تنش خشکی
زهره فلاحتی؛ رضا امیری فهلیانی؛ مسعود دهداری؛ حمیدرضا خادم حمزه
چکیده
کمبود آب، تولید گیاهان زراعی را در دنیا به شدت کاهش میدهد و خشکی اصلی‌ترین تنش غیرزیستی میباشد. به منظور بررسی برخی خصوصیات ژنوتیپ‌های آفتابگردان (Helianthus annuus) تحت تأثیر دو رژیم آبیاری، دو آزمایش جداگانه در شرایط بدون‌تنش (تأمین 100 درصد نیاز آبی) و تنش 50 درصدی (تأمین 50 درصد نیاز آبی) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام ...
بیشتر
کمبود آب، تولید گیاهان زراعی را در دنیا به شدت کاهش میدهد و خشکی اصلی‌ترین تنش غیرزیستی میباشد. به منظور بررسی برخی خصوصیات ژنوتیپ‌های آفتابگردان (Helianthus annuus) تحت تأثیر دو رژیم آبیاری، دو آزمایش جداگانه در شرایط بدون‌تنش (تأمین 100 درصد نیاز آبی) و تنش 50 درصدی (تأمین 50 درصد نیاز آبی) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌های روغنی لاکومکا، پروگرس، شمس، قاسم، گلسا، بیوتک و زرّین و ژنوتیپ‌های آجیلی شمشیری، کلّه‌قوچی و محلی اصفهان آفتابگردان مورد ارزیابی قرارگرفتند. در شرایط بدون‌تنش، ژنوتیپ‌های آجیلی از نظر قطر طبق تفاوتی نشان ندادند. از میان ژنوتیپ‌های روغنی، ژنوتیپ‌های قاسم و شمس از بالاترین قطر طبق برخوردار بودند، اگرچه با دیگر ژنوتیپ‌ها به استثنای ژنوتیپ زرّین اختلافی نشان ندادند. بر پایه نتایج تجزیه واریانس مرکب، اثر ژنوتیپ و رژیم آبیاری در سطح احتمال یک درصد بر تعداد دانه پر در طبق معنیدار گردید. با اعمال تنش، تعداد دانه پر در طبق نسبت به شرایط نرمال کاهش 20.03 درصدی نشان‌داد. از ژنوتیپ‌های روغنی، ژنوتیپ قاسم و از ژنوتیپ‌های آجیلی ژنوتیپ محلی اصفهان بیشترین تعداد دانه پر در طبق را نشان دادند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد درصد روغن دانه، وزن صددانه، عملکرد دانه و عملکرد زیستی آفتابگردان در سطح احتمال 1 درصد (P<0.01) تحت تأثیر برهمکنش ژنوتیپ در رژیم آبیاری قرار گرفتند. به‌طور کلی از بین ژنوتیپ‌های آجیلی، ژنوتیپ شمشیری و از بین ژنوتیپ‌های روغنی ژنوتیپ شمس نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها از عملکرد دانه و عملکرد زیستی بیشتری در هر دو حالت بدون‌تنش و تنش برخوردار بودند و بنابراین این ژنوتیپ‌ها به عنوان ژنوتیپ‌های پیشنهادی در شرایط محدودیت آبیاری و شرایط مشابه جهت کشت معرفی می‌شوند. همچنین، با توجه به نتایج حاصله میتوان گفت که ارقام آجیلی نسبت به انواع روغنی در منطقه مورد بررسی از وضعیت بهتری در هر دو شرایط بدون‌تنش و تنش برخوردار بودند.
تنش خشکی
پری حسنوند؛ غلامرضا زمانی؛ علی اکبر مقصودی مود
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش رطوبتی بر برخی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا گردید. تنش رطوبتی در سه سطح شامل 100، 60 و 40 درصد نیاز آبی گیاه در کرتهای اصلی و عامل فرعی شش رقم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش رطوبتی بر برخی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا گردید. تنش رطوبتی در سه سطح شامل 100، 60 و 40 درصد نیاز آبی گیاه در کرتهای اصلی و عامل فرعی شش رقم ایرانی گلرنگ شامل فرامان، گلدشت، گلمهر، پرنیان، پدیده و سینا بودند. بر اساس نتایج آزمایش تیمار 40 درصد نیاز آبی گلرنگ اثر کاهشی معنیداری نسبت به سایر تیمارهای تنش رطوبتی بر روی صفات مورد مطالعه در همه ارقام مورد بررسی داشت. تجزیه داده‌های به‌دست آمده نشان داد که تنش رطوبتی بر تعداد شاخه‌های جانبی مؤثر نبود ولی سبب کاهش معنیدار ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، قطر غوزه، وزن هزار دانه، درصد روغن دانه، عملکرد روغن و عملکرد دانه گردید. مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که بین ارقام گلرنگ از نظر همه صفات مورد بررسی تفاوت معنیداری وجود داشت. بیشترین مقادیر میانگین وزن هزار دانه (37.2گرم)، عملکرد روغن (461.8 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (1592.6 کیلوگرم در هکتار) در رقم فرامان مشاهده شد. اثرات برهمکنش بین تنش رطوبتی و رقم به‌طور معنیداری روی صفات تعداد غوزه در بوته، تعداد شاخه‌های جانبی، عملکرد روغن و عملکرد دانه تأثیرگذار بود. با این وجود رقم فرامان نسبت به سایر ارقام مورد بررسی دارای پتانسیل عملکرد دانه بیشتری در شرایط تنش رطوبتی بود.
تنش گرما
بهنوش شیخ ممو؛ افراسیاب رهنما؛ پیمان حسیبی
چکیده
بهمنظور بررسی ویژگی های فیزیولوژیکی و زراعی ارقام امیدبخش آفتابگردان در شرایط تنش گرمای انتهای فصل، پژوهشی مزرعه‌ای بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل: 20 آبان، 20 آذر و 20 دی در کرتهای اصلی و پنج رقم آفتابگردان قاسم، فانتازیا، پروگرس، لاکومکا و شمس در کرتهای فرعی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی ویژگی های فیزیولوژیکی و زراعی ارقام امیدبخش آفتابگردان در شرایط تنش گرمای انتهای فصل، پژوهشی مزرعه‌ای بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل: 20 آبان، 20 آذر و 20 دی در کرتهای اصلی و پنج رقم آفتابگردان قاسم، فانتازیا، پروگرس، لاکومکا و شمس در کرتهای فرعی قرار گرفتند. تاریخ کاشت به هنگام با شرایط دمایی مطلوب بهعنوان شاهد و تاریخ کاشت‌های تأخیری و دیرهنگام بهعنوان تنش گرمایی در نظر گرفته شد به‌گونه‌ای که دوران گلدهی و پر شدن دانه در مواجه با تنش گرما ی انتهای فصل بود. نتایج آزمایش نشان داد وقوع تنش گرمای آخر فصل کشت تأخیری و دیرهنگام سبب کاهش عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، وزن طبق، عملکرد روغن، شاخص کلروفیل، محتوای آب نسبی، غلظت کلروفیل کل و هدایت روزنه‌ای شد. بین ارقام تفاوت معنیداری از نظر صفات مورد مطالعه وجود داشت. رقم‌های لاکومکا و پروگرس به ترتیب دارای بالاترین مقادیر عملکرد دانه و روغن در شرایط شاهد بودند. در کشت دیرهنگام، عملکرد دانه در ارقام قاسم، فانتازیا، پروگرس، لاکومکا و شمس به ترتیب به میزان 69، 38، 6، 31 و 14 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. این میزان به ترتیب برابر با 2.2، 1.2، 0.2، 1.1 و 0.4 درصد به ازای هرروز تأخیر در کاشت بود. با توجه به کاهش درصد و عملکرد روغن در شرایط تأخیر در تاریخ کاشت، به نظر می رسد چشم انداز کشت آفتابگردان در استان خوزستان مرتبط با انطباق این گیاه با تغییر اقلیم باشد.
تنش خشکی
هادی طایفه افشاری؛ یهرام میرشکاری؛ عبداله حسن زاده قورت تپه؛ فرهاد فرح وش؛ مهرداد یارنیا
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای بیولوژیکی و سوپر جاذب بر خصوصیات زراعی گیاه کرچک در تیمارهای مختلف آبیاری آزمایش مزرعه‌ای دوساله در سالهای 1398-1397 تا 99-1398 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساعتلو ارومیه اجرا شد. آزمایش بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بود. عامل اصلی شامل تیمارهای آبیاری و تنش خشکی در ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای بیولوژیکی و سوپر جاذب بر خصوصیات زراعی گیاه کرچک در تیمارهای مختلف آبیاری آزمایش مزرعه‌ای دوساله در سالهای 1398-1397 تا 99-1398 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساعتلو ارومیه اجرا شد. آزمایش بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بود. عامل اصلی شامل تیمارهای آبیاری و تنش خشکی در چهار سطح (70، 100،130 و 160 میلیمتر از تشتک تبخیر)، و عامل فرعی شامل کاربرد ترکیب کودهای زیستی در چهار سطح (آزوسپریلیوم، سیتروباکتر، تلفیق کاربرد آزوسپریلیوم در سیتروباکتر و شاهد بدون کود) و سوپر جاذب در دو سطح (مصرف سوپر جاذب و عدم مصرف سوپر جاذب) بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی بودند که در سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد تیمار آبیاری بعد از 160 میلیمتر از تشتک تبخیر در مقایسه با تیمار آبیاری بعد از 70 میلیمتر ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، طول خوشه اصلی، تعداد کپسول در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و عملکرد روغن را به ترتیب 7.62، 5.26، 12.19، 5.25، 5.86، 3.83، 9.50، 6.10، 2.38 و 11.83 درصد کاهش داد. در بین تیمارهای کود زیستی نیز تلقیح بذر با سیتروباکتر توانست تعداد کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن را در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 5.05، 17.28، 2.74 و 8.50 درصد افزایش داد. در بین تیمارهای اثر متقابل بالاترین ارتفاع بوته (165.21 سانتیمتر)، طول خوشه اصلی (23.55 سانتیمتر)، عملکرد دانه (1137.61 کیلوگرم در هکتار) شاخص برداشت (20.72 درصد) و عملکرد روغن (597.91 کیلوگرم در هکتار) به تیمار مصرف سوپرجاذب و تلقیح با سیتروباکتر اختصاص یافت. با توجه به اثر مثبت ترکیب تیمارهای کود زیستی سوپرجاذب و تلقیح با سیتروباکتر بر عملکرد روغن کرچک کاربرد دو تیمار مذکور جهت بهبود این صفت قابل توصیه است.
تنش خشکی
دانیال پشنگ؛ وریا ویسانی؛ فریدون قاسم خان قاجار
چکیده
به منظور مطالعه اثر محلولپاشی اکسین (ایندول استیک اسید) بر صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام گلرنگ در شرایط تنش خشکی انتهای فصل رشد، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج واقع در استان البرز در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ انجام شد. فاکتورهای آزمایشی ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر محلولپاشی اکسین (ایندول استیک اسید) بر صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام گلرنگ در شرایط تنش خشکی انتهای فصل رشد، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج واقع در استان البرز در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش خشکی در دو سطح شامل آبیاری معمول (آبیاری پس از 60 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی به عنوان عامل اصلی و رقم شامل دو رقم گلمهر و گلدشت و محلولپاشی اکسین در دو سطح شامل عدم محلولپاشی و کاربرد چهار گرم در لیتر اکسین به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی موجب کاهش ارتفاع بوته، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص اسپد، درصد روغن و افزایش پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز و پراکسیداز شد. مشاهده گردید که رقم گلمهر ارتفاع بوته و درصد روغن و رقم گلدشت تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص اسپد، پرولین و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز بیشتری داشت. بر اساس نتایج، رقم گلدشت مقاومت بیشتری به تنش خشکی در مقایسه با رقم گلمهر دارا بود. همچنین مشاهده شده که محلولپاشی اکسین در شرایط تنش خشکی پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز را افزایش داد. نتایج نشان داد که کاربرد اکسین توانست اثرات منفی تنش خشکی را با افزایش شاخص اسپد، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان تعدیل بخشد.
هادی سالک معراجی؛ افشین توکلی
چکیده
تنش خشکی مهمترین تنش بوده و عملکرد گیاهان را کاهش میدهد. گلرنگ گیاهی مقاوم به تنش و یکی از مهمترین گیاهان دانه روغنی میباشد. بهمنظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان طی دو سال زراعی 1389 و1390 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای ...
بیشتر
تنش خشکی مهمترین تنش بوده و عملکرد گیاهان را کاهش میدهد. گلرنگ گیاهی مقاوم به تنش و یکی از مهمترین گیاهان دانه روغنی میباشد. بهمنظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان طی دو سال زراعی 1389 و1390 به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری مطلوب (0.5- مگاپاسکال) و تنش خشکی (2- مگاپاسکال) و دو رقم گلرنگ (گلدشت و زنده‌رود) بود. اثر تیمار آبیاری، رقم و سال بر قطر طبق، تعداد طبق اصلی و فرعی معنیدار نشد. بالاترین وزن هزار دانه (35.5 گرم)، عملکرد دانه (2172.4 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (9006.1 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (25.6 درصد) و عملکرد روغن (634.6 کیلوگرم در هکتار) در آبیاری مطلوب حاصل شد و در سایر صفات تفاوتی بین آبیاری مطلوب و تنش خشکی مشاهده نگردید. بالاترین تعداد دانه در طبق، عملکرد زیستی، درصد روغن و عملکرد روغن در رقم زنده‌رود بدست آمد و در سایر صفات بین رقم زنده‌رود و گلدشت تفاوتی وجود نداشت. تنش خشکی عملکرد دانه و عملکرد روغن را به ترتیب به میزان 51 و 65 درصد کاهش داد. درصد روغن تحت شرایط مطلوب آبیاری 8 درصد بالاتر از شرایط تنش خشکی بود. عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن رقم گلدشت به ترتیب 7، 8 و 26 درصد بیشتر از رقم زنده‌رود بود. نتایج نشان داد که رقم گلدشت نسبت به رقم زنده‌رود برتری داشته و در شرایط تنش از تحمل بالاتری برخوردار است، بنابراین پیشنهاد میشود در شرایط محدودیت آبیاری، کشت این رقم مد نظر قرار گیرد.
مختار داشادی؛ شهرام گودرزی؛ عبدالوهاب عبدالهی
چکیده
با توجه به اهمیت کلزا در تولید روغن بررسی نهاده‌های مختلف تولید این محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدین‌منظور آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار و به مدت دو سال زراعی (82 و 83) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. در این طرح سه دور آبیاری شامل 50، 75 و 100 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر ...
بیشتر
با توجه به اهمیت کلزا در تولید روغن بررسی نهاده‌های مختلف تولید این محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدین‌منظور آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار و به مدت دو سال زراعی (82 و 83) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. در این طرح سه دور آبیاری شامل 50، 75 و 100 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A بهعنوان کرت اصلی و کود نیتروژن از منبع اوره در سه سطح 112، 160 و 208 کیلوگرم در هکتار بهعنوان کرت فرعی در نظر گرفته شد. بذر استفاده‌شده رقم Regent × Cobra بود. نتایج نشان داد که حداکثر عملکرد دانه مربوط به تیمارهای 50 و 75 میلیمتر با میزان عملکرد به ترتیب 3146 و 3165 کیلوگرم بر هکتار بود که با تیمار 100 میلیمتر با میزان عملکرد 2684 کیلوگرم بر هکتار اختلاف معنیداری را در سطح 1% نشان دادند همچنین بیشترین تعداد دانه در غلاف و غلاف در بوته از تیمار 50 میلیمتر به دست آمد. بیشترین کارایی مصرف آب در تیمار 100 میلیمتر با میزان 0.394 کیلوگرم در مترمکعب بود که با سایر تیمارها در سطح 1% اختلاف معنیدار داشت. تأثیر مقادیر مختلف کود نیتروژنه بر صفات اندازه‌گیری شده از قبیل کارایی مصرف آب، عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، ارتفاع بوته و وزن هزار دانه معنیدار شد. اثرات متقابل آبیاری و کود نیتروژن بر همه شاخص‌های اندازه‌گیری شده معنیدار شد و بیشترین عملکرد از تیمار 75 میلیمتر و 112 کیلوگرم در هکتار اوره با میزان 3498 کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان از تیمار100 میلیمتر و 112 کیلوگرم در هکتار اوره با میزان 2401 کیلوگرم در هکتار به دست آمد؛ بنابراین جهت افزایش عملکرد محصول کلزا تحت شرایط آب و هوایی بروجرد مصرف کود نیتروژنه به میزان 0.7 برابر توصیه موسسه تحقیقات خاک و آب و دور آبیاری بر اساس 75 میلیمتر تبخیر تجمعی توصیه می‌گردد.
فاطمه محتشمی؛ محمودرضا تدین
چکیده
به منظور بررسی اثر تیمارهای کم آبیاری و محلولپاشی با اسید جاسمونیک و اسید آسکوربیک بر برخی از صفات رشدی و عملکردی ژنوتیپ‌های گلرنگ، آزمایشی به صورت اسپلیت- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در بهار 1396 انجام شد. در این آزمایش تیمارهای کم آبیاری )100، 75 و 50 درصد ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تیمارهای کم آبیاری و محلولپاشی با اسید جاسمونیک و اسید آسکوربیک بر برخی از صفات رشدی و عملکردی ژنوتیپ‌های گلرنگ، آزمایشی به صورت اسپلیت- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در بهار 1396 انجام شد. در این آزمایش تیمارهای کم آبیاری )100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گلرنگ) به عنوان عامل اصلی و سه ژنوتیپ گلرنگ )محلی اصفهان، فرامان و سینا) و محلولپاشی با سه سطح شامل (کنترل، محلولپاشی با اسید جاسمونیک با غلظت 0.5 میلی مولار و محلولپاشی با اسید آسکوربیک با غلظت 20 میلی مولار) به عنوان عامل فرعی انتخاب شدند. تنش کم آبیاری موجب کاهش معنیدار ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، اسید‌های چرب غیر اشباع اسید اولئیک و اسید لینولئیک شد. کمترین عملکرد دانه (1382.22 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (26.67) از تیمار تنش کم آبیاری 50 درصد نیاز آبیاری و بیشترین عملکرد دانه (1635.2 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (27.21) از تیمار 100 درصد نیاز آبیاری به دست آمد. در بین ژنوتیپ‌های گلرنگ بیشترین عملکرد دانه (1676.3 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (27.82) در ژنوتیپ سینا و کمترین عملکرد دانه (1341.2 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (27.66) در ژنوتیپ محلی اصفهان مشاهده شد. محلولپاشی با اسید جاسمونیک و اسید آسکوربیک موجب افزایش عملکرد دانه، درصد روغن، محتوای اسید لینولئیک و اسید اولئیک و موجب کاهش اسید پالمتبک و اسید استئاریک شد. نتایج نشان داد که تفاوت در میزان برخی از صفات در بین ژنوتیپ‌ها ی آزمایشی و تیمارهای محلولپاشی، مانند افزایش محتوای اسید‌های چرب غیر اشباع میتواند در انتخاب ژنوتیپبرتر و تعیین مناسب‌ترین تیمار جهت تعدیل اثر نامطلوب تنش کم آبیاری به منظور دست‌یابی به افزایش تولید اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد.
