87-HS-28 و S1–930792 بر اساس مجموع صفات جوانه‌زنی به روش سریع و روش بین کاغذ، صفات عملکردی و بیوشیمیایی به عنوان ده ژنوتیپ برتر در تنش شوری انتخاب شدند
زهرا زینتی؛ عباس عالم زاده؛ علی نیازی؛ اسماعیل ابراهیمی
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی در سراسر جهان می‌باشد. مرگ سلولی برنامه ریزی شده نقش مهمی در سازگاری به تنشهای محیطی ایفا میکند. درک مبانی مولکولی مکانیسم این فرآیند، امکان دستورزی ژنتیکی هدفمند گیاهان در جهت تحمل به تنشهای محیطی را فراهم میکند. یک تنظیم کننده کاندید برای چنین مکانیسمی BAX Inhibitor 1 است. در ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی در سراسر جهان می‌باشد. مرگ سلولی برنامه ریزی شده نقش مهمی در سازگاری به تنشهای محیطی ایفا میکند. درک مبانی مولکولی مکانیسم این فرآیند، امکان دستورزی ژنتیکی هدفمند گیاهان در جهت تحمل به تنشهای محیطی را فراهم میکند. یک تنظیم کننده کاندید برای چنین مکانیسمی BAX Inhibitor 1 است. در این پژوهش، نقش احتمالی ژن رمز کننده BAX Inhibitor 1-like protein در تحمل به تنش شوری با استفاده از ابزارهای بیوانفورماتیکی از قبیل آنالیز پروموتر و شبکه تنظیمی ژنی و همچنین بررسی بیان نسبی ژن در شاخساره رقم مقاوم ارگ، رقم حساس الموت و خویشاوند وحشی Aegilops crassa با استفاده از Real-time PCR مورد ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به آنالیز شبکه تنظیمی، احتمالاً این ژن در بالادست مسیر پیام رسانی SOS عمل میکند. بر اساس آنالیز پروموتر وجود موتیف‌های پاسخ به تنش از جمله موتیف‌های ABRE (پاسخ دهنده به آبسزیک اسید)، LTR(پاسخ دهنده به دمای پایین)، MBS (پاسخ دهنده به خشکی)، CGTCA-motif (پاسخ دهنده به متیل جاسمونات)، TGACG-motif (پاسخ دهنده به متیل جاسمونات)، ERE (پاسخ دهنده به اتیلن)، و GT-1 motif (عنصر پاسخ به شوری) تائیدی بر نقش این ژن در تنشهای مختلف محیطی از جمله شوری می‌باشد. همچنین الگوی بیان ژن مورد مطالعه تحت تنش شوری بین ژنوتیپهای مقاوم و حساس اختلاف معنی‌داری داشت. در مجموع چنین نتیجه‌گیری میشود که ژن رمز کننده این پروتئین میتواند در القای تحمل به شوری در گندم نقش داشته باشد و جهت دستورزی ژنتیکی با هدف بهبود تحمل به تنش مورد استفاده قرار گیرد.
فریبا مرسلی؛ رضا درویش زاده؛ غلامحسین غلامی
چکیده
به منظور بررسی تغییرات ریخت شناسی 98 رگه خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان دانه روغنی حاصل از تلاقی PAC2 × RHA266، در شرایط نرمال و تنش شوری 6 دسی‌زیمنس‌برمترمربع آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. در هریک از شرایط بعد از مرحله گلدهی صفات عملکرد دانه، وزن 100 دانه، تعداد ...
