تنش خشکی
نسیم صولت‌پتلو؛ رسول اصغری زکریا؛ اصغر عبادی؛ پرویز شریفی زیوه
چکیده
جغجغک (Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert)، گیاهی یکساله از تیره میخکیان است که به دلیل داشتن تریترپنوئیدهای ساپونینی پتانسیل زیادی برای تولید محصولات دارویی دارد. این آزمایش به‌منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی اکوتیپهای جغجغک به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. کرتهای اصلی شامل سه تیمار ...
بیشتر
جغجغک (Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert)، گیاهی یکساله از تیره میخکیان است که به دلیل داشتن تریترپنوئیدهای ساپونینی پتانسیل زیادی برای تولید محصولات دارویی دارد. این آزمایش به‌منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی اکوتیپهای جغجغک به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. کرتهای اصلی شامل سه تیمار عدم تنش، تنش ملایم و تنش شدید (به ترتیب دور آبیاری 7، 10 و 14 روز) بود و کرتهای فرعی به هشت اکوتیپ جغجغک بومی شمال غرب کشور اختصاص داده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رژیم آبیاری، اکوتیپ و اثر متقابل آنها بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و شاخص‌های تحمل معنیدار بود. ازنظر شاخص پایداری عملکرد، شاخص تحمل به خشکی، میانگین هارمونیک، میانگین هندسی و میانگین بهرهوری عملکرد، کمترین مقدار در تنش ملایم و شدید به ترتیب به اکوتیپهای 7 و 1 مربوط شد و بیشترین مقدار این شاخصها در هر دو شرایط به اکوتیپ 6 مربوط شد. برآورد شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) و شاخص فاصله چند متغیره از ژنوتیپ ایده‌آل (MGIDI) برای اکوتیپهای مختلف بر اساس کلیه شاخص‌های تحمل نشان داد که اکوتیپ 6 با داشتن بیشترین مقدار SIIG و کمترین مقدار MGIDI در هر دو شرایط تنش، متحمل‌ترین اکوتیپ بود و اکوتیپهای 4 و 3 در تنش ملایم و اکوتیپ 3 در تنش شدید در رتبه بعدی قرار داشتند. در شرایط تنش ملایم اکوتیپهای 7 و 8 و در شرایط تنش شدید اکوتیپهای 1 و 7 با داشتن کمترین مقدار SIIG و بیشترین مقدار MGIDI حساسیت بالایی به تنش خشکی نشان دادند.
تنش خشکی
رضا رحیمی؛ فرزاد پاک نژاد؛ مهدی صادقی شعاع؛ محمد نبی ایلکایی؛ مهدی رضایی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مصرف پاکلوبوترازول و باکتری‌های محرک رشد در سطوح مختلف آبیاری بر تغییرات صفات زراعی گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه قم و همدان در سال زراعی 1398-1397 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل میزان آبیاری با سه سطح (آبیاری در 40 درصد تخلیه رطوبتی قابل دسترس ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مصرف پاکلوبوترازول و باکتری‌های محرک رشد در سطوح مختلف آبیاری بر تغییرات صفات زراعی گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه قم و همدان در سال زراعی 1398-1397 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل میزان آبیاری با سه سطح (آبیاری در 40 درصد تخلیه رطوبتی قابل دسترس در تمام دوره رشد-ی(نرمال)، آبیاری نرمال تا گرده‌افشانی و آبیاری در 60 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس تا پایان دوره رشدی، آبیاری در 40 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس تا گرده‌افشانی و قطع آبیاری تا پایان دوره رشدی) ، محلول پاشی پاکلوبوترازول با سه سطح (محلول‌پاشی با آب خالص، 50 و 100 پی پی ام در دو مرحله ساقه‌‌دهی و خوشه‌‌دهی اعمال شد) و باکتری‌های محرک رشد با پنج سطح(عدم مصرف، مایکوباکتریوم، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و تلفیق سه باکتری) بودند. نتایج نشان دادند اثر متقابل رژیم آبیاری در پاکلوبوترازول برای عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی دار شد به صورتی که درسطح آبیاری سوم، استفاده از پاکلوبوترازول با غلظت 100 پی‌پی‌ام باعث افزایش عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک شد. همچنین بر اساس جدول تجزیه واریانس داده‌ها اثر متقابل رژیم آبیاری در باکتری برای عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی دار شد به طوری که در سطح سوم رژیم آبیاری دو سطح تلفیق سه باکتری و ازتوباکتر به ترتیب با 19.05 و 17.95 تن در هکتار بیشترین عملکرد بیولوژیک را داشتند.
