تنش خشکی
زهره حاجی برات؛ عباس سعیدی؛ حبیب الله قزوینی
چکیده
خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده محیط برای رشد و بهره وری گیاه جو می باشد. در این مطالعه، 18 لاین متنوع جو در دو سطح آبیاری (شرایط نرمال و شرایط تنش کم آبیاری) مورد بررسی قرار گرفتند. این آزمایش بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، ایران در سال 1399 انجام شد. شاخصهای تحمل و حساسیت ...
بیشتر
خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده محیط برای رشد و بهره وری گیاه جو می باشد. در این مطالعه، 18 لاین متنوع جو در دو سطح آبیاری (شرایط نرمال و شرایط تنش کم آبیاری) مورد بررسی قرار گرفتند. این آزمایش بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، ایران در سال 1399 انجام شد. شاخصهای تحمل و حساسیت به خشکی بررسی شدند. این شاخصها شامل شاخص حساسیت به تنش، میانگین بهره وری تحمل، شاخص تحمل به تنش، میانگین هندسی بهره وری، میانگین بهره وری هارمونیک، عملکرد در شرایط تنش(Ys) و نرمال (Yp) بود. بالاترین GMP و MP مربوط به ژنوتیپهای 4 و 13 بود. براساس شاخص تحمل (TOL)، لاین شماره 1 کمترین و لاین شماره 7 بیشترین سطح تحمل را به ترتیب نشان دادند. براساس شاخصهایMP وGMP، لاینهای شماره 4، 7 و 13 از تحمل به خشکی بالایی برخوردار بودند. تشابه نتایج به دست آمده از روشهای مختلف نشان داد که شاخص MP و GMP به دلیل محاسبه آسانتر و دقیقتر از سایر آنالیزهای آماری و شاخصها میتوانند به عنوان معیاری تلفیقی برای شناسایی لاینهای مقاوم به خشکی در جو و طیف وسیعی از محصولات غلات در نظر گرفته شوند.
بابک میرشکارنژاد؛ فرزاد پاکنژاد؛ ابراهیم امیری؛ محمدرضا اردکانی؛ محمد نبی ایلکایی
چکیده
به منظور تعیین تاریخ کاشت مناسب تر و مدیریت آب آبیاری در دوره رشد ذرت دانه ای (S.C.704) آزمایشی در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران انجام شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت: یکم اردیبهشت، بیست و یکم اردیبهشت و دهم خرداد در کرت های اصلی و ...
بیشتر
به منظور تعیین تاریخ کاشت مناسب تر و مدیریت آب آبیاری در دوره رشد ذرت دانه ای (S.C.704) آزمایشی در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران انجام شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت: یکم اردیبهشت، بیست و یکم اردیبهشت و دهم خرداد در کرت های اصلی و چهار سطح آبیاری (I40:40%ETc, I60:60%ETc, I80:80%ETc and I100:100%ETc) براساس نیاز آبی گیاه در کرت های فرعی اجرا شد. نتایج نشان دهنده کاهش عملکرد دانه به میزان 44 و 49 درصد به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش در تیمار تنش کم آبیاری بر اساس 40 درصد نیاز آبی در مقایسه با تیمار شاهد آبیاری بر اساس 100 درصد نیاز آبی گیاه بود. عملکرد دانه در سال دوم به طور معنی داری (0.01 ≤p) به اثر متقابل بین تاریخ کاشت و آبیاری واکنش نشان داد به نحوی که سطوح بالای تبخیر و تعرق و تنش حرارتی شدید با اثر منفی بر مرحله گرده افشانی ذرت از عوامل اصلی تأثیرگذار در کاهش عملکرد دانه در تاریخ کاشت بیست و یکم اردیبهشت و دهم خرداد بودند. بالاترین مقادیر راندمان مصرف آب عملکرد دانه و زیست توده در تیمار کم آبیاری (I40) مشاهده شدند. ذرت های کاشته شده در تاریخ کاشت یکم اردیبهشت با افزایش طول دوره رشد و شرایط دمایی مناسب برای پرشدن دانه از توانایی بیشتری در تولید دانه های با وزن بالا برخوردار بودند. با توجه به شرایط اقلیمی منطقه، اتلاف آب از طریق تبخیر سطحی در ابتدای فصل رشد به مراتب کمتر می باشد. بنابراین انتخاب تاریخ کاشت زودهنگام ذرت دانه ای و پرهیز از آبیاری های مازاد بر نیاز گیاه برای دست یابی به حداکثر عملکرد بهینه و بهبود راندمان مصرف آب حائز اهمیت می باشند.
حسن حمیدی؛ سیده ساناز رمضانپور؛ مسعود احمدی؛ حسن سلطانلو
چکیده
این تحقیق به منظور ارزیابی خصوصیات فیزیولوژیکی تعداد 34 ژنوتیپ چغندرقند (30 لاین S1 گردهافشان به همراه سه رقم شاهد شکوفا، مطهر، پایا و جمعیت اصلاحی اولیه) تحت دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 96-1395 انجام شد. آبیاریها ...
بیشتر
این تحقیق به منظور ارزیابی خصوصیات فیزیولوژیکی تعداد 34 ژنوتیپ چغندرقند (30 لاین S1 گردهافشان به همراه سه رقم شاهد شکوفا، مطهر، پایا و جمعیت اصلاحی اولیه) تحت دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 96-1395 انجام شد. آبیاریها تا مرحله تنک و وجین (استقرار بوتهها) به طور معمول انجام شد. آبیاریهای بعدی در شرایط نرمال پس از 90 میلیمتر و در شرایط تنش پس از 200 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A صورت گرفت. در این پژوهش صفاتی از قبیل عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص، کلروفیل، شاخص پوشش گیاهی NDVI، شاخص سطح برگ، اختلاف دمای برگ و محیط، محتوی آب نسبی برگ، وزن ویژه برگ، شاخص شادابی، سطح ویژه برگ و نشت الکترولیتی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تحت هر دو شرایط آبیاری در شرایط بدون تنش و تنش خشکی بین ژنوتیپها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف بسیارمعنیداری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نیز نشان داد که از نظر اکثر صفات بین ژنوتیپهای مورد بررسی و رژیمهای مختلف آبیاری تفاوت معنیداری در سطح یک درصد وجود دارد. در شرایط آبیاری نرمال، رقم شاهد مطهر و در شرایط تنش خشکی، لاین S1-15 از بیشترین مقدار عملکرد قند ناخالص (به ترتیب 9.09 و 5.10 تن در هکتار) برخوردار بودند. مطالعه ضرایب همبستگی نشان داد که در شرایط نرمال و تنش، عملکرد ریشه با عملکرد قند ناخالص و شاخص پوشش گیاهی NDVI همبستگی مثبت و معنیداری داشت. در هر دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی، تجزیه به عاملها منجر به شناسایی چهار عامل گردید که به ترتیب 69.55 و 74.75 درصد تغییرات کل را توجیه کردند