نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت‌علمی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

2 کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

3 دانشجوی دکتری بیابان‌زدائی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

4 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی ویژگی­ های فیزیولوژیک گیاه دارویی آویشن قره­ باغی (Thymus fedtschenko) آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یزد اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی بودند که بر اساس طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شدند. نتایج نشان داد که تأثیر تنش خشکی بر محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین و گنجایش نسبی آب برگ در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود ولی بر میزان قند محلول اثر معنی­داری نداشت. افزایش تنش خشکی موجب افزایش محتوی پرولین و گنجایش نسبی آب برگ شد، به­ طوری­که کمترین مقدار این شاخص­ها در تیمار 100 درصد ظرفیت زراعی به دست آمد. بیشترین مقدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل به ترتیب با 0/48، 167/ 0 و0/663 میلی­ گرم در گرم، مربوط به تیمار 25 درصد و کمترین مقدار این شاخص­ها مربوط به تیمار 100 درصد ظرفیت زراعی بود. درمجموع نتایج این تحقیق نشان داد که آویشن قره­باغی با به‌کارگیری برخی مکانیسم­های دفاعی از قبیل افزایش پرولین و محتوای کلروفیل قابلیت سازگاری با شرایط خشک را دارا می­باشد.

کلیدواژه‌ها

Abbaszadeh, B., Sharifi ashourabadi, E., Farajollahi, M., 2007. The effect of drought stress on some physiological characteristics of balm (Melissa officinalis L.). 2nd National Congress of Ecological Agriculture. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. [In Persian with English Summary].
Arnon, A.N., 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agronomy Journal. 23, 112-121.
Bates, L.S., Waldren, R.P., Teare, I.D., 1973. Rapid determination of free proline for water-stress studies.Plant and Soil. 39(1), 205-207.‏
Begum, F. A., Paul, N. K., 1993. Influence of soil moisture on growth, water use and yield of mustard. Journal of Agronomy and Crop Science. 170(2), 136-141.
Hare, P. D., Cress, W. A., Van Staden, J., 1998. Dissecting the roles of osmolyte accumulation during stress. Plant, Cell and Environment. 21(6), 535-553.
Kochert, A., 1978. Carbohydrate determination by phenol-sulfuric acid method. In: Hellebust, J.A., Craige, J.S. (eds.), Handbook of Physiological and Biochemical Methods. Cambridge University Press, London. Pp, 95–97.
Luvha, E., Netondo, G.W., Ouma G., 2008. Effect of water deficit on physiological and morphological characteristics of mango (Mangifer aindica) root stock seedlings. American Journal of Plant Physiology. 3(1), 1-15.
Pedrol, N., Ramos, P., Riegosa M.J., 2000. Phenotypic plasticity and acclimation to water deficits in velvet-grass: a long-term greenhouse experiment. Changes in leaf morphology, photosynthesis and stress-induced metabolites. Plant Physiology. 157, 383-393.
Safikhani, F., HeydariSharifabad, H., SharifiAshoorabadi, E., Syadat, S.A., Seyednejad, S.M., Abbasnejad, B., 2008. Effect of water deficit on yield and different organs of Dracocephalum moldavica L. under greenhouse condition. Pajouhesh& Sazandegi, (Special Issue). pp: 2– 12. [In Persian with English Summary].
Schonfeld, M.A., Johnson, R.C., Carver, B.F. Mornhinweg, D.W., 1988. Water relation in winter wheat as drought resistance indicators. Crop Science. 28,526-531.
Schutz, M.  Fangmeir, E., 2001. Growth and yield responses of spring wheat (Triticum aestivum L. cv. Minaret) to elevated CO2 and water limitation. Environmental Pollution 114, 187-194.
Tajamoliyan, M, Irannezhad Parizi, M, Malekinezhad, H, Rad, M., Sodaiizadeh, H., 2011. Assessing water relationships of Fortuynia bungei Boiss.in dry climate, MSc Dissertation, Faculty of Natural Resources & Desert University of Yazd, Iran. 115 p. [In Persian with English Summary].
Tsugane, K., Kobayashi, K., Niwa, Y., Ohba, Y., Wada, K., Kobayashi, H. 1999. A recessive Arabidopsis mutant that grows photoautotrophically under salt stress shows enhanced active oxygen detoxification. Plant and Cell. 11(7), 1195-1206.‏