تنش خشکی
پریسا شیخ زاده؛ علی نریمان زاده؛ ناصر زارع
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین تنش‌های محیطی بوده که میزان رشد و عملکرد گیاهان زراعی را کاهش می‌دهد. مرحله گلدهی و پر شدن دانه لوبیا چیتی به‌تنش خشکی حساس بوده به‌طوری که وقوع تنش خشکی انتهای فصل می‌تواند خصوصیات زراعی و عملکردی لوبیاچیتی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از مواد تعدیل کننده تنش مانند اسیدسالیسیلیک در کاهش اثرات منفی ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین تنش‌های محیطی بوده که میزان رشد و عملکرد گیاهان زراعی را کاهش می‌دهد. مرحله گلدهی و پر شدن دانه لوبیا چیتی به‌تنش خشکی حساس بوده به‌طوری که وقوع تنش خشکی انتهای فصل می‌تواند خصوصیات زراعی و عملکردی لوبیاچیتی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از مواد تعدیل کننده تنش مانند اسیدسالیسیلیک در کاهش اثرات منفی تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. به‌منظور بررسی تاثیر اسیدسالیسیلیک بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک لوبیا چیتی تحت شرایط محدودیت آبی، آزمایشی به‌صورت اسپیلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سطوح آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحله 50 درصد گلدهی تا انتهای فصل رشد) و اسیدسالیسیلیک (صفر، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش شاخص کلروفیل، ارتفاع بوته، شاخه فرعی، غلاف در بوته، وزن صد‌دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت نسبت به تیمار آبیاری کامل شد. همچنین در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، میزان مالون‌دی‌آلدهید، هدایت الکتریکی مواد نشت یافته و پراکسیدهیدروژن افزایش یافت. کاربرد 200 میلی‌گرم در لیتر اسیدسالیسیلیک، سبب افزایش شاخص کلروفیل، تعداد شاخه فرعی و تعداد غلاف در بوته به‌ترتیب درحدود 17.9، 44.03 و 18.4 درصد نسبت به تیمار شاهد شد. تحت شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری، محلول پاشی بوته‌های لوبیا چیتی با 200 میلی‌گرم در لیتر اسیدسالیسیلیک، به‌ترتیب سبب افزایش ارتفاع بوته (15.92و 9.8 درصد )، وزن صد‌دانه (17.8 و 12.8 درصد)، عملکرد دانه (27.3 و 20.4 درصد) و شاخص برداشت (13.5 و 10.7 درصد) و سبب کاهش هدایت الکتریکی به‌ترتیب در حدود 1.7 و 2.3 درصد و پراکسیدهیدروژن به ترتیب به میزان 28.9 و 81.9 درصد شد. به‌نظر می‌رسد کاربرد 200 میلی گرم در لیتر اسید سالیسیلیک می‌تواند با بهبود صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ضمن جبران اثرات تنش خشکی موجب افزایش عملکرد دانه لوبیا چیتی شود.
شکوفه غلامی؛ طیبه رستمی؛ خدیجه احمدی؛ مجید امینی دهقی؛ محمود باقری
چکیده
خشکی یکی ازشایع‌ترین تنش‌های زیست محیطی می‌باشد که در رشد و توسعه گیاهان نقش دارد و یکی از عوامل مهم کاهش تولید محصولات می‌باشد. پرایمینگ تکنیک ساده‌ای است که قدرت استقرار گیاهچه‌ها و کارایی گیاه در مزارع را بهبود می‌بخشد. اسید سالسیلیک نقش مهمی را در تنش های غیر زنده ایفا می کند منفعت بیشترSA به دلیل توانایی آن برای حفاظت از گیاه ...
بیشتر
خشکی یکی ازشایع‌ترین تنش‌های زیست محیطی می‌باشد که در رشد و توسعه گیاهان نقش دارد و یکی از عوامل مهم کاهش تولید محصولات می‌باشد. پرایمینگ تکنیک ساده‌ای است که قدرت استقرار گیاهچه‌ها و کارایی گیاه در مزارع را بهبود می‌بخشد. اسید سالسیلیک نقش مهمی را در تنش های غیر زنده ایفا می کند منفعت بیشترSA به دلیل توانایی آن برای حفاظت از گیاه تحت شرایط نامطلوب محیطی می باشد. بدین ترتیب به منظور بررسی اثر پیش تیمار اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاه دارویی کینوا تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1397 انجام گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل اسید سالیسیلیک در چهار سطح (0، 0.5، 1 و 1.5 میلی مولار) و تنش خشکی. ناشی از پلی اتیلن گلایکول درچهار سطح (0، 4-، 8-، 12- بار) و ارقام گیاه کینوا رقم Giza1 و Titicaca بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که پیش تیمار اسید سالیسیلیک، تنش خشکی و اثر متقابل آن‌ها تأثیر معنی‌داری بر شاخص‌های جوانه‌زنی و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی ارقام گیاه دارویی کینوا در سطح احتمال یک درصد داشتند. به طوری که با افزایش تنش خشکی خصوصیات جوانه‌زنی گیاه کینوا کاهش و کاربرد اسید سالیسیلیک باعث بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی بذور کینوا شد. بالاترین درصد جوانه‌زنی (98 %) و صفات موثر بر آن از تیمار خیساندن بذر با اسید سالیسیلیک با حداکثر غلظت (1.5 میلی‌مولار) و سطوح پایین تنش خشکی بدست آمد. شاخص طولی و وزنی بنیه گیاهچه در غلظت‌های بالای اسید سالیسیلیک و سطوح بالای تنش خشکی کاهش یافت. مصرف یک و یک و نیم میلی‌مولار اسید سالیسیلیک باعث افزایش مقدار کلروفیل و کاروتنوئید و افزایش تحمل این گیاه در برابر تنش خشکی شد .