تنش خشکی
ساناز پورعلی؛ فیاض آقایاری؛ محمدرضا اردکانی؛ فرزاد پاک نژاد؛ فرید گل زردی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کشت مخلوط جایگزینی و افزایشی سورگوم با شبدر قرمز در سطوح مختلف آبیاری بر پتانسیل تولید علوفه، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده طی سال‌های زراعی 1396 و 1397 در مزرعه پژوهشی اداره منابع طبیعی دماوند اجرا شد. رژیمهای مختلف آبیاری در سه سطح شامل آبیاری بر اساس 100، 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی (آبیاری کامل، تنش خشکی متوسط و ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کشت مخلوط جایگزینی و افزایشی سورگوم با شبدر قرمز در سطوح مختلف آبیاری بر پتانسیل تولید علوفه، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده طی سال‌های زراعی 1396 و 1397 در مزرعه پژوهشی اداره منابع طبیعی دماوند اجرا شد. رژیمهای مختلف آبیاری در سه سطح شامل آبیاری بر اساس 100، 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی (آبیاری کامل، تنش خشکی متوسط و تنش خشکی شدید) بهعنوان عامل اصلی و الگوهای مختلف کشت مخلوط در هشت سطح (شامل: 75% سورگوم +25% شبدر، 50% سورگوم +50% شبدر و 25% سورگوم +75% شبدر بهعنوان نظام‌های کشت مخلوط جایگزینی؛ 100% سورگوم +50% شبدر، 50% سورگوم +100% شبدر و 100% سورگوم +100% شبدر بهعنوان نظام‌های کشت مخلوط افزایشی و کشت خالص سورگوم و شبدر قرمز بهعنوان شاهد) بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تأثیر سال، رژیم آبیاری و کشت مخلوط و اثر متقابل رژیم آبیاری و کشت مخلوط بر عملکرد علوفه تر و خشکِ شبدر، سورگوم و عملکرد کل معنیدار بود. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 65.169 و 14.059 تن در هکتار) در کشت مخلوط افزایشی 100% سورگوم +100% شبدر تحت رژیم آبیاری کامل حاصل شد، درحالی‌که حداقل عملکرد علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 4.191 و 0.920 تن در هکتار) در کشت خالص شبدر تحت تنش خشکی شدید ثبت شد. تحت تنش خشکی متوسط و شدید، حداکثر عملکرد علوفه تر و خشک، در کشت خالص سورگوم و پس از آن در کشت مخلوط افزایشی 100% سورگوم+100% شبدر حاصل شد. بیشترین نسبت برابری زمین برای تولید علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 1.719 و 1.723) نیز در تیمار کشت مخلوط 100% سورگوم+100% شبدر و آبیاری کامل حاصل شد. بر اساس نتایج این مطالعه، کشت مخلوط افزایشی 100% سورگوم +100% شبدر بهعنوان تیمار برتر در تمام رژیمهای آبیاری و کشت خالص سورگوم فقط در رژیمهای تنش خشکی متوسط و شدید قابل‌توصیه می‌باشند.
