نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجو، گروه اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 عضو هیئت علمی (استاد)، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی
3 عضو هیئت علمی (استاد)، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط و شناسایی ژنوتیپهای پایدار، 20 ژنوتیپ اصلاح‌شده داخلی آفتابگردان در 10 محیط شامل چهار منطقه در شرایط رطوبتی متفاوت طی سه سال زراعی (90-89، 91-90 و 93-92)، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادههای حاصل از عملکرد دانه از طریق تجزیه گرافیکی GGE بای پلات بررسی شدند. بر اساس نتایج حاصل، ژنوتیپهای G3(Sil-42)، G15(Sil-75)، G17(Sil-20)، G14(Sil-82) و G6(Sil-162) ازنظر پایداری و عملکرد مطلوبترین ژنوتیپها بودند، همچنین ژنوتیپهای G9(Sil-231)، G4(Sil-94) و G20(Armaverski) به‌عنوان ناپایدارترین ژنوتیپها شناخته شدند. نمودار رابطه بین محیطها نشان داد که بین محیطهای E3 و E7، محیطهای E4، E5 و E6 و همچنین بین محیطهای E2، E10 و E8 همبستگی بالای وجود داشت. محیط E9 با سه محیط E2، E8 و E10 همبستگی مثبت داشت. از طرفی محیطهای E7 و E3 با محیطهای E10، E2، E8 و E9 همبستگی منفی و نزدیک به 1- داشتند. بین محیط گروه E6، E5 و E4 با محیطهای گروه E10، E2، E8 و E9 همبستگی وجود نداشت، لذا تقریباً محیطهای مجزا محسوب شدند. مطلوبترین محیط، محیط E4(سرارود، سال زراعی 90-89 با آبیاری تکمیلی) بود که کمترین فاصله را از محیط فرضی ایدهآل داشت. محیط E1(گچساران، سال زراعی 93-92، بدون آبیاری) به‌عنوان نامطلوبترین محیط شناسایی گردید.
کلیدواژه‌ها
)