تنش شوری
سمیه کامروا؛ نادعلی باباییان جلودار؛ نادعلی باقری
چکیده
تنش شوری تهدید بسیار جدی برای اکثر محصولات کشاورزی در سطح جهان است بنابراین بررسی سطح تحمل به شوری ارقام یکی از اولویت های بسیار مهم در تولید گیاهان زراعی است. بهمنظور بررسی اثر تنش شوری بر صفات رنگیزه کلروفیل، اسیدآمینه پرولین و یونهای سدیم و پتاسیم در گیاهچه چند رقم برنج در محیط هیدروپونیک، تحقیقی با آزمایش فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
تنش شوری تهدید بسیار جدی برای اکثر محصولات کشاورزی در سطح جهان است بنابراین بررسی سطح تحمل به شوری ارقام یکی از اولویت های بسیار مهم در تولید گیاهان زراعی است. بهمنظور بررسی اثر تنش شوری بر صفات رنگیزه کلروفیل، اسیدآمینه پرولین و یونهای سدیم و پتاسیم در گیاهچه چند رقم برنج در محیط هیدروپونیک، تحقیقی با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول 71 رقم برنج و فاکتور دوم تنش شوری با 4 سطح صفر (آب مقطر)، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثر رقم، شوری و اثر متقابل آن‌ها در تمام صفات اندازه گیری شده در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود و نتایج نشان داد صفات مقدار اسیدآمینه پرولین و محتوای یون سدیم با افزایش سطح شوری تا سطح شوری dS/m 9 افزایش و صفات مقدار رنگیزه کلروفیل (a، b و کل) و محتوای پتاسیم با افزایش سطح شوری تا سطح شوری dS/m 9 کاهش یافتند. مقایسه میانگین اثرات متقابل ارقام و سطوح شوری نشان داد که ارقام شصتک محمدی، نعمت و طارم محلی متحملترین ارقام به تنش شوری در سطح شوری dS/m 9 بودند و ارقام صالح، رشتی سرد، R3 و IR20 حساسترین ارقام به تنش شوری بودند که در سطح شوری dS/m 3 از بین رفتند. نتایج حاصل از تجزیه کلاستر نشان داد در شرایط نرمال ارقام در سه خوشه و در شرایط تنش شوری ارقام در چهار خوشه دسته بندی میشوند که بیانگر این است ارقام هر خوشه بیشترین شباهت و با ارقام خوشه های دیگر شباهت کمتری دارند. نتایج آنالیز همبستگی داده ها نشان داد در شرایط نرمال بین محتوای سدیم و پتاسیم همبستگی مثبت و معنی دار (0.259 =r) و بین کلروفیل a و کلروفیل b همبستگی منفی و معنیدار (0.236 -=r) وجود دارد. در شرایط تنش شوری بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار بین صفات کلروفیل کل و محتوای پتاسیم (0.989 =r) بود همبستگی سدیم با همه صفات منفی و معنیدار بود و بیشترین همبستگی منفی و معنی دار بین محتوای سدیم و محتوای پتاسیم (0.986-=r) مشاهده شد
حمزه حمزه؛ علی اصغری؛ سید ابوالقاسم محمدی؛ امید سفالیان؛ سلیمان محمدی
چکیده
بهمنظور گروه‌بندی لاین‌های نوترکیب گندم نان ازنظر صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و تنش کم‌آبی انتهای فصل در دو سال زراعی 93 و 94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب و مهاباد مورد ارزیابی قرار ...