تنش خشکی
محمد پسندیده؛ مجید رجایی؛ حسین زینل زاده تبریزی
چکیده
تنش خشکی یکی از عمده‌ترین عوامل محدودکننده رشد کلزا در ایران میباشد. در کشاورزی نوین، استفاده از محرک‌های رشد گیاه، یکی از راهکارهای مقابله با اثرات تنش خشکی است. به منظور مقایسه اثرات محرک‌های رشد بر عملکرد کلزا در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 98-1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خردشده ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از عمده‌ترین عوامل محدودکننده رشد کلزا در ایران میباشد. در کشاورزی نوین، استفاده از محرک‌های رشد گیاه، یکی از راهکارهای مقابله با اثرات تنش خشکی است. به منظور مقایسه اثرات محرک‌های رشد بر عملکرد کلزا در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 98-1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، شامل آبیاری کامل و تنش در کرت اصلی و کرت فرعی نیز شامل شش تیمار؛ شاهد؛ محلول پاشی اسیدآمینه؛ کاربرد کود آبیاری اسیدهیومیک؛ محلول پاشی اسیدفولویک؛ محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی و مصرف توأم اسیدآمینه، اسید فولویک و اسید هیومیک بودند. نتایج نشان داد که تأثیر کاربرد محرک‌های رشد در شرایط تنش و بدون تنش خشکی میتواند کاملاً متفاوت بوده و میتوان با کاربرد اسیدهای آلی، اثرات تنش را کاهش داد. در شرایط آبیاری کامل، به ترتیب تیمارهای مصرف توأم محرک‌های رشد> اسید هیومیک> اسید فولویک> عصاره جلبک دریایی> اسیدآمینه با افزایش 22.7، 14.3، 6.4، 6.3 و 3.4 درصدی نسبت به تیمار شاهد، بیشترین اثربخشی را در افزایش عملکرد داشتند. در شرایط تنش خشکی، بیشترین افزایش عملکرد به‌ترتیب مربوط به تیمارهای مصرف توأم محرک‌های رشد> اسیدآمینه> عصاره جلبک دریایی> اسید فولویک> اسید هیومیک به ترتیب با افزایش 31.9، 21.3، 15.9، 11.9 و 11.1 درصدی نسبت به تیمار شاهد بود. به‌طور کلی، میتوان نتیجه گرفت که با مصرف توأم محرک‌های رشد گیاهی، از جمله، اسیدآمینه، اسید هیومیک و عصاره جلبک دریایی، در سه مرحله رشدی آبیاری دوم، خروج از رزت و شروع گلدهی، ضمن بهبود عملکرد کلزا، مقاومت آن را به تنش خشکی افزایش داد.
تنش شوری
پرنیان مجیدی چهارمحالی؛ حیدرعلی کشکولی؛ داود خدادادی دهکردی؛ علی مختاران؛ اصلان اگدرنژاد
چکیده
در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی کارایی آبیاری قطرهای نواری و همچنین تأثیر این سامانه آبیاری بر شوری خاک، در خاکهای ریزبافت مستعد به شوری و سدیمی استان خوزستان، اقدام به کشت گیاه ذرت تابستانه گردید. آبیاری قطرهای نواری با سه دور آبیاری دو، سه و چهارروزه بر اساس نیاز آبی گیاه تعیین شد و در قالب کرت نواری در بلوک کامل تصادفی اجرا ...