بیشتر
به منظور بررسی تغییرات ریخت شناسی 98 رگه خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان دانه روغنی حاصل از تلاقی PAC2 × RHA266، در شرایط نرمال و تنش شوری 6 دسی‌زیمنس‌برمترمربع آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. در هریک از شرایط بعد از مرحله گلدهی صفات عملکرد دانه، وزن 100 دانه، تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ، طول دمبرگ، قطر ساقه، وزن خشک طبق و روز تا گلدهی اندازهگیری شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر متقابل شوری × رگه برای تمامی صفات به غیر از ارتفاع بوته معنیدار بود مقایسه میانگین رگه‌ها در هر دو شرایط نشان داد که میانگین رگه‌ها در شرایط تنش شوری نسبت به شرایط نرمال، در همه صفات بجز طول دمبرگ کاهش یافته است. بیشترین مقدار درصد کاهش در عملکرد دانه (13.23) و وزن صد دانه (10.60) مشاهده شد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات قطر طبق و وزن 100 دانه در هر دو شرایط نرمال و تنش شوری وارد مدل شدند. بنابراین انتخاب برای این صفات در هر دو شرایط به بهبود عملکرد دانه کمک خواهد کرد. بر اساس نتایج قسمت اول پژوهش، دو رگه متحمل و حساس به شوری (به ترتیب رگه‌های C86 و C64) انتخاب و الگوی الکتروفورزی پروتئین‌ها در سطوح مختلف تنش شوری صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی‌زیمنس‌برمترمربع بررسی گردید. بر اساس نتایج حاصله، الگوی الکتروفورزی متفاوتی برای رگه‌های C86 و C64 در سطوح مختلف تنش شوری مشاهده شد که حاکی از واکنش متفاوت رگه‌ها به تنش شوری می‌باشد. احتمالا باندهای پروتئینی با وزن مولکولی 55 و 83.45 کیلودالتون، پروتئین‌های مرتبط با تحمل به تنش شوری هستند که در رگه متحمل تغییرات بیان نشان می دهند. نتایج حاصل از این پژوهش میتواند در برنامه‌های به نژادی آفتابگردان جهت تولید ارقام متحمل به شوری مفید باشد.
عاطفه رحمانی کمرودی؛ سعید نواب پور؛ احد یامچی؛ علی اصغر نصراله نژاد قمی
چکیده
هدف از این آزمایش بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌های موتانت گندم (T-65-7-1 و T-67-60) و والد (طبسی) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD و همچنین مقایسه برخی شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بین لاین‌های موتانت و والد در پاسخ به تنش شوری در مرحله گیاهچه‌ای بود. در این تحقیق دو لاین موتانت گندم (T-67-60 و T-65-7-1) به همراه رقم والد آنها (رقم طبسی)، در محیط ...
بیشتر
هدف از این آزمایش بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌های موتانت گندم (T-65-7-1 و T-67-60) و والد (طبسی) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD و همچنین مقایسه برخی شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بین لاین‌های موتانت و والد در پاسخ به تنش شوری در مرحله گیاهچه‌ای بود. در این تحقیق دو لاین موتانت گندم (T-67-60 و T-65-7-1) به همراه رقم والد آنها (رقم طبسی)، در محیط هیدروپونیک یوشیدا در شرایط روشنایی (16 ساعت روشنایی) و دمای30 درجه سانتی‌گراد به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار کشت شدند. پس از اعمال تنش شوری در شرایط هدایت الکتریکی 6=EC دسی زیمنس برمتر، وزن تر و وزن خشک گیاهچه‌ها به‌عنوان صفات مورفولوژیک اندازهگیری شدند. همچنین نمونه‌های برگی جهت استخراج DNA و ارزیابی پارامترهای بیوشیمیایی (میزان پرولین، پروتئین و کلروفیل) برداشت گردیدند. تنوع ناشی از جهش القایی حاصل از پرتو گاما در گندم به کمک آغازگر مولکولی RAPD آشکار و تایید شد. الگوی حاصل از نشانگر RAPD نشان‌دهنده تشابه بیشتر لاین موتانت T-67-60 با رقم والد طبسی بود. مقایسه میانگین‌ها داده‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی حاکی از آن بود که لاین‌های موتانت نسبت به والد از تحمل نسبی بالاتری در شرایط تنش شوری برخوردار بودند. در مجموع، برتری معنیدار صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به شوری در لاین‌های موتانت (T-67-60 و T-65-7-1) در مقایسه با رقم والد (طبسی) علاوه بر اهمیت کاربردی، مبین اثر‌گذاری جهش و موفقیت روند انتخاب طی نسلهای تفکیک بود.
مهدی کریمی
چکیده
به منظور مطالعه تاثیر کیفیت آب آبیاری و مصرف خاکی سولفات آهن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم (رقم بم) آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری اجرا شد. این تحقیق دارای سه سطح کیفیت آب آبیاری (شوری 1.88 دسی‌زیمنس بر متر و نسبت جذب سدیم 5.76، شوری 7.22 دسی‌زیمنس بر متر و نسبت جذب سدیم 11.82، و شوری 14.16 دسی زیمنس برمتر و نسبت جذب سدیم 24.73) ...