لیلا فهمیده؛ علی اصغر قادری؛ ایوب مزارعی؛ امیر رجبی
چکیده
تنش ناشی از فلزات سنگین یکی از مهمترین انواع تنش‌ها در اکوسیستم خاک است که باعث کاهش تولید محصول در واحد سطح می‌گردد. امروزه کاربرد ترکیبات فنولی و تنظیم‌کننده رشد گیاه مانند اسید سالیسیلیک به منظور کاهش آثار منفی ناشی تنش‌های مختلف مطرح است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر سمیت آرسنیک در گیاه ریحان ...
بیشتر
تنش ناشی از فلزات سنگین یکی از مهمترین انواع تنش‌ها در اکوسیستم خاک است که باعث کاهش تولید محصول در واحد سطح می‌گردد. امروزه کاربرد ترکیبات فنولی و تنظیم‌کننده رشد گیاه مانند اسید سالیسیلیک به منظور کاهش آثار منفی ناشی تنش‌های مختلف مطرح است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر سمیت آرسنیک در گیاه ریحان پس از افزودن آرسنیک به خاک بود. این پژوهش در سال ۱۳۹۵ به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش آرسنیک در چهار سطح صفر (شاهد)، 10، 45، 80 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک سه سطح صفر (شاهد)، 1 و 2 میلی‌مولار بود. نتایج نشان داد که افزودن آرسنیک به طور معنی-داری وزن تر و خشک، سطح برگ و رنگیزه‌های فتوسنتزی را کاهش و غلظت کربوهیدارت و آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داد. درحالی که محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر تمام صفات تاثیر معنی‌داری داشت؛ به طوری که غلظت 2 میلی‌مولار باعث افزایش وزن تر و خشک، سطح برگ، کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید و کاهش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز شد. در این بررسی اثر متقابل بین اسید سالیسیلیک و آرسنیک بر رنگیزه‌های فتوسنتزی و آنزیم‌های آنتی اکسیدان معنی‌دار بود؛ و اسید سالیسیلیک نقش تعدیل کننده و کاهنده اثر منفی سمیت آرسنیک را بر این خصوصیات داشت. بنابراین با استناد به یافته‌های مطالعه حاضر و همچنین انجام تحقیقات تکمیلی می‌توان محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک را جهت بهبود رشد و کاهش سمیت آرسنیک در گیاه دارویی ریحان تحت تنش آرسنیک پیشنهاد کرد.
عبدالحسین رضائی؛ حمیدرضا بلوچی؛ محسن موحدی دهنوی؛ ابراهیم ادهمی
چکیده
امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین درنتیجه فعالیت‌های انسانی یکی از تنش‌های محیطی مهم در گیاهان بوده، که می‌تواند به تولید گونه‌های اکسیژن فعال منجر شود. پرایمینگ با اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم به‌عنوان یک گزینه مناسب برای کاهش اثرات سمی کادمیوم در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر پرایمینگ بر برخی ...
بیشتر
امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین درنتیجه فعالیت‌های انسانی یکی از تنش‌های محیطی مهم در گیاهان بوده، که می‌تواند به تولید گونه‌های اکسیژن فعال منجر شود. پرایمینگ با اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم به‌عنوان یک گزینه مناسب برای کاهش اثرات سمی کادمیوم در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر پرایمینگ بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه و شاخص‌های کیفی بذر سورگم تحت تنش کلرید و نیترات کادمیوم در سال 1394 در دانشگاه یاسوج انجام شده است. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل اسید جیبرلیک 800 میلی‌گرم در لیتر، اسید سالیسیلیک 0.3 میلی‌مولار، نیترات پتاسیم 1% و شاهد (بدون پرایم) و فاکتور دوم شامل سطوح کلرید و نیترات کادمیوم هرکدام در چهار سطح (0، 7.5، 15 و 30 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل کادمیوم و پرایمینگ برای پروتئین محلول در آب، آنزیم کاتالاز، آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و ارتفاع بوته معنی‌دار بود. اثر کادمیوم نشان داد که 30 میلی‌گرم کلرید کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک وزن دانه را نسبت به شاهد 24 درصد کاهش داد. به‌طورکلی تمام سطوح کادمیوم نسبت به شاهد (بدون کادمیوم) اثر کاهنده بر روی وزن دانه داشتند. پرایمینگ بذر با 0.3 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک منجر به افزایش سرعت جوانه‌زنی و شاخص طولی بنیه بذر سورگم تحت تنش کادمیوم گردید. همچنین بیشترین شاخص وزنی بنیه در 15 میلی‌گرم کلرید و نیترات کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک مشاهده شد و کمترین شاخص وزنی بنیه به 7.5 و 30 میلی‌گرم کلرید کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک تعلق داشت. در کل، پرایمینگ بذر با 800 میلی‌گرم در لیتر اسید جیبرلیک، و 0.3 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک با بهبود شاخص‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیک گیاه مادر ازجمله افزایش محتوای پروتئین محلول و کلروفیل برگ می‌تواند باعث مقاومت نهال سورگم به سمیت کادمیوم و بهبود رشد آن و افزایش وزن دانه گردد. درنتیجه بذور تولیدی در این شرایط دارای سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر بیشتری نسبت به شاهد (عدم استفاده از پرایمینگ) هستند.
