نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران

چکیده

در اغلب تحقیقات تأثیر منفی ترکیبات دگرآسیب بررسی شده، ولی تحقیقات بسیار کمی در خصوص تأثیر مثبتی که این گیاهان می توانند در کشاورزی داشته باشند، انجام شده است. این مطالعه به منظور تأثیر پرایمینگ بذر گلرنگ با غلظت های مختلف عصاره گیاهان دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare)، زیره سبز (Cuminum cyminum) و نعناع فلفلی (Mentha × piperita) (عدم پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، غلظت یک درصد و غلظت دو درصد عصاره) در سطوح مختلف آبیاری انجام پذیرفت (در شرایط آزمایشگاهی شاهد، 3- و 6- بار و در شرایط مزرعه ای آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر). آزمایش در آزمایشگاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی و در مزرعه به صورت اسپلیت فاکتوریل پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 و در مزارع دانشگاه آزاد ملکان به اجرا در آمد. در شرایط مزرعه ای سطوح آبیاری به عنوان کرت اصلی در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج این مطالعه در شرایط آزمایشگاهی پرایمینگ بذر گلرنگ با عصاره گیاهان دارویی مورد بررسی، باعث بهبود جوانه زنی (تا 11.6 درصد) و رشد گیاهچه های گلرنگ (تا 38.8 درصد) و بهبود شرایط فیزیولوژیکی در گیاهچه های گلرنگ شد. در شرایط مزرعه ای کم آبی شدید کاهش معنی داری (تا 38.2 درصد) را در عملکرد دانه گلرنگ باعث شد، ولی پرایمینگ با عصاره گیاهان دارویی، به ویژه غلظت یک درصد و غلظت دو درصد زیره سبز و نعناع فلفلی افزایش معنی داری (تا 50.9 درصد) را در این صفت در هر دو شرایط کم آبی و آبیاری کامل باعث شد. با توجه به این نتایج می توان عملکرد گلرنگ را چه در شرایط کم آبی و چه در شرایط آبیاری کامل به طور مطلوبی با پرایمینگ با عصاره گیاهان دارویی مورد بررسی، افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

