بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد سه رقم آفتابگردان

عباسی سیه‌جانی, ابراهیم; فرح وش, فرهاد; خورشیدی بنام, محمد باقر; صادقی, آیتک

doi:10.22077/escs.2010.83

بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد سه رقم آفتابگردان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و عضو باشگاه پژوهشگران جوان؛

² استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

³ استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه

⁴ کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

10.22077/escs.2010.83

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر روی برخی از صفات مورفولوژیک سه رقم آفتابگردان آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط آب و هوایی تبریز طی سال زراعی 1386 و در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار تنش کمبود آب در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلی‌متر از تشتک تبخیر کلاس A) در مرحله R₃ در کرت‌های اصلی و سه رقم آفتابگردان (آرماویرسکی، آلستار و ایروفلور) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد دانه در 100، 150، 200 و 250 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر نسبت به تیمار شاهد (آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر از تشتک) به ترتیب برابر 78%، 65%، 50% و 43% عملکرد دانه شاهد می باشد. رقم آرماویرسکی از عملکرددانه بیشتری نسبت به هیبرید آلستار برخوردار بود ولی هیبرید ایروفلور اختلاف معنی‌داری از نظر عملکرد دانه با دو رقم دیگر نداشت. با افزایش شدت تنش کمبود آب کاهش معنی داری در عملکرد دانه و درصد روغن ایجاد شد. اثر متقابل تنش کمیود آب و رقم بر روی درصد پوکی دانه و تعداد دانه پر در سطح احتمال 5% معنی‌دار گردید.

کلیدواژه‌ها