شیلان داودی؛ یهرام میرشکاری؛ تورج میر محمودی؛ فرهاد فرح وش؛ سامان یزدان ستا
چکیده
بهمنظور بررسی اثرپرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید و اسید آسکوربیک بر فعالیت آنتی اکسیدانت‌ها، اجزای عملکرد دانه و روغن در آفتابگردان، آزمایشی در طی سالهای زراعی 95-1394 بهصورت طرح اسپیلت پلات فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول آبیاری در دو سطح (نرمال و تنش کمآبی) در کرت های اصلی و ترکیب فاکتوریل سطوح اسید آسکوربیک (شاهد، 50 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرپرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید و اسید آسکوربیک بر فعالیت آنتی اکسیدانت‌ها، اجزای عملکرد دانه و روغن در آفتابگردان، آزمایشی در طی سالهای زراعی 95-1394 بهصورت طرح اسپیلت پلات فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول آبیاری در دو سطح (نرمال و تنش کمآبی) در کرت های اصلی و ترکیب فاکتوریل سطوح اسید آسکوربیک (شاهد، 50 و 100 ppm) و سطوح اسید سالیسیلیک (شاهد، 100 و 200 ppm) در کرتهای فرعی قرار گرفت. نتایج مقایسات میانگین نشان داد تنش کمآبی مقدار فعالیت پرولین، کاتالاز، سوپراکسید دسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز، دی تیروزین و مالون دی آلدهید را به ترتیب 9.75، 19.18، 36.83، 14.36، 23.97، 17.51 و 25.10 درصد افزایش و مقدار عملکرد دانه و درصد روغن را 26.51 و 24.48 درصد کاهش داد. پرایمینگ با اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هم به صورت جداگانه و هم به صورت تلفیقی بر مقدار فعالیت آنزیم‌های پرولین، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و دی تیروزین در مقایسه با تیمار شاهد افزودند و از مقدار مالون دی آلدهید کاستند. در این بررسی بالاترین عملکرد دانه (2.72 تن در هکتار) و درصد روغن (52.09 درصد) در ترکیب سطوح 200ppm اسید سالیسیلیک و 100ppm اسید اسکوربیک دیده شد، همچنین سطح 200ppm اسید سالیسیلیک و 100ppm اسید اسکوربیک مقدار فعالیت آنزیم‌های پرولین، کاتالاز، سوپراکسید دسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز، دی تیروزین، عملکرد دانه و درصد روغن را به ترتیب 9.21، 50.35، 54.25، 49.18، 48.24، 36.68 و 39.31 درصد در مقایسه با تیمار شاهد افزودند؛ بنابراین پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک و اسید اسکوربیک میتواند تکنیک مناسبی جهت افزایش خصوصیات کمی و کیفی و بهبود مقاومت به تنش کمآبی در آفتابگردان باشد.
وحید اسماعیل زاده؛ حسین زاهدی؛ یونس شرقی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ سید علی علوی اصل
چکیده
کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهمترین گیاهان جهت تولید روغن خوراکی در جهان بوده و شوری نسبی آب برخی از مناطق ایران از عوامل افت عملکرد این گیاهان است. زئولیتها گروهی از کانیهای متخلخل طبیعی هستند که با ساختمان کریستالی خود قادرند تا 70 درصد حجم خود آب جذب کنند که ناشی از ساختمان بلوری و تخلخل بالای آن‌ها میباشد. اخیراً تحقیقات گسترده ...
بیشتر
کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهمترین گیاهان جهت تولید روغن خوراکی در جهان بوده و شوری نسبی آب برخی از مناطق ایران از عوامل افت عملکرد این گیاهان است. زئولیتها گروهی از کانیهای متخلخل طبیعی هستند که با ساختمان کریستالی خود قادرند تا 70 درصد حجم خود آب جذب کنند که ناشی از ساختمان بلوری و تخلخل بالای آن‌ها میباشد. اخیراً تحقیقات گسترده ای درباره تأثیر زئولیت در گیاهان زراعی انجام شده است و در این میان بررسی اثر متقابل این ماده بر عملکرد کلزا ضروری به نظر میرسد. بدین منظورآزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری در سه سطح شاهد، شوری 5 و 10 دسی زیمنس بر متر، کاربرد زئولیت در دو سطح شاهد و 8 تن در هکتار و ارقام کلزا در چهار سطح زرفام، ساریگل، هایولا و RGS بودند. در انتها صفاتی از قبیل عملکرد دانه، اجزای عملکرد، عملکرد و درصد روغن و شاخص سبزینگی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر تمامی صفات موردبررسی به‌جز شاخص برداشت معنی دار بوده و هیچ‌یک از تیمارهای آزمایشی اثر معنیداری بر درصد روغن نداشتند. صفات تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت تحت تأثیر تنش شوری قرار نگرفتند و زئولیت بر عملکرد دانه، تعداد غلاف، تعداد دانه در غلاف، شاخص برداشت و شاخص سبزینگی معنیداری شد. نتایج نشان داد کاربرد زئولیت در سطوح شوری صفر و تنش متوسط میتواند عملکرد دانه رقم RGSرا 26 و 9 درصد افزایش دهد. رقم ساریگل در شرایط بدون تنش و رقم زرفام در شرایط تنش شدید با اختلاف 22 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین وزن هزار دانه را داشتند. رقم ساریگل در شرایط شاهد تنش و زئولیت با اختلاف 66 درصد نسبت به رقم زرفام در شرایط تنش شدید و شاهد زئولیت بیشترین عملکرد روغن را دارا بود. همچنین رقم زرفام در شرایط تنش متوسط و عدم کاربرد زئولیت مقادیر شاخص سبزینگی بیشتری نسبت به همان رقم در شرایط تنش شدید و عدم کاربرد زئولیت دارد.
سمیرا مروجی؛ غلامرضا زمانی؛ محمد کافی؛ زهره علیزاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو رقم بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی (B. juncea L.) آزمایشی در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی (بلوکبندی به علت عدم یکنواختی نور) با سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوریآب آبیاری در چهار سطح شامل: 1.92 (محلول هوگلند بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو رقم بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی (B. juncea L.) آزمایشی در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی (بلوکبندی به علت عدم یکنواختی نور) با سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوریآب آبیاری در چهار سطح شامل: 1.92 (محلول هوگلند بهعنوان شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر (حاصل از کلرید سدیم در محلول هوگلند) و عامل دوم ژنوتیپ در سه سطح شامل: دو رقم بهاره کلزا (Hyola 401 و RGS003) و توده بومی خردل هندی بود. کشت بهصورت شن کاشت بود و در مرحله چهار برگی، با افزودن تدریجی کلرید سدیم به محلول هوگلند اعمال شوری شروع گردید و تا پایان مرحله رسیدگی ادامه یافت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌هاحاکی ازعدم معنیداری اثر اصلی شوری و ژنوتیپ بر صفت درصد پروتئین و اثرات متقابل شوری و ژنوتیپ بر عملکرد بیولوژیک و درصد پروتئین بود درحالی‌که در سایر صفات مورد بررسی در سطح یک درصد معنیدار شد. رقم Hyola 401 با اختلاف معنیداری با رقم RGS003 و خردل هندی، در صفات تعداد غلاف در بوتهو تعداد غلاف بارور در بوته کمترین مقدار و در تعداد دانه در غلاف، صفات وزن هزار دانه و درصد روغن بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد.خردل هندی با اختلاف معنیداری نسبت به ارقام کلزا کمترین مقدار تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد. کمترین مقدار عملکرد دانه در تمامی ژنوتیپ‌های مورد آزمایش مربوط به آخرین سطح شوری اعمال‌شده با افت 73.31، 55.15 و 67.61 درصدی نسبت به شاهد به ترتیب در ارقام Hyola 401 ، RGS003 و خردل هندی بود. عملکرد دانه و روغن رقم Hyola 401 در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر در سطوح پایین شوری از برتری معنیداری برخوردار بود؛ ولی با افزایش سطح شوری اختلاف عملکرد بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی سیر نزولی به خود گرفته و در سطح dS/m 15 تفاوت معنیداری مشاهده نگردید.
خدیجه احمدی؛ حشمت امیدی
چکیده
مقدمه با پیشرفت علم و توجه جهانیان به تأثیر زیان‌بار استفاده از ترکیبات شیمیایی و مواد سنتتیک، جهان دوباره به استفاده از فراورده های گیاهی روی آورده است، به‌طوری‌که گفته میشود قرن بیست و یکم قرن گیاهان دارویی است (Amanzadeh et al., 2011). گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia) متعلق به خانوادهی Lamiaceae است. این خانواده یکی از بزرگترین و بیشترین ...
بیشتر
مقدمه با پیشرفت علم و توجه جهانیان به تأثیر زیان‌بار استفاده از ترکیبات شیمیایی و مواد سنتتیک، جهان دوباره به استفاده از فراورده های گیاهی روی آورده است، به‌طوری‌که گفته میشود قرن بیست و یکم قرن گیاهان دارویی است (Amanzadeh et al., 2011). گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia) متعلق به خانوادهی Lamiaceae است. این خانواده یکی از بزرگترین و بیشترین خانوادهها از گیاهان گلدار است (Zargari, 1980). بذرهای بالنگو منابع خوبی از پلی ساکارید، فیبر، روغن و پروتئین و دارای برخی خصوصیات دارویی، غذایی و سلامتی برای انسان دارند (Naghibi et al. 2005; Razavi and Karazhiyan 2009). تنش خشکی یکی از بزرگترین تنش های غیرزنده که به شدت عملکرد دانه و بهره وری از محصولات غذایی را تا 70 درصد در سرتاسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد (Akram et al., 2013). پاسخ گیاهان به تنش خشکی پیچیده و شامل تغییر در مورفولوژی، فیزیولوژی و متابولیسم است (Sairam and Srivastava, 2001). بنابراین هدف از این پژوهش بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو بود. مواد و روش ها این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد طی سال زراعی 1394-1393 انجام گرفت. مزرعه پژوهشی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد دارای طول جغرافیایی 51 درجه و هشت دقیقه شمالی و عرض جغرافیایی 35 درجه و 34 دقیقه شرقی، ارتفاع از سطح دریا 1190 متر، میانگین بارندگی 216 میلیمتر و میانگین دما 17.1 درجه سانتیگراد بود. آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح خشکی از مرحله گلدهی به بعد بهعنوان فاکتور اصلی (1- متوسط پتانسیل رطوبت خاک در حد 0.5- اتمسفر بهعنوان