نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، علوم علف های هرز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ملاثانی

2 دانشجوی مهندسی گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ملاثانی

چکیده

شناخت اکولوژی جوانه‌زنی علف‌های هرز در پاسخ به تنش‌های شوری و خشکی می‌تواند در پیش‌بینی پویایی جمعیت علف‌های هرز در آینده کمک نماید. به منظور بررسی اثرات شوری (صفر، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350 و 400 میلی‌مولار) و خشکی (صفر، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8-، 1- و 1.2- مگاپاسکال) برجوانه‌زنی علف‌های‌هرز خانواده براسیکاسه (منداب (Eruca sativa)، خردل‌دروغین (Hirschfeldia incana)، خردل‌وحشی (Sinapis arvensis) و خاکشیر‌بدل(Erysimum repandum))، دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1398 انجام گرفت. با افزایش تنش خشکی، درصد جوانه‌زنی، شاخص ویگور (بنیه بذر) و سرعت جوانه‌زنی در چهار علف‌هرز کاهش یافت و در تنش خشکی 1.2- مگاپاسکال هیچ گونه جوانه‌زنی مشاهده نشد. کاهش 50 درصد جوانه‌زنی در منداب، خردل‌دروغین، خردل-وحشی و خاکشیر‌بدل به ترتیب در تنش خشکی 1-، 0.49-، 0.76- و 0.41 مگاپاسکال پیشی‌بینی گردید. در شرایط عدم تنش خشکی شاخص ویگور خردل‌وحشی نسبت به سایر علف‌های‌هرز بیشتر بود. منداب و خردل‌دروغین به عنوان مقاوم و علف‌هرز خردل‌وحشی به عنوان حساس به تنش شوری معرفی گردید. شوری مورد نیاز برای کاهش 50 درصد جوانه-زنی برای منداب، خردل‌دروغین، خردل‌وحشی و خاکشیر‌بدل به ترتیب 267، 162، 39 و 46 میلی‌مولار پیش‌بینی شد. با افزایش شوری و خشکی متوسط زمان جوانه‌زنی افزایش و بیشترین متوسط زمان جوانه‌زنی به خاکشیر‌بدل اختصاص یافت و دلیل این افزایش فاز تاخیری جوانه‌زنی بود. با توجه به نتایج در اراضی شور گسترش منداب و خردل‌دروغین بیشتر مورد انتظار و در شرایط تنش خشکی و در زراعت دیم حضور منداب نسبت به خردل-وحشی مشهودتر می‌باشد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Ahmed, S., Opena, J.L., Chauhan, B.S., 2015. Seed germination ecology of dove weed (Murdannia nudiflora) and its implication for management in dry-seeded rice. Weed Science. 63, 491-501.
Baskin, C.C., Baskin, J.M., 2006. The natural history of soil seed banks of arable land. Weed Science. 54, 549–557.
Castro, S.A., Figueroa, J.A., Escobedo, V., 2016. Effect of the harvest year and cultivation temperature on the germination of Hirschfeldia incana (Brassicaceae): inferences on its invasiveness in Chile. Brazilian Journal of Botany. 39, 193-196.
Chauhan, B.S., Gill, G., Preston, C., 2006. African mustard (Brassica tournefortii) germination in southern Australia. Weed Science. 54, 891–897.
Chauhan, B.S., Gill, G., Preston, C., 2006. Factors affecting seed germination of annual sowthistle (Sonchus oleraceus) in southern Australia. Weed Science. 54, 854-860.
Chauhan, B.S., Johnson, D.E., 2009. Seed germination ecology of jungle rice (Echinochloa colona): a major weed of rice. Weed Science. 57, 235-240.
Cheam, A.H., Storrie, A.M., Koetz, E.A., Holding, D.J., Bowcher, A.J., Barker, J.A., 2008. Managing wild radish and other brassicaceous weeds in Australian cropping systems. Adelaide, Australia: CRC for Australian Weed Management.
Fenner, M. 1991. The effects of parent environment on seed germinability. Seed Science Research. 1, 75–84.
Hani, M., Lebazda, R., Fenni, M., 2017. Studies of morphological characteristics and production of seeds weeds of species of family Brassicaceae (cruciferous) in Setifian high plateau, Algeria. Annual Research & Review in Biology. 12, 1-9.
Jamnezhad, M., Baghestani, M.A., Zand, E., Bihamta, M.R., 2009. Possibility of controlling the wild rocket, Eruca sativa Mill. using low doses of 2, 4-D and competitive wheat varieties. Journal of New Agricultural Science, 5. 1-9. [In Persian with English Summary].
Long, R.L., Stevens, J.C., Griffiths, E.M., Adamek, M., Gorecki, M.J., Powles, SB., Merritt, D.J., 2011. Seeds of Brassicaceae weeds have an inherent or inducible response to the germination stimulant karrikinolide. Annals of Botany. 108, 933-944.