بیشتر
به منظور مطالعه تاثیر کیفیت آب آبیاری و مصرف خاکی سولفات آهن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم (رقم بم) آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری اجرا شد. این تحقیق دارای سه سطح کیفیت آب آبیاری (شوری 1.88 دسی‌زیمنس بر متر و نسبت جذب سدیم 5.76، شوری 7.22 دسی‌زیمنس بر متر و نسبت جذب سدیم 11.82، و شوری 14.16 دسی زیمنس برمتر و نسبت جذب سدیم 24.73) به عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح کود سولفات آهن شامل صفر، 20، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار به عنوان فاکتور فرعی بود. آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری آب آبیاری از 1.88 به 7.22 دسی زیمنس بر متر، عملکرد دانه و کاه گندم کاهش معنی داری نداشت. علت این مشاهده افزایش وزن هزار دانه و شاخص برداشت با افزایش شوری از 1.88 به7.22 دسی زیمنس بر متر بود. با افزایش شوری آب آبیاری به 14.16 دسی زیمنس بر متر عملکرد دانه و کاه حدود 50 درصد کاهش یافت. این کاهش به دلیل تاثیر منفی افزایش شوری بر طول سنبله، تعداد سنبلک بارور، تعداد دانه در سنبله و تعداد کل سنبلک‌ها و افزایش تعداد سنبلک عقیم با افزایش شدت تنش شوری بود. بررسی اثرات متقابل شوری و کود سولفات آهن نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در شوری‌های آب ابیاری 1.88، 7.22 و 14.16 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب از مصرف 40، 20 و صفر کیلوگرم در هکتار کود سولفات آهن حاصل شد. بنابراین، به نظر می‌رسد با کاهش کیفیت آب آبیاری (افزایش شوری و نسبت جذب سدیم) مقدار آهن مورد نیاز گندم جهت حصول بیشترین عملکرد کاهش می‌یابد.
معصومه صالحی؛ ولی سلطانی؛ فرهاد دهقانی
چکیده
آشنایی با مراحل فنولوژیک و نمو گیاه در تعیین تاریخ کاشت و عملیات زراعی در شرایط آب و هوایی مختلف اهمیت بسیاری دارد. بهمنظور بررسی اثرات تاریخ کاشت بر مراحل فنولوژیکی و عملکرد دانه کینوا (NSRCQ1) در هشت تاریخ کاشت (5/31، 6/15، 7/4، 7/15، 8/1، 12/5، 12/17 و 1/11) با سه تکرار با آب‌شور dS/m 14 در مزرعه تحقیقات شوری صدوق مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی 95-1394 ...
بیشتر
آشنایی با مراحل فنولوژیک و نمو گیاه در تعیین تاریخ کاشت و عملیات زراعی در شرایط آب و هوایی مختلف اهمیت بسیاری دارد. بهمنظور بررسی اثرات تاریخ کاشت بر مراحل فنولوژیکی و عملکرد دانه کینوا (NSRCQ1) در هشت تاریخ کاشت (5/31، 6/15، 7/4، 7/15، 8/1، 12/5، 12/17 و 1/11) با سه تکرار با آب‌شور dS/m 14 در مزرعه تحقیقات شوری صدوق مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی 95-1394 کشت شد. نتایج نشان داد که کینوا قادر است در اولین تاریخ کاشت با طول دوره رشد 108 روز عملکرد دانه‌ای معادل t ha-1 2.34 تولید نماید. در تاریخ کاشت 4 مهر، کاهش دما (4.5- درجه سانتی‌گراد) و تنش یخ‌زدگی باعث از بین رفتن گیاه در مرحله گلدهی شد. گیاهانی که در مهر و آبان کشت شده بودند و در طول زمستان زنده مانده بودند، بذر تولید نکردند. بذرهای کشت شده در تاریخ 5 اسفندماه طی دورۀ 132 روزه، عملکرد دانه‌ای معادل t ha-1 1.6 تولید کردند. نتایج این بررسی نشان داد که تأثیر درجه حرارت زیاد (°C 32) برای تاریخ کاشت اسفند و فروردین و درجه حرارت کم (°C 13.5) برای تاریخ کاشت اواسط شهریور در طول دوره پر شدن دانه، موجب کاهش معنیدار عملکرد و اندازه دانه در سطح 5 درصد شد. با توجه به اینکه کینوا (NSRCQ1) گیاهی روزکوتاه بوده و طول روزهای طولانیتر از 12 ساعت، زمان رسیدن به مرحله گلدهی را افزایش می‌دهد، بنابراین، از میان تاریخهای کشت موردبررسی، تاریخ کشت اول شهریورماه، به دلیل دوره رشد کوتاهتر و عملکرد دانه بالاتر برای منطقه موردمطالعه، در استان یزد مناسب به نظر می‌رسد.
