حمزه شیرویی؛ مهرشاد براری؛ علی حاتمی؛ علی اشرف مهرابی
چکیده
به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی و تراکم بوته بر خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد در سه رقم عدس دیم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام به‌صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. شرایط دیم با آبیاری تکمیلی و دیم بدون آبیاری به‌عنوان فاکتورهای اصلی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی و تراکم بوته بر خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد در سه رقم عدس دیم، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام به‌صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. شرایط دیم با آبیاری تکمیلی و دیم بدون آبیاری به‌عنوان فاکتورهای اصلی آزمایش بود. فاکتور تراکم کاشت (در دو سطح 200 و 400 بوته در مترمربع) و رقم عدس (شامل سه رقم گچساران، بیله‌سوار، کیمیا) کرتهای فرعی آزمایش را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی باعث افزایش تعداد غلاف‌های پر و کاهش تعداد غلاف‌های پوک و در کل افزایش تعداد غلاف‌های بوته و عملکرد تک بوته گردید. با افزایش تراکم کلیه صفات (ارتفاع، تعداد گل، تعداد شاخه اصلی و فرعی، تعداد غلاف‌های پر، وزن خشک تک بوته و عملکرد تک بوته) کاهش و فقط تعداد غلاف‌های پوک افزایش نشان داد. بنا به نتایج حاصله رقم بیله‌سوار بیشترین تعداد شاخه اصلی و فرعی و همچنین بیشترین وزن خشک تک بوته را دارا بود. بیشترین تعداد گل و تعداد غلاف در بوته مربوط به رقم کیمیا بودند اثر متقابل آبیاری در تراکم بر تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. تعداد غلاف پوک و تعداد شاخه‌های فرعی نیز تحت تأثیر اثر متقابل آبیاری در رقم قرار گرفتند. اثر متقابل هر سه فاکتور بر تعداد شاخه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود.
فاطمه ملک ملکی؛ نصرت اله عباسی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ مهرشاد براری؛ محمد جواد زارع
چکیده
هدف انجام این آزمایش بررسی تغییرات عملکرد بوته، اسانس و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک برگ دو اکوتیپ گیاه داروئی زوفایی به اعمال تنش رطوبتی بود. آزمایش در قالب طرح کرتهای خردشده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال (1395 و 1396) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ایلام انجام گرفت. کرتهای اصلی شامل سه سطح تنش رطوبتی (آبیاری ...
بیشتر
هدف انجام این آزمایش بررسی تغییرات عملکرد بوته، اسانس و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک برگ دو اکوتیپ گیاه داروئی زوفایی به اعمال تنش رطوبتی بود. آزمایش در قالب طرح کرتهای خردشده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال (1395 و 1396) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ایلام انجام گرفت. کرتهای اصلی شامل سه سطح تنش رطوبتی (آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید) و کرتهای فرعی دربرگیرنده فاکتور فرعی شامل دو اکوتیپ گیاه زوفایی بود. نتایج آزمایش نشان داد که سطوح مختلف تیمارهای تنش رطوبتی بر صفات موردبررسی ازجمله عملکرد خشک برگ و بوته، درصد و عملکرد اسانس، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته و رنگیزه های فتوسنتزی تأثیر معنیداری داشت. به‌طوری‌که افزایش فاصله آبیاری از آبیاری نرمال تا تنش شدید سبب کاهش معنیدار تمامی صفات مذکور شد. بیشترین عملکرد خشک برگ، بوته، شاخص سطح برگ و کلروفیل a در تیمار آبیاری نرمال و بیشترین میزان درصد و عملکرد اسانس، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در تیمار تنش ملایم حاصل گردید. با توجه به یافتههای آزمایش اکوتیپ ملکشاهی ازنظر عملکرد خشک برگ و بوته، درصد و عملکرد اسانس نسبت به اکوتیپ سومار برتری داشت. نتیجه بررسی دوساله آزمایش نشان داد که طی سال دوم به دلیل افزایش ارتفاع و شاخص سطح برگ بوته ها، میانگین صفاتی از قبیل عملکرد خشک برگ و بوته و عملکرد اسانس 1.7 درصد نسبت به سال اول آزمایش افزایش نشان داد. ازآنجاکه دو اکوتیپ مورد آزمایش در طبیعت به‌صورت خودرو بوده و با شرایط اقلیمی ناپایدار و نامنظم بارشی سازگاری یافتهاند، بنابراین اعمال آبیاری منظم در کشت آن‌ها به‌صورت زراعی در مقایسه با ایجاد محدودیت آبی ملایم موجب پاسخ منفی این گیاه ازنظر درصد و عملکرد اسانس و سایر خصوصیات رشدی میگردد که در مدیریت زراعی آن باید در نظر گرفته شود.
