تنش شوری
علیرضا محسنی محمدجانلو؛ رئوف سیدشریفی؛ سعید خماری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و برخی خصوصیات اگروفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم (رقم گاسکوژن) تحت تنش شوری خاک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و برخی خصوصیات اگروفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم (رقم گاسکوژن) تحت تنش شوری خاک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری و اعمال شوریهای 40، 80 و 120 میلیمولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی به عنوان شاهد، کاربرد توأم سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد توأم میکوریزا با سودوموناس و فلاوباکتریوم و کاربرد میکوریزا) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (عدم مصرف، 0.5 و 1 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که تحت شرایط شوری، کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین فلورسانس حداکثر، عملکرد کوانتومی، شاخص کلروفیل، عملکرد و اجزای عملکرد دانه را افزایش داد طوری که کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلولپاشی یک میلیمولار پوترسین در بالاترین سطح شوری، عملکرد دانه را 28.57 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلولپاشی در همان سطح شوری افزایش داد. تنش شوری محتوای مالون دیآلدئید و پراکسید هیدروژن را افزایش داد درحالی‌که کاربرد کودهای زیستی و پوترسین تحت تنش شوری موجب کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن شد. کاربرد توأم میکوریز با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلولپاشی یک میلیمولار پوترسین در بالاترین سطح شوری محتوای مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن را به ترتیب 32 و 35.31 درصد در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول پاشی پوترسین در همان سطح شوری کاهش داد. به نظر میرسد کاربرد کودهای زیستی و پوترسین میتواند به دلیل بهبود صفات اگروفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی عملکرد دانه گندم را تحت شرایط شوری خاک افزایش دهد.
تنش خشکی
زینب رمضان پور؛ تورج میر محمودی؛ سامان یزدان ستا
چکیده
با هدف بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری و کودهای زیستی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه رازیانه آزمایشی در سال 1399 در مزرعه کشاورزی در شهرستان مهاباد اجرا شد، در این آزمایش چهار رژیم آبیارى (آبیاری بعد از 60 ،90 ،120 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA) در کرتهاى اصلی و تلقیح بذر با کودهای زیستی (شامل شاهد، تلقیح با مایکوریزا، ازتو باکتر و ...
بیشتر
با هدف بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری و کودهای زیستی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه رازیانه آزمایشی در سال 1399 در مزرعه کشاورزی در شهرستان مهاباد اجرا شد، در این آزمایش چهار رژیم آبیارى (آبیاری بعد از 60 ،90 ،120 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA) در کرتهاى اصلی و تلقیح بذر با کودهای زیستی (شامل شاهد، تلقیح با مایکوریزا، ازتو باکتر و فسفاته بارور2) در کرتهاى فرعی قرار گرفتند. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر و چترک در بوته، تعداد دانه در چترک، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد اسانس، محتوی فنل و فلانوئید اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد بالاترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه به رژیم آبیاری بعد از 90 میلی‌متر تبخیر و تلقیح بذر با مایکوریزا اختصاص یافت، همچنین بالاترین درصد اسانس و محتوی فنل کل در رژیم آبیاری بعد از 120 میلی‌متر تبخیر و تلقیح بذر با مایکوریزا مشاهده شد. نتایج مقایسه میانگین همچنین نشان داد هر چند با افزایش شدت تنش کم آبی از عملکرد دانه کاسته شد اما در کلیه رژیم های آبیاری استفاده از کودهای زیستی به صورت معنی‌داری بر عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد افزودند. همچنین استفاده از کودهای زیستی در رژیم‌های آبیاری بعد از 120 و 150 میلی متر تبخیر توانست عملکرد دانه بالاتر از تیمار شاهد در رژیم‌های آبیاری بعد از 60 و 90 میلی‌متر تبخیر نشان دهد. در این مطالعه تنش کم آبی بر درصد اسانس در گیاه رازیانه افزود همچنین استفاده از میکوریزا در رژیم آبیاری بعد از 60 و 90 و همچنین استفاده از میکوریزا و ازتوباکتر در رژیم‌های آبیاری بعد از 120 و 150 میلی متر تبخیر به صورت معنی‌داری بر درصد اسانس در مقایسه با تیمار شاهد کود زیستی افزود.
