تنش خشکی
حمید اسماعیلی خان به ببین؛ محمدرضا داداشی؛ محمد تقی فیض بخش؛ فاطمه شیخ؛ علی نخزری مقدم
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثرات تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات بیوشیمیایی لاینهای جدید باقلا آزمایشی در سال زراعی 1402-1401 به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. در این بررسی 9 لاین کم تانن باقلا به همراه دو رقم شاهد مهتا و شادان در دو محیط تنش خشکی و آبیاری نرمال ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثرات تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات بیوشیمیایی لاینهای جدید باقلا آزمایشی در سال زراعی 1402-1401 به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. در این بررسی 9 لاین کم تانن باقلا به همراه دو رقم شاهد مهتا و شادان در دو محیط تنش خشکی و آبیاری نرمال مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که برهمکنش تنش خشکی × رقم بر صفات کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین، قند محلول، کاروتنوئید، تعداد شاخه در بوته و تعداد غلاف در سطح یک درصد و بر صفات کلروفیل a و وزن خشک دانه در بوته در سطح پنج درصد معنیدار بود. مقایسه میانگین برهمکنش تنش خشکی × رقم نشان داد در محیط نرمال رقم شادان و لاینهای BPL4104، WRB1-3به ترتیب با 5100، 4950، 4750 کیلوگرم، بیشترین عملکرد دانه را در هکتار داشتند. همچنین در شرایط تنش خشکی لاینهای FLIP03-07FB، WRB1-3 و رقم شادان به ترتیب به مقدار 500، 473 و 437 کیلوگرم عملکرد دانه بیشتر را در هکتار داشتند. در محیط نرمال به ترتیب رقم شادان به میزان 1.53، 0.46، 2 و 0.58 میلیگرم برگرم بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید را داشتند و لاین FLIP03-07FB با9.47 میکرومول بر میلی لیتر بیشترین پرولین و لاین S2008,033 به مقدار 16.1 میلی گرم برگرم بیشترین قند محلول را دارا بودند. بیشترین تعداد دانه در غلاف (3.28) در محیط نرمال و کمترین تعداد دانه در غلاف (0.303) در محیط تنش خشکی به‌دست آمد. تنش خشکی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه باعث کاهش عملکرد دانه و افزایش مقادیر کاروتنوئید، پرولین و قند محلول در همه ارقام گردید. لاینهای WRB1-3 و FLIP03-07FB در دو محیط بیشترین عملکرد دانه را داشتند، بنابراین کشت و توسعه آنها پس از حصول پایداری عملکرد دانه پیشنهاد میشود.
تنش شوری
خدیجه صورآذر؛ رئوف سیدشریفی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر شوری، ورمی کمپوست و متانول بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، اسمولیت های سازگار و برخی صفات تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 50 ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر شوری، ورمی کمپوست و متانول بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، اسمولیت های سازگار و برخی صفات تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار از نمک سدیم کلرید)، دو سطح ورمی کمپوست (بدون کاربرد به عنوان شاهد و کاربرد ورمی کمپوست) و سه سطح متانول (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول پاشی 15 و 30 درصد حجمی متانول) بود. نتایج نشان داد کاربرد همزمان ورمی کمپوست و متانول 30 درصد حجمی در سطح شوری 100 میلی مولار فعالیت آنزیم پراکسیداز (73.4 درصد)، پلی فنل اکسیداز (89.6 درصد)، قند محلول (20.3 درصد)، پروتئین (38 درصد)، پرولین (101.9 درصد) و محتوای نسبی آب (20.6 درصد) را نسبت به تیمار عدم کاربرد ورمی کمپوست و متانول درهمین سطح شوری افزایش داد. کاربرد ورمی کمپوست محتوای مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن را (به ترتیب 9 و 20 درصد) در مقایسه با عدم کاربرد ورمی کمپوست کاهش داد. کاربرد متانول 30 درصد حجمی محتوای مالون دی آلدهید و پراکسیدهیدروژن را (به ترتیب 40 و 55 درصد) در مقایسه با عدم کاربرد متانول کاهش داد. بیش ترین عملکرد دانه از کاربرد همزمان ورمی کمپوست و متانول 30 درصد حجمی در شرایط عدم شوری به دست آمد. براساس نتایج این تحقیق، به نظر می رسد کاربرد ورمی کمپوست و متانول به دلیل بهبود فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و اسمولیت های سازگار می تواند موجب افزایش عملکرد دانه تریتیکاله تحت تنش شوری شود.
سیده حدیثه بهاری ساروی؛ احمد غلامی؛ همت اله پیردشتی؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمیدرضا اصغری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر همزیستی قارچ‌های اندوفیت و محلول پاشی پلی‌آمین اسپرمیدین بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیک گیاه دارویی استویا در شرایط تنش شوری، آزمایش گلخانه ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش شوری (صفر، 6 و 12 دسی‌زیمنس بر متر)، تیمار همزیستی قارچی [عدم تلقیح (شاهد)، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر همزیستی قارچ‌های اندوفیت و محلول پاشی پلی‌آمین اسپرمیدین بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیک گیاه دارویی استویا در شرایط تنش شوری، آزمایش گلخانه ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش شوری (صفر، 6 و 12 دسی‌زیمنس بر متر)، تیمار همزیستی قارچی [عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح Piriformospora indica (Pi)، تلقیح Trichoderma virens (Trich) و تلقیح همزمان دو قارچ (Pi+Trich)] و محلول‌پاشی اسپرمیدین (صفر، 0.75 و 1.5 میلی‌مولار) بود. نشاهای استویا پس از تلقیح با تیمارهای قارچی تا اواخر مرحله رویشی با آب معمولی و سپس به مدت دو هفته با تیمارهای آب شور که حاوی مخلوط آب دریای خزر و آب مقطر بود، آبیاری شدند. محلول‌پاشی اسپرمیدین یک هفته قبل از اعمال تنش شوری انجام شد. نتایج نشان داد در شرایط شور، همزیستی قارچی به‌ویژه Pi+Trich وزن خشک ساقه (64-40 درصد) و برگ (50-44 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (30-5 درصد) و پرولین (64-40 درصد) را افزایش و نشت الکترولیت را (20-11 درصد) کاهش داد. محلول‌پاشی 0.75 میلی‌مولار اسپرمیدین نیز وزن خشک برگ و ارتفاع بوته را افزایش داد. از طرفی، همزیستی قارچی به‌ویژه Pi+Trich و محلول‌پاشی اسپرمیدین 0.75 میلی‌مولار منجر به افزایش محتوای نسبی آب برگ گردید. همچنین، محلول‌پاشی اسپرمیدین در هر دو غلظت 0.75 و 1.5 میلی‌مولار باعث افزایش و بکارگیری قارچ‌های اندوفیت به‌خصوص Pi+Trich منجر به کاهش محتوای قند به میزان 17 درصد شد. در سطوح شوری و تیمارهای قارچی، محلول‌پاشی اسپرمیدین به‌ویژه در غلظت 0.75 میلی‌مولار افزایش قطر ساقه (35-10 درصد) و سطح برگ (46-35 درصد) را به دنبال داشت. در مجموع، کاربرد قارچ‌های اندوفیت و محلول‌پاشی اسپرمیدین موجب بهبود تحمل گیاه به تنش شوری گردید.
حمید سودائی زاده؛ مریم شمسایی؛ مهدیه تجملیان؛ سید علی‌محمد میرمحمدی میبدی؛ محمدعلی حکیم زاده
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک گیاه دارویی آویشن قره باغی (Thymus fedtschenko) آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یزد اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی بودند که بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شدند. نتایج نشان داد که تأثیر تنش خشکی بر محتوی کلروفیل a، کلروفیل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک گیاه دارویی آویشن قره باغی (Thymus fedtschenko) آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یزد اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی بودند که بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شدند. نتایج نشان داد که تأثیر تنش خشکی بر محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین و گنجایش نسبی آب برگ در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود ولی بر میزان قند محلول اثر معنیداری نداشت. افزایش تنش خشکی موجب افزایش محتوی پرولین و گنجایش نسبی آب برگ شد، به طوریکه کمترین مقدار این شاخصها در تیمار 100 درصد ظرفیت زراعی به دست آمد. بیشترین مقدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل به ترتیب با 0/48، 167/ 0 و0/663 میلی گرم در گرم، مربوط به تیمار 25 درصد و کمترین مقدار این شاخصها مربوط به تیمار 100 درصد ظرفیت زراعی بود. درمجموع نتایج این تحقیق نشان داد که آویشن قرهباغی با بهکارگیری برخی مکانیسمهای دفاعی از قبیل افزایش پرولین و محتوای کلروفیل قابلیت سازگاری با شرایط خشک را دارا میباشد.