داریوش طالعی؛ ابوالفضل ریحانی
چکیده
تنش شوری یکی از عوامل محیطی است که بر روی رشد و نمو و ترکیبات ثانویه گیاهان تاثیر می گذارد. سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد درونی گیاهان نقش تعدیل کننده را ایفا میکند. برای بررسی واکنش های مورفوفیزیولوژیکی گیاه سیاه دانه به سالسیلیک اسید آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با دو فاکتور بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام ...
بیشتر
تنش شوری یکی از عوامل محیطی است که بر روی رشد و نمو و ترکیبات ثانویه گیاهان تاثیر می گذارد. سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد درونی گیاهان نقش تعدیل کننده را ایفا میکند. برای بررسی واکنش های مورفوفیزیولوژیکی گیاه سیاه دانه به سالسیلیک اسید آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با دو فاکتور بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که غلظت‌های مختلف شوری روی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اثرات معنی داری دارد. بطوری که با افزایش غلظت شوری شاخص های رشد از قبیل تعداد شاخه جانبی، تعداد برگ وکلروفیل b و میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و مالون دی الدئید کاهش پیدا کرد، در حالیکه با افزایش غلظت شوری مقدار پرولین برگ و کاتالاز افزایش یافت. نتایج نشان داد با اعمال تیمار سالیسیلیک اسید تحت تنش شوری میزان کاهش شاخض های رشد ورنگریزه های فتوسنتزی تعدیل پیدا کرد. بطوری که در غلظت 3 دسی زیمنس بر متر شوری و 0.5 میلی مولار سالسیلیک اسید بیشترین تعداد شاخه جانبی، تعداد برگ و کلروفیلb بدست آمد، همچنین با افزایش سطح سالسیلیک اسید میزان پرولین وکاتالاز برگ افزایش یافت ولی با افزایش غلظت سالیسیلیک اسید میزان فعالیت مالون دی الدئید و سوپر اکسید دیسموتاز در برگ کاهش یافت. براساس نتایج بدست آمده میتوان نتیجه گیری کرد که گیاه سیاه دانه یک گیاه نیمه حساس به شوری بوده و تحمل این گیاه به شوری حداکثر 6 دسی زیمنس بر متر می باشد.
حمد دریس؛ سیدکیوان مرعشی
چکیده
با توجه به اهمیت گیاه گندم در تغذیه انسان و همچنین تأثیر تنش شوری در اراضی زهکشی نشده، بررسی اثر تنش شوری و نقش اسید سالیسیلیک در تعدیل اثرات آن در کشت گندم حائز اهمیت است. لذا این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثر روش‌های مختلف کاربرد هورمون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های کمی، کیفی و بیوشیمیایی گندم در زمین‌های زهکشی شده و زهکشی نشده ...