Lotfifar, O., Alahdadi, I., Zand, E., Akbari, G.A., Motaghi, S., 2015. Effects of salinity and drought stresses due to Nacl and poly ethylene glycol on germination characteristics and seedling growth of wild mustard (sinapis arvensis). Iranian Journal of Seed Science and Technology. 97-108. [In Persian with English Summary].
Lutman, P.J.W., Cussans, J.W., Wright. K.J., Wilson, B.J., Wright, G.M., Lawson, H.M., 2002. The persistence of seeds of 16 weed species over six years in two arable fields. Weed Research. 42, 231–241.
Malik, M.S., Norsworthy, J.K., Riley, M.B., Bridges, W., 2010. Temperature and light requirements for wild radish (Raphanus raphanistrum) germination over a 12-month period following maturation. Weed Science. 58, 136–140.
Manalil, S., Ali, H.H., Chauhan, B.S., 2018. Germination ecology of turnip weed (Rapistrum rugosum L.) All) in the northern regions of Australia. PloS one. 13, 1-12.
Marushia, R.G., Brooks, M.L., Holt, J.S., 2012. Phenology, growth, and fecundity as determinants of distribution in closely related nonnative taxa. Invasive Plant Science Management. 5, 217–229.
Mennan, H., 2003. Economic thresholds of Sinapis arvensis (Wild Mustard) in winter wheat fields. Pakistan Journal of Agronomy. 2, 34-39.
Michel, B.E., Kaufmann, M.R., 1973. The osmotic potential of polyethylene glycol 6000. Plant Physiology. 51, 914-916.
Minbashi, M., Baghestani, M.A., Rahimi, H., Aleefard, M., 2008. Weed mapping for irrigated wheat fields of Tehran province using Geographic Information System (GIS). Iranian Journal. Weed Science. 4, 97-118. [In Persian with English Summary].
Nejadhasan, B., Zeinali, E., Siahmarguee, A., Ghaderifar, F., Soltani, E., 2017. Studying the response of seed germination of neglected plant arugula (Eruca sativa mill.) to some environmental factors: Journal of Plant Production Research 77-91. [In Persian with English Summary].
Pasandideh, H., Seyed-Sharifi, R., Hamidi, A., Mobasser, S., Sedghi, M., 2014: Relationship of seed germination and vigour indices of commercial soybean [Glycine max L. Merr.] cultivars with seedling emergence in field. Iranian Journal of Seed Science and Research.  1, 29-50. [In Persian with English Summary].
Rozema, J., Flowers, T., 2008. Crops for a salinized world. Science. 322, 1478–1480.
Salimi, H., Faridoonpour, M.,.2013. Investigating the effect of environmental factors on seed germination of Hirschfeldia incana L.) Lagr.-Foss. Weed Research Journal. 5, 71-84. [In Persian with English Summary].
Shankar, S., Segaran, G., Sundar, R.D.V., Settu, S., Sathiavelu, M., 2019. Brassicaceae-A Classical Review on Its Pharmacological Activities. International. Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research, 55, 107-113.
Soltani, E., Soltani, A., Galeshi, S., Ghaderi, F.F., Zeinali, E., 2013. Seed germination modeling of wild mustard (Sinapis arvensis L.) as affected by temperature and water potential: hydrothermal time model. Journal of Plant Production. 20, 19-33. [In Persian with English Summary].
Trenberth, K.E., Dai, A., Van der Schrier, G., Jones, P.D., Barichivich, J., Briffa, K.R., Sheffield, J., 2014. Global warming and changes in drought. Trenberth, Kevin E., et al. "Global warming and changes in drought. Nature Climate Change. 4, 17–22.
Zand, E., Baghestani, M.A., Nezamabadi, N., Minbashi-Moeini, M., Hadizadeh, M.H., 2009. A review on the last list of herbicides and the most important weeds of Iran. Weed Research Journal. 1, 83-99. [In Persian with English Summary].
Zeinali, E., Soltani, A., Galeshi, S., 2002. Response of germination components to salinity in oilseed rape (Brassica napus L.). Iranian Journal of Agricultural Science. 33, 137-145. [In Persian with English Summary].
Zhang, X., Lu, G., Long, W., Zou, X., Li, F., Nishio, T., 2014. Recent progress in drought and salt tolerance studies in Brassica crops. Breeding science. 64, 60-73.