تنش‌های محیطی در علوم زراعی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

فرم های نشریه

راهنمای تنظیم مقاله

اثر متقابل زئولیت کلینوپتیلولیت و تنش شوری در مراحل زایشی بر چهار رقم کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران

2 استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

3 استاد فیزیولوژی گیاهان زراعی گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه پیام نور.

چکیده

کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان جهت تولید روغن خوراکی در جهان بوده و شوری نسبی آب برخی از مناطق ایران از عوامل افت عملکرد این گیاهان است. زئولیت­ها گروهی از کانی­های متخلخل طبیعی هستند که با ساختمان کریستالی خود قادرند تا 70 درصد حجم خود آب جذب کنند که ناشی از ساختمان بلوری و تخلخل بالای آن‌ها می­باشد. اخیراً تحقیقات گسترده ­ای درباره تأثیر زئولیت در گیاهان زراعی انجام شده است و در این میان بررسی اثر متقابل این ماده بر عملکرد کلزا ضروری به نظر می­رسد. بدین منظورآزمایشی به ­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه­ ی تحقیقاتی دانشکده­ ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری در سه سطح شاهد، شوری 5 و 10 دسی­ زیمنس بر متر، کاربرد زئولیت در دو سطح شاهد و 8 تن در هکتار و ارقام کلزا در چهار سطح زرفام، ساری­گل، هایولا و RGS بودند. در انتها صفاتی از قبیل عملکرد دانه، اجزای عملکرد، عملکرد و درصد روغن و شاخص سبزینگی اندازه­ گیری شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر تمامی صفات موردبررسی به‌جز شاخص برداشت معنی­ دار بوده و هیچ‌یک از تیمارهای آزمایشی اثر معنی­داری بر درصد روغن نداشتند. صفات تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت تحت تأثیر تنش شوری قرار نگرفتند و زئولیت بر عملکرد دانه، تعداد غلاف، تعداد دانه در غلاف، شاخص برداشت و شاخص سبزینگی معنی­داری شد. نتایج نشان داد کاربرد زئولیت در سطوح شوری صفر و تنش متوسط می­تواند عملکرد دانه رقم  RGSرا 26 و 9 درصد افزایش دهد. رقم ساریگل در شرایط بدون تنش و رقم زرفام در شرایط تنش شدید با اختلاف 22 درصد به ترتیب بیش‌ترین و کمترین وزن هزار دانه را داشتند. رقم ساریگل در شرایط شاهد تنش و زئولیت با اختلاف 66 درصد نسبت به رقم زرفام در شرایط تنش شدید و شاهد زئولیت بیشترین عملکرد روغن را دارا بود. همچنین رقم زرفام در شرایط تنش متوسط و عدم کاربرد زئولیت مقادیر شاخص سبزینگی بیشتری نسبت به همان رقم در شرایط تنش شدید و عدم کاربرد زئولیت دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع
Abedi-Koupai, J., Asadkazemi, J., 2006. Effect of a hydrophilic polymer on the field performance of an ornamental plant (Cupressus arizonica L.) under reduced irrigation regimes. Journal of Iranian Polymer. 15, 715-725. [In Persian with English Summary].
Al-Busaidi, A., Yamamoto, M., Inoue, Y., Eneji, A.E., Mori, Y., Irshad. M., 2008. Effects of zeolite on soil nutrients and growth of barley following irrigation with saline water. Journal of Plant Nutrient. 31, 1159-1173.
Ayan, S., Yahyaoglu, Z., Gercek, V., Şahin A., 2005. Utilization of zeolite as a substrate for containerized oriental spruce (Picea orientalis L.) seedlings propagation. Acta Horticulture. 779, 583-590.
Azari, A., Modares Sanavi, S.A.M., Askari, H., Ghanati, F., Naji, A. M.,  Alizadeh, B., 2012. Effect of salt stress on morphological and physiological traits of two species of rapeseed (Brassica Napus and B. Rapa). Iranian Journal of Crop Sciences. 14(2), 121-135. [In Persian with English Summary].
Chadordooz Jedi, A., Ghasemi Golazani, K., Zaferani Moatar, P., 2011. The effect of salinity on biological and harvest index psyllium (plantago ovate L.). National Conference on Climate Change and its Impact on Agriculture. The Environment Research Center for Agriculture and Natural Resources of Azerbaijan. Iran, Urmia. Pp. 2225-2231. [In Persian with English Summary].
Mirzakhani, M., Sibi, M., 2010. Response of physiological characteristics to water stress, application of zeolite in Safflower. 2th National Conference on Agriculture and Sustainable Development, Opportunities and challenges ahead. Islamic Azad University of Shiraz. Shiraz. Pp 21. [In Persian].
Munns, R., Termaat, A., 1986. Whole plant responses to salinity. Australian Journal of Plant Physiology. 13, 143-160.
Noori, M., Zendehdel, M., Ahmadi, A., 2006. Using natural zeolite for the improvement of soil salinity and crop yield. Toxicological and Environmental Chemistry. 88, 77-84.
Pessarakli, M., 1994. In: Pessarakli., M. (Ed.) Handbook of Plant and Crop Stress. Marcel Dekker, Inc, New York pp. 1067-1084.
Velicevici, G., Madosa, E., Ciulca, A., Coradini, R., Oproi, E., Petolescu, C., Malaescu, M., Danci, M., Merghes, P., 2014. Influence of salt stress upon chlorophyll content at some wheat genotypes. Journal of Horticulture, Forestry and Biotechnology. 18, 220-223.
Yeo, A.R., 1983. Salinity resistance: Physiologies and prices. Physiologia Plantarum. 58, 214-222.
تنش‌های محیطی در علوم زراعی
دوره 11، شماره 2
سیاست دسترسی آزاد
تیر 1397
صفحه 393-400
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 24 آبان 1395
  • تاریخ بازنگری: 04 تیر 1396
  • تاریخ پذیرش: 10 تیر 1396
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار