نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

3 عضو هیئت‌علمی گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

به­منظور ارزیابی قدرت رقابتی تاج‌خروس وحشی، تاج‌خروس سفید و خلر تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار با استفاده از آزمایش‌هایی با سری ­های جایگزینی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تنش آب (80 و 50 درصد ظرفیت زراعی آب خاک)، نسبت­های مختلف تداخل علف­ هرز با خلر (تاج­خروس سفید + تاج‌خروس وحشی- خلر) شامل (100-0، 75-25، 50-50، 25-75 و 0-100 درصد) و هم­چنین نسبت­های مختلف تداخل بین دو علف­ هرز (تاج ­خروس سفید– تاج‌خروس وحشی) شامل (0-100، 50-50 و 100-0) بود. برای تحلیل نتایج از شاخص­های عملکرد نسبی گونه ­­ها و کل، شاخص شدت رقابت نسبی و شاخص غالبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که ماده خشک تولیدی خلر، تاج‌خروس وحشی و تاج‌خروس سفید با کاهش محتوای آب خاک از 80 به 50 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب 33، 30 و 12 درصد کاهش یافت.هم­چنین مشاهده شد که رقابت در بین این سه گیاه از نوع برون گونه‌ای بوده و بر هر سه گیاه اثر منفی داشته است. اگرچه شاخص غالبیت نشان از مغلوب بودن خلر در بیشتر نسبت‌های کاشت داشت اما با افزایش میزان تنش خشکی، به علت رقابت برون گونه­ای علف‌های هرز، رقابت بین علف‌های هرز و خلر به کمترین میزان خود رسیده است که این موضوع باعث افزایش قدرت رقابتی خلر در برابر علف‌های هرز، تحت تنش خشکی شده است.

کلیدواژه‌ها

Atri, A., Zand, E., 2005. Determination of competitive ability of six canola cultivars (Brassica napus) with wild oat (Avena fatua). Plant Pests and Diseases. 72(2), 95-114. [In Persian with English Summary].
Babaie Zarch, M.J., Jami-Al-Ahmadi, M., Zamani, G. R., Golestanifar, F., 2016. Effect of competition in Lathyrus sativus and Pigweed (Amaranthus retroflexus) in Dehydration stress. Environmental Stresses in Crop Sciences. 8(2), 179-189. [In Persian with English Summary].
Beckie, H.J., Johnson, E.N., Blackshaw, R.E. Gan, Y., 2008. Weed suppression by canola and mustard cultivars. Weed Technology. 22, 182-185.
Beheshti, S.A., Soltanian B., 2012. Assessment of the inter-and intra- specific competition of sorghum-bean intercropping using reciprocal yield approach. Seed and Plant Production. 28-2(1), 1-17. [In Persian].
Berger, S.T., Ferrell, J.A., Rowland, D.L., Webster, T.M., 2015. Palmer amaranth (Amaranthus palmeri) competition for water in cotton. Weed Science. 63, 928–935.
Fanaei, H. R., Galavi, M., Kafi, M., Shirani-rad, A.H., 2013. Interaction of water deficit stress and potassium application on potassium, calcium, magnesium concentration and oil of two species of canola (Brassica napus L.) and mustard (Brassica juncea L.). Iranian Journal of Soil and Water Knowledge. 23(3), 261-275. [In Persian with English Summary].
Grichar, W.J., Minton, B.W., 2006. Supplementary weed control using soil applied herbicides in glyphosat-resistant maize in Texas. Crop Protection. 25(10), 1071-1074.
Henderson, T.L., Jonson, B.L., Schneiter, A.A., 2000. Row spacing, plant population, and cultivar effects on grain amaranth in the Northern Great Plains. Agronomy Journal. 92, 329-336.
Horak, M.J., Loughin, T.M., 2000. Growth analysis of four Amaranthus species. Weed Science. 48, 347-355.
Jenks, M.A., Hasegawa, P.M., 2005. Plant Abiotic Stress. Blackwell Publishing Ltd, Oxford, UK. 270 pp.
Manalila, S., Coastd O., Werthe, J., Chauhana B.S., 2017. Weed management in cotton (Gossypium hirsutum L.) through weed-crop competition: A review. Crop Protection. 95, 53–59
Muhammad, A., Tian, Z., Ata-Ul-Karim, S.T., Liu, Y., Cui, Y., Zahoor, R., Jiang, D., Dai, T., 2016. Improved tolerance to post-anthesis drought stress by pre-drought priming at vegetative stages in drought-tolerant and -sensitive wheat cultivars. Plant Physiology and Biochemistry. 106, 218-227.
Ruttanaprasert, R., Jogloy, S., Vorasoot, N., Kesmala, T., Kanwar, R.S., Holbrook, C.C., Patanothai A., 2016. Effects of water stress on total biomass, tuber yield, harvest index and water use efficiency in Jerusalem artichoke. Agricultural Water Management. 166, 130–138.
Saberali, S.F., Mohammad Modarres-Sanavy, S. A., Bannayan, M., Baghestani, M. A., Rahimian Mashhadi, H., Hoogenboom, G., 2012. Dry bean competitiveness with redroot pigweed as affected by growth habit and nitrogen rate. Field Crops Research. 135, 38–45.
Saberali, S.F., Mohammadi, K., 2015. Organic amendments application down weight the negative effects of weed competition on the soybean yield. Ecological Engineering. 82, 451-458.
Samieiani, E., Ansari, H., Azizi, M., Hashemi-Nia, S. M., Salahvarzi, Y., 2013. Effects of drought stress on some biochemical indices of four groundcovers (Lolium perenne, Potentilla spp, Trifolium repens and Frankenia spp) with potential usage in landscape. Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture. 4(3), 101-110. [In Persian with English Summary].
Tesfaye, K., Walker, S., Tsubo, M., 2006. Radiation interception and radiation use efficiency of three grain legumes under water deficit conditions in a semi-arid environment. European Journal of Agronomy 25, 60–70.
Vahaedi, A., 2015. Effects of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) competition on the yield and yield components of corn under different levels of nitrogen application. 5(2), 14-25. [In Persian with English Summary].
Weiget, A., Jolliffe, P., 2003. Indices of plant competition. Journal of Ecology. 91, 707-720.
Zand, E., and Beckie, H. J. 2002. Competitive ability of hybrid and open pollinated canola (Brassica napus L.) with wild oat (Avena fatua L.). Canadian Journal of Plant Science 82, 473-480.