بررسی تأثیر روش های مختلف شکستن خواب بذر و اثرات تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه زنی علف هرز کهورک (Prosopis stephaniana Willd)

مجاب, مهدی; حسینی, مجتبی; زمانی, غلامرضا; کهنسال, اردشیر; ابراهیمی, اسماعیل

doi:10.22077/escs.2015.206

بررسی تأثیر روش های مختلف شکستن خواب بذر و اثرات تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه زنی علف هرز کهورک (Prosopis stephaniana Willd)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مربی، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور، ایران

² دانشجوی دکترای علوم علف‌های هرز دانشگاه فردوسی مشهد

³ دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند

⁴ کارشناس ارشد شناسایی و مبارزه با علف‌های هرز

10.22077/escs.2015.206

چکیده

رکود بذر از مهمترین موانع در بررسی تأثیر عوامل مختلف محیطی بر ویژگیهای جوانه زنی بذور علف‌های هرز میباشد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار بر روی بذور علف هرز کهورک اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 زمان مختلف (10، 20، 30، 40، 50 و 60 دقیقه) نگهداری بذوردر اسید سولفوریک 95 تا 98 درصد، خراش دهی مکانیکی توسط سنباده به مدت 5 دقیقه، خیساندن بذور در آب مقطر به مدت 24 و 48 ساعت و جوشاندن بذور در آب 95 تا 98 درجه سانتی‌گراد به مدت 5 و 10 دقیقه به همراه تیمار شاهد بودند. نتایج نشان داد که، تیمارهای خراش دهی شیمیایی و فیزیکی باعث جوانه زنی این علف هرز شده بودند و بیشترین سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه در زمان 60 دقیقه نگهداری بذور در اسید سولفوریک حاصل شد. جهت بررسی تأثیر تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف پتانسیل اسمزی و ماتریک در چهار سطح( 3/.-، 5-، 10- و 15- بار) و شاهد بودند. نتایج نشان داد که، با منفی تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک درصد و سرعت جوانه زنی به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافت (0/001>p) و این کاهش در تنش خشکی بیشتر بود. پارامتر X₅₀مدل لجستیک سه پارامتری حاکی از کاهش 50 درصدی حداکثر جوانه زنی کهورک در پتانسیل‌های اسمزی 16/23- بار و ماتریک 6/26- بار میباشد که این امر حساسیت بیشتر کهورک را به تنش خشکی نشان میدهد.

کلیدواژه‌ها