تنش خشکی
لایق مرادی؛ عادل سی و سه مرده؛ یوسف سهرابی؛ بهمن بهرام نژاد؛ فرزاد حسین پناهی
چکیده
در زراعت دیم بسیاری از عوامل و پدیده‌ها باوجود اثرگذاری، غیرقابل‌کنترل و یا قابل تعدیل هستند. در نواحی مدیترانه‌ای مراحل پایانی رشد گندم با تنش خشکی مواجه است در چنین شرایطی بهره‌گیری از آبیاری تکمیلی می‌تواند سبب بهبود عملکرد این محصول گردد. بعد از آبیاری، نیتروژن به‌عنوان مهم‌ترین عامل مؤثر در افزایش عملکرد کمی و کیفی گندم ...
بیشتر
در زراعت دیم بسیاری از عوامل و پدیده‌ها باوجود اثرگذاری، غیرقابل‌کنترل و یا قابل تعدیل هستند. در نواحی مدیترانه‌ای مراحل پایانی رشد گندم با تنش خشکی مواجه است در چنین شرایطی بهره‌گیری از آبیاری تکمیلی می‌تواند سبب بهبود عملکرد این محصول گردد. بعد از آبیاری، نیتروژن به‌عنوان مهم‌ترین عامل مؤثر در افزایش عملکرد کمی و کیفی گندم شناخته می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی در دو سطح دیم (شاهد) و آبیاری در مرحله بوتینگ و مصرف کود نیتروژن در سه سطح (50 کیلوگرم اوره، 100 کیلوگرم اوره، 100 کیلوگرم اوره به‌علاوه محلول‌پاشی 20 کیلوگرم اوره در مرحله خوشه رفتن) روی عملکرد و اجزای عملکرد و ارتباط آن با انتقال مجدد ماده خشک سه رقم گندم (سرداری، آذر2 و ریژاو) آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان بهصورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد، آبیاری تکمیلی سبب افزایش مقدار ماده خشک انتقال مجدد یافته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه شد. رقم ریژاو تعداد دانه و عملکرد بیشتری نسبت به آذر2 و سرداری داشت. سطوح مختلف کود نیتروژن تأثیر معنی‌داری بر کارایی انتقال مجدد ماده خشک ساقه + غلاف برگ، سنبله، انتقال مجدد کل و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه گذاشت. افزایش مصرف کود نیتروژن و محلول‌پاشی آن در مرحله خوشه رفتن منجر به افزایش پروتئین دانه گردید. نتایج آزمایش نشان داد، آبیاری تکمیلی سبب افزایش مقدار ماده خشک انتقال مجدد یافته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه شد. رقم ریژاو تعداد دانه و عملکرد بیشتری نسبت به آذر2 و سرداری داشت. سطوح مختلف کود نیتروژن تأثیر معنی‌داری بر کارایی انتقال مجدد ماده خشک ساقه + غلاف برگ، سنبله، انتقال مجدد کل و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه گذاشت. افزایش مصرف کود نیتروژن و محلول‌پاشی آن در مرحله خوشه رفتن منجر به افزایش پروتئین دانه گردید.
طیبه نادری؛ یوسف سهرابی
چکیده
تنش خشکی یک تنش غیرزیستی است که به‌طورجدی عملکرد گیاهان زراعی را در بیشتر نقاط جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. لذا به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر کاهش و تعدیل اثرات تنش خشکی روی برخی خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه ذرت (Mv500) آزمایشی بهصورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
تنش خشکی یک تنش غیرزیستی است که به‌طورجدی عملکرد گیاهان زراعی را در بیشتر نقاط جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. لذا به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر کاهش و تعدیل اثرات تنش خشکی روی برخی خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه ذرت (Mv500) آزمایشی بهصورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام گرفت. در این آزمایش فاکتور آبیاری در دو سطح شامل آبیاری کامل و تنش در مرحله گلدهی در کرتهای اصلی قرار گرفت و سطوح کودی شامل 100 درصد کود شیمیایی، 100 درصد کود شیمیایی + ریزمغذیها، بیوسوپرفسفات + نیتروکسین، بیوسوپرفسفات + نیتروکسین + ریزمغذیها، 50 درصد کود شیمیایی + بیوسوپرفسفات، 50 درصد کود شیمیایی + بیوسوپرفسفات + نیتروکسین و شاهد بدون کود به‌عنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش کمبود آب، فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان را افزایش داد، درحالی‌که کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی سبب کاهش میزان فعالیت آنزیمها شدند. تنش خشکی، محتوی کلروفیل برگ را کاهش داد ولی غلظت پرولین، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن در پاسخ به تنش، افزایش معنی‌داری پیدا کرد. کاربرد کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی از کاهش محتوی کلروفیل برگ و افزایش پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدی ناشی از تنش خشکی جلوگیری نمود؛ بنابراین استفاده از کودهای زیستی و تأمین عناصر غذایی موردنیاز گیاه توانست باعث افزایش مقاومت گیاه به تنش خشکی و بهبود عملکرد گیاه گردد. لذا می‌تواند به‌عنوان یک راهکار جهت کاهش اثرات تنش خشکی روی عملکرد گیاه در نظر گرفته شود.