بیشتر
با توجه به اهمیت گیاه گندم در تغذیه انسان و همچنین تأثیر تنش شوری در اراضی زهکشی نشده، بررسی اثر تنش شوری و نقش اسید سالیسیلیک در تعدیل اثرات آن در کشت گندم حائز اهمیت است. لذا این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثر روش‌های مختلف کاربرد هورمون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های کمی، کیفی و بیوشیمیایی گندم در زمین‌های زهکشی شده و زهکشی نشده به‌صورت تجزیه مرکب در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل زمین‌های زراعی زهکشی شده (آزمایش اول) و زهکشی نشده (آزمایش دوم) و عامل دوم شامل روش‌های کاربرد اسید سالیسیلیک به‌صورت (1) عدم محلولپاشی (شاهد)، (2) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک، (3) محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی، (4) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی، (5) محلولپاشی در مرحله انتهای پنجه‌دهی، (6) تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در مرحله انتهای پنجه‌دهی. نتایج نشان داد که تأثیر نوع اراضی مورد کشت بر تعداد سنبله در متر‌مربع، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص کلروفیل، پرولین و درصد پروتئین دانه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. تأثیر سطوح اسید سالیسیلیک در تمامی صفات اندازهگیری در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر متقابل نوع زمین و روش کاربرد سالیسیلیک ازنظر درصد پروتئین در سطح احتمال پنج درصد و ازنظر تعداد سنبله در متر‌مربع، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص کلروفیل و مقدار پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه در اراضی زهکشی شده و زهکشی نشده به ترتیب با 3308 و 2017 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و در بین روش‌های مختلف کاربرد اسید سالیسیلیک، بیشترین و کمترین عملکرد دانه در روش تلقیح بذر با اسید سالیسیلیک + محلولپاشی در ابتدای پنجه‌دهی و بدون کاربرد اسید سالیسیلیک به ترتیب با 3636 و 1759 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که تأثیر اسید سالیسیلیک در اراضی زهکشی شده با افزایش مؤلفه‌های تولیدی و در اراضی زهکشی نشده با کم کردن اثرات تنش شوری و بهبود آسیب‌های ناشی از آن توانست در جهت افزایش عملکرد کمی مؤثر واقع شود. این در حالی است که در این شرایط کمترین عملکرد ازلحاظ کیفی حاصل شد.
لیلا مهدیزاده؛ محمد مقدم؛ امیر لکزیان
چکیده
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. بهمنظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه ...
بیشتر
شوری یکی از تنشهای محیطی است که سبب اختلال در جذب یون‌های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان میشود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است.در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. بهمنظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی بیوچار در سه سطح (0، 1 و 2 درصد وزنی خاک هر گلدان) و آبیاری با آب‌شور در 3 سطح شوری (0، 40، 80 میلیمولار کلرید سدیم) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثرات متقابل شوری و کاربرد بیوچار بر خصوصیات رشدی موردمطالعه معنیدار بود. مقایسه میانگین دادهها نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، قطر ساقه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک برگ در تیمار کاربرد 2 درصد بیوچار بدون شوری مشاهده شد. همچنین با افزایش غلظت نمک، میزان سدیم برگ مرزه افزایش یافت و از میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم آن کاسته شد. به‌طورکلی، شوری با اختلال در میزان جذب پتاسیم و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم گیاه سبب کاهش صفات رشدی موردمطالعه در مرزه گردید و بیوچار با جذب یون‌های نمک سبب بهبود صفات رشدی مرزه تابستانه در تیمارهای شوری گردید.
یونس خیری زاده؛ رئوف سیدشریفی؛ راضیه خلیل زاده
چکیده
بهمنظور مطالعه عملکرد دانه، انتقال مجدد و شاخص سطح برگ تریتیکاله در واکنش به کاربرد کودهای بیولوژیک و نانواکسید روی در شرایط شوری خاک، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای موردبررسی شامل ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه عملکرد دانه، انتقال مجدد و شاخص سطح برگ تریتیکاله در واکنش به کاربرد کودهای بیولوژیک و نانواکسید روی در شرایط شوری خاک، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری، شوری 20، 40 و 60 میلی مولار)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد، کاربرد میکوریز، کاربرد توأم باکتریهای سودوموناس و ازتوباکتر، کاربرد توأم میکوریز و باکتریهای محرک رشد) و محلول پاشی با نانواکسید روی در سه سطح (عدم مصرف، مصرف 0.4 و 0.8 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد با افزایش شوری عملکرد و شاخص سطح برگ کاهش ولی انتقال مجدد از کل اندام هوایی و ساقه افزایش یافت. مقایسه میانگین ها نشان داد بالاترین عملکرد دانه و حداکثر شاخص سطح برگ در حالت کاربرد توأم میکوریز و باکتریهای محرک رشد، محلولپاشی 0.8 گرم در لیتر نانواکسید روی و عدم اعمال شوری به دست آمد. بیشترین انتقال مجدد از ساقه و کل اندام هوایی در حالت شوری 60 میلی مولار، عدم کاربرد کودهای بیولوژیک و عدم محلول پاشی به دست آمد. اعمال شوری 20، 40 و 60 میلی مولار، عملکرد دانه را به ترتیب 8.9، 22.1 و 32.3 درصد کاهش داد و استفاده توأم کودهای بیولوژیک و نانواکسید روی به ترتیب 40.1، 49.7 و 40 درصد از این کاهش عملکرد را جبران کردند.
