نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد ضابط ¹
• صادق بهامین ²
• صادق قریشی ³
• حسین صادقی ⁴
• سید غلامرضا موسوی ⁴

¹ استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

² عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

³ دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

⁴ عضو هیئت علمی گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

چکیده

کمبود آب مهم­ترین عامل محدود کننده برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی به­خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می­شود. نیتروژن نیز از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی است.  به منظور بررسی تاثیر کم­ آبیاری و کود نیترژون بر عملکرد علوفه و وزن تر و خشک اندام­های هوایی ارزن علوفه ­ای نوتریفید، آزمایشی در سال 1385به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. سطوح آبیاری (تامین 50 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و مقادیر کود نیترژون (صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به ترتیب به عنوان فاکتورهای اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند.  نتایج تجزیه واریانس نشان داد که هر دو عامل آبیاری و نیتروژن اثر معنی داری بر وزن تر و خشک برگ، ساقه و علوفه­ ی ارزن، در مجموع دو مرحله برداشت داشتند، اما اثر متقابل تیمارهای آزمایش بر هیچ یک از این صفات معنی­ دار نبود. مجموع عملکرد تر ارزن علوفه ­ای، با کاهش آبیاری از 40/72 به 24/92 تن در هکتار و عملکرد علوفه خشک نیز از 8/94 به 5/34 تن درهکتار تقلیل پیدا کرد. با افزایش مصرف نیتروژن تا میزان 225 کیلوگرم در هکتار، عملکرد  تر و خشک کل به ترتیب 79/8 و 81/2 درصد نسبت به تیمار عدم مصرف نیتروژن افزایش یافت. بطور کلی می­توان نتیجه گرفت که آبیاری و نیتروژن دو عامل مؤثر در تعیین عملکرد علوفه­ ی ارزن علوفه ­ای هستند.

کلیدواژه‌ها

• وزن تر
• وزن خشک
• عملکرد علوفه