بیشتر
بهمنظور گروه‌بندی لاین‌های نوترکیب گندم نان ازنظر صفات فنولوژیک و تخصیص مواد فتوسنتزی، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه والدین (Yecora Rojo و No. 49) در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در شرایط آبیاری کامل و تنش کم‌آبی انتهای فصل در دو سال زراعی 93 و 94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب و مهاباد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین دو شرایط نرمال رطوبتی و تنش کم‌آبی ازنظر روز تا سنبله دهی، انتقال مجدد، عملکرد دانه و سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه اختلاف معنیدار دیده شد. همچنین بین ژنوتیپ‌های موردبررسی ازلحاظ کلیه صفات موردبررسی اختلاف معنیدار مشاهده شد. عملکرد دانه با روز تا سنبله‌دهی، تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و سنبله و میزان انتقال مجدد در هر دو شرایط همبستگی مثبت و معنیدار نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپها در هر دو شرایط به 4 گروه دسته‌بندی شدند به‌طوری‌که ژنوتیپ‌های 7، 17، 27، 32، 40، 50، 58، 62، 67، 69، 83، 106، 107 و 138 در کلاستر شماره چهار قرار گرفتند که بالاترین مقادیر صفات فنولوژیک، تخصیص مواد فتوسنتزی و عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. همچنین در تجزیه به عامل‌ها، در هر دو شرایط چهار عامل وارد مدل شدند که در شرایط نرمال 77.85 درصد و در شرایط تنش کم‌آبی انتهای فصل 68.76 درصد از تغییرات داده‌ها را تبیین نمودند. باتوجه به وجود تنوع ژنتیکی موجود در بین لاین‌ها از لحاظ صفات مورد بررسی و همچنین همبستگی مثبت و معنیدار عملکرد دانه با روز تا سنبله دهی، تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه و سنبله و میزان انتقال مجدد، گزینش ژنوتیپها بر اساس صفات مذکور می‌تواند ما را در دست-یابی به ژنوتیپ‌های پرمحصول در هر دو شرایط یاری دهد.
سمیرا سراوانی؛ علیرضا سبحانی؛ مسعود احمدی
چکیده
بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی و ارزیابی ژنوتیپ‌های چغندرقند ازنظر تحمل به تنش خشکی، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به‌صورت آزمایشگاهی و در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی در سال 1386 انجام گرفت. در بخش آزمایشگاهی از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار استفاده شد که دو ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی و ارزیابی ژنوتیپ‌های چغندرقند ازنظر تحمل به تنش خشکی، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به‌صورت آزمایشگاهی و در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی در سال 1386 انجام گرفت. در بخش آزمایشگاهی از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار استفاده شد که دو فاکتور موردمطالعه عبارت از 49 ژنوتیپ (44 هیبرید تست کراس و 5 شاهد) و 5 سطح تنش خشکی (صفر، 2/5-، 5- ، 7/5- ، 10- بار) بودند. پژوهش مزرعه‌ای بر پایه طرح لاتیس مربع (7×7) با سه تکرار انجام یافت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس آزمایشگاهی و مزرعه‌ای نشان داد که درصد جوانه‌زنی، طول ساقه چه و ریشه‌چه، وزن تر ساقه چه و ریشه‌چه، وزن خشک ساقه چه و ریشه‌چه در بین ژنوتیپ‌های چغندرقند و سطوح مختلف خشکی تفاوت معنیدار داشتند. ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در شرایط آزمایشگاه (ژنوتیپ‌های شماره 1، 10، 22، 23، 32، 41 و 49) با میانگین صفات درصد جوانه‌زنی، وزن خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه‌چهبه ترتیب با 43/29 درصد، 4/22 میکروگرم و 2/75 میکروگرم نسبت به سایر گروه‌ها برتری داشتند. در مورد صفات مزرعه‌ای گروه متحمل به تنش خشکی (ژنوتیپ‌های 11، 19، 21، 15 و 43) با میانگین صفت عملکرد قند سفید 10/18 تن در هکتار نسبت به گروه حساس با 5/84 تن در هکتار عملکرد قند سفید برتری داشت. طبق کلاستربندی بر اساس صفات موردمطالعه در پژوهش آزمایشگاهی، ژنوتیپ‌های چغندرقند در پنج گروه قرار می‌گیرند و در پژوهش مزرعه‌ای ژنوتیپ‌های چغندرقند به چهار گروه تقسیم شدند. این موضوع بیانگر تنوع ژنتیکی برای تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌هایموردبررسی است. صفات درصد جوانه‌زنی و وزن خشک ریشه‌چه در شرایط تنشمی‌توانند به‌عنوان صفاتیمؤثر در انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در مزرعه موردتوجه قرار گیرند.