Alishah, O., Ahmadikhah, A., 2009. The effect of drought stress on improved cotton varieties in Golesatn province of Iran. International Journal of Plant Production. 3(1), 17-25.
Ashrafi, E., Razmjoo, K., 2010. Effects of priming on seed germination and field emergence of safflower (Carthamus tinctorius L.). Seed Science and Technology. 38, 675-681.
Aymen, E. M., Fredj Meriem, B., Kaouther, Z., Cherif, H., 2014. Influence of NaCl seed priming on growth and some biochemical attributes of safflower grown under saline conditions. Reserarch on Crop Ecophysiology. 9, 13 - 20.
Aymen, E. M., Kaouther, Z., Fredj, M. B., Cherif, H. 2012. Seed priming for better growth and yield of safflower (Carthamus tinctorius) under saline condition. Journal of Stress Physiology and Biochemistry. 8, 135-143.
Babayev, H.G., Bayramov M., Mehvaliyeva, Sh.U.A., Aliyeva, M.N., Guliyev, N.M., Huseynova, I.M., Aliyev, J.A., 2013. Activities of C4-photosynthetic enzymes in different wheat genotypes under continuous soil drought conditions. Journal of Biochemistry Research. 1 (1), 7-16.
Badri, A. R., Shirani Rad, A.H., Seifzadeh, S., Bitarafan, Z. 2011. Sowing date effect on spring safflower cultivars. International Journal of Science and Advanced Technology. 1(9), 139-144.
Białecka, B., Kępczyński, J., 2009. Effect of ethephon and gibberellin A3 on Amaranthus caudatus seed germination and α- and β-amylase activity under salinity stress. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica. 51, 119–125.
Chen, S., Kuo, S., Chien, C., 2008. Roles of gibberellins and abscisic acid in dormancy and germination of red bayberry (Myrica rubra) seeds. Tree Physiology. 28, 1431–1439.
Farooq, M., Ahsan Bajwa, A., Cheema, S. A., Cheema, Z. A., 2013. Application of allelopathy in crop production.International Journal of Agriculture and Biology. 15, 1367–1378.
Farooq, M., Habib, M., Rehman, A., Wahid, A., Munir, R., 2011. Employing aqueous allelopathic extracts of sunflower in improving Salinity Tolerance of Rice. Journal of Agriculture &Social Sciences. 7, 75-80.
Ghassemi, S., Yaghoubian, I. and Moradi, M., 2016a. Effects of hydro-priming durations and water stress on some morphological characteristics of safflower. Biological Forum – An International Journal 8(1), 466-470.
Ghassemi, S., Yaghoubian, I., Yaghoubian, Y., 2016b. Hydro-priming effects on safflower under water limitation: Some physiological traits, grain and oil yields. Journal of Biodiversity and Environmental Sciences. 9, 367-375.
Hamayun, M., Afzal Khan, S., Khan Shinwari, Z., Latif Khan, A., Ahmad, N., Lee, I., 2010. Effect of polyethylene glycol induced drought stress on physio-hormonal attributes of soybean. Pakistan Journal of Botany. 42(2), 977-986.
Hegab, M.M., Ghareib, H.R., 2010. Antioxidative effects of acetone fraction and vanillic acid from chenopodium murale l. on tomato plant. 45(1), 235-240.
Heidari, M., Sadeghi, H., 2014. Germination and emergence of primed cumin (Cuminum cyminum L.) seeds with GA3 under different temperature regimes. International Journal of Biosciences. 5, 266-272.
Ibrahim, M., Ahmad, N., Khan Shinwari, Z., Bano, A., Ullah, f., 2013. Allelopathic assessment of genetically modified and non modified maize (Zea mays L.) on physiology of wheat (Triticum aestivum L.). Pakistan Journal of Botany. 45(1): 235-240.
Iqbal, M. A., 2014. Role of moringa, brassica and sorghum water extracts in increasing crops growth and yield: a review. American-Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Science. 14(11), 1150-1158.
Khomari, S., Soltani-nezhad, M., Sedghi, M., 2014. Effect of seed vigour and pretreatment on germinability and seedling growth of safflower under drought and salinity conditions. International Journal of Farming and Allied Sciences. 3(12), 1229-1233.
Lee, S., Cheng, H., King, K.E., Wang, W., He, Y., Hussain, A., Lo, J., Harberd, N. P., Peng, J. 2012. Gibberellin regulates Arabidopsis seed germination via RGL2, a GAI/RGA-like gene whose expression is up-regulated following imbibition. Genes and Development. 16, 646-658.
Llanes, A., Andrade, A., Masciarelli, O., Alemano, S., Luna, V., 2015. Drought and salinity alter endogenous hormonal proles at the seed germination phase. Seed Science Research. 5, 1-13.
Manderscheid, R., Pacholski, A., Fruhauf, C., Weigel, H., 2009. Effects of free air carbon dioxide enrichment and nitrogen supply on growth and yield of winter barley cultivated in a crop rotation. Field Crops Research. 110, 185–196.
Miransari, M., Smith, D.L., 2014. Plant hormones and seed germination. Environmental and Experimental Botany. 99, 110– 121.
Miri, Y.S., Kochebagh, B., Mirshekari, B., 2013. Effect of inoculation with bio-fertilizers on germination and early growth, dill (Anethum graveolens), Fennel (Foeniculum vulgare), Cumin (Cuminum cyminum) and Marigold (Calendula officinalis). International Journal of Agronomy and Plant Production. 4(1), 104-108.
Moghadam, A., Mohammadi, K., 2013. Different priming treatments affected germination traits of safflower. Applied Science Reports. 2(1), 22-25.
Mosallayi, A.A, Sharifmogaddasi, M.R., Omidi, A.H., 2011. Evaluation of different irrigation regimes effects on grain yield and some important traits of new Iranian safflower cultivars. Advances in Environmental Biology. 5(5), 868-871.
Mushtaq, T., Hussain, S., Bukhsh, M.A.H.A., Iqbal, J., Khaliq, T., 2011. Evaluation of two wheat genotypes Performance of under drought conditions at different growth stages. Crop and Environment. 2(2), 20-27.
Nawaz, A., Amjad, M., Khan, S.M., Afzal, I., Ahmed, T., Iqbal, Q., Iqbal, J., 2013.Tomato seed invigoration with cytokinins.The Journal of Animal and Plant Sciences. 23(1), 121-128.
Omidi, A. H., Khazaei, H., Monneveux, P., Stoddard, F., 2012. Effects of cultivar and water regime on yield and yield components in safflower (Carthamus tinctorius L.). Turkish Journal of Field Crops. 17(1), 10-15.
Radhikaand Thind, S. K., 2013. Biochemical variation as influenced by benzylaminopurine alication in wheat genotypes under variable water deficit conditions. Radhika and Thind. Institute of Integrative Omics and Applied Biotechnology. 4(1), 10–16.
Razaji, A., Eradatmand Asli, D., Farzanian, M., 2012. The effects of seed priming with ascorbic acid on drought tolerance and some morphological and physiological characteristics of safflower (Carthamus tinctorius L.). Annals of Biological Research. 3(8), 3984-3989.
Saber, Z., Pirdashti, H., Heidarzade, A. 2012. Osmopriming and hydropriming effects on seed and seedling parameters of two rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. International Journal of Agriculture: Research and Review. 2(5), 547-554.
Saxena, R., Singh Tomar, R., Kumar, M., 2016. Allelopathy: a green approach for weed management and crop production. International Journal of Current Research in Biosciences and Plant Biology. 3(4), 43-50.
Shahri, A., Reza Ganjali, H., Rezi Fanayi, H., 2013. Effect of drought stress on quantitative and qualitative yield of safflower (Goldasht cultivar) in different planting densities. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 6, 1342-1346.
Shakeri-Amoughin, R., Tobeh, A., Jamaati-e-Somarin, S., 2012. Study on the effect of different plant density on some morphological traits and yield of safflower under irrigated and rain-fed planting conditions. International Journal of Agronomy and Plant Production. 3 (8), 284-290.
Singh, H., Kaur Jassal, R., Kang, J.S., Sandhu, S.S., Kang, H., Grewal, K., 2015. Seed priming techniques in field crops - A review. Agricultural Review. 36(4), 251-264.
Murtaza, G., Asghar, R., 2012. α-amylase activities during seed development and germination in pea (Pisum sativum L.) treated with salicylic acid”. Pakistan Journal of Botany. 44(6), 1823-1829.
Yamaguchi, S., 2008. Gibberellin metabolism and its regulation. Annual Review of Plant Biology. 59, 225–251.