سمانه سبزی؛ زهره طهماسبی؛ مهرشاد براری
چکیده
مقدمه پس از غلات، دومین منبع غذایی انسان حبوبات است. لوبیا هفتمین محصول غذایی عمده در جهان است که به طور گسترده توسط شرایط محیطی مانند خشکسالی تحت تاثیر قرار میگیرد. علی رغم اهمیت اقتصادی لوبیا، مطالعات کمی بر روی ژنتیک و ارزیابی منابع ژنتیکی آن انجام شده است.مواد و روش هابا توجه به اهمیت این تنش، در این مطالعه به منظور بررسی ...
بیشتر
مقدمه پس از غلات، دومین منبع غذایی انسان حبوبات است. لوبیا هفتمین محصول غذایی عمده در جهان است که به طور گسترده توسط شرایط محیطی مانند خشکسالی تحت تاثیر قرار میگیرد. علی رغم اهمیت اقتصادی لوبیا، مطالعات کمی بر روی ژنتیک و ارزیابی منابع ژنتیکی آن انجام شده است.مواد و روش هابا توجه به اهمیت این تنش، در این مطالعه به منظور بررسی مقاومت ژنوتیپ های لوبیا به سطوح مختلف تنش خشکی، آزمایشی به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد لوبیا و اجزای آن انجام شد، به طوری که یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه در دانشگاه ایلام اجرا شد. در این آزمایش، مقاومت چهار ژنوتیپ لوبیا (ناز، اختر، Ks41128 و G11867) به سطوح مختلف تنش خشکی شامل 70، 50 و 30 درصد از ظرفیت زراعی مورد ارزیابی قرار گرفت. تنش خشکی 10 روز پس از کاشت بر گیاهان اعمال شد. صفات اندازه گیری شامل وزن خشک، ارتفاع بوته، عملکرد دانه در بوته، طول غلاف، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته بودند.نتایج و بحثنتایج نشان داد که بین صفات مورد مطالعه در بین ژنوتیپها تفاوت معنیدار وجود دارد که نشاندهنده تنوع ژنتیکی ژنوتیپها است. همچنین تفاوت معنیداری بین سطوح تنش خشکی برای تمام صفات وجود داشت و کمبود آب توانست تمام صفات مورد مطالعه را کاهش دهد. هر چند تفاوتی بین تنش ملایم و شدید وجود نداشت. نتایج ارزیابی واکنش ژنوتیپها به تنش خشکی نشان داد که ژنوتیپ KS41128 بیشترین تغییرات درصد عملکرد و اجزای عملکرد را داشت. دو ژنوتیپ (اختر و Ks41128) در شرایط بدون تنش متوسط عملکرد بالاتری داشتند، ولی عملکرد Ks41128 نسبتا به شدت تحت تاثیر تنش قرار گرفت اما ژنوتیپ دیگر کمتر تحت تاثیر تنش قرار گرفت.نتیجه گیری کلیبا توجه به درصد تغییرات اغلب صفات، اختر (ژنوتیپ با رنگ دانه قرمز، فرم ایستاده، و به علاوه بازاریابی و کیفیت مطلوب) حداقل درصد تغییرات را داشت و بنابراین میتواند در برنامههای اصلاحی جهت انتشار ارقام متحمل به تنش آبی مورد استفاده قرار گیرد.
فاطمه چهارلنگ بدیل؛ مهرشاد براری؛ محمود شمیلی؛ زهرا طهماسبی
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید (SA) بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه نیشکر تحت تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت شرایط گلخانه‌ای در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح شوری آب آبیاری ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید (SA) بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه نیشکر تحت تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت شرایط گلخانه‌ای در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح شوری آب آبیاری (1>ECW، 3ECW=، 6ECW= دسیزیمنس بر متر) و چهار غلظت SA (صفر، 0/5، یک و 1/5 میلی مولار) بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش شوری و کاربرد SA در مرحله رویشی اثر معنیداری بر شاخص‌های مختلف فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و همچنین مرفولوژیک گیاه نیشکر داشت. کاربرد SA در فاز رویشی به‌صورت محلول‌پاشی موجب بهبود میزان ارتفاع، وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه و کاهش نفوذپذیری نسبی غشاء شد. تیمارمحلول‌پاشی با SA با غلظت یک میلی مولار به ترتیب موجب افزایش 11/38، 8/88، 18/23، 10/16، 55/80 درصدی ارتفاع، وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، وزن خشک کل، نسبت پتاسیم به سدیم برگ و کاهش 15/28 درصدی نفوذپذیری نسبی غشاء سلولی در مقایسه با عدم کاربرد SA (شاهد) شد. SA در غلظت 1/5 میلی مولار به دلیل تغییر صفات فیزیولوژیک گیاه نسبت به تیمار 0/5 و یک میلی مولار تأثیر مثبت کمتری در شرایط تنش شوری داشت. نتایج بیانگر آن است که کاربردSA با غلظت یک میلی مولار در لیتر در کاهش عوارض تنش شوری مؤثر بوده و در شرایط آب و خاک مشابه کاربرد آن در نیشکر به صورت محلول‌پاشی تا شوری dS/m 3 میتواند مفید باشد.
