نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آزاده حداد سبزوار ¹
• محبوبه نخعی مقدم ²
• محمدرضا ذوالفقاری ³

¹ کارشناس ارشد میکروب شناسی، گروه زیست شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

² استادیار میکروب شناسی، گروه زیست شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

³ استادیار، گروه میکروب شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

چکیده

ریزوبیوم­ ها شناخته‌شده‌ترین گروه از باکتری‌های همزیست با ریشه گیاهان لگومینه هستند که نیتروژن را تثبیت می‌کنند. این باکتری‌ها در خاک با تنش‌های مختلفی که بر رشد، ایجاد همزیستی و توانایی تثبیت نیتروژن تأثیر می‌گذارند، روبه‌رو هستند. این تحقیق با هدف ارزیابی تحمل 23 جدایه سینوریزوبیوم همزیست با ریشه یونجه در شهرستان‌های مشهد و سبزوار نسبت به فلزات سنگین، آنتی‌بیوتیک‌ها و غلظت‌های متفاوت شوری انجام شد. جدایه ها ازنظر مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، تتراسیکلین، ونکومایسین، نالیدیکسیک اسید و استرپتومایسین با روش انتشار در آگار، مقاومت نسبت به فلزات سنگین شامل مس، کادمیوم، روی، منگنز و همچنین غلظت‌های مختلف کلرید سدیم شامل 0/5، 1، 2، 3 و 4% در محیط جامد مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که 100% جدایه ها نسبت به پنی‌سیلین مقاوم و نسبت به تتراسیکلین حساس بودند. الگوی مقاومت نسبت به ونکومایسین، نالیدیکسیک اسید و استرپتومایسین متفاوت بود. جدایه ها در غلظت‌های 0/5 میلی مول مس، 0/65 میلی مول کادمیوم، 0/125 میلی مول روی و غلظت‌های 1/5 میلی مول منگنز رشد کردند. نتایج ازنظر تحمل غلظت‌های مختلف شوری نشان داد که تمامی جدایه ها در غلظت‌های پایین کلرید سدیم توانایی رشد داشتند و تنها 7 جدایه توانایی رشد در غلظت‌های بالا را دارا بودند.

کلیدواژه‌ها

• ریزوبیوم
• همزیستی
• بقولات
• تنش
• کلرید سدیم