بیشتر
در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی کارایی آبیاری قطرهای نواری و همچنین تأثیر این سامانه آبیاری بر شوری خاک، در خاکهای ریزبافت مستعد به شوری و سدیمی استان خوزستان، اقدام به کشت گیاه ذرت تابستانه گردید. آبیاری قطرهای نواری با سه دور آبیاری دو، سه و چهارروزه بر اساس نیاز آبی گیاه تعیین شد و در قالب کرت نواری در بلوک کامل تصادفی اجرا گردید. برای پایش رطوبت و شوری در هر مرحله از رشد گیاه نمونه های خاک در لایه های 0-25، 50-25، 75-50 سانتیمتری در محدوده ریشه گیاه برداشت شد. این نمونهگیریها در دو سال زراعی انجام شدند تعیین میزان رطوبت خاک به روش وزنی انجام شد. در تیمار 2 روزه لایه رطوبت 0 تا 25 سانتیمتری خاک قبل از آبیاری حدود 16% وزنی بوده و بعد از آبیاری به 18% وزنی و در تیمارهای 3 و 4 روزه به 23% وزنی رسیده است. به‌طورکلی درصد رطوبت در تمام طول فصل زراعی در ناحیه ریشه گیاه در حد ظرفیت مزرعه نگه داشته شد. نتایج حاصل از شوری خاک نشان داد که در سال اول کشت شوری خاک در طی دوران رشد و پس از اتمام فصل کشت روند افزایشی داشته است برخلاف آن پس از سال دوم کشت شوری خاک به یک‌چهارم شوری اولیه رسیده است. این روند در آبیاری سطحی نیز مشاهده شد. حرکت شوری از رژیم آبیاری دوروزه به چهارروزه، روندی افزایشی داشته است. بررسی توزیع شوری در اعماق مختلف ریشه گیاه، بهترین عمق خاک را عمق صفر تا 25 سانتیمتری در آبیاری دوروزه و با شوری 2.9 دسی زیمنس بر متر به نسبت شوری در آبیاری سه و چهارروزه معرفی میکند. با توجه به بررسی توزیع رطوبت، شوری و عملکرد در هر سه رژیم آبیاری میتوان رژیم آبیاری 2روزه را مناسب‌ترین رژیم آبیاری برای استفاده از آبیاری نواری تیپ در خاکهای سنگین خوزستان معرفی نمود.
مهدیه سلیمانی ساردو؛ محمد گلوی؛ حمید رضا فنایی؛ محمود رمرودی
چکیده
به منظور بررسی تنش خشکی بر عملکرد، بهرهوری آب و برخی ویژگی‌های زراعی گلرنگ تحت روش‌های مختلف کاشت و محلول‌پاشی نانوکلات روی، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 96- 1395 در ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زهک اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل روش کاشت در دو ...
بیشتر
به منظور بررسی تنش خشکی بر عملکرد، بهرهوری آب و برخی ویژگی‌های زراعی گلرنگ تحت روش‌های مختلف کاشت و محلول‌پاشی نانوکلات روی، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 96- 1395 در ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زهک اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل روش کاشت در دو سطح (مسطح و جوی و پشته) به عنوان عامل اصلی، رژیم آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 45 (شاهد)، 65 و 85 درصد تخلیه مجاز رطوبتی) بهعنوان عامل فرعی، محلول‌پاشی نانوکلات روی در سه سطح ( شاهد محلول‌پاشی با آب، محلول‌پاشی 0.5 و 1 گرم در لیتر نانوکلات روی) بهعنوان عامل فرعی فرعی بودند. نتایج نشان دادکه تیمارهای تنش خشکی و محلول‌پاشی نانوکلات روی به‌صورت معنیداری بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب و درصد روغن اثرگذار بودند. تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بهرهوری آب تحت تاثیر روش کاشت قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش و محلول‌پاشی نانوکلات روی سبب افزایش صفات مورد مطالعه گردید. عملکرد دانه در روش کاشت مسطح نسبت به روش کاشت جوی و پشته 29 درصد افزایش نشان داد. آبیاری پس از 45 درصد تخلیه رطوبتی (شاهد) نسبت به آبیاری پس از 85 درصد تخلیه رطوبتی 61 درصد سبب افزایش عملکرد دانه شد، اما بهرهوری آب 11.5 درصد کاهش داشت. محلول‌پاشی نانوکلات روی با غلظت 1 گرم در لیتر نسبت به محلول‌پاشی با آب عملکرد دانه را 36 درصد، بهرهوری آب را 37 درصد و درصد روغن را 12 درصد افزایش داد. براساس نتایج روش کاشت مسطح توام با محلول‌پاشی نانوکلات روی با غلظت 1 گرم در لیتر در شرایط بروز تنش خشکی میتواند قادر به جبران و رفع آسیب‌های ناشی از تنش برای تولید اقتصادی گلرنگ در شرایط آب و هوایی سیستان باشد.
