نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

2 محقق، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

سالیکورنیا (Salicornia bigelovii Torr.) به‌دلیل تحمل زیاد به آب‌های بسیار شور و داشتن ارزش اقتصادی در تولید علوفه، دانه روغنی و مصرف تازه خوری به‌عنوان یک گیاه امیدبخش مطرح بوده است. به منظور مطالعه واکنش این گونه به تیمارهای مختلف شوری آب، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی و با 4 تکرار در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. تیمارهای آب شور شامل 2، 5، 8، 11، 14 و 17 دسی‌زیمنس برمتر بود، که با استفاده از رقیق نمودن آب دریای خلیج‌فارس تهیه شد. نتایج نشان داد که شوری تا 8 دسی‌زیمنس بر متر مقادیر وزن‌تر و خشک را افزایش داد، ولی افزایش شوری با کاهش وزن‌تر و خشک همراه بود. میزان کاهش وزن ‌تر در تیمارهای 2، 5، 11، 14 و 17 دسی‌زیمنس برمتر در مقایسه با تیمار 8 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب 26.9، 9.5، 12.0، 20.0 و 35.8 درصد بود. این میزان کاهش در مورد وزن وزن خشک به‌ترتیب 23.4، 20.7، 27.4، 38.9 و 41.7 درصد بود. با افزایش میزان شوری آب، محتوی خاکستر شاخساره گیاه روند صعودی و معنی‌داری داشت. کمترین و بیش‌ترین میزان خاکستر شاخساره به‌ترتیب در شوری 2 و 17 دسی‌زیمنس برمتر و به مقدار 24.8 و 41.3 درصد بود. با افزایش میزان شوری آب، غلظت کلر و سدیم در شاخساره گیاه افزایش و غلظت عناصر کلسیم و پتاسیم کاهش یافت. بر اساس نتایج این آزمایش، تحمل به شوری در سالیکورنیا با تجمع نمک در بافت گیاه و از طریق تنظیم اسمزی انجام می‎شود. قابلیت تجمع عناصر، ضمن اینکه توان گیاه‌پالایی سالیکورنیا را تقویت می‌نماید، ولی افزایش درصد خاکستر بر ارزش علوفه‌ای گیاه تأثیر منفی داشته و لذا تعیین ارزش تغذیه‌ای سالیکورنیا و آنالیز خوراک آن در حضور دام نیاز به بررسی بیشتر دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Abdal, M.S., 2009. Salicornia production in Kuwait. World Applied Science Journal. 6(8), 1033-1038.
Attia, F.M., Alsobayel, A.A., Kraidees, M.S., Al-Saiady, M.Y., Bayoumi, M.S., 1997. Nutrient composition and feeding value of Salicornia bigelovii Torr. Meal in broiler diets. Animal Feed Science and Technology.65, 257-263.
Ayala, F., O’Leary, J.W., 1995. Growth and physiology of Salicornia bigelovii Torr. at suboptimal salinity. International Journal of Plant Sciences. 156, 197-205.
Benes, S.E., Grattan, S.R., Robinson, P.H., 2005. Cultivation of halophytes to reduce drainage volumes on the Westside San Joaquin Valley of California. Final report to the California State University Agricultural Research Initiative (ARI). Project #00-1-003. 18 Oct. 2005.
Flowers, T.J., Colmer, T.D., 2008. Salinity tolerance in halophytes. New Phytologist. 179, 945–963.
Glenn, E.P., Oleary, J.W., Watson, M.C., Thompson, T.L., Kuehl, R.O., 1991. Salicornia bigelovii Torr. an oilseed halophyte for seawater irrigation. Science. 251, 1065–1067.
Glenn, E.P., Brown, J., O’Leary, J.W., 1998. Irrigating crops with seawater. Scientific American. 279, 56-61.
Glenn, E.P., Brown, J.J., Blumwald, E., 1999. Salt tolerance and crop potential of halophytes. Critical Reviews in Plant Sciences.18, 227-255.
Gorgi, M., Zahedi, M., Khoshgoftarmanesh, A.H., 2010. The effects of potassium and calcium on the response of safflower to salinity in hydroponic nutrient solution. Journal of Water and Soil Science. 53, 1-7.
Grattan, S.R., Benes, S.E., Peters, D.W., Diaz, F., 2008. Feasibility of irrigating pickleweed (Salicornia bigelovii Torr) with hyper‐saline drainage water. Journal of Environmental Quality. 37, 149-156.
Grattan, S.R., Grieve, C.M., 1999. Mineral nutrient acquisition and response by plants grown in saline environments. In: Pessarakli, M. (ed.), Handbook of Plant and Crop Stress. Marcel Dekker, New York, USA, pp. 203–229.
