نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهه مرادی مرجانه ¹
• مرتضی گلدانی ²

¹ دانشجوی کارشناس ارشد زراعت

² استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردسی مشهد

چکیده

کمبود آب از جمله عوامل محدود‌کننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش خشکی و کم آبی بوجود می‌آید. به منظور بررسی سطوح مختلف سالیسیک اسید در کاهش اثرات کم آبی بر تعدادی شاخص‌های رشد گیاه دارویی همیشه بهار آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 90-1389 درگلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سالیسیلیک اسید در سه سطح 0، 100 و 200 میلی‌مولار و کم آبیاری در سه سطح  25، 50 و 100 درصد ظرفیت زراعی بودند. نتایج نشان‌داد که سطوح مختلف سالیسیلیک اسید تاثیر معنی‌داری برسطح و تعداد برگ، وزن تر و خشک بوته، تعداد ساقه فرعی و تعداد گل در بوته، شاخص کلروفیل، عملکرد کوانتومی، وزن خشک بذر و تعداد بذر در بوته داشت و با کاهش آب آبیاری سطح و تعداد برگ، تعداد ساقه فرعی و طول آن، وزن تر و خشک بوته، وزن خشک گل در بوته، شاخص کلروفیل، هدایت روزنه‌ای و عملکرد کوانتومی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. نتایج اثرات متقابل سالیسیلیک اسید و کم‌آبیاری حاکی از آن بود که تیمار 100 میلی مولار سالیسیلیک اسید، اثرات تیمار کم آبیاری 50 درصد ظرفیت زراعی را کاهش‌داد، بطوری‌که سطح برگ، تعداد گل در بوته، وزن خشک بذر و تعداد بذر در بوته را به‌طور معنی‌داری افزایش‌داد. به‌نظر می‌رسد سالیسیلیک اسید با تولید آنتی اکسیدان‌ها در زمان تنش، موجب مقاومت گیاه در مقابل تنش شد و نیز تا حدودی باعث بهبود رشد و تولید ماده خشک در گیاه همیشه بهار در شرایط آزمایش گردید.

کلیدواژه‌ها

• آنتی‌اکسیدان
• سالسیلیک اسید
• تنش
• گیاه دارویی
• عملکرد