یوسف سهرابی؛ امیر احمدی؛ غلامرضا حیدری؛ عادل سی و سه مرده
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کود گوگرد و روی بر خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه ذرت تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان اجرا گردید. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، تنش ملایم و تنش شدیدخشکی، به‌عنوان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کود گوگرد و روی بر خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه ذرت تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان اجرا گردید. آزمایش بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، تنش ملایم و تنش شدیدخشکی، به‌عنوان سطوح فاکتور اصلی در نظر گرفته شد و مصرف کود گوگرد در دو سطح (عدم مصرف کود گوگرد و مصرف 30 کیلوگرم در هکتار) و کاربرد کود روی در دو سطح (عدم مصرف کود روی و مصرف یک کیلوگرم در هکتار)، بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث کاهش محتوی نسبی آب برگ، فتوسنتز و عملکرد دانه ذرت گردید و با افزایش شدت تنش خشکی، مقادیر این صفات به میزان بیشتری کاهش یافت. کاربرد کود گوگرد و روی باعث افزایش مقادیر این صفات و کاهش درصد آسیب به غشای سلولی گردید؛ اما اثرات مثبت روی بر این صفات کمتر از گوگرد بود. کاربرد کود گوگرد در شرایط آبیاری کامل و تنش شدید خشکی به ترتیب عملکرد دانه ذرت را 50 و 45 درصد افزایش داد. حداکثر عملکرد دانه به میزان 1305.21گرم در مترمربع درشرایط آبیاری مطلوب و مصرف کود گوگرد وحداقل آن به میزان 519.61 گرم در مترمربع در شرایط تنش شدید خشکی هم‌زمان با عدم مصرف گوگرد حاصل گردید. نتایج نشان داد استفاده از کود گوگرد اگرچه نتوانست به‌طور کامل مانع از تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه ذرت شود ولی تا حدود زیادی اثر آن را تعدیل نمود و بنابراین کاربرد کود گوگرد و روی به‌ویژه گوگرد می‌تواند در شرایط آبیاری مطلوب و کم‌آبیاری، مفید و قابل توصیه باشد.
یوسف سهرابی؛ وریا ویسانی؛ غلامرضا حیدری؛ خسرو محمدی؛ کاظم قاسمی گلعذانی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و همچنین چند گونه از قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود (.Cicer arietinum L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایشی شامل سه سطح آبیاری مطلوب، تنش متوسط و شدید خشکی، و استفاده از سه گونه قارچ مایکوریزا شامل (Glomus ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و همچنین چند گونه از قارچ های آربوسکولار مایکوریزا بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود (.Cicer arietinum L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایشی شامل سه سطح آبیاری مطلوب، تنش متوسط و شدید خشکی، و استفاده از سه گونه قارچ مایکوریزا شامل (Glomus etunicatum، G. versiforme، G. intraradices) و عدم تلقیح (شاهد) بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارهای آزمایشی، اثر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشتند، به طوری که با کاهش میزان آب قابل دسترس گیاه، ارتفاع اولین شاخه گل دهنده، تعداد شاخه گل دهنده، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل، وزن غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاهش یافت. همچنین کاربرد گونه‌های قارچ مایکوریزا تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشت. به‌طوری که هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش، گیاهان تلقیح یافته با قارچ مایکوریزا از رشد و عملکرد بهتری در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده برخوردار بودند. بنابراین می‌توان نتیجه گیری کرد که تلقیح نخود با قارچ مایکوریزا چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط عدم تنش می‌تواند از طریق افزایش جذب آب و عناصر غذایی، سبب بهبود رشد، نمو و عملکرد گیاه نخود گردد و به عنوان راهکاری در جهت افزایش عملکرد، مد نظر قرار گیرد.
