تنش فلزات سنگین
فاطمه محمودی؛ پریسا شیخ زاده؛ ناصر زارع؛ بهروز اسماعیل پور
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کاربرد اسیدسالیسیلیک بر شاخص‌های جوانهزنی بذر و خصوصیات بیوشیمیایی گیاهچه‌های کینوا تحت تنش کادمیوم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ی کاملاً تصادفی در چهار تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارها شامل کاربرد اسیدسالیسیلیک (پیش‌تیمار بذر و افزودن به بستر کاشت) و تنش ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کاربرد اسیدسالیسیلیک بر شاخص‌های جوانهزنی بذر و خصوصیات بیوشیمیایی گیاهچه‌های کینوا تحت تنش کادمیوم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ی کاملاً تصادفی در چهار تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارها شامل کاربرد اسیدسالیسیلیک (پیش‌تیمار بذر و افزودن به بستر کاشت) و تنش کادمیوم در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلیگرم در لیتر) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش شدت تنش کادمیوم، صفات درصد جوانهزنی، میانگین سرعت جوانهزنی، شاخص همزمانی جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، طول و وزن خشک گیاهچه و شاخص قدرت بذر کاهش یافتند و میانگین مدت جوانهزنی، زمان تا 50 درصد جوانهزنی، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز افزایش یافتند. در بین روش‌های کاربرد اسید سالیسیلیک، پیش‌تیمار نمودن بذرها نسبت به روش اضافه کردن به بستر کاشت، صفات درصد جوانهزنی، میانگین سرعت جوانهزنی، شاخص همزمانی جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، طول و وزن خشک گیاهچه و شاخص قدرت بذر، طول و وزن خشک گیاهچه، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز را به‌طور معنیداری افزایش داد. اما میانگین مدت جوانهزنی، زمان تا 50 درصد جوانهزنی را کاهش داد. پیش‌تیمار اسیدسالیسیلیک به هر دو روش در شرایط تنش کادمیوم، موجب افزایش معنی‌دار میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی گیاهچه‌ها گردید. در شرایط تنش 200 میلیگرم در لیتر کادمیوم، پیش‌تیمار اسید سالیسیلیک فعالیت آنزیم کاتالاز را 11.27 درصد، فعالیت آنزیم پراکسیداز را 6.51 تا 9.69 درصد و فعالیت آنزیم پل فنل اکسیداز را در حدود 68.39 درصد نسبت به روش اضافه کردن به بستر کشت افزایش داد. در مجموع، پیش‌تیمار بذری اسید سالیسیلیک، در سطوح مختلف تنش کادمیوم از راه افزایش توان بذر و گیاهچه و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی بیشترین اثر مثبت را بر جوانهزنی و رشد گیاهچه‌های کینوا داشت.
تنش شوری
خدیجه احمدی؛ عاطفه شجاعیان؛ حشمت امیدی؛ مجید امینی دهقی؛ فرشته آزادبخت
چکیده
شوری یک تهدید عمده برای کشاورزی مدرن است که باعث مهار و اختلال در رشد و توسعه محصولات زراعی می‌شود. پرایمینگ یکی از روش‌های مؤثر جهت بهبود جوانهزنی بذر و استقرار گیاهچه در شرایط محیطی تنش‌زا از جمله تنش شوری میباشد. به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و نیترات پتاسیم بر شاخص‌های جوانهزنی و فتوسنتزی دو رقم گلرنگ تحت تنش شوری یک ...
بیشتر
شوری یک تهدید عمده برای کشاورزی مدرن است که باعث مهار و اختلال در رشد و توسعه محصولات زراعی می‌شود. پرایمینگ یکی از روش‌های مؤثر جهت بهبود جوانهزنی بذر و استقرار گیاهچه در شرایط محیطی تنش‌زا از جمله تنش شوری میباشد. به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و نیترات پتاسیم بر شاخص‌های جوانهزنی و فتوسنتزی دو رقم گلرنگ تحت تنش شوری یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فناوری بذر دانشگاه شاهد در سال 1397 انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام گیاه گلرنگ رقم صفه اصفهان و گلدشت، پرایمینگ در سه سطح شاهد (آب مقطر)، سالیسیلیک اسید 0.5 میلیمولار و نیترات پتاسیم 0.3 درصد و تنش شوری ناشی از نمک دریاچه قم در چهار سطح 0، 5، 10 و 15 دسی‌زیمنس بر متر بودند. با توجه به نتایج افزایش شوری غلظت نمک (کلرید سدیم) موجب کاهش خصوصیات جوانهزنی بذر و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و افزایش محتوای پرولین شد. در رقم صفه بیشترین میزان مؤلفه‌های جوانهزنی همچون درصد جوانهزنی (90 درصد)، سرعت جوانهزنی (9.16 بذر در روز)، طول ریشه‌چه (25 میلی‌متر)، طول ساقه‌چه (49.5 میلی‌متر)، وزن‌تر گیاهچه (1.25 گرم) و وزن خشک گیاهچه (0.14 گرم) در عدم تنش شوری و کاربرد سالیسیلیک اسید به دست آمد. همچنین در شرایط تنش 15 دسی‌زیمنس بر متر و تیمار سالیسیلیک اسید رقم صفه جوانه زنی و رشد قابل‌توجهی داشت. پیش تیمار سالیسیلیک اسید تحت شرایط تنش شوری، موجب افزایش درصد جوانهزنی و شاخص‌های رشد گیاهچه می‌گردد. پیش‌تیمار نیترات پتاسیم باعث افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی در رقم صفه اصفهان و شرایط تنش شوری گردید. استفاده از روش مقرون‌به‌صرفه پرایمینگ بذر میتواند مؤلفه‌های جوانهزنی بذر را جهت رشد در شرایط شوری بهبود بخشد.