رضوان کرد زنگنه؛ سیدکیوان مرعشی
چکیده
به‌منظور تعدیل اثرات کمبود رطوبت خاک بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در شرایط آب و هوایی اهواز به مورداجرا گذاشته شد. عامل اول رژیم آبیاری بر اساس تشتک تبخیربه صورت 60 (عرف منطقه)، 90 و 120 میلی‌متر و عامل دوم شامل کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و زیستی ...
بیشتر
به‌منظور تعدیل اثرات کمبود رطوبت خاک بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در شرایط آب و هوایی اهواز به مورداجرا گذاشته شد. عامل اول رژیم آبیاری بر اساس تشتک تبخیربه صورت 60 (عرف منطقه)، 90 و 120 میلی‌متر و عامل دوم شامل کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و زیستی پتاسه درچهار سطح به‌صورت کاربرد: کود شیمیایی سولفات پتاسیم (شاهد)، کاربرد 75 درصد سولفات پتاسیم+ پتابارور2، کاربرد 50 درصد سولفات پتاسیم + پتابارور2 و کاربرد 25 درصد سولفات پتاسیم + پتابارور2 بود. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف رژیم آبیاری تفاوت معنیدار ازنظر تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت مشاهده شد. تأثیر کاربرد توأم کودهای شیمیایی و زیستی به‌جز شاخص برداشت بر سایر صفات معنیدار بود. اثر متقابل بین رژیم آبیاری و مصرف توأم کودهای شیمیایی و زیستی بر عملکرد دانه و عملکرد زیستی معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه متعلق به آبیاری بر اساس 60 میلی‌متر تبخیر و کاربرد 75 درصد سولفات پتاسیم+ پتابارور2 با 5971 کیلوگرم در هکتار و کمترین مقدار به تیمار آبیاری بر اساس 120 میلی‌متر تبخیر و کاربرد 25 درصد سولفات پتاسیم+ پتابارور2 با 2081 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. درصد افزایش عملکرد دانه در تیمار کاربرد 75 درصد سولفات پتاسیم + پتابارور2 در مقایسه با تیمار شاهد، 12.3 درصد بود.نتایج نشان داد کاربرد باکتری مذکور همراه با کاربرد کود شیمیایی توانست رشد گندم را تحت تأثیر قرار دهد. از طرفی با توجه به اینکه در هر سه رژیم آبیاری عملکرد دانه در شرایط 75 درصد سولفات پتاسیم+ پتابارور2 نسبت به تیمار عدم استفاده از کودهای زیستی (شاهد) افزایش معنیدار داشت، لذا این ترکیب کودی را میتوان در شرایط تنش رطوبتی و بدون تنش رطوبتی در منطقه توصیه کرد.
کاوه لیموچی؛ مهرداد یارنیا؛ عطا اله سیادت؛ ورهرام رشیدی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین نقش رژیمهای مختلف آبیاری بر کیفیت تبدیل دانه ژنوتیپ های برنج در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. آزمایش با رژیم آبیاری و ژنوتیپ به صورت کرتهای یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و سه تکرار به مدت دو سال (1393 و 1394) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع ...
