سمیه غفاری؛ افشین توکلی؛ علیرضا یوسفی؛ جعفر نیکبخت؛ هادی سالک معراجی
چکیده
لوبیا یکی از مهمترین منابع تأمینکننده پروتئین موردنیاز انسان است. تنش خشکی به عنوان اصلیترین عامل محدودکننده تولید لوبیا در سراسر جهان شناخته شده است. به منظور بررسی تأثیر رژیم های مختلف آبیاری بر تبادلات گازی و صفات زراعی مرتبط با عملکرد گیاه لوبیا، آزمایشی در بهار سال 1391 بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار ...
بیشتر
لوبیا یکی از مهمترین منابع تأمینکننده پروتئین موردنیاز انسان است. تنش خشکی به عنوان اصلیترین عامل محدودکننده تولید لوبیا در سراسر جهان شناخته شده است. به منظور بررسی تأثیر رژیم های مختلف آبیاری بر تبادلات گازی و صفات زراعی مرتبط با عملکرد گیاه لوبیا، آزمایشی در بهار سال 1391 بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح مختلف آبیاری (آبیاری نشتی با تأمین 100 درصد نیاز آبی، آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد، 80 درصد، 60 درصد و 40 درصد نیاز آبی گیاه بود. رژیمهای آبیاری بهغیر از ارتفاع بوته و غلظت CO2 زیر روزنه بر سایر صفات مورد ارزیابی تأثیر معنی داری داشت. کاهش مقدار آب در دسترس اثرات نامطلوبی بر عملکرد و اجزای عملکرد داشت. بالاترین میزان عملکرد دانه (945.6 کیلوگرم در هکتار)، تعداد غلاف در بوته (10.95) و شاخص برداشت (23.87 درصد) در تیمار آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد و بالاترین هدایت روزنهای (0.43 میلی مول بر مترمربع در ثانیه) در تیمار آبیاری نشتی با تأمین 100 درصد نیاز آبی مشاهده گردید. در سایر صفات مورد مطالعه بین تیمار آبیاری نشتی با تأمین 100 درصد نیاز آبی و آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد تفاوتی وجود نداشت. غلظت CO2 زیر روزنه در رژیم های مختلف آبیاری از نظر آماری یکسان بود. عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته و شاخص برداشت تیمار آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد به ترتیب 31.29، 59 و 18.93 درصد بیشتر از تیمار آبیاری نشتی با تأمین 100 درصد نیاز آبی بود. نتایج نشان داد که با کاهش مقدار آب مورد نیاز، صفات فیزیولوژیکی و زراعی مؤثر بر رشد و نمو لوبیا دچار اختلال گردیده و در نهایت سبب کاهش عملکرد میشود. ازآنجاکه بین تیمار تیمار آبیاری نشتی با تأمین 100 درصد نیاز آبی و آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد در بسیاری از صفات اکوفیزیولوژیکی، تفاوت معنی داری وجود نداشت، بهمنظور کاهش آب مصرفی، پیشنهاد میشود که در کشت لوبیا به جای آبیاری نشتی (سنتی) از روش آبیاری قطرهای-نواری با تأمین 100 درصد نیاز آبی استفاده شود.
وحید اطلسی پاک؛ امید بهمنی؛ سمیرا افشین نیک
چکیده
گیاهان اغلب در مناطق خشک و نیمه خشک در معرض شوری و کمبود رطوبت قرار میگیرند. شوری و کمبود رطوبت خاک از طریق کاهش پتانسیل آب خاک موجب اختلال در قابلیت تولید گیاهان زراعی میشوند. در این پژوهش توزیع یونی و شاخص بهرهوری آب دو رقم گندم نان (ارگ و تجن) متفاوت از لحاظ تجمع سدیم در رژیمهای مختلف آبیاری (آبیاری کامل، 85 و 70 درصد نیاز آبی) و ...
بیشتر
گیاهان اغلب در مناطق خشک و نیمه خشک در معرض شوری و کمبود رطوبت قرار میگیرند. شوری و کمبود رطوبت خاک از طریق کاهش پتانسیل آب خاک موجب اختلال در قابلیت تولید گیاهان زراعی میشوند. در این پژوهش توزیع یونی و شاخص بهرهوری آب دو رقم گندم نان (ارگ و تجن) متفاوت از لحاظ تجمع سدیم در رژیمهای مختلف آبیاری (آبیاری کامل، 85 و 70 درصد نیاز آبی) و سطوح متفاوت شوری (صفر و 150 میلیمولار کلرید سدیم) در آزمایشی گلخانهای مورد ارزیابی قرار گرفتند. در تیمار شوری، غلظت سدیم و پتاسیم بافتهای مختلف رقم ارگ به ترتیب به مقدار 24 و 10 درصد بیشتر از رقم تجن بود. تحت شرایط شوری، کم آبیاری موجب کاهش غلظت سدیم در همه بافت-ها (36 درصد) گردید. جذب سدیم توسط ریشه هر دو رقم تحت شرایط شوری، مشابه اما غلظت آن در بافتهای هوایی رقم تجن کمتر بود. در تیمار تنش شوری، غلظت پتاسیم در بافتها تحت تاثیر کم آبیاری تغییری از خود نشان نداد. رقم ارگ تحت تیمار شوری دارای غلظت بالاتری از پتاسیم در پهنک برگ پرچم (51 درصد) بوده و نسبت پتاسیم به سدیم آن نسبت به رقم تجن (46 درصد) بیشتر شد. تیمار شوری موجب کاهش عملکرد دانه (34 درصد) و شاخص بهرهوری آب (32 درصد) گردید و تحت این شرایط، رقم تجن از این لحاظ کاهش بیشتری از خود نشان داد. به نظر میرسد کاهش کمتر شاخص بهرهوری آب ناشی از تنش شوری در رقم ارگ، بدلیل تحمل بیشتر بافتها نسبت به سدیم باشد. بنابراینتوسعه ارقامی با خصوصیات مذکور در اراضی شور و یا مناطقی با کیفیت پایین آب آبیاری و دارای محدودیت آب، میتواند موجب بهبود شاخص بهره وری آب گردد.