نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمید تجلی ¹
• سید غلامرضا موسوی ²
• رضا برادران ²
• محمد حسین صابری ¹

¹ محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی

² عضو هیئت علمی، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

چکیده

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی انتهای فصل بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی 20 ژنوتیپ امیدبخش، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خراسان جنوبی در سال زراعی 87-86 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در دو سطح شامل شاهد (آبیاری کامل) و قطع آبیاری در مرحله 50 درصد ظهور سنبله، و 20 ژنوتیپ امیدبخش جو بودند. نتایج نشان داد قطع آبیاری باعث شد عملکرد دانه به میزان 14/64 درصد و عملکرد بیولوژیک به میزان 8/12 درصد در مقایسه با تیمار آبیاری کامل کاهش یابد. همچنین اعمال تنش خشکی منجر به افزایش شاخص کلروفیل و تراوایی غشاء سلول و کاهش محتوی نسبی آب برگ پرچم گردید. بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد بیولوژیک مشاهده نشد ولی از لحاظ عملکرد دانه، ژنوتیپ 18 بیشترین (5997/2 کیلوگرم در هکتار) و ژنوتیپ 16 کمترین عملکرد دانه (3420/8 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص دادند. ژنوتیپ‌های 5 و 13 بیشترین میزان کلروفیل، و ژنوتیپ 8 نیز بیشترین مقدار محتوای نسبی آب برگ (80/7 درصد) را به خود اختصاص دادند. بر اساس نتایج این آزمایش، ژنوتیپ‌های 18 و 20 در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی عملکرد مطلوبی داشتند.

کلیدواژه‌ها

• قطع آبیاری
• تراوایی غشاء سلولی
• شاخص کلروفیل
• محتوای نسبی آب برگ