شاهد (FC)، 2- پتانسیل رطوبت خاک حدود 6.5- اتمسفر بهعنوان تنش ملایم ، 3- پتانسیل رطوبت خاک حدود 9.5- اتمسفر به عنوان تنش نسبتاً شدید) بود. اندازه گیری صفات مورد مطالعه به این روشهای انجام گرفت: قندهای محلول (Paquin and lechasseur, 1979)، موسیلاژ دانه (Ghasemi Dehkordi, 2002)، فاکتور تورم (Asgharpour and Rezvani Moghaddam, 2002) و روغن دانه (Soxhlet, 2003). محتوی نسبی آب با روش (Levitt, 1990) اندازه گیری شد. اطلاعات حاصل، از طریق برنامه آماری SAS 9.12 مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و میانگین‌ها از طریق آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح پنج درصد مقایسه شدند. نتایج و بحث تغییرات آب و هوایی باعث دوره های مکرر و شدید خشکسالی به عنوان کاهش سطح کلی بارشها شد. مناطق خشک بیش از 40 درصد سطح جهان را شامل میشود که زندگی 2.5 میلیارد نفر، یک سوم از جمعیت جهان است. خشکسالی در حال حاضر یکی از محدودیت های اصلی گیاهان زراعی که باعث جلوگیری از ابراز پتانسیل کامل ژنتیکی آنهاست. تنش خشکی تآثیر معنی داری بر صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، قندهای محلول، درصد موسیلاژ، فاکتور تورم و عملکرد روغن داشت. تنش خشکی بر درصد روغن غیر معنی دار شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح تنش عملکرد دانه کاهش یافت. عملکرد گیاه پاسخی به میزان کارایی آب در مراحل مختلف رشد گیاه و به‌کارگیری آب در سرتاسر فصل رشد گیاه است (Igbadun et al., 2006). جمعیت اصفهان3 بیشترین عملکرد را با میانگین 312.77 کیلوگرم در هکتار و عملکرد روغن با 86.7 کیلوگرم در هکتار در تنش 9.5- اتمسفر داشت. تنش خشکی باعث کاهش قندهای محلول شد که با نتایج عباسزاده و همکاران (Abbaszadeh et al.) بر گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis) مطابقت داشت. در نتایج اثرات برهمکنش، بیشترین و کمترین درصد موسیلاژ به ترتیب در جمعیتهای اصفهان5 و اصفهان3 در تنش ملایم مشاهده شد. به نظر میرسد جمعیت اصفهان3، جمعیت مقاوم در برابر تنش خشکی است. نتیجه گیری به طور کلی تنش 9.5- اتمسفر باعث کاهش خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شد. جمعیت اصفهان3 دارای بیشترین عملکرد دانه و عملکرد روغن بود. طبق مشاهدات این پژوهش به نظر میرسد جمعیت اصفهان3، جمعیت مقاوم در برابر تنش خشکی است. از سوی دیگر مشاهدات نشان داد پاسخ جمعیت های بالنگو به تنش خشکی در صفات مورد مطالعه متفاوت است که میتوان گفت به دلیل تنوع ژنتیکی که بین جمعیتها وجود دارد.
سید علی علوی اصل؛ سیروس منصوری فر؛ سید علی‌محمد مدرس ثانوی؛ کمال سادات اسیلان؛ سید علی طباطبایی؛ مهرداد مرادی قهدریجان
چکیده
به منظور ارزیابی اثر زئولیت و محلولپاشی کیتوزان در گیاه کنجد تحت شرایط مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل رژیمهای آبیاری در سه سطح (آبیاری در 50، 65 و 80 درصد تخلیهی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر زئولیت و محلولپاشی کیتوزان در گیاه کنجد تحت شرایط مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل رژیمهای آبیاری در سه سطح (آبیاری در 50، 65 و 80 درصد تخلیهی آب قابل‌دسترس گیاه از خاک، به ترتیب بهعنوان شاهد، تنش متوسط و تنش شدید)، محلول پاشی در چهار سطح (کیتوزان با غلظتهای0/4 و 0/05 درصد، آب مقطر (شاهد) و اسید استیک یک درصد) و کاربرد زئولیت در دو سطح (عدم کاربرد و کاربرد 4/5 تن در هکتار) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اثرات متقابل هر سه تیمار بر عملکرد روغن و دانه، تعداد بذر در کپسول و ارتفاع اولین کپسول از زمین معنیدار است. عدم کاربرد زئولیت در سطح تنش متوسط عملکرد روغن و دانه را به ترتیب 4 برابر و 67 درصد نسبت به کاربرد زئولیت در شرایط شاهد آبیاری به طور میانگین در تمامی سطوح محلولپاشی کاهش داد. همچنین مشخص شد عدم کاربرد زئولیت در شرایط تنش شدید وزن خشک کل، درصد روغن و تعداد کپسول در بوته را به ترتیب 70، 10 درصد و 4 برابر نسبت به کاربرد این مادهی معدنی در شرایط بدون تنش کاهش میدهد. با توجه به این نتایج، زئولیت و کیتوزان میتوانند آسیبهای ناشی از تنش کمآبی را در برخی صفات تعدیل کرده و به بالا بردن توانایی این گیاه در راستای افزایش عملکرد و اجزای آن کمک کنند.
ابراهیم عباسی سیه‌جانی؛ فرهاد فرح‌وش؛ حمداله کاظمی اربط؛ محمد باقر خورشیدی بنام
چکیده
به منظور ارزیابی سطوح مختلف تنش خشکی بر روی خصوصیات مورفولوژیک و زراعی آفتابگردان (هیبرید روغنی آلستار) آزمایشی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار دور آبیاری در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلیمتر از تشتک تبخیر کلاس A) اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که افزایش ...
