سمیه اسدی؛ محمد مقدم؛ عبدالله قاسمی پیربلوطی؛ امیر فتوت
چکیده
سرب به عنوان یک فلز سنگین و آلاینده شیمیایی پایدار از طریق منابع مختلف مصنوعی و طبیعی سلامت محیط زیست و موجودات زنده را تهدید میکند. به منظور بررسی اثر متقابل متیل‌جاسمونات و تنش سرب بر خصوصیات رشدی، جذب و تجمع این عنصر و تعیین شاخص خطرپذیری در گیاه ریحان پژوهشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی ...
بیشتر
سرب به عنوان یک فلز سنگین و آلاینده شیمیایی پایدار از طریق منابع مختلف مصنوعی و طبیعی سلامت محیط زیست و موجودات زنده را تهدید میکند. به منظور بررسی اثر متقابل متیل‌جاسمونات و تنش سرب بر خصوصیات رشدی، جذب و تجمع این عنصر و تعیین شاخص خطرپذیری در گیاه ریحان پژوهشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) و محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات در سه غلظت (صفر، 0.5 و 1 میلیمولار) بود. نتایج مقایسه میانگین داده ها حاکی از کاهش تمامی صفات مورفولوژی مورد مطالعه و افزایش میزان سرب برگ و ریشه گیاه و افزایش شاخص خطرپذیری با افزایش سطوح تنش سرب بود و محلول‌پاشی متیل جاسمونات تا حدودی توانست برخی از این صفات را بهبود بخشد. به طوری که محلول پاشی متیل‌جاسمونات با غلظت 1 میلی مولار سبب افزایش 6.01 درصدی طول گل‌آذین و به ترتیب سبب کاهش 96.56 و 79.31 و 99.20 درصدی میزان سرب برگ و ریشه و شاخص خطرپذیری گردید، در حالی که با غلظت 0.5 میلی مولار به ترتیب موجب افزایش 27.66 و 9.84 درصدی تعداد شاخه‌فرعی و وزن تر اندام هوایی گردید. بنابراین به نظر می‌رسد کاربرد متیل جاسمونات در شرایط تنشزا توانسته تاحدودی صفات گیاه را بهبود بخشد و از آنجایی که در برخی موارد غلظت 1 میلی مولار آن سبب کاهش برخی صفات مورفولوژی گیاه گردید لذا کاربرد آن با سطح 0.5 میلی مولار در شرایط تنش سرب قابل توصیه میباشد.
وحید اطلسی پاک؛ امید بهمنی
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات دفع سدیم بر مقدار کلروفیل و تولید ماده خشک، سه رقم گندم نان (کویر، مهدوی و تجن) متفاوت ازلحاظ تحمل شوری و تجمع سدیم در دو سطح شوری صفر و 150 میلی مولار در شرایط هیدروپونیک در گلخانه در سال 1395 کشت شدند. شوری سبب کاهش عملکرد دانه، وزن خشک اندام هوایی، نسبت پتاسیم به سدیم اندام هوایی و مقدار کلروفیل و نیز افزایش مقدار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات دفع سدیم بر مقدار کلروفیل و تولید ماده خشک، سه رقم گندم نان (کویر، مهدوی و تجن) متفاوت ازلحاظ تحمل شوری و تجمع سدیم در دو سطح شوری صفر و 150 میلی مولار در شرایط هیدروپونیک در گلخانه در سال 1395 کشت شدند. شوری سبب کاهش عملکرد دانه، وزن خشک اندام هوایی، نسبت پتاسیم به سدیم اندام هوایی و مقدار کلروفیل و نیز افزایش مقدار سدیم اندام هوایی در مقایسه با شاهد شد. پتاسیم اندام هوایی در این آزمایش تحت تأثیر شوری قرار نگرفت. تحت تنش شوری غلظت سدیم اندام هوایی در رقم کویر بیشتر از مهدوی و تجن بوده و ارتباطی بین دفع سدیم و میزان تحمل به شوری در این ارقام مشاهده نشد. میزان سدیم اندام هوایی در رقم مهدوی پایین‌تر از دو رقم دیگر بود. مقدار کلروفیل تحت تنش شوری 150 میلی مولار، بیشترین کاهش را در رقم تجن و به مقدار 75 درصد از خود نشان داد. علی‌رغم مقدار بیشتر کلروفیل در رقم کویر، کاهش عملکرد (40 درصد) و وزن خشک اندام هوایی (37 درصد) در هر سه رقم به‌طور تقریباً یکسان اتفاق افتاد. نتایج نشان داد رقم کویر بیشترین توانایی را در تحمل غلظت‌های بالای سدیم در برگ‌ها از خود نشان داد. غلظت سدیم اندام هوایی در ارقام مختلف تحت تنش شوری متفاوت بوده درصورتی‌که کاهش عملکرد دانه و وزن خشک اندام هوایی به نسبت تقریباً یکسان کاهش یافت؛ بنابراین به نظر می‌رسد اثر عمده شوری بر وزن خشک اندام هوایی و عملکرد عمدتاً به دلیل اثرات اسمزی املاح باشد نه به دلیل اثرات ویژه یونی در گیاه.
حمیده غفاری؛ محمودرضا تدین؛ جمشید رزمجو
چکیده
شوری آب یا خاک یکی از مهمترین تنش ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که به‌شدت رشد گیاهان را از طریق تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیک محدود میکند. آزمایش حاضر با هدف بررسی بهبود تحمل به شوری سویا با محلول پاشی پرولین و اسیدسالیسیلیک در سال 1395 در فضای باز گلخانه های دانشگاه شهرکرد در جعبه های کاشت با چهار تکرار به‌صورت اسپیلیت ...
بیشتر
شوری آب یا خاک یکی از مهمترین تنش ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که به‌شدت رشد گیاهان را از طریق تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیک محدود میکند. آزمایش حاضر با هدف بررسی بهبود تحمل به شوری سویا با محلول پاشی پرولین و اسیدسالیسیلیک در سال 1395 در فضای باز گلخانه های دانشگاه شهرکرد در جعبه های کاشت با چهار تکرار به‌صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. عامل اصلی شامل شوری در سه سطح (0، 50 و 100 میلیمولار) و عامل فرعی محلول پاشی پرولین 10 میلی مولار، اسید سالیسیلیک 3 میلیمولار، ترکیب اسید سالیسیلیک 3 میلی مولار با پرولین 10 میلیمولار، و شاهد (محلول پاشی با آب) بود. صفات پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، مالون دآلدئید، پراکسید هیدروژن، ارتفاع و وزن خشک اندام هوایی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد اثرات محلول پاشی پرولین و اسید سالیسیلیک به‌طور چشمگیری محتوای پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، ارتفاع و وزن خشک اندام هوایی را در سویا تحت تنش شوری افزایش داد. به علاوه، تحت شوری 100 میلیمولار، محلول پاشی پرولین و اسید سالیسیلیک باعث کاهش مالون دآلدئید و پراکسیدهیدروژن به ترتیب 23 و 25 درصد در مقایسه با تیمار محلول پاشی با آب شدند. همچنین ارتفاع و وزن خشک اندام هوایی در سطح شوری 100 میلی مولار با کاربرد پرولین و اسیدسالیسیلیک به میزان 32 و 38 درصد نسبت به محلول پاشی با آب افزایش یافتند. بنابراین نتایج این مطالعه نشان میدهد کاربرد پرولین و اسیدسالیسیلیک همراه باهم، تحمل به تنش شوری در سویا را از طریق فعال کردن سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی و کاهش پراکسیداسیون لیپیدهای غشا بهبود میدهد.