Hayatsu, M., Suzuki, S., Hasegawa A., Tsuchiya S., Sasamoto, H., 2014. Effect of NaCl on ionic content and distribution in suspension-cultured cells of the halophyte Sonneratia alba versus the glycophyte Oryza sativa. J. Plant Physiology. 171, 1385-1391.
Hodges, C.N., Thompson, T.L., Riley, J.J., Glenn, E.P., 1993. Reversing the flow: water and nutrients from the sea to the land. Ambio. 22,483-490.
Khan, M.A., Gul, B., Weber, D.J., 2001. Effect of salinity on the growth and ion content of Salicornia rubra. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 32, 2965-2977.
Le Houerou, H.N., 1992. The role of saltbushes (Atriplex spp.) in arid land rehabilitation in the Mediterranean Basin: a review. Agroforestry Systems. 18, 107-148.
Meng, X., Zhou, J., Sui, N., 2018. Mechanisms of salt tolerance in halophytes: current understanding and recent advances. Open life sciences. 13, 149-154.
Munns, R., Greenway, H., Kirst, G.O., 1983. Halotolerant eukaryotes. In: Lang, O.L., Nobel, P.S., Osmond, C.B., Ziegler, H. (eds.), Encyclopedia of Plant Physiology. Springer-Verlag, Berlin, pp. 59–83.
Neales, T.F., Sharkey, P.J., 1981. Effect of salinity on growth and on mineral and organic constituents of the halophyte Disphyma australis (Soland.) J.M. Black. Australian Journal of Plant Physiology. 8, 165–179.
O'Leary, J.W., Glenn, E.P., Watson, M.C., 1985. Agricultural production of halophytes irrigated with seawater. Plant and soil. 89, 311-321.
Ranjbar, G.H., Ghadiri, H., Sepaskhah, A.R., 2014. Effects of Kochia indica density and irrigation water salinity on sorghum and K. indica dry matter and chemical composition. Journal of Biological and Environmental Sciences. 8, 115-123.
Ranjbar, G.H., Pirasteh-Anosheh, H., Banakr, M.H., Miri, H.R., 2016. A review on halophytes researches in Iran: explanation of challenges and solutions. Journal of Plant Ecophysiology. 32, 117-129.
Ranjbar, G.H., Dehghany, F., Pirasteh-Anosheh, H., Pourmoghadam M., 2017. Salicornia, a tolerant plant to seawater. Publication of Agricultural Research Education and Extension, Tehran. [In Persian].
Ranjbar, G.H., Anagholi, A., 2018. Salt Stress Concepts and Plant Response. Agricultural Education and Extension Press, Tehran. [In Persian].
Ranjbar G.H., Dehghany, F., 2018. Comparison of shoot ash content and oilseed percent of two salicornia species irrigated with seawater. Proceedings of the 15th National Iranian Crop Science Congress, 4-6. Sep. 2018. Karaj, Iran. [In Persian with English Summary].
Ranjbar, G.H., Pirasteh-Anosheh, H., 2018. Determination the threshold of salinity tolerance in Salicornia species using Persian Gulf water. Arid Biome. 8, 103-112. [In Persian with English Summary].
Ranjbar, G.H., Dehghany, F., Pirasteh-Anosheh, H., Banakar, M.H., 2019. Improving salt tolerance threshold of Salicornia bigelovii at germination stage using gibberellic acid pretreatment at different levels of seawater salinity. Iranian Journal of Range and Desert Research. 26, 62-72. [In Persian with English Summary].
Ranjbar, G.H., Pirasteh-Anosheh, H., 2019. Comparison of the accumulation of elements, ash content and biomass of some halophytes species under irrigating with Seawater. Desert Management. 14, 63-74. [In Persian with English Summary].
Ranjbar, G.H., Pirasteh-Anosheh, H., 2020. Investigating the production of salicornia forage in different parts of the world and the factors affecting it. p. 1095-1102. In: Pirasteh-Anosheh, H. (ed), Proceedings of the 2nd International Conference on Haloculture, July 15, 2020, Yazd, Iran.
Reiahisamani, N., Esmaeili, M., Sima, N. A. K., Zaefarian, F., Zeinalabedini, M., 2018. Assessment of the oil content of the seed produced by Salicornia L., along with its ability to produce forage in saline soils. Genetic Resources and Crop Evolution. 65(7), 1879-1891.
Richards, L.A., 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Agriculture handbook, USDA, No. 60.
Waling, I., Van Vark, W., Houba, V.J.G., Vander Lee, J.J., 1989. Soil and plant analysis, a series of syllabia. Part 7: plant analysis procedures. Wageningen Agriculture University.
Yeo, A.R., Flowers, T.J., 1980. Salt tolerance in the halophyte Suaeda maritima (L.) Dum.: evaluation of the effect of salinity upon growth. Journal of Experimental Botany. 31, 1171–1183.