نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 گروه بیوتکنولوژی کشاورزی ، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر گوگرد و تیوباسیلوس بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام لوبیا در شرایط تنش کم‌آبی آزمایشی در بهار سال 1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. در این پژوهش سه رقم لوبیا (درسا، اختر و صدری)، چهار سطح کودی (شاهد، کود گوگردی به مقدار 300 کیلوگرم در هکتار، باکتری تیوباسیلوس و کود گوگردی + تیوباسیلوس) و تنش کم‌آبی (شاهد، قطع آبیاری از زمان گلدهی و پر شدن نیام) موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تفاوت معنی‌داری میان ارقام لوبیا، سطوح کودی و مراحل قطع آبیاری وجود داشت. مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد تنش کم‌آبی به‌ویژه قطع آبیاری از مرحله گلدهی موجب کاهش صفات شاخص برداشت، عملکرد دانه، بیوماس کل، وزن صد دانه، تعداد کل نیام و تعداد نیام پر و در مواردی موجب افزایش مقاومت روزنه‌ای و کلروفیل گردید،درحالی‌که قطع آبیاری از مرحله پر شدن نیام تأثیر منفی کمتری بر صفات فوق داشت. با کاربرد باکتری تیوباسیلوس به‌ویژه همراه با گوگرد از اثرات منفی تنش آبی کاسته شد. درحالی‌که با افزایش طول دوره تنش میزان تأثیر مثبت باکتری به همراه گوگرد نیز کمتر شد. اعمال باکتری تیوباسیلوس به همراه کود گوگردی در خاک‌های با اسیدیته قلیایی می‌تواند جهت افزایش تحمل ارقام لوبیا به تنش کم‌آبی مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

Abdou, A., Soaud, A.A., Al-Darwish, F.H., Saleh, M.E., El-Tarabily, K.A., Sofian-Azirun, M., Motior, R.M, 2011. Effects of elemental sulfur, Phosphorus, micronutrients and Paracoccus versutus on nutrient availability of calcareous soils. Australian Journal of Crop Science. 5(5), 554-561.
Balloei, F., Ardakani, M.R., Rejali, F., Ramzanpoor, M.R., Alizade, G.R., Mohebbati, F., 2009. Effect of Thiobacillus and Mycorrhiza fungi under different levels of sulfur on yield and yield components of soybean. International Symposium “Root Research and Applications" Root RAP. 2-4 September. 2009. Baku-Vienna, Austria.
Frahm, M.A. Rosas. J.C., Mayek-Perez. N., Lopez-Salinas. E., Acosta-Gallegos. J.A., Kelly. J.D., 2004. Breeding bean for resistance to terminal drought in the lowland tropics. Euphytica. 136(2), 223-232.
Franz, C.H., 2003. Nutrient and water man agent for medicinal and aromatic plants. Acta Horticuiture. 132, 203-215.
Gebeyehu, S., 2006. Physiological response to drought stress of common bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes differing in drought resistance. Ph.D Dissertation, Justus-Liebig-Universitat Giessen, Germany. 116pp.
Majnon Hoseini, N., 2007. Common Bean Planting and Production. 4th edition, Tehran Jahad e Daneshgahi Press. 294p. [In Persian].
Ntanos, D. A. and Koutroubas, S. D. 2002. Dry matter and N accumulation and translocation for Indica and Japonica rice under Mediterranean conditions. Field Crops Reserch. 74, 93-101.
Nasri, M., Khalatbari, M., 2015. Effect of zinc foliar, potassium elements and irrigation terms of concentrations of nitrogen, phosphorus and potassium in grain and some quantitative characteristics corn genotypes KSC704. International Journal of Bioscience. 6(2), 15-23.
Nunez Barrios, A., Hoogenboom, G,. Nnesmith, D.S, 2005. Drought stress and distribution of vegetative and reproductive traits of a bean cultivar. Scientia Agricola. 62, 18-22.
Pravin, K.T., Manoj, K.S., Jitendra, P.S., Onkar, N.S., 2012. Effect of rhizobial strains and Sulphur nutrition on mungbean (Vigna radiate (I.) wilczek) cultivars under dry land agro-ecosystem of Indo-Genetic plain. African. Journal of Agricultural Research. 7(1), 34-42.
Prasad, P.V.V., Staggenborg, S.A., Ristic, Z., 2008. Impacts of drought and/or heat stress on physiological, developmental, growth, and yield processes of crop plant. In: Sego, S. (ed.), Responses of Crops to Limited Water: Understanding and Modeling Water Stress Effects on Plant Growth Processes. ASA, CSSA, SSSA, Madison, USA, 301-355.
Pessarkli, M. 1999. Handbook of Plant and Crop Stress. Marcel Dekker Inc. 697.
Ravichandra, P., Gopal Mugeraya, A., Gangani, M., Ramakrishna, V., Annapurna Jetty, Y., 2007. Isolation of Thiobacillus sp from aerobic sludge of distillery and dairy effluent treatment plants and its sulfide oxidation activity at different concentrations. Journal of Environmental Biology. 28(4), 819-823.
Taiz, L., Zeiger, E., 2001. Plant Physiology. Sinuate Associate Publisher.
Turkan, I., Bor, M., Ozdemir, F., H, Koca, H., 2005. Differential responses of lipid peroxidation and antioxidants in the leaves of drought-tolerance P. acutifolius Gray and drought-sensitive P. vulgaris L. subjected to polyethylene glycol mediated water stress. Plant Science. 168, 223-231.
Wakrim, R., Wahbi, S., Tahi, H., Aganchich, B., Serraj, R., 2005. Comparative effects of partial root drying (PRD) and regulated deficit irrigation (RDI) on water relations and water use efficiency in common bean (Phaseolus vulgaris L). Agriculture, Ecosystem and Environment. 106, 275-287.
Yadav, B.K., 2011.Interaction Effect of phosphorus and sulfur on yield and quality of cluster bean in type haplustept. World Journal of Agricultural Sciences. 7(5), 556-560.
Zadehbagheri, M., Kamelmanesh, M.M., Javanmardi, S., Sharafzadeh, S., 2012. Effect of drought stress on yield and yield components, relative leaf water content, proline and potassium ion accumulation in different white bean genotype. African Journal of Agriculture Research. 7, 5661-5670.