نویسندگان

• مهدی خورشیدی ¹
• میلاد باقری ²
• امین خوشنویسان ³
• معصومه عالمی ⁴
• بهاره بیچرانلو ⁵

¹ استادیار، دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان

² دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

³ دانشجو، دانشکده زیست شناسی، دانشگاه دامغان

⁴ کارشناس ارشد، دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان

⁵ دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی دامغان

چکیده

کادمیم یکی از عناصر سمی است که به دلیل قدرت تجمع بالای آن در اندام‌های گیاهی تغییرات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مهمی را در پیکره گیاهان ایجاد می‌نماید. از این رو و به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار سالیسیلیک  اسید بر کاهش خسارت کلرید کادمیم بر گیاهچه‌های ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه دامغان انجام گردید. آزمایش شامل دو فاکتور کاربرد سالیسیلیک اسید (شامل کاربرد و عدم کاربرد سالیسیلیک اسید) و غلظت‌های مختلف کلرید کادمیم (شامل صفر، 0/05، 0/1 و 0/2 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت کلرید کادمیم کاهش میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، آنتوسیانین و صفات مورفولوژیک گیاهچه‌های ذرت را در پی داشت، این در حالی بود که میزان مالون دی آلدهید، پرولین و ترکیبات فنلی گیاهچه‌های ذرت با افزایش همراه بود. پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید در مقایسه با عدم کاربرد آن افزایش میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، آنتوسیانین، ترکیبات فنلی، پرولین و صفات مورفولوژیک و کاهش میزان مالون دی آلدهید گیاهچه‌های ذرت را به دنبال داشت. کاربرد سالیسیلیک اسید در بالاترین غلظت کلرید کادمیم (0/2 میلی مولار) نسبت به عدم کاربرد آن میزان کلروفیل b، کاروتنوئید، ترکیبات فنلی اندام هوایی و ریشه‌چه را به ترتیب 8/24 درصد، 19/64 درصد، 29/13 درصد و 47/05 درصد بهبود بخشید و باعث کاهش مالون دی آلدهید اندام هوایی و ریشه‌چه به ترتیب به میزان 27/04 درصد و 16/19 درصد گردید.

کلیدواژه‌ها

• پرولین
• رنگیزه‌های فتوسنتزی
• پرایمینگ
• پراکسیداسیون لیپیدی