نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2 دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3 گروه پژوهشی کشت و توسعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران
چکیده
به‌منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی گلگاوزبان Echium amoenum، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی اجرا گردید. در این آزمایش اثر سطوح مختلف خشکی شامل آبیاری در حد ظرفیت زراعی به‌عنوان تیمار شاهد و آبیاری پس از تخلیه 25، 50 و 75 درصد آب قابل‌استفاده گیاه بر خصوصیات کمی (طول و عرض برگ، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی) و کیفی (میزان پرولین و قندهای محلول کل) در مرحلهی رشد رویشی در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که خشکی موجب کاهش معنیدار صفات مورفولوژیک موردمطالعه (به‌استثناء طول ریشه) شده است، درحالی‌که غلظت پرولین و قندهای محلول کل برگ با افزایش سطوح تنش خشکی به‌طور معنیداری در مقایسه با شاهد افزایش یافت. نتایج نشان داد که تجمع پرولین و قندهای محلول شاخص خوبی برای تحمل خشکی میباشد. با افزایش سطوح تنش خشکی میزان پرولین برگ بیش از 5 برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. همچنین افزایش شدت تنش خشکی از تیمار شاهد (عدم تنش) تا تیمار تخلیه 75% آب قابل‌دسترس محتوای قندهای محلول برگ را نسبت به تیمار شاهد به میزان 2 برابر افزایش داد. به‌طورکلی نتایج نشان داد این گیاه از طریق تنظیم اسمزی خشکی را تحمل کرده و این مکانیسم در بقای گیاه در شرایط تنش خشکی نقش داشته است.
کلیدواژه‌ها
)