سمیرا مروجی؛ غلامرضا زمانی؛ محمد کافی؛ زهره علیزاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو رقم بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی (B. juncea L.) آزمایشی در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی (بلوکبندی به علت عدم یکنواختی نور) با سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوریآب آبیاری در چهار سطح شامل: 1.92 (محلول هوگلند به‌عنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو رقم بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی (B. juncea L.) آزمایشی در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی (بلوکبندی به علت عدم یکنواختی نور) با سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوریآب آبیاری در چهار سطح شامل: 1.92 (محلول هوگلند به‌عنوان شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر (حاصل از کلرید سدیم در محلول هوگلند) و عامل دوم ژنوتیپ در سه سطح شامل: دو رقم بهاره کلزا (Hyola 401 و RGS003) و توده بومی خردل هندی بود. کشت به‌صورت شن کاشت بود و در مرحله چهار برگی، با افزودن تدریجی کلرید سدیم به محلول هوگلند اعمال شوری شروع گردید و تا پایان مرحله رسیدگی ادامه یافت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌هاحاکی ازعدم معنی‌داری اثر اصلی شوری و ژنوتیپ بر صفت درصد پروتئین و اثرات متقابل شوری و ژنوتیپ بر عملکرد بیولوژیک و درصد پروتئین بود درحالی‌که در سایر صفات مورد بررسی در سطح یک درصد معنیدار شد. رقم Hyola 401 با اختلاف معنی‌داری با رقم RGS003 و خردل هندی، در صفات تعداد غلاف در بوتهو تعداد غلاف بارور در بوته کمترین مقدار و در تعداد دانه در غلاف، صفات وزن هزار دانه و درصد روغن بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد.خردل هندی با اختلاف معنی‌داری نسبت به ارقام کلزا کمترین مقدار تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد. کمترین مقدار عملکرد دانه در تمامی ژنوتیپهای مورد آزمایش مربوط به آخرین سطح شوری اعمال‌شده با افت 73.31، 55.15 و 67.61 درصدی نسبت به شاهد به ترتیب در ارقام Hyola 401 ، RGS003 و خردل هندی بود. عملکرد دانه و روغن رقم Hyola 401 در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر در سطوح پایین شوری از برتری معنی‌داری برخوردار بود؛ ولی با افزایش سطح شوری اختلاف عملکرد بین ژنوتیپهای مورد بررسی سیر نزولی به خود گرفته و در سطح dS/m 15 تفاوت معنی‌داری مشاهده نگردید.
محمد حسین نجفی مود؛ علی شهیدی؛ عباس خاشعی سیوکی
چکیده
به منظور تعیین تابع برتر آب - شوری – پارامترهای کمی عملکرد (تعداد قوزه در متر مربع، وزن قوزه، ارتفاع بوته، کیل وش) دو رقم پنبه ورامین و خرداد بررسی تاثیر شوری و مقادیر آب آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم پنبه در شرایط اقلیمی بیرجند اجرا شد.طرح آماری بلوکهای خرد شده تصادفی در قالب فاکتوریل بود که در شرایط اقلیمی خشک و در ...
