تنش خشکی
ظاهر نجاری؛ اسمعیل نبی زاده؛ حیدر عزیزی؛ کیوان فتوحی
چکیده
با هدف ارزیابی ژنوتیپ های مختلف چغندرقند ازلحاظ خصوصیات بیوشیمیایی و آنتیاکسیدانی، 18 رقم تجاری داخل و خارجی تحت شرایط نرمال و تنش کم آبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح آزمایشی مورداستفاده اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بود که در سه تکرار اجرا شد. در این ...
بیشتر
با هدف ارزیابی ژنوتیپ های مختلف چغندرقند ازلحاظ خصوصیات بیوشیمیایی و آنتیاکسیدانی، 18 رقم تجاری داخل و خارجی تحت شرایط نرمال و تنش کم آبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح آزمایشی مورداستفاده اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بود که در سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه دور آبیاری در دو سطح (نرمال برحسب 90 میلیمتر تبخیر و تنش خشکی بعد از مرحله 10 برگی چغندرقند بر اساس 200 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرتهای اصلی و 18 رقم چغندرقند به کرتهای فرعی قرار گرفتند. در این مطالعه صفات عملکرد ریشه، درصد استحصال قند، گایاکول پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و پرولین اندازهگیری شدند، نتایج نشان داد تنش کمآبی در مقایسه با شرایط آبیاری نرمال عملکرد ریشه را 17.38 درصد کاهش داد، درحالیکه محتوی گایکول پراکسیداز، پلیفنل اکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و پرولین تحت شرایط کمآبی به ترتیب 118.86، 82.1، 103.61 و 113.92 درصد در مقایسه با شرایط آبیاری نرمال افزایش نشان داد. میانگین ژنوتیپها ازنظر عملکرد ریشه نشان داد ژنوتیپ شماره 10 با متوسط 85.77 تن در هکتار در شرایط آبیاری نرمال و 72.14 تن در هکتار در شرایط تنش کمآبی بالاترین عملکرد ریشه را به خود اختصاص داد. تحت شرایط آبیاری نرمال بالاترین مقدار فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز و محتوی پرولین به ترتیب به ژنوتیپهای 21، 15، 4 و 13 اختصاص داشت. درحالیکه تحت شرایط تنش کمآبی بالاترین مقدار صفات مذکور به ترتیب در ارقام 10، 20، 19 و 3 ثبت شد. بر اساس نتایج تجزیه رگرسیون در شرایط آبیاری نرمال صفات درصد استحصال قند و پرولین با تبین 80 درصد و در شرایط تنش کمآبی محتوی پرولین، گایاکول پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز با تبیین 66.3 درصد از تغییرات عملکرد ریشه بهعنوان مؤثرترین صفات بر عملکرد ریشه شناسایی شدند.
لیلا فروغی؛ سرالله گالشی
چکیده
تنش غرقاب یکی از مهمترین تنشها در رابطه با گیاهان پاییزه بهخصوص در مناطق شمال کشور میباشد. با صرفهترین و مطمئنترین روش برای کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان زراعی انتخاب رقم مقاوم میباشد، از این رو این آزمایش با هدف بررسی تحمل به تنش غرقاب در ژنوتیپهای گندم با استفاده از برخی ویژگیهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک و رابطه ...
بیشتر
تنش غرقاب یکی از مهمترین تنشها در رابطه با گیاهان پاییزه بهخصوص در مناطق شمال کشور میباشد. با صرفهترین و مطمئنترین روش برای کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان زراعی انتخاب رقم مقاوم میباشد، از این رو این آزمایش با هدف بررسی تحمل به تنش غرقاب در ژنوتیپهای گندم با استفاده از برخی ویژگیهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک و رابطه آن با عملکرد دانه انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و دو فاکتور 1) تنش غرقاب (عدم غرقاب و 15 روز غرقاب) و 2) رقم (20 رقم) در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 96-1395 به انجام شد. بر اساس نتایج این آزمایش بیشترین عملکرد دانه در شرایط عدم تنش در رقمهای N-80-19، N-87-20 و N-91-14 مشاهده شد که بهترتیب برابر 1.95 و 1.88 گرم در بوته بود، در شرایط غرقاب بیشترین عملکرد دانه در رقمهای N-80-19 (1.02 گرم در بوته) و کوهدشت (0.96 گرم در بوته) بدست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد سطح برگ، وزن خشک برگ، کلروفیل a و b، حجم و وزن خشک ریشه، کارتنوئید و عدد SPAD تحت تاثیر، اثر مخرب تنش غرقاب قرار گرفتند و نسبت به شرایط عدم تنش افت شدیدی داشتند. سطح برگ بیشترین همبستگی (0.89) را با عملکرد دانه داشت، پس از سطح برگ ،کلروفیل a و عدد SPAD بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشتند. بر اساس نتایج این آزمایش میتوان بیان کرد سطح برگ، رنگیزههای فتوسنتزی، عدد SPAD و حجم ریشه در ژنوتیپهای گندم دارای همبستگی بالایی تحت شرایط تنش غرقاب با عملکرد دانه گندم میباشد، از اینرو میتوان ژنوتیپهای که دارای سطح برگ ورنگیزههای فتوسنتزی بیشتری در مرحله رویشی هستند را به عنوان ژنوتیپهای مقاوم گندم به تنش غرقاب معرفی کرد.
نادر سلامتی؛ امیرخسرو دانایی
چکیده
هدف از اجرای این تحقیق بررسی تأثیر تنش خشکی از طریق اعمال دورهای مختلف آبیاری سطحی و شناسایی رقم برتر بر اساس شاخصهای تنش میباشد.به منظور بررسی عکس العمل ارقام جدید ذرت نسبت به تنش خشکی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهــبهان بهصورت کرتهای یک بار خــرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال ...
بیشتر
هدف از اجرای این تحقیق بررسی تأثیر تنش خشکی از طریق اعمال دورهای مختلف آبیاری سطحی و شناسایی رقم برتر بر اساس شاخصهای تنش میباشد.به منظور بررسی عکس العمل ارقام جدید ذرت نسبت به تنش خشکی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهــبهان بهصورت کرتهای یک بار خــرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال (1394 - 1393) اجرا گردید. تنش خشکی شامل آبیاری بعد از 100 و 200 میلیمتر تبخیر از تشت کلاس A در کرتهای اصلی و سه رقم ذرت در کرتهای فرعی مقایسه گردیدند. مقایسه میانگین کارایی مصرف آب در اثرات متقابل آبیاری و رقم نشان داد که تیمار 100 میلیمتر تبخیر از تشت کلاس A و هیبرید PH3 با عملکرد 1.299 کیلوگرم دانه ذرت بهازای مصرف یک مترمکعب آب، در ردهی اول بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بیش-ترین میزان همبستگی عملکرد دانه با کارایی مصرف آب و وزن هزار دانه بهترتیب به میزانهای 0.8761 و 0.8478 محاسبه شد که بیانگر نقش مؤثر وزن هزار دانه در افزایش عملکرد ذرت بود. نتایج تجزیه واریانس رگرسیون نشان داد که وزن هزار دانه بیش-ترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه ذرت داشت. بیشترین اعداد شاخصهای SSI، STI، MP، TOL، GMP، HM و YI مربوط به هیبرید PH3 و کمترین اعداد شاخصهای فوق مربوط به هیبرید PH4 بود. همچنین کمترین میزان شاخص YSI متعلق به هیبرید PH3 بود. همبستگی مثبت و معنیدار اجزای عملکرد با صفت مهم وزن هزار دانه از یک سو و همبستگی بسیار معنیدار وزن هزار دانه با عملکرد از سوی دیگر بیانگر هم سو بودن روند افزایش اجزای عملکرد با افزایش عملکرد دانه است. هیبرید PH3 علی رغم اینکه دارای مقادیر STI و GMP بالایی بود اما شاخص های SSI و TOL آن نیز بیشتر بود در نتیجه از حساسیت به تنش بالایی برخوردار بود.
مجتبی روحی؛ محمد بنایان اول؛ امیر حسین شیرانی راد
چکیده
به منظور بررسی اکوفیزیولوژیکی ارقام جدید زمستانه کلزا (شش لاین آماده معرفی امید بخش و رقم بومی احمدی بعنوان شاهد) به تنش خشکی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری در دو سطح شامل تاریخ کاشت معمول (20مهر) و تاریخ کاشت تأخیری (5 آبان) و آبیاری نیز در دو سطح شامل آبیاری معمول(شاهد) و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد، به صورت طرح فاکتوریل اسپلیت ...