بیشتر
این پژوهش با هدف تعیین نقش رژیمهای مختلف آبیاری بر کیفیت تبدیل دانه ژنوتیپ های برنج در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. آزمایش با رژیم آبیاری و ژنوتیپ به صورت کرتهای یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و سه تکرار به مدت دو سال (1393 و 1394) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. چهار رژیم آبیاری (1، 3، 5 و 7 روزه) درکرت‌های اصلی و 12 ژنوتیپ برنج در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثر متقابل بین ژنوتیپ و تنش آبی در تمامی صفات به غیر از درصد سبوس و عرض دانه که نشان دهنده جمع پذیری آنها میباشد معنیدار بود. به عبارتی ژنوتیپ ها بسته به شرایط مختلف آبیاری واکنش متفاوتی داشتند. به طوریکه گذشته از طول و عرض دانه که با افزایش تنش کاهش یافتند، در تیمار آبیاری دوم به دلیل سازگاری ژنوتیپ ها و رطوبت مطلوبتر، عملکرد دانه، راندمان تبدیل، درجه تبدیل و درصد برنج کامل بیشترین مقدار را داشتند اما از کمترین درصد پوسته و سبوس و برنج خرد برخوردار بودند. به ترتیب صفات مزبور دارای بیشترین همبستگی معنی دار مثبت و منفی با عملکرد دانه بودند. که میتواند از اهداف مهم در تحقیقات بهنژادی و اصلاح ارقام باشد.
حمیدرضا باقری؛ محمد حسین قرینه؛ عبدالمهدی بخشنده؛ جواد طایی؛ عبدالمحمد محنت‌کش؛ بهرام اندرزیان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش کم‌آبی و کود نیتروژن بر عملکرد و سایر صفات زراعی سیب‌زمینی رقم بورن، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 با سه سطح تنش کم‌آبی S1، S2 و S3 (به ترتیب تأمین 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی سیب‌زمینی پس از سبز شدن تا پایان دوره رشد) بهعنوان فاکتورهای اصلی و 4 تیمار کود نیتروژن N1، N2، N3 و N4 (به ترتیب تأمین 100، 66، 33 و صفر درصد نیاز ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش کم‌آبی و کود نیتروژن بر عملکرد و سایر صفات زراعی سیب‌زمینی رقم بورن، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 با سه سطح تنش کم‌آبی S1، S2 و S3 (به ترتیب تأمین 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی سیب‌زمینی پس از سبز شدن تا پایان دوره رشد) بهعنوان فاکتورهای اصلی و 4 تیمار کود نیتروژن N1، N2، N3 و N4 (به ترتیب تأمین 100، 66، 33 و صفر درصد نیاز کودی) بهعنوان فاکتورهای فرعی به‌صورت کرتهای خردشده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری به اجرا درآمد. در این آزمایش، تنش کم‌آبی درصد ماده خشک غده‌ها را افزایش داد، اما مقادیر نیتروژن روند مشخصی در تغییرات این صفت ایجاد نکرد. با اعمال تنش خشکی و کاهش مصرف کود نیتروژن تعداد غده در بوته و وزن غده‌ها کاهش یافت. عملکرد غده قابل‌فروش در تیمارهای S1 و S2 اختلاف معنیدار نداشت اما تنش آبی (S3) منجر به افت شدید عملکرد شد. تیمارهای N1، N2 و N3 باعث افزایش عملکرد غده قابل‌فروش به ترتیب به میزان 30، 36 و 11 درصد نسبت به شاهد (N4) شدند. به علت کاهش عملکرد غده در تیمارهای S2 و S3 در بالاترین سطح مصرف نیتروژن (N1)، اثر متقابل تنش خشکی و نیتروژن بر عملکرد غده، معنیدار شد. تیمار N2 در شرایط تنش شدید کم‌آبی و تنش متوسط دارای بالاترین و تیمار N4 در شرایط بدون تنش دارای کمترین کارآیی مصرف آب بود. بر اساس تجزیه رگرسیون مرحله‌ای، صفت میانگین وزن غده قابل‌فروش به‌تنهایی بیشتر تغییرات عملکرد غده در واحد سطح را توجیه کرد.
میثم قائدی جشنی؛ سید محسن موسوی نیک
چکیده
خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان در سراسر جهان است که تقریباً تولید 25 درصد اراضی جهان را محدود ساخته است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و سطوح مختلف کود فسفر و روی، بر صفات کمی و عملکرد اسانس گیاه داروئی بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.) رقم تتراپلوئید گورال، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوک ...
بیشتر
خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان در سراسر جهان است که تقریباً تولید 25 درصد اراضی جهان را محدود ساخته است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و سطوح مختلف کود فسفر و روی، بر صفات کمی و عملکرد اسانس گیاه داروئی بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.) رقم تتراپلوئید گورال، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. رژیم آبیاری در سه سطح شامل 75% ظرفیت مزرعه (ملایم)، 50% ظرفیت مزرعه (تنش متوسط) و 25% ظرفیت مزرعه (تنش شدید)، بهعنوان عامل اصلی و سطوح کود سوپر فسفات تریپل CaH4P2O8 در سه سطح شامل صفر، 150 و300 کیلوگرم در هکتار و در ترکیب فاکتوریل با سطوح کود سولفاتروی (ZnSO4(H2O در دو سطح شامل صفر و 30 کیلوگرم در هکتار بهعنوان عامل فرعی لحاظ شد. صفات اندازهگیری شامل ارتفاع بوته، تعداد گل در بوته، قطر گل، عملکرد گل تازه، عملکرد گل خشک، طول ریشه و عملکرد اسانس بود. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنیدار میانگین تمام صفات مورفولوژیک به جز طول ریشه گیاه گردید. اما بااین‌حال عملکرد اسانس در شرایط تنش متوسط کاهش معنیداری نشان نداد. کاربرد کود فسفر تا میزان 150 کیلوگرم و کود روی به میزان 30 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش مقادیر صفات مورفولوژیک و اسانس شد. مصرف زیاد کود فسفر (300 کیلوگرم در هکتار) اثرات منفی در عملکرد بابونه داشت. به‌طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد که اعمال تنش متوسط (50 درصد ظرفیت مزرعه) به همراه مصرف 150 کیلوگرم کود فسفر و 30 کیلوگرم کود روی در هکتار، میتواند باعث بهبود عملکرد اسانس بابونه آلمانی گردد.
منصور فاضلی رستم پور؛ سید محمد محبیان
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین مشکلات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک است. کاربرد برخی مواد، نظیر پلیمرهای سوپر جاذب در خاک، باعث کاهش آبشویی کودها، افزایش نگهداری آب در خاک و در نتیجه کاهش مصرف آب می‌شوند. این آزمایش بر روی ذرت (Zea maysL.) در منطقه دشتک زاهدان در فصل زراعی 1390 انجام شد. طرح آزمایشی به کاربرده شدهکرت‌های خرد شده با طرح پایه ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین مشکلات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک است. کاربرد برخی مواد، نظیر پلیمرهای سوپر جاذب در خاک، باعث کاهش آبشویی کودها، افزایش نگهداری آب در خاک و در نتیجه کاهش مصرف آب می‌شوند. این آزمایش بر روی ذرت (Zea maysL.) در منطقه دشتک زاهدان در فصل زراعی 1390 انجام شد. طرح آزمایشی به کاربرده شدهکرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی شامل تیمار آبیاری با سه سطح 60، 80 و 100 درصد تأمین نیاز آبی ذرت (ETc) به عنوان عامل اصلی و مقادیر سوپر جاذب با چهار سطح صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل فرعی با3 تکرار بود. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری، سوپر جاذب و اثرات متقابل آنها بر همه ویژگی‌های ذرت اثر معنیدار داشت. مدلهای رگرسیون برآورد شده نشان داد که کاربرد سوپر جاذب در شرایط 100% آبیاری بر روی محتوی نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل، میزان انتقال مجدد مواد فتوسنتزی، سهم انتقال مجدد و عملکرد دانه بیاثر بود، اما سوپر جاذب در شرایط تنش خشکی تمام خصوصیات ذرت را بهبود داد. نتایج نشان داد که کاربرد 60 کیلوگرم سوپر جاذب در هکتار آب مورد نیاز ذرت را به میزان 20 درصد کاهش داده و باعث عملکرد دانه و ویژگی‌های فیزیولوژیکی مشابه تیمار 100 آبیاری شد.