بهاره اسکندری؛ گودرز احمدوند؛ محمد علی ابوطالبیان
چکیده
به‌منظور بررسی عوامل محیطی بر مراحل جوانه زنی علف هرز تاتوره تماشایی چهار آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تکرار در سال 1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف شوری و خشکی در 6 سطح (صفر، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8- و 1- مگاپاسکال) و اثر اسیدیته با استفاده از محلولهای بافر با اسیدیته تنظیم شده 4 تا 9 موردبررسی قرار گرفتند. برای ...
بیشتر
به‌منظور بررسی عوامل محیطی بر مراحل جوانه زنی علف هرز تاتوره تماشایی چهار آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تکرار در سال 1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف شوری و خشکی در 6 سطح (صفر، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8- و 1- مگاپاسکال) و اثر اسیدیته با استفاده از محلولهای بافر با اسیدیته تنظیم شده 4 تا 9 موردبررسی قرار گرفتند. برای مطالعه عمق کاشت بذر روی سبز شدن بذور هر گیاه در اعماق صفر، 2، 4، 6، 8 و 10 سانتیمتری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش شوری و خشکی به صورت معنیداری از درصد جوانهزنی در سطح احتمال (p <0.05) کاسته شد. در برازش مدل سه پارامتری، رابطه بین سطوح مختلف تنش با درصد جوانه زنی، پارامتر X50 مدل نشان داد که تنش شوری و خشکی به ترتیب در پتانسیلهای 0.39- و 0.27- مگاپاسکال منجر به کاهش 50 درصدی حداکثر جوانه زنی شدند که نشان دهنده تأثیر بیشتر تنش خشکی بر تاتوره میباشد. اسیدیته مطلوب برای جوانهزنی تاتوره 6 بود و با افزایش pH از درصد جوانه زنی کاسته شد. بیشترین درصد سبز شدن بذور تاتوره در سطح خاک 73.33 درصد بودند و با افزایش عمق خاک درصد سبز شدن گیاهچه کاهش یافت. تنها 5 درصد از بذور قادر به سبز شدن از عمق 8 سانتیمتر سبز شدند. با توجه به اینکه گیاه تاتوره به برخی از عوامل محیطی مورد مطالعه مقاوم هست میتواند به عنوان یک علف هرز جدی در آینده در مزارع و باغات حضور داشته باشد. باشناخت اکولوژی و بیولوژی بذر تاتوره میتوان راهکارهای جدیدی با توجه به پیشبینی الگوی جوانه زنی و سبز شدن این علف هرز در جهت توسعه مدیریت تلفیقی ارائه داد.
قادر رستمی؛ محمد مقدم؛ رسول نریمانی؛ لیلا مهدیزاده
چکیده
به‌منظور بررسی اثر نوع پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی، مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ریحان تحت تنش شوری، دو آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتور اول پرایمینگ بذر در چهار سطح (نیترات پتاسیم 3 درصد ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر نوع پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی، مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ریحان تحت تنش شوری، دو آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتور اول پرایمینگ بذر در چهار سطح (نیترات پتاسیم 3 درصد به مدت 6 ساعت، اسید سالسیلیک 0.5 میلیمولار به مدت 12 ساعت، هیدروپرایمینگ با آب مقطر به مدت 24 ساعت و بذور بدون پرایمینگ) و فاکتور دوم سه سطح تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم (0، 50 و 100 میلی مولار) بودند. بیشترین سرعت جوانهزنی در تیمار پرایمینگ با آب مقطر ثبت شد. وزن تر و خشک گیاهچه، طول ساقه چه و ریشه چه نیز تحت تأثیر پرایمینگ قرار گرفت. در آزمایش گلدانی صفات رویشی گیاه با افزایش میزان تنش شوری کاهش معنیداری نشان دادند. همچنین، بیشترین میزان کلروفیل a برگ در گیاهان بدون تیمار شوری (شاهد) و تنش شوری 50 میلیمولار در گیاهان حاصل از بذور پرایم شده با آب مقطر به ترتیب به میزان 7.21 و 6.33 میلیگرم/گرم وزن تر برگ به دست آمد. بالاترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره برگ (80.66 درصد) و فنل کل (0.87 میلیگرم/گرم وزن تر) در گیاهان حاصل از بذور پرایم شده با آب مقطر به ترتیب تحت تنش شوری 50 و 100 میلیمولار مشاهده شد. علاوه بر این، بالاترین محتوای رطوبت نسبی برگ (71.55 درصد) در گیاهان حاصل از بذور پرایم شده با نیترات پتاسیم در شرایط بدون تنش شوری مشاهده شد. به‌طورکلی نتایج نشان داد در شرایط تنش شوری متوسط (50 میلیمولار) و بدون تنش (شاهد)، هیدروپرایمینگ بذر سبب بهبود صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی ریحان گردید.
یعقوب عارفی؛ الناز فرج زاده معماری تبریزی
چکیده
تنش رطوبتی مهمترین تنش غیرزیستی با اثر نامطلوب بