نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی- ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور
چکیده
خشکی از تنشهای محیطی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان میباشد. این بررسی به منظور ارزیابی تحمل به خشکی اکوتیپهای یونجه با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی طی سالهای زراعی 88-1387، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور اجرا شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرتهای اصلی به سه تیمار عدم تنش، تنش ملایم و تنش شدید (دور آبیاری 7، 10 و 14 روز) و کرتهای فرعی به 11 اکوتیپ یونجه اختصاص داشتند. شاخصهای تحمل به تنش (STI)، تحمل به خشکی (TOL)، حساسیت به تنش (SSI)، میانگین هندسی تولید (GMP)، میانگین حسابی تولید (MP) و میانگین هارمونیک (HARM)، با استفاده از عملکرد علوفه خشک در شرایط تنش (Ys) و بدون تنش(Yp) محاسبه شدند. همبستگی مثبت و معنیدار بین عملکرد علوفه خشک در شرایط تنش و عدم تنش و شاخصها نشان داد که در تنش ملایم و شدید، شاخصهای GMP، MP، HARM و STI مناسبترین شاخصها هستند (r2 = 0.97, p ≤ 0.01). با توجه به این شاخصها و مقادیر Ys و Yp بالا و همچنین نمودار چند متغیره بای پلات مشخص شد که اکوتیپهای قارقلوق و ملک کندی در تنش ملایم و فامنین در تنش شدید متحملترین اکوتیپها بودند. گروه بندی اکوتیپها نشان داد که بر اساس عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش و مقادیر شاخصهای انتخابی، آنها در سه گروه حساس، متحمل و نیمه حساس به تنش قرار میگیرند.
کلیدواژهها