نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت - اکولوژی - دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان

3 استادیار بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

4 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان

چکیده

با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آبی و شور شدن خاک‌ها و نیاز به معرفی گیاهان سازگار با شرایط محیطی نامساعد، پژوهشی به ‏صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در اسفند ماه 1398 در ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی گرمسار انجام شد. در این آزمایش فاکتور اول دور آبیاری در سه سطح (8 روز، 12 روز و 16 روز) و فاکتور دوم ژنوتیپ (Titicaca، Q26 و Q29) بود. نتایج نشان داد اثر اصلی هر دو فاکتور بر تمامی صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1% معنی‌دار می‌باشد. مقایسه میانگین اثرات متقابل دو فاکتور تنها برای صفات طول خوشه اصلی، وزن خوشه و عملکرد دانه در هکتار معنی‌دار شد. بیشترین میزان عملکرد در هکتار مربوط به تیمار Titicaca با دور آبیاری 8 روز (2247.7 کیلوگرم در هکتار) و پس از آن به ترتیب تیمارهای Titicaca با دور آبیاری 12 روز و Q26 با دور آبیاری 8 روز بودند. به ترتیب عملکرد ژنوتیپ Titicaca ، Q26 و Q29 در دور آبیاری 16 روز نسبت به دور آبیاری 8 روز حدود 35.7% ، 35.2% و 41% کاهش داشته است. نتایج حاکی از آن است که تا معرفی ارقام برتر، ژنوتیپ Titicacaدارای پتانسیل عملکرد مناسب جهت کشت در این شهرستان و مناطق مشابه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Ahmadi, A., Backer, D.A., 2001. The effect of water stress on grain filling processes in wheat. The Journal of Agricultural Science. 136, 257-269.
Baqeri, M., 2017. Quinoa cultivation. Agricultural Research, Education and Extension Organization [In Persian].
Daryanto, S., Wang, L., Jacinthe, P.A., 2017. Global synthesis of drought effects on cereal, legume, tuber and root crops production: A review. Agricultural Water Management.179, 18–33.
Erdem, T., Erdem, Y. , Orta, A.H., Okursoy, H., 2006. Use of a crop water stress index for scheduling the irrigation of sunflower (Helianthus annus L.). Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 30, 11-20.
Geerts, S., Raes, D., Garcia, M., Vacher, J., Mamani, R., Mendoza, J., Huanca, R., Morales, B., Miranda, R., Cusicanqui, J., Taboada C., 2007. Introducing deficit irrigation to stabilize yields of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). European Journal of Agronomy 28, 427–36. doi:10.1016/j.eja.2007.11.008.
Goksoy, A.T., Demir, A.O., Turan, Z.M., Dagustu, N., 2004. Responses of sunflower to full and limited irrigation at different growth stages. Filed Crops Research. 87, 167-178.
Gregory, P.J., 2006. Food production under poor, adverse climatic conditions. In ‘Proceedings of IX ESA Congress’.4–7 September 2006, Warsaw. (European Society for Agronomy)
Howell, T., 2001. Enhancing water use efficiency in irrigated agriculture. Agronomy Journal. 93, 281–289. doi:10.2134/agronj2001.932281x
Jacobsen. S-E, Mujica, A., Jensen, C.R., 2003.The resistance of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) to adverse abiotic factors. Food Reviews International. 19, 99–109. Doi: 10.1081/FRI-120018872
Lin, K.H., Chao, P.Y., Yang, C.M., Cheng, W.C., Lo, H.F., Chang, T.R., 2006. The effects of flooding and drought stresses on the antioxidant constituents in sweet potato leaves. Botanical Studies. 47, 417–426.
Maarouf, M., Nagat, M., 2016. Quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) performance under the hot-dry weather of the Sudan. International Quinoa Conference 2016.
Mondal, M.H., Burn, W.A., Brenner, M.L., 1978. Effects of sink removal on Photosynth hesis and senescence in leaves of soybean plants. Plant Physiology. 61, 394-397.
Ragab, R., 2010.Preface: Salinity management in agriculture: the basis and applications. In ‘Manejo da Salinidade Na Agriculture: Estudos Basicos eAplicados’. (Eds Hans Raj Gheyi, Nildo da Silva Dias, deLacerda, Claudivan Feitosa), pp. 1–3. (Instituto Nacional de Ciencia e Tecnologiaem Salinidade: Fortaleza, Brazil.
Razzaghi, F., Ahmadi, S.H., Jacobsen, S.E., Jensen, C.R., Andersen, M.N., 2012. Effects of salinity and soil–drying on radiation use efficiency, water productivity and yield of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Journal of Agronomy and Crop Science. 198, 173-184.
Razzaghi, F., Jacobsen, S., Jensen, C.R., Neumann, M. 2015. Ionic and photosynthetic homeostasis in quinoa challenged by salinity and drought mechanisms of tolerance. Functional Plant Biology. 42, 136–148.
Royo, C., Aparicio, N., Blanco, R., Villegas, D., 2004. Leaf and green area development of durum wheat genotypes grown under Mediterranean conditions. European Journal of Agronomy. 69, 231- 233.
Salahverzi, Y., Tehranifar, A., Gozanchian, A., 2008. Investigation of green physiomrphological changes of native and foreign carpets in drought stress and re-irrigation, Iranian Horticultural Science and Technology. 9, 204-193. [In Persian with English summary].
Sharifan, H., Jamali, S., Sajadi, F., 2018. Investigation the effect of different salinity levels on the morphological parameters of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) under different irrigation regimes. Journal of Water and Soil Science. 22(2), 15-27. [In Persian with English summary].
 
Sanchez, H.B., Lemeur, R., Damme, P.V., Jacobsen, S.E., 2003. Eco physiological analysis of drought and salinity stress of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Food Reviews International. 19, 111-119.
Salehi, M., Dehghani, F., 2017. Quinoa, a quasi-grain suitable for saline water sources. (1st Ed). National Salt Research. [In Persian].
Jones, R., Ougham, H., Thomas, H., Waaland, S., 2012. Molecular Life of Plants. Wiley-Blackwell.
Schulze, E.D., Beck, E., Müller-Hohenstein, K., 2005. Plant Ecology. 702. Springer-Verlag: Heidelberg
Smith, M., 2000. The application of climatic data for planning and management of sustainable reined and irrigated crop production. Agricultural and Forest Meteorology103, 99–108. Doi: 10.1016/S0168-1923(00)00121-0.
Sun, Y., Liu, F., Bendevis, M., Shabala, S., Jacobsen, S. 2014. Sensitivity of two quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) varieties to progressive drought stress. Journal of Agronomy and Crop Science. 200, 12–23.
Shabani, A., Kamgar-Haqiqi, A., Sepaskhah, A., Emam, Y., Honar, T. 2010. Effect of water stress on grain yield, yield components and quality of winter rapeseed (Brasica napus L.) cv. Licord. Iranian Journal of Crop Sciences. 12, 409-421. [In Persian].
Tavakoli, A., Hokm Abadi, H., Naderi Arefi, A., Hajji, A., 2016. Comparative advantage of Semnan agricultural products based on water productivity. Technical report, Agricultural Engineering Research Institute (AERI). [In Persian].