فاطمه اقایی؛ رئوف سیدشریفی؛ حامد نریمانی
چکیده
بهمنظور ارزیابی عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گندم تحت تنش شوری خاک در واکنش به کاربرد یونیکونازول و کودهای زیستی، آزمایش فاکتوریلی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارها شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد و اعمال شوریهای 40، 80 و 120 میلیمولار ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گندم تحت تنش شوری خاک در واکنش به کاربرد یونیکونازول و کودهای زیستی، آزمایش فاکتوریلی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارها شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد و اعمال شوریهای 40، 80 و 120 میلیمولار در خاک) با نمک NaCl و کاربرد یونیکونازول و کودهای زیستی (شاهد یا عدم کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول، کاربرد قارچ میکوریزا، یونیکونازول، باکتری سودوموناس، میکوریز با سودوموناس، میکوریزا با یونیکونازول، کاربرد میکوریزا با یونیکونازول و سودوموناس شاهد یا عدم کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول) را شامل می‌شدند. نتایج نشان داد کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول تحت شرایط عدم اعمال شوری، محتوای پراکسید هیدروژن، مالون دی‌آلدهید و هدایت اکتریکی برگ پرچم (به‌ترتیب به میزان 77.6، 115.52 و 241.48 درصد) نسبت به شرایط عدم کاربرد کودهای زیستی تحت شرایط شوری120میلیمولار خاک کاهش داد ولی شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب، عملکرد کوانتومی، وزن صد دانه و طول سنبله (به‌ترتیب به میزان 60.21، 43.27، 30.47، 46.66 و 51.34 درصد) نسبت به شرایط عدم کاربرد کودهای زیستی تحت شرایط شوری 120 میلیمولار خاک افزایش داد. همچنین کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول عملکرد دانه تک بوته را نسبت به شرایط عدم کاربرد کودهای زیستی در بالاترین سطح از شوری خاک حدود 108.84 درصد افزایش داد. براساس نتایج این بررسی به‌نظر میرسد کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول میتواند در بهبود عملکرد گندم در شرایط شوری خاک پیشنهاد شود.
محمود محمدی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ همت اله پیردشتی؛ بهنام زند؛ زین العابدین طهماسبی سروستانی
چکیده
خشک سالی مشکل شایعی است که بصورت جدی کمیت و کیفیت تولیدات کشاورزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. استفاده از تکنیک‌های زراعی از جمله تقویت شرایط بیولوژیک خاک میتواند در کاهش اثرات تنش خشکی مؤثر باشند. در رابطه با این موضوع آزمایشی بصورت مزرعه‌ای در دو منطقه تهران (نیمه‌خشک) و ورامین (خشک) در سال 94-1393 انجام شد. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل ...
بیشتر
خشک سالی مشکل شایعی است که بصورت جدی کمیت و کیفیت تولیدات کشاورزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. استفاده از تکنیک‌های زراعی از جمله تقویت شرایط بیولوژیک خاک میتواند در کاهش اثرات تنش خشکی مؤثر باشند. در رابطه با این موضوع آزمایشی بصورت مزرعه‌ای در دو منطقه تهران (نیمه‌خشک) و ورامین (خشک) در سال 94-1393 انجام شد. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سه تیمار بدون تنش آبی، تنش متوسط و تنش شدید (آبیاری در زمان 30، 40 و 50 درصد ظرفیت زراعی) بود و ترکیب فاکتوریل شامل سه رژیم کود شیمیایی (بدون مصرف، مصرف 50 و 100 درصد نیتروژن + فسفر مورد نیاز گیاه)، قارچ میکوریزایی (کاربرد و عدم کاربرد در زمان کاشت) و باکتری آزوسپیریلوم (کاربرد و عدم کاربرد در زمان کاشت بذر، مرحله 7 و 14 برگی) بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن 1000 دانه، تعداد دانه در بوته، تعداد کپسول در بوته و تعداد شاخه جانبی در بوته با کاهش آبیاری به‌طور معنی‌داری در شرایط آب و هوایی خشک در منطقه ورامین کاهش یافت. تلقیح میکوریزا همراه با کاربرد توأم کودهای شیمیایی و آزوسپیریلوم باعث بهبود میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن 1000 دانه، تعداد دانه در بوته، تعداد کپسول در بوته و تعداد شاخه جانبی در بوته در شرایط تنش خشکی شد. میزان عملکرد بیولوژیک و دانه در شرایط عدم وجود تنش خشکی به همراه کاربرد کودهای شیمیایی و بیولوژیک نسبت به شرایط وجود تنش شدید خشکی به همراه عدم کاربرد کودهای شیمیایی و بیولوژیک به ترتیب به میزان 60 و 65 درصد برای منطقه تهران و 50 و 59 درصد برای منطقه ورامین افزایش یافت. تنش خشکی باعث کاهش میزان عملکرد و استفاده از کودهای بیولوژیک سبب مقاومت گیاه به خشکی گردیده است.
ندا عبادی؛ رئوف سیدشریفی؛ محمد صدقی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک جو رقم سهند تحت شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در روستای ویند کلخوران اردبیل اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح آبیاری (عدم آبیاری (شرایط دیم)، آبیاری تکمیلی در زمان 50 ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک جو رقم سهند تحت شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در روستای ویند کلخوران اردبیل اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح آبیاری (عدم آبیاری (شرایط دیم)، آبیاری تکمیلی در زمان 50 درصد مراحل آبستنی و سنبله دهی) و کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کودهای زیستی (شاهد)، کاربرد میکوریز، ازتوباکتر، کاربرد توام ازتوباکتر و میکوریز) بودند. نتایج نشان داد بیشترین فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پلی فنل اکسیداز، پراکسیداز (به ترتیب 99.9، 66.9، 78.2 تغییرات جذب در میکروگرم پروتئین بر دقیقه)، محتوای پرولین و قند محلول (به ترتیب 10.25 میکرو گرم بر گرم وزن تر برگ و 105.7 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) در کاربرد توام میکوریز و ازتوباکتر تحت شرایط دیم بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه (2682 کیلوگرم در هکتار) مربوط به آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد توام میکوریز و ازتوباکتر و کمترین آن (2065 کیلوگرم در هکتار) تحت شرایط دیم و عدم کاربرد کودهای زیستی بدست آمد. از این رو به نظر میرسد که کاربرد کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی میتواند به عنوان یک روش مناسب برای افزایش عملکرد دانه جو دیم سهند به کار برده شود.
رقیه رئیسی؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد
چکیده
بهمنظور بررسی اثر قارچ میکوریزا بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، رنگیزه های نورساختی و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی گیاه کاسنی تحت تنش خشکی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح 90، 70، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر قارچ میکوریزا بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، رنگیزه های نورساختی و ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی گیاه کاسنی تحت تنش خشکی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح 90، 70، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب بهعنوان شاهد، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید و تیمار با قارچ میکوریزا در دو سطح تلقیح با قارچ میکوریزا و عدم تلقیح با قارچ میکوریزا بود. در این بررسی وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و آنزیم کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر وخشک اندام هوایی متعلق به تنش 90 درصد و تلقیح با قارچ میکوریزا بود و بیشترین میزان کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کارتنوئید متعلق به تنش 90 درصد و تلقیح با قارچ میکوریزا بود. حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز متعلق به تیمار تنش خشکی 30 درصد ظرفیت زراعی و تلقیح با قارچ میکوریزا و کمترین میزان آن در گیاه شاهد بود. از این آزمایش می‌توان نتیجه گرفت قارچ میکوریزا آربوسکولار به دلیل افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی خطرات ناشی از تنش خشکی بر رشد و عملکرد گیاه کاسنی را کاهش می‌دهد.
رئوف سیدشریفی
چکیده
کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازولروشیمناسببرایافزایش عملکرد گندم تحت شرایط محدودیت آبیاست. به منظور بررسی تأثیر یونیکونازول و کودهای زیستی بر طول دوره پر شدن دانه و سهم فرایند انتقال مجدد در عملکرد دانه گندم دررژیم‌های متفاوت رطوبتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 ...
بیشتر
کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازولروشیمناسببرایافزایش عملکرد گندم تحت شرایط محدودیت آبیاست. به منظور بررسی تأثیر یونیکونازول و کودهای زیستی بر طول دوره پر شدن دانه و سهم فرایند انتقال مجدد در عملکرد دانه گندم دررژیم‌های متفاوت رطوبتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی با یونیکونازول در دو سطح )عدم محلول پاشی و محلول پاشی 0.1 گرم در لیتر(، کودهای زیستی در چهار سطح )کاربرد میکوریزا، ازتوباکتر و سودوموناس، کاربرد توأم میکوریزا با باکتریها، عدم کاربرد کودهای زیستی بهعنوان شاهد( و آبیاری در سه سطح )آبیاری کامل، آبیاری تا 50 درصد مراحل خوشه‌دهی و چکمه ای شدن به ترتیب بهعنوان محدودیت ملایم و شدید آبی( بودند. نتایج نشان داد بیشترین سهم انتقال مجدد ماده خشک از کل اندام هوایی (57.6 درصد) و مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه (53.4 درصد) و کمترین طول دوره پر شدن دانه (26.6روز) در آبیاری تا 50 درصد چکمه ای شدن، عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلولپاشی با یونیکونازول به دست آمد. حداکثر وزن تک بذر و طول دوره پر شدن دانه (به ترتیب با 0.052 گرم و 34.5روز) به کاربرد توأم کودهای زیستی و یونیکونازول و در آبیاری کامل و کمترین آن‌ها (0.030 گرم، 626.6 روز) در عدم مصرف کودهای زیستی و یونیکونازول و در آبیاری تا 50 درصد چکمه ای شدن به دست آمد. حداکثر سرعت پر شدن دانه (0.00248 گرم در روز) در کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول و در آبیاری تا 50 درصد چکمه ای شدن و کمترین میزان آن (0.0016 گرم در روز) در عدم مصرف کودهای زیستی و یونیکونازول و در آبیاری کامل به دست آمد. به‌طورکلی کاربرد کودهای زیستی و یونیکونازول میتواند بهعنوان یک فاکتور مدیریتی مناسب برای افزایش عملکرد دانه و طول دوره پر شدن دانه در شرایط محدودیت آبی باشد.
سیف‌اله فلاح؛ منیر نظری
چکیده
تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده است که تولید محصولات زراعی در مناطق نیمه‌خشک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، به منظور بررسی تأثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی ازتوباکتر، میکوریزا و سولفات روی بر رشد و عملکرد شنبلیله، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده است که تولید محصولات زراعی در مناطق نیمه‌خشک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، به منظور بررسی تأثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی ازتوباکتر، میکوریزا و سولفات روی بر رشد و عملکرد شنبلیله، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی ۱۳۹۱ اجرا شد. دو سطح آبیاری (شامل آبیاری نرمال به عنوان بدون تنش و قطع آبیاری در اوایل گل‌دهی به مدت 12 روز به عنوان تنش خشکی) در کرتهای اصلی و تیمارهای کودی شامل سولفات روی، ازتوباکتر، میکوریزا، سولفات روی+ ازتوباکتر، سولفات روی+ میکوریزا، سولفات روی+ میکوریزا+ ازتوباکتر و شاهد (NPK)، در کرتهای فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب، بیشترین شاخص سطح برگ شنبلیله با کاربرد سولفات روی و یا تیمارهای دارای میکوریزا بدست آمد. همچنین بیشترین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه به ترتیب با تیمارهای سولفات روی+ ازتوباکتر، سولفات روی و سولفات روی+ میکوریزا حاصل شد. اگرچه در شرایط آبیاری مطلوب، تیمار سولفات روی+ میکوریزا دارای بیشترین عملکرد دانه (2245 کیلوگرم در هکتار) بود، ولی در شرایط تنش خشکی، اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای کودی مشاهده نشد. به طور کلی کاربرد تلفیقی سولفات روی با میکوریزا به منظور بهبود عملکرد دانه شنبلیله در شرایط آبیاری نرمال و همچنین حفظ تولید مطلوب در شرایط تنش خشکی مهم می‌باشد.
