نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی کرمانشاه
2 دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه رازی کرمانشاه
3 استادیار مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه
چکیده
به‌منظور بررسی عملکرد پانزده ژنوتیپ کلزا در شرایط تنش خشکی و ارزیابی ژنوتیپها با استفاده از شاخصهای مقاومت به خشکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط آبی و دیم در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. شاخصهای حساسیت به تنش، تحمل، میانگین هارمونیک، میانگین هندسی تولید، متوسط تولید، تحمل تنش، عملکرد و پایداری عملکرد بر اساس عملکرد دانه در هر دو شرایط محاسبه شدند. تجزیه مرکب عملکرد دانه نشان داد که محیط بهطور معنیداری بر روی عملکرد تأثیر گذاشته به‌طوری‌که میانگین عملکرد در محیط دیم کمتر از محیط آبی بود. بین ژنوتیپ‌های موردبررسی اختلاف معنیداری ازنظر شاخصها و عملکرد در هر دو شرایط وجود داشت. بررسی همبستگی شاخصها نشان داد که شاخصهای میانگین بهرهوری،میانگین بهرهوری هندسیوتحمل تنش با عملکرد در هر دو شرایط، همبستگی بالایی داشته و بر اساس نمودار سه‌بعدی این شاخصها، ژنوتیپ‌های HW113، L146 و L201 مناسبترین ژنوتیپها برای هر دو شرایط در نظر گرفته شدند. با توجه به نمودار بای‌پلات حاصل از دو مؤلفه اصلی اول و دوم نیز، ژنوتیپ‌های HW113، L146 و L201 نسبت به سایر ژنوتیپها دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی بوده و ژنوتیپ‌های L72 و OPERA حساسترین ژنوتیپها به شرایط تنش خشکی شناخته شدند.
کلیدواژه‌ها
)