اثر تنش های اسمزی و شوری بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه دو گیاه دارویی آرتیشو (Cynara scoolymus) و سرخارگل (Echinacea purpurea)

امیری, محمد بهزاد; رضوانی مقدم, پرویز; احیایی, حمیدرضا; فلاحی, جبار; اقحوانی شجری, مهسا

doi:10.22077/escs.2011.92

اثر تنش های اسمزی و شوری بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه دو گیاه دارویی آرتیشو (Cynara scoolymus) و سرخارگل (Echinacea purpurea)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری اگرواکولوژی دانشگاه فردوسی مشهد

² استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد

³ دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد

⁴ دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد

⁵ دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

10.22077/escs.2011.92

چکیده

به منظوربررسی تاثیر تنشهای اسمزی و شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی و رشد گیاهچه دو گیاه دارویی آرتیشو و سرخارگل، چهار آزمایش جداگانه در سال 1388 در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در آزمایشهای اول و دوم اثرات هشت سطح تنش اسمزی (0، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12- و 14- بار) و در آزمایشهای سوم و چهارم نیز اثرات شش سطح تنش شوری (0، 1-، 3-، 5-، 7- و 9- بار کلرید سدیم) بر شاخصهای رشدی گیاهان ذکر شده، در مرحله ابتدایی رشد به صورت مستقل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که گیاه آرتیشو در مقایسه با سرخارگل مقاومت بیشتری به تنشهای اسمزی و شوری دارد، به نحوی که میزان جوانهزنی آرتیشو و سرخارگل در تنش اسمزی 10- بار به ترتیب 72 و 5 درصد بود، این مقادیر در شوری 5- بار به ترتیب 75 و 8 درصد مشاهده شد. با افزایش سطح تنش اسمزی میانگین زمان جوانهزنی بذور آرتیشو افزایش یافت، ولی در گیاه سرخارگل از این حیث تفاوت معنیداری مشاهده نشد. با افزایش شدت تنشهای اسمزی و شوری نسبت طول ریشهچه به ساقهچه در آرتیشو روندی افزایشی داشت، در حالی که در مورد گیاه سرخارگل این مقدار در تنش اسمزی بدون تغییر و در تنش شوری کاهش یافت. همچنین با افزایش سطح تنش اسمزی و شوری وزن خشک گیاهچه هر دو گیاه روندی کاهشی در پیش گرفت. به طور کلی شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچهای گیاه دارویی آرتیشو در شرایط تنش به مراتب بهتر از سرخارگل بود.

کلیدواژه‌ها