نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد کافی ¹
• جعفر نباتی ²
• محمد زارع مهرجردی ¹
• مرتضی گلدانی ¹
• سعید خانی نژاد ³
• احسان کشمیری ³
• علی نوروزیان ³

¹ عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

² دکتری زراعت، گرایش فیزیولوژی گیاهان زراعی

³ دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

نیاز به تولید گیاهان متحمل به شوری به دلیل کمبود میزان آب‌های شیرین در مناطق خشک و نیمه خشک افزایش یافته است. کوشیا یک گونه بسیار متحمل به شوری است که منبع ارزشمندی برای تامینعلوفه با آبیاری با آب شور فراهم می­کند. به منظور بررسی کاربرد کلسیم و پتاسیم بر کاهش اثر شوری بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک کوشیا، آزمایشی با دو سطح شوری شامل 20 و 40 دسی­زیمنس بر متر و تیمار شاهد (بدون شوری) و سه سطح کاربرد کلرید کلسیم (mM 10)، کلرید پتاسیم (mM 10)و کار برد توام کلرید کلسیم وکلرید پتاسیم (mM 5) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های خرد شده با شش تکرار در گلخانه و شرایط هیدروپونیک اجرا شد. نتایج نشان داد که افزایش تنش شوری موجب کاهش معنی‌دار محتوای نسبی کلروفیل، فلورسانس متغیر (F'v)، بیشینه‌ی پتانسیل کارایی فتوشیمیاییفتوسیستم II (F'v/F'm)، رنگدانه‌های فتوسنتزی، فنول، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء، مهار فعالیت رادیکال DDPH و در نهایت ماده خشک کل شد. کاربرد کلیسم به تنهایی موجب بهبود میزان فتوسنتز، کلروفیل a و b، شاخص پایداری غشاء و مهار فعالیت رادیکال DDPH تحت تنش شوری شد و کاربرد پتاسیم به تنهایی موجب بهبود محتوای نسبی آب برگ تحت تنش شوری گردید. کاربرد کلسیم همراه با پتاسیم موجب کاهش اثر تنش شوری بر بازتاب فلورسانسی از برگ خو گرفته به نور بسیار کم (F'o)، بیشینه فلورسانس برگ خو گرفته به نور (F'm)، F'v، F'v/F'm، فنول و ماده خشک کل شد. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که تمام صفات، بجز فتوسنتز، نسبت کلروفیل a به b و مهار فعالیت رادیکال DDPH، سایر صفات همبستگی مثبت معنی‌داری با ماده خشک تولیدی داشتند. به طور کلی بر اساس این نتایج کاربرد کلسیم همراه با پتاسیم موجب کاهش اثر تنش شوری و بهبود میزان تولید ماده خشک کوشیا در این شرایط می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• فتوسنتر
• کلروفیل a
• کلروفیل b
• شاخص پایداری غشاء
• مهار فعالیت رادیکال DDPH