نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
2 عضو هیات علمی، گروه زیست شناسی ،دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
اسید سالیسیلیک (SA) به عنوان یک تنظیم کننده‌ی رشد گیاهی در تخفیف آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از تنش خشکی در سلول‌های گیاهی نقش مهمی به عهده دارد. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف SA بر میزان پروتئین‌های محلول، فعالیت عوامل آنتی اکسیدان آنزیمی و غیر آنزیمی شامل آنزیم‌های پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، اسید آسکوربیک و همچنین میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید و برخی از صفات فیزیولوژیکی دو رقم نخود شامل جم ( MCC361 ) و کاکا ((MCC414، آزمایشی با سه غلظت SA (صفر، 0/5 و 1 میلی مولار) و دو سطح آبیاری کاهش یافته ( 25% ظرفیت زراعی) و بدون تنش (ظرفیت زراعی کامل)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط کنترل شده انجام شد. 15، 25 و 35 روز بعد از کاشت، گیاهان با محلول اسید سالیسیلیک (0/5 و 1 میلی مولار) و آب مقطر (به عنوان شاهد) بر روی برگ‌ها، اسپری شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد در شرایط 25% ظرفیت زراعی، در هر دو ژنوتیپ تنها میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز افزایش پیدا کرد. تنش خشکی پایداری غشاء و کارآیی فتوسیستم II را کاهش داد. SA تنها در ژنوتیپ MCC414 و در شرایط 25% ظرفیت زراعی، باعث افزایش میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید شد و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان شامل پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز را در این ژنوتیپ و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز را در هر دو ژنوتیپ MCC414 و MCC361 به صورت معنی داری افزایش داد. SA تأثیر معنی داری بر اسید آسکوربیک نداشت (0/05 P≤). در شرایط 25% ظرفیت زراعی، SA در غلظت‌های 0/5 و 1 میلی مولار توانست موجب بهبود شاخص پایداری غشاء شود و با کاهش فلورسانس کلروفیل، کارآیی فتوسیستم ΙΙ را افزایش دهد.
کلیدواژه‌ها
)