نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

2 کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

به منظور بررسى اثرات تنش کم‏آبى و پتاسیم بر عملکرد و راندمان مصرف آب اقتصادی و بیولوژیک سیب‏زمینى رقم آئولا از روش آبیارى بارانى با مقادیر مختلف آب در مرکز تحقیقات کشاورزى و منابع طبیعی خراسان رضوی (مشهد) استفاده شد. در این تحقیق از طرح آماری اسپلیت بلوک بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمار پتاسیم در عرض زمین عمود بر کرت­های اصلی و به طور تصادفی و در سطوح  صفر، 90، 180 و 270 کیلوگرم اکسید پتاسیم در هکتاربه عنوان کرت اصلی و میزان آب دریافتی در فواصل 0/75، 3/75، 6/75، 9/75 و 12/75 متر از خط لوله آبیارى به ترتیب تحت عنوان تیمار بدون تنش، تنش بسیار ملایم، تنش ملایم، تنش شدید و تنش بسیار شدید به عنوان کرت فرعی قرار گرفتند. کلیه تیمارها و تکرارهاى آزمایش هم در نیمه راست و هم در نیمه چپ خط لوله آبیارى به صورت سیستماتیک تکرار شدند، لذا نیمه سمت چپ و راست لوله آبیاری به عنوان کرت فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دهنده افزایش عملکرد غده و عملکرد بیولوژیک در اثر مصرف پتاسیم و کاهش آنها در اثر فاصله گرفتن از خط لوله آبیارى بارانى مى‏باشد. در سطوح بالای تنش کم‏آبى (تنش شدید)، عملکرد غده در سال اول و دوم به ترتیب 80 و 62/67 درصد نسبت به شاهد (بدون تنش) کاهش یافت. بالاترین عملکرد غده با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم در سال اول (24/15 تن در هکتار) و دوم (17/94 تن در هکتار) حاصل شد. در سطوح بالای تنش کم‏ آبى، عملکرد بیولوژیک و راندمان مصرف آب اقتصادی کاهش ولی راندمان مصرف آب بیولوژیک افزایش یافت. همچنین راندمان مصرف آب (بیولوژیک و اقتصادی) در اثر مصرف بیشتر پتاسیم، مقدار بیشترى را نشان داد، به طوری که بالاترین راندمان مصرف آب بیولوژیک و اقتصادی در هر دو سال در شرایط استفاده از 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم مشاهده گردید. اثرات متقابل پتاسیم و تنش آب نیز بر روی عملکرد و راندمان مصرف آب اقتصادی و بیولوژیک در سال دوم معنی­دار بود. با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم و شرایط آب کافی بیشترین عملکرد بدست آمد. بالاترین راندمان مصرف آب بیولوژیک با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم و تنش خیلی شدید حاصل شد.

کلیدواژه‌ها