فیزیولوژی گیاهان در شرایط تنش
سید مسعود ضیائی؛ خالد سلیمی؛ سید رضا امیری؛ محمد رضا ریگی
چکیده
گلرنگ از قدیم‌الایام در بخشهای مختلف سیستان و بلوچستان کشت شده و نسبتاً متحمل به خشکی است، مصارف دارویی و غذایی متعددی برای مردم این منطقه دارد. سراوان نیز جزو مناطق خشک کشور محسوب میشود، ازاین‌رو کشت گیاهان سازگار با این مناطق میتواند جهت بهبود کشاورزی این منطقه مؤثر باشد؛ لذا این آزمایش با هدف بررسی سطوح مختلف آبیاری و ...
بیشتر
گلرنگ از قدیم‌الایام در بخشهای مختلف سیستان و بلوچستان کشت شده و نسبتاً متحمل به خشکی است، مصارف دارویی و غذایی متعددی برای مردم این منطقه دارد. سراوان نیز جزو مناطق خشک کشور محسوب میشود، ازاین‌رو کشت گیاهان سازگار با این مناطق میتواند جهت بهبود کشاورزی این منطقه مؤثر باشد؛ لذا این آزمایش با هدف بررسی سطوح مختلف آبیاری و محلولپاشی با سولفات روی و منگنز در آبان سال 1399 در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی سراوان به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل: آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله ابتدای ساقه رفتن و قطع آبیاری در مرحله گلدهی و فاکتور فرعی شامل سه سطح محلولپاشی با سولفات روی (سه در هزار)، سولفات منگنز (سه در هزار) و عدم محلولپاشی (شاهد) در کرت فرعی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که اثرات متقابل آبیاری و محلولپاشی در صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه، تعداد طبق، وزن هزار دانه، وزن دانه در بوته، وزن طبق در بوته، عملکرد زیستی، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عدد کلروفیل متر (اسپد) معنی‌دار شد (P≤ %1). محلولپاشی با سولفات روی سبب افزایش بیش از سه برابری عملکرد دانه در تمام تیمارهای آبیاری گردید، همچنین عملکرد دانه در محلولپاشی با سولفات روی در تیمار عدم قطع آبیاری (693 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شرایط قطع آبیاری در مرحله ساقه‌دهی و عدم محلولپاشی (100 کیلوگرم در هکتار) هفت‌برابر بیشتر بود. محلولپاشی با سولفات روی در شرایط عدم قطع آبیاری سبب افزایش سه برابری تعداد طبق نسبت به قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن و عدم محلولپاشی گردید. در تمام تیمارهای آبیاری محلولپاشی، با سولفات روی نسبت به سولفات منگنز و عدم محلولپاشی از برتری نسبی برخوردار بود. بیشترین ضرایب همبستگی عملکرد دانه با اجزای عملکرد به ترتیب مربوط به وزن طبق (**0.88=r) و وزن دانه در بوته (**0.73=r) مشاهده شد. به‌طورکلی میتوان از محلولپاشی با سولفات روی به‌عنوان یک راهکار زراعی در افزایش عملکرد و کاهش اثرات ناشی از قطع آبیاری انتهای فصل رشد در گیاه گلرنگ در شرایط آب‌وهوایی سراوان استفاده کرد.
جهانبخش میرزاوند؛ محمود چهره نگار؛ مهدی زارع
چکیده
تنش شوری و کمبود عناصر غذایی کم‌مصرف از مهم‌ترین عوامل محدود کننده تولید کمی و کیفی ذرت علوفه‌ای در خاک‌های آهکی مناطق مرکزی ایران می‌باشند. از این‌رو به‌منظور بررسی اثر روش‌های کاربرد آهن و روی بر عملکرد و ترکیب شیمیایی ذرت علوفه‌ای تحت شوری آب آبیاری، پژوهشی مزرعه‌ای در سال 1394 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی ...
بیشتر
تنش شوری و کمبود عناصر غذایی کم‌مصرف از مهم‌ترین عوامل محدود کننده تولید کمی و کیفی ذرت علوفه‌ای در خاک‌های آهکی مناطق مرکزی ایران می‌باشند. از این‌رو به‌منظور بررسی اثر روش‌های کاربرد آهن و روی بر عملکرد و ترکیب شیمیایی ذرت علوفه‌ای تحت شوری آب آبیاری، پژوهشی مزرعه‌ای در سال 1394 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ارسنجان فارس اجرا شد. تیمارها ترکیبی از 3 سطح هدایت الکتریکی آب آبیاری شامل 2، 4 و 6 (dS m-1) و 12 روش کاربرد کودهای سولفات روی، سولفات آهن و کلات آهن بودند. نتایج نشان داد افزایش هدایت الکتریکی آب آبیاری از 2 به 6 (dS m-1) منجر به کاهش 5/12 درصدی عملکرد علوفه‌تر و کاهش 43 درصدی محتوای عناصر غذایی همانند پتاسیم، فسفر، کلسیم، مس، منگنز، آهن و روی در علوفه ذرت شد. بیشترین عملکرد علوفه‌تر ذرت (Ton ha-1 77/71) در شرایط آبیاری با هدایت الکتریکی 2 (dS m-1) و مصرف خاکی کلات آهن به‌علاوه محلولپاشی با سولفات روی حاصل شد. در آبیاری 4 و 6 (dS m-1)، بیشترین عملکرد علوفه‌تر با کاربرد خاکی و توأم سولفات روی و کلات آهن به‌علاوه بذرمالی بذور با سولفات آهن به دست آمد. با افزایش سطح تنش، کاربرد ترکیبی عناصر غذایی آهن و روی در مقایسه با کاربرد جداگانه موثرتر واقع شد و در این شرایط عملکرد کمی و کیفی محصول ذرت علوفه‌ای بیش از 13 درصد افزایش یافت. به-طورکلی، در یک خاک آهکی با انتخاب روش مناسب کوددهی در شرایط تنش شوری ضمن حفظ پتانسیل عملکرد محصول ذرت علوفه‌ای میتوان تقاضا برای آب غیر شور را نیز کاهش داد.
بهامین سید حیات غیب؛ مانی مجدم؛ نازلی دروگر
چکیده
به منظور بررسی تأثیر سولفات روی بر مؤلفه‌های کمی و کیفی جو در شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان باغملک واقع در استان خوزستان به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجراء شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح (قطع آبیاری در مرحله گلدهی، دانه‌بندی و آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر سولفات روی بر مؤلفه‌های کمی و کیفی جو در شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان باغملک واقع در استان خوزستان به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجراء شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح (قطع آبیاری در مرحله گلدهی، دانه‌بندی و آبیاری کامل) در کرتهای اصلی و کود سولفات روی 34 درصد در سه سطح ( صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) در کرتهای فرعی بودند. نتایج نشان که تنش خشکی آخر فصل تأثیر معنی-داری بر صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، پروتئین دانه و عملکرد پروتئین داشتند. همچنین کاربرد کود سولفات روی به طور معنی‌داری اجزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد پروتئین را تحت تأثیر قرار داد. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 3890.6 کیلوگرم در هکتار از تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود سولفات روی و کمترین با میانگین 2360.3 کیلوگرم در هکتار از تیمار شاهد به‌دست آمد. برهمکنش تنش خشکی آخر فصل و کود سولفات روی تأثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه داشت. بیشترین عملکرد دانه به تیمار آبیاری کامل و تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود سولفات روی اختصاص یافت. در نهایت میتوان چنین گفت که افزایش کود سولفات روی در شرایط تنش خشکی آخر فصل میتواند اثرات حاصل از تنش را تعدیل نماید و بهترین شرایط را جهت تولید حداکثر عملکرد کمی و کیفی در گیاه جو فراهم سازد.
سیف‌اله فلاح؛ منیر نظری
چکیده
تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده است که تولید محصولات زراعی در مناطق نیمه‌خشک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، به منظور بررسی تأثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی ازتوباکتر، میکوریزا و سولفات روی بر رشد و عملکرد شنبلیله، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده است که تولید محصولات زراعی در مناطق نیمه‌خشک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، به منظور بررسی تأثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی ازتوباکتر، میکوریزا و سولفات روی بر رشد و عملکرد شنبلیله، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی ۱۳۹۱ اجرا شد. دو سطح آبیاری (شامل آبیاری نرمال به عنوان بدون تنش و قطع آبیاری در اوایل گلدهی به مدت 12 روز به عنوان تنش خشکی) در کرتهای اصلی و تیمارهای کودی شامل سولفات روی، ازتوباکتر، میکوریزا، سولفات روی+ ازتوباکتر، سولفات روی+ میکوریزا، سولفات روی+ میکوریزا+ ازتوباکتر و شاهد (NPK)، در کرتهای فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب، بیشترین شاخص سطح برگ شنبلیله با کاربرد سولفات روی و یا تیمارهای دارای میکوریزا بدست آمد. همچنین بیشترین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه به ترتیب با تیمارهای سولفات روی+ ازتوباکتر، سولفات روی و سولفات روی+ میکوریزا حاصل شد. اگرچه در شرایط آبیاری مطلوب، تیمار سولفات روی+ میکوریزا دارای بیشترین عملکرد دانه (2245 کیلوگرم در هکتار) بود، ولی در شرایط تنش خشکی، اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای کودی مشاهده نشد. به طور کلی کاربرد تلفیقی سولفات روی با میکوریزا به منظور بهبود عملکرد دانه شنبلیله در شرایط آبیاری نرمال و همچنین حفظ تولید مطلوب در شرایط تنش خشکی مهم می‌باشد.