بیشتر
به منظور بررسی اکوفیزیولوژیکی ارقام جدید زمستانه کلزا (شش لاین آماده معرفی امید بخش و رقم بومی احمدی بعنوان شاهد) به تنش خشکی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری در دو سطح شامل تاریخ کاشت معمول (20مهر) و تاریخ کاشت تأخیری (5 آبان) و آبیاری نیز در دو سطح شامل آبیاری معمول(شاهد) و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد، به صورت طرح فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 در موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. تاریخ کاشتها و آبیاری عامل اصلی و ارقام عامل فرعی خواهند بود. تجزیه و تحلیل دادهها با نرمافزار آماری SAS انجام گردید. ا در خصوص اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم نتایج نشان داد که در تاریخ کاشت 20 مهر و رقم L72 بیشترین عملکرد روغن دانه به مقدار 2576.6 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. کمترین مقدار نیز در تاریخ کاشت 5 آبان و رقم HW3 حاصل شد. بطور کلی رقم L72 در هر دو تاریخ آزمایش عملکرد روغن دانه بیشتری داشت. نتایج نشان داد که اثر اصلی سال، اثر اصلی آبیاری، اثر اصلی رقم، اثر اصلی تاریخ کاشت و اثرات متقابل تاریخ کاشت در رقم بر عملکرد دانه معنی دار بود. در سال دوم عملکرد دانه بیشتری نسبت به سال اول حاصل شد. در آبیاری شاهد عملکرد دانه به مقدار 4444.72 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که 30 درصد بیشتر از تیمار قطع آبیاری بود. در خصوص اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم نتایج نشان داد که در تاریخ کاشت 20 مهر و رقم L72 بیشترین عملکرد دانه به مقدار 4231.2 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. کمترین مقدار نیز در تاریخ کاشت 5 آبان و رقم HW3 حاصل شد. بطور کلی رقم L72 در هر دو تاریخ آزمایش عملکرد دانه بیشتری داشت.
هنا عبوده؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ علی مشتطی؛ سیدهاشم موسوی
چکیده
به منظور مقایسه ارقام بهاره گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) با استفاده از شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش گرمای آخر فصل در اهواز، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در سال زراعی 96-1395 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار تاریخ کاشت (20 آبان، ...
بیشتر
به منظور مقایسه ارقام بهاره گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) با استفاده از شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش گرمای آخر فصل در اهواز، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در سال زراعی 96-1395 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار تاریخ کاشت (20 آبان، 11 آذر، 15 دی و 14 بهمن) در کرت های اصلی و پنج رقم گلرنگ (سینا، گلدشت، صفه، محلی اصفهان (کوسه) و فرامان) بود. نتایج نشان داد که ارقام مورد مقایسه از نظر صفت عملکرد دانه از لحاظ شاخصهای حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TI)، میانگین بهرهوری (MP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص خسارت تنش (SDI)، شاخص تحمل تنش تعدیل شده برای شرایط مناسب (MSTI1)، شاخص تحمل تنش تعدیل شده برای شرایط نامناسب (MSTI2) و شاخص درصد کاهش عملکرد (YRI) تفاوت معنیداری داشتند. با این حال اختلاف ارقام مورد بررسی از نظر شاخص رتبه بندی (RI) و شاخص عملکرد (YI) معنی دار نبود. در شاخص تحمل تنش (STI)، رقم گلدشت (0.335) بیشترین تحمل (کمترین حساسیت) و رقم محلی اصفهان (کوسه) با میانگین (0.157) کمترین تحمل (بیشترین حساسیت) نسبت به تنش گرمای آخر فصل خوزستان را داشتند. به طور کلی شاخص تحمل تنش (STI) نسبت به سایر شاخصهای مورد بررسی، جهت شناسایی ارقام متحمل و حساس گلرنگ نسبت به تنش گرمای آخر فصل در خوزستان مناسب است.
داریوش تقوی؛ محمد صدقی؛ علی عبادی؛ امید سفالیان؛ آیدین حمیدی
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر مدتزمان پیش سرمایی بر روی ویژگی های جوانه زنی بذر ارقام سویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح پیش سرمایی (شاهد، 10، 20، 30 و 40 روز) و سه رقم (CLEAN، JK و LINFORD) در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه محقق اردبیلی در سال 92 با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر مدتزمان پیش سرمایی بر روی ویژگی های جوانه زنی بذر ارقام سویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح پیش سرمایی (شاهد، 10، 20، 30 و 40 روز) و سه رقم (CLEAN، JK و LINFORD) در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه محقق اردبیلی در سال 92 با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای آزمایشی بر روی همه صفات مورفولوژیکی جوانه زنی در سویا بهجز وزن خشک ساقه چه معنی دار بود. بلندترین ساقه چه به طول 20.22 سانتیمتر ازرقم کلین با 30 روز پیش سرمایی به دست آمد. با افزایش مدتزمان پیش سرمایی درصد و سرعت جوانه زنی افزایش یافت و بیشترین درصد جوانه زنی از تیمار 40 روز پیش سرمایی در رقم لینفوردبه مقدار 100 درصد به دست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه چه از رقم لینفورد با 30 روز پیش سرمایی به میزان 0.2050 گرم به دست آمد. افزایش مدتزمان پیش سرمایی موجب افزایش مقدار استفاده از ذخایر بذر گردید و بیشترین مقدار استفاده از ذخایر از رقم کلین با 40 روز پیش سرمایی به مقدار 2.082 گرم بر گرم به دست آمد. صفت درصد جوانه زنی با صفات سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه و مقدار استفاده از ذخایر بذر همبستگی مثبتی در سطح احتمال یک درصدداشت.
میکائیل نوردخت؛ الناز فرج زاده معماری تبریزی
چکیده
کاربرد میکوریز و انتخاب رقم مناسب میتواند ازجمله مدیریتهای ساده در برابر عوامل تنشزا مانند کمآبی باشد. این مطالعه باهدف بررسی تأثیر سطوح آبیاری (آبیاری پس از 70، 110 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک)، تیمار میکوریز (کاربرد و عدم کاربرد میکوریز) و رقم (704 و 640) بر رشد و عملکرد ذرت انجام شد. آزمایش در سه تکرار و بهصورت اسپیلت پلات فاکتوریل ...
بیشتر
کاربرد میکوریز و انتخاب رقم مناسب میتواند ازجمله مدیریتهای ساده در برابر عوامل تنشزا مانند کمآبی باشد. این مطالعه باهدف بررسی تأثیر سطوح آبیاری (آبیاری پس از 70، 110 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک)، تیمار میکوریز (کاربرد و عدم کاربرد میکوریز) و رقم (704 و 640) بر رشد و عملکرد ذرت انجام شد. آزمایش در سه تکرار و بهصورت اسپیلت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1394 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان اجرا شد. بر اساس نتایج بهدستآمده، واکنش ارقام به کمآبی متفاوت بود. در تیمار آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر در رقم 704 بیشترین عملکرد دانه به دست آمد. در رقم 704 هر دو تیمار آبیاری پس از 110 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و آبیاری پس از 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر به ترتیب باعث کاهش 19 و 50.6 درصدی عملکرد دانه در واحد سطح شد، ولی در رقم 640 که در شرایط آبیاری کامل نیز از عملکرد کمتری نسبت به 704 برخوردار بود، کمآبی تأثیری بر عملکرد دانه در واحد سطح نداشت. تیمار میکوریز نیز افزایش 25.2 درصدی را در عملکرد دانه ذرت باعث شد. کمآبی بر کلروفیل a تأثیری نداشت، ولی محتوای کلروفیل b را کاهش داد، درحالیکه میکوریز باعث افزایش کلروفیل a شد. کمآبی و میکوریز بر محتوای کاتالاز و پراکسیداز نیز افزود. در کل به دلیل عدم وجود اختلاف معنیدار بین ارقام در شرایط کمآبی شدید و بالا بودن عملکرد رقم 704، کاشت رقم 704 و اعمال تیمار میکوریز جهت کشت در منطقه پیشنهاد میشود.
حجت عطایی سماق؛ حسن حبیبی؛ محمدحسین فتوکیان
چکیده
مقدمه (و هدف) تنش خشکی ازمهمترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی ازجمله نخود بوده و باعث تغییر در میزان برخی ترکیبات درونی گیاه میشود. از طرفی تحقیقات نشان داده که گیاه نخود واکنش خوبی نسبت به آبیاری از خود نشان میدهد. مویان ها نیز از جمله فاکتورهای زراعی میباشند که در سیستم آب آبیاری جهت تعدیل مقدار مصرف آب آبیاری مورد استفاده ...
بیشتر
مقدمه (و هدف) تنش خشکی ازمهمترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی ازجمله نخود بوده و باعث تغییر در میزان برخی ترکیبات درونی گیاه میشود. از طرفی تحقیقات نشان داده که گیاه نخود واکنش خوبی نسبت به آبیاری از خود نشان میدهد. مویان ها نیز از جمله فاکتورهای زراعی میباشند که در سیستم آب آبیاری جهت تعدیل مقدار مصرف آب آبیاری مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر دور آبیاری با کاربرد محلول مویان بر برخی صفات مورفولوژیک و عملکردی ارقام نخوددر سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. مواد و روشها آزمایشبه صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری پس از 100، 200، 300 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A، دو سطح محلول مویان (کاربرد و بدون کاربرد) و چهار رقم نخود آرمان، آزاد، بیونیج و گریت بودند. بذور ژنوتیپهای مورد آزمایش از مرکز تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه تهیه شدند . کاشت بذرها بعد از ضدعفونی با قارچکش بنومیل (2 در هزار) در عمق کاشت حدود 5 سانتیمتر انجام گردید. محلول مویان مورد استفاده برای این آزمایش از نوع غیرآنیونیک non- Ionic surfactant با نام تجاری Irrigaid Gold بود که مقدار آن برای همه تیمارها ثابت و بعد از استقرار کامل گیاهچه ها به صورت محلول در آب مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نتایج نشان داد که بیشترین طول دوره رویشی، تعداد انشعاب در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف بارور و وزن صد دانه در آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد مویان حاصل شد. رقمهای آزاد و آرمان بیشترین و رقم بیونیج کمترین ارتفاع بوته را داشتند. بالاترین عملکرد دانه (1541.9 کیلوگرم در هکتار) در آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر با کاربرد مویان در رقم گریت به دست آمد. بیشترین میانگین عملکرد ماده خشک (1189.90 کیلوگرم در هکتار) نیز در آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر با کاربرد مویان برای رقم آزاد حاصل شد. نتیجه گیری با توجه به نتایج آزمایش میتوان بیان داشت که آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد مویان میتواند سبب افزایش چشمگیر عملکرد دانه رقم گریت در شرایط مشابه آزمایشی شود.
حمیدرضا خزاعی؛ احمد نظامی؛ بیژن سعادتیان؛ امید آرمند پیشه؛ ریحانه پردل
چکیده
پرایمینگ بذر یکی از راهکارهای مقابله با تنشهای محیطی است. تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی بشمار میرود. بهمنظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر بر رشد گیاهچه های جو تحت تنش شوری، دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو رقم جو (یوسف و ماکویی) و چهار سطح ...
بیشتر
پرایمینگ بذر یکی از راهکارهای مقابله با تنشهای محیطی است. تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی بشمار میرود. بهمنظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر بر رشد گیاهچه های جو تحت تنش شوری، دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو رقم جو (یوسف و ماکویی) و چهار سطح پرایمینگ با نیتروژن (2، 4، 6 و 8 گرم نیتروژن خالص بر لیتر از منبع اوره)، هیدروپرایمینگ و شاهد (بدون پرایم) بود. در آزمایش اصلی، پرایمینگ با نیتروژن 2 در هزار به همراه تیمارهای هیدروپرایمینگ (بهترین تیمارها از آزمایش اولیه) و شاهد (بدون پرایم) مورداستفاده قرار گرفتند. سطوح تنش شوری صفر، 100، 200 و 300 میلی مولار حاصل از کلرید سدیم در مراحل تهیه فیتوژل اعمال شد و هر رقم در یک آزمایش فاکتوریل مجزا در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. نتایج آزمایش اول نشان داد که پرایمینگ بذر موجب افزایش معنی دار طول ریشه چه، طول ساقه چه و شاخص ویگور گیاهچه شد و در مقابل مدتزمان رسیدن به 50 درصد جوانه زنی را کاهش داد. با افزایش غلظت نیتروژن از 2 در هزار، تفاوت آماری در اکثر صفات مشاهده نشد و در برخی موارد اثر منفی بر صفات اندازه گیری شده داشت. نتایج آزمایش دوم نشان داد که اثر مثبت و معنیدار دو تیمار پرایمینگ موردنظر بر صفات طول ساقه چه، وزن تر و خشک ساقه چه، سطح سبز، طول و حجم ریشه چه، وزن تر و خشک ریشه چه در سطوح مختلف تنش شوری در رقم ماکویی بود. در رقم یوسف، بهجز حجم ریشه چه، پرایمینگ بذر بهطور معنیداری سایر صفات موردبررسی را بهبود داد. دو رقم جو واکنش یکسانی به پرایمینگ بذر نشان ندادند. هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نیتروژن 2 در هزار در رقم یوسف با افزایش شوری تا 300 میلی مولار باعث افزایش معنیدار صفاتی همچون طول ساقه چه، سطح سبز، وزن تر و خشک ساقه چه و وزن تر ریشه چه نسبت به شاهد شد. درحالیکه تأثیر مثبت و قابلتوجه پرایمینگ بذر در رقم ماکویی تا سطح شوری 200 میلی مولار و در صفات طول ساقه چه، وزن تر ساقه چه و وزن تر ریشه چه به ترتیب 11، 8 و 19 درصد بود.