بیشتر
به منظور تعیین تابع برتر آب - شوری – پارامترهای کمی عملکرد (تعداد قوزه در متر مربع، وزن قوزه، ارتفاع بوته، کیل وش) دو رقم پنبه ورامین و خرداد بررسی تاثیر شوری و مقادیر آب آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم پنبه در شرایط اقلیمی بیرجند اجرا شد.طرح آماری بلوکهای خرد شده تصادفی در قالب فاکتوریل بود که در شرایط اقلیمی خشک و در ۳ سطح شوری و ۴ سطح مقدار آب آبیاری انجام گردید. کشت به صورت کرتی و در ابعاد ۴ در ۵ متر و در ۸ اردیبهشت انجام شد. برای این کار توابع به فرمهای خطی ساده، کاب داگلاس، درجه دوم و متعالی مورد استفاده قرار گرفتند. در ابتدا نتایج جداول ضرایب توابع و آماره F نشان دادند که کلیه توابع مندرج در فوق توانسته‌اند برآورد تعیین کننده و معنی‌داری از پارامترهای تعداد قوزه در متر مربع، وزن قوزه و ارتفاع بوتهداشته باشند.همچنین بررسی ضرایب تعیین معادلات خطوط رگرسیون رسم شده و آماره t استیودنت مندرج در نمودار خط رگرسیون بین مقادیر اندازه‌گیری‌شده و پیش‌بینی شده نتایج فوق را تایید کردند.. بنابراین در مرحله بعد نسبت به رتبه‌بندی و تعیین تابع برتر در بین آنها اقدام گردید. به این منظور از پنج شاخص آماری ریشه میانگین مربعات خطا ، ضریب تعیین ، بازده مدل، خطای بیشینه و ضریب مقدار باقیمانده استفاده گردید.نتایج بدست آمده در مورد هر دو رقم پنبه ورامین وخرداد نشان دادند که برای پارامتر وزن قوزه تابع درجه دوم به ترتیب با ضریب تعیین ۸۰% و ۸۹٪و برای پارامترهای تعداد قوزه در متر مربع و ارتفاع بوته تابع متعالی به ترتیب با ضرایب تبیین ۹۸%، ۹۵%، ۹۹% و ۹۰% توانستند به عنوان تابع برتر نسبت به سایر توابع در منطقه اقلیمی بیرجند معرفی شوند. همچنین هیچکدام از توابع مورد مطالعه نتوانستند برآورد قابل قبولی از پارامتر کیل وش داشته باشند زیرا آماره F که تاثیر معنیدار تابع را در برآورد پارامترهای مورد مطالعه نشان می‌دهد، برای پارامتر فوق‌الذکر معنیدار نبود.
رعنا نادری زرنقی؛ محمود تورچی
چکیده
تولیدات کشاورزی شدیدأ تحت تأثیر شوری خاک و اثرات مخرب غلظت نمک در خاکهای شور میباشند و این عامل تمدن کشاورزی قدیمی و مدرن را تحت تأثیر قرار داده است. بهمنظور بررسی اثر تنش شوری آب برتعدادی از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با مقاومت به شوری در دوازده رقم کلزای بهاره، آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده با سه سطح شوری صفر، ...
بیشتر
تولیدات کشاورزی شدیدأ تحت تأثیر شوری خاک و اثرات مخرب غلظت نمک در خاکهای شور میباشند و این عامل تمدن کشاورزی قدیمی و مدرن را تحت تأثیر قرار داده است. بهمنظور بررسی اثر تنش شوری آب برتعدادی از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با مقاومت به شوری در دوازده رقم کلزای بهاره، آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده با سه سطح شوری صفر، 150و 300 میلیمولار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. در این پژوهش صفات ارتفاع بوته، طول ریشه، وزنتر و خشک گیاه، وزنتر و خشک ریشه، وزن صد دانه، عملکرد دانه در بوته، پتانسیل اسمزی، پتانسیل آب برگ، پرولین، Na+برگ، K+برگ و K+/Na+برگ ارقام اندازهگیری شد. تجزیه واریانس حاکی از وجود اختلاف معنیدار بین ارقام مورد مطالعه برای تمامی صفات بود. از تجزیهخوشهای با روش UPGMA برای گروه بندی ارقام از حیث کلیه صفات و برای تمامی سطوح شوری استفاده شد. تجزیهخوشه ای در شرایط تنش شوری شدید منجر به تشکیل دو خوشه گردید که ارقام Heros و Comet در اکثر صفات مورد مطالعه میانگین کمتری را به خود اختصاص دادند، لذا میتوان از آنها بعنوان والدین حساس در تلاقی با ارقام متحمل مانند Crakerو Amica جهت تهیه جوامع مناسب برای ترسیم نقشه ژنتیکی و مکانیابی صفات کمی درگیر در مقاومت به شوری استفاده کرد. با شناسایی ارقام متحمل و حساس به شوری زمینه برای مطالعات مولکولی جهت درک درست سازوکار تحمل به تنش شوری در کلزا و ژنهای درگیر در این فرآیند فراهم خواهد شد.
