نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محسن موحدی دهنوی ¹
• مسعود رنجبر ²
• علیرضا یدوی ¹
• بیژن کاووسی ³

¹ استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، یاسوج

² دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه یاسوج

³ عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، یاسوج

چکیده

به منظور بررسی اثر تنظیم کننده‌ی رشد گیاهی سایکوسل بر میزان پرولین، قندهای محلول، پروتئین، درصد روغن و اسیدهای چرب کتان روغنی تحت تنش خشکی، آزمایشی در گلخانه‌ی تحقیقاتی دانشگاه یاسوج در بهار سال 1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل تنش خشکی در 3 سطح بدون تنش، تنش ملایم و شدید و تنظیم‌کننده‌ی رشد سایکوسل در 6 غلظت شامل 4 سطح محلول پاشی صفر، 500، 1000 و 1500 میلی‌گرم در لیتر در هنگام رشد سریع بوته (مرحله 3-4 برگی) و دو سطح بذرمال ^5-10 و ^6-10 میلی‌مولار به مدت 24 ساعت قبل از کاشت بودند. نتایج نشان داد هر سه سطح محلول‌پاشی حاوی سایکوسل در شرایط بدون تنش، موجب افزایش پرولین و قندهای محلول کتان روغنی نسبت به شاهد گردید. تنش توانست پروتئین دانه را افزایش معنی‌داری دهد و سطح بذرمال ^6-10 میلی‌مولار سایکوسل در شرایط تنش افزایش  پروتئین (20%) را در پی داشت. با افزایش غلظت در سطوح محلول‌پاشی، کاهش درصد روغن از 39/2 به 35/7 درصد را در پی داشت و تنش نیز این صفت را کاهش داد. در تیمار بدون تنش، سطح بذرمال ^6-10 میلی‌مولار سایکوسل توانست اثر مثبت معنی‌داری در میزان اسید چرب لینولنیک ایجاد کند؛ صفت اسید لینولئیک، با افزایش سطح محلول‌پاشی از صفر به بالا، کاهش معنی­داری نشان داد (15%).  همچنین تنش خشکی سبب افزایش اسیدهای چرب اشباع اولئیک، پالمتیک و استئاریک شد. در نهایت سایکوسل توانست آسیب‌های ناشی از تنش خشکی را  تا حدودی جبران نماید.

کلیدواژه‌ها

• اولئیک اسید
• بذرمال
• لینولئیک اسید
• لینولنیک اسید
• محلول‌پاشی