نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ناهید داودی ¹
• محمد جواد ثقه الاسلامی ²
• سید غلامرضا موسوی ³
• علی آذری نصرآباد ^{4، 5}

¹ دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

² دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

³ استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

⁴ عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی

⁵ دانشجوی دکترای زراعت دانشگاه زابل

چکیده

با توجه به نقش عنصر روی در گیاه، وجود مقدار کافی از این عنصر در شرایط تنش کم آبی در تنظیم سازگاری به این تنش موثر است. از سوی دیگر اخیرا کاربرد نانو کودها به عنوان راهکاری در جهت کاهش مصرف مواد شیمیایی در سیستم­های زراعی مطرح شده است. به منظور مقایسه اثر محلول­ پاشی اکسید روی معمولی و نانو برعملکرد، اجزای عملکرد، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب ارزن دم روباهی در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه­ای به صورت طرح کرت­های خردشده در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به اجرا درآمد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تیمار آبیاری در دو سطح (50 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی و تیمارهای محلول­پاشی روی به صورت اکسید روی معمولی در سه سطح (0/3، 0/6 و 1/2 درصد) و نانو اکسید روی در سه سطح (0/1، 0/05 و 0/025 درصد) به عنوان کرت­های فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادکه تنش خشکی باعث کاهش تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و در نهایت عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب گردید. مقایسات میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از طریق تیمار آبیاری مطلوب (100% نیاز آبی) با مصرف کود اکسید روی معمولی با غلظت 0/6 درصدحاصل شد، در حالی که اثر محلول پاشی با اکسید روی معمولی و نانواکسید روی بر هیچ یک از صفات معنی­دار نبود.

کلیدواژه‌ها

• تنش کم آبی
• نانوکود
• شاخص برداشت
• نیاز آبی