بیشتر
به منظور ارزیابی سطوح مختلف تنش خشکی بر روی خصوصیات مورفولوژیک و زراعی آفتابگردان (هیبرید روغنی آلستار) آزمایشی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار دور آبیاری در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلیمتر از تشتک تبخیر کلاس A) اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که افزایش شدت تنش آب باعث کاهش معنی دار قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه، درصد روغن، شاخص برداشت، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه گردید. میانگین عملکرد دانه از 4460 کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد به 3460، 3200، 2210 و 1810 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در چهار سطح تنش اعمال شده کاهش یافت.حساس ترین صفت مورفولوژیکی حساس به تنش آب شاخص سطح برگ است که با اقزایش در تنش کاهش معنیدار یافت. هر گونه تاخیر در آبیاری منجر به کاهش عملکرد از طریق کاهش مرحله زایشی، تولید تعداد کمتر بذر و عدم امکان انتقال آسمیلاتها برای پر شدن دانهها شد.
زهره بنی عباس شهری؛ غلامرضا زمانی؛ محمد حسن سیاری زهان
چکیده
ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می‌رود و از نظر آب و هوایی تنوع زیادی دارد، شناخت ویژگی‌های مربوط به رشد و عملکرد و نیز سازگاری آفتابگردان، به خصوص در رابطه با تنش خشکی میتواند در گسترش سطح زیر کشت و نیز افزایش عملکرد آن تأثیر مهمی داشته باشد.به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و محلول پاشی سولفات روی بر عملکرد و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی ...
بیشتر
ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می‌رود و از نظر آب و هوایی تنوع زیادی دارد، شناخت ویژگی‌های مربوط به رشد و عملکرد و نیز سازگاری آفتابگردان، به خصوص در رابطه با تنش خشکی میتواند در گسترش سطح زیر کشت و نیز افزایش عملکرد آن تأثیر مهمی داشته باشد.به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و محلول پاشی سولفات روی بر عملکرد و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی آفتابگردان، آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد بیرجند به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (انجام آبیاری کامل، مطابق نیاز آبی گیاه)، یک نوبت قطع آبیاری در دوره رویشی، یک نوبت قطع آبیاری در دوره زایشی، یک نوبت قطع آبیاری در دوره رویشی و زایشی) و فاکتور فرعی دارای سه سطح محلول پاشی روی (بدون محلول پاشی، محلول پاشی سولفات روی با غلظت 5/0 درصد (2 کیلوگرم سولفات روی در هکتار و یا معادل 659 گرم عنصر روی در هکتار)، و محلول پاشی سولفات روی با غلظت 1 درصد (4 کیلوگرم سولفات روی در هکتار و یا معادل 1319 گرم عنصر روی در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که بر اثر قطع آبیاری صفات تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن کاهش معنیداری یافت، در حالی که درصد روغن تحت تأثیر قرار نگرفت. طبق نتایج، تنش خشکی در مرحله رویشی و زایشی باعث کاهش 20 درصدی در عملکرد دانه و کاهش 31 درصدی عملکرد روغن نسبت به شاهد شد. همچنین محلولپاشی سولفات روی با غلظت 1 درصد باعث افزایش وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و درصد روغن نسبت به سایر تیمارها شد.در این مطالعه عملکرد دانه تحت تأثیر تنش خشکی کاهش معنیداری یافت. تیمار آبیاری کامل (مطابق نیاز آبی گیاه) بیشترین عملکرد را نسبت به سایر تیمارها از خود نشان داد. بالاترین عملکرد دانه نیز از محلول پاشی با غلظت 1 درصد بدست آمد. همچنین کمترین عملکرد روغن از تیمار یک نوبت قطع آبیاری در دوره رویشی و زایشی حاصل شد. به طور کلی بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش میتوان گفت در شرایط کمبود آب، استفاده از سولفات روی یک راهکار مناسب برای کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی بر خصوصیات رشد و عملکرد آفتابگردان است.
ابراهیم عباسی سیه‌جانی؛ فرهاد فرح وش؛ محمد باقر خورشیدی بنام؛ آیتک صادقی
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر روی برخی از صفات مورفولوژیک سه رقم آفتابگردان آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط آب و هوایی تبریز طی سال زراعی 1386 و در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار تنش کمبود آب در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلیمتر از تشتک تبخیر ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر روی برخی از صفات مورفولوژیک سه رقم آفتابگردان آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط آب و هوایی تبریز طی سال زراعی 1386 و در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار تنش کمبود آب در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلیمتر از تشتک تبخیر کلاس A) در مرحله R3 در کرتهای اصلی و سه رقم آفتابگردان (آرماویرسکی، آلستار و ایروفلور) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد دانه در 100، 150، 200 و 250 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر نسبت به تیمار شاهد (آبیاری پس از 50 میلیمتر تبخیر از تشتک) به ترتیب برابر 78%، 65%، 50% و 43% عملکرد دانه شاهد می باشد. رقم آرماویرسکی از عملکرددانه بیشتری نسبت به هیبرید آلستار برخوردار بود ولی هیبرید ایروفلور اختلاف معنیداری از نظر عملکرد دانه با دو رقم دیگر نداشت. با افزایش شدت تنش کمبود آب کاهش معنی داری در عملکرد دانه و درصد روغن ایجاد شد. اثر متقابل تنش کمیود آب و رقم بر روی درصد پوکی دانه و تعداد دانه پر در سطح احتمال 5% معنیدار گردید.
