نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مهندسی کشاورزی، زراعت، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

2 دانشیار اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

3 دانشیار فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

4 دانشیار اصلاح‌ نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

چکیده

اگرچه زعفران یک گیاه کم‌توقع از نظر نیاز غذایی و آبی محسوب می‌شود، اما ارزش تجاری آن از یک طرف و محدودیت منابع آب از طرف دیگر سبب شده که بررسی اثرات تنش خشکی بر روی اجزای مختلف این گیاه دارای اهمیت ویژه‌ای در کشورمان باشد. یک آزمایش مزرعه‌ای دو ساله در استان یزد به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آب مصرفی و پلیمر سوپرجاذب بر شاخص های رشدی و عملکردی زعفران انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و بصورت اسپلیت پلات در 3 تکرار اجرا گردید. کرتهای اصلی شامل سه سطح آبیاری (50، 75 و 100 درصد تبخیر و تعرق، ET) و کرت‌های فرعی شامل سه سطح مختلف پلیمر سوپرجاذب به میزان 10، 30 و 50 گرم بر مترمربع بود که به دو شیوه ردیفی و پخش یکنواخت در کرت‌های آزمایشی اعمال گردیدند. در نهایت، تاثیر تیمارهای اصلی و فرعی بر شاخص های مورد نظر بررسی و با تیمار شاهد (بدون مصرف سوپرجاذب) مقایسه شد. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش حجم آبیاری، تعداد گل، وزن خشک کلاله و وزن کل بنه ها افزایش اما میزان تراوش یونی کاهش یافت. در اغلب موارد مصرف سوپر جاذب به مقدار 30 تا 50 گرم بصورت توزیع یکنواخت روی سطح زمین و یا مصرف 10 گرم سوپر جاذب بصورت ردیفی در زیر ردیف‌ های کاشت نتیجه بهتری را در مقایسه با شاهد و سایر تیمارها داشت.مصرف سوپرجاذب در شرایط تنش خشکی با هدف افزایش محتوای آب برگ زعفران مفید و قابل توصیه بوده ولی در شرایط عدم تنش، غیرقابل توصیه خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

Aghazadeh, R., Hemmatzadeh, A., 2012. Effect of date, depth and planting distance on the vegetative and reproductive traits of saffron (Crocus sativus L.) in climatic conditions of Mako city. Modern Knowledge of Sustainable Agriculture. 8(1), 1-10. [In Persian with English summary].
Alahyari, S., Golchin, A., Vaezi, A.R., 2013. Study of the effect of water superabsorbent polymer application on yield and yield components of two cultivars of chickpeas under rainy conditions. Plant Production Research. 20(1), 125-140. [In Persian with English summary].
Alam, A., 2007. Status and prospects of mechanization in saffron cultivation in Kashmir. Acta Horticulturae. 739,383-388.
Alizadeh, A., Sayari, N., Ahmadian, J., Mohammadian, A., 2009. Investigation of the most appropriate time to start irrigating saffron cultivation in Khorasan Razavi, North and South Khorasan provinces. Water and Soil (Agricultural Sciences and Industries). 23(1), 109-118. [In Persian with English summary].
Azizi Zahan, A., 2000. Study of water requirement, irrigation method and distance in saffron. Master Thesis, Shiraz University. [In Persian].
Bates, L., Waldren, R.P., Teare, I. D., 1973. Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil. 39, 205-207.
Behdani, M.A. Nassiri mahallati, M., Koocheki, A. 2008. Evaluation of irrigation management of saffron at agro ecosystem scale in dry region of Iran. Asian journal of plant Sciences, 7(1), 22-25.
Fazeli Rostampour, M., Mohebbian, S.M., 2011. Investigation of the effect of dehydration and superabsorbent polymer on re-transfer of photosynthetic materials in grain corn (Zea mays L.). Environmental Stresses in Crop Sciences. 4(2), 127-138.
Hassan, B., Shah M.H., 2002. Increased sustainability and yield of saffron in Kashmir. In: Proceedings of saffron (Crocus sativus), June 14, 2001, SKUAST-K, India, 55-58.
Husaini, A.M., Kamili, A.N., Wani, M.H., Teixeira da Silva, J.A., Bhat, G.N., 2010. Sustainable saffron (Crocus sativus kashmirianus) production: technological and policy interventions for Kashmir. Functional Plant Science and Biotechnology. 4(2), 116-127.
Kafi, M., Rashed Mahsal, M.H., Koocheki, A., Malafilabi, A., 2002. Saffron, Technology, Production and Processing. First Edition, Ferdowsi University of Mashhad Press, Mashhad. [In Persian].
Kaya, C., Higgs, D., Kirnak, H., 2001. The effects of high salinity (NaCl) and supplementary phosphorus and potassium on physiology and nutrition development of spinach. Bulgarian Journal of Plant Physiology. 27(3-4), 47-59.
Kouhestani, Sh., Askari, N., Maghsoudi, K., 2009. Investigation of the effect of superabsorbent hydrogels on grain corn yield (Zea mays L.) under drought stress conditions. Iranian Water Research. 3(5), 71-78.
Mohammadabadi, A.A., Rezvani Moghaddam, P., Falahi, J., 2011. Effects of planting pattern and time of first irrigation on saffron (Crocus sativus L.) growth and yield. Agricultural Ecology. 3(1), 84-93.
Pirzad, A., Moghadam, AF, Razban, M., Rai, Y., 2012. Study of flower yield, essential oil and harvesting index of German chamomile Matricaria chamomilla L. under irrigation regimes and A200 superabsorbent values. Agricultural Knowledge and Sustainable Production. 22(3), 85-99. [In Persian with English summary].
Sabet Teymouri, M., Kafi, M., Orsaji, Z., Arjoui, K., 2010. Effect of drought stress, size and cover of coriander on morpho-ecophysiological characteristics of saffron (Crocus sativus L.) in greenhouse conditions. Agricultural Ecology. 2(2), 323-334. [In Persian with English summary].
Sepaskhah, A.R., Kamgar-Haghighi, A.A., 2009. Saffron Irrigation Regime. International Journal of Plant Production. 3(1), 1-16.
Tohidi-Moghadam, H.R., Shirani-Rad, A.H., Nour-Mohammadi, G., 2009. Effect of super absorbent application on antioxidant enzyme activities in canola (Brassica napus L.) cultivars under water stress conditions. American Journal of Agricultural and Biological Sciences. 4(3), 215-223.
Yazdani, F., Allahdadi, I., Akbari, G.A., 2007. Impact of super absorbent polymer on yield and growth analysis of soybean (Glycine max L.) under drought stress condition. Pakistan journal of biological Science. 10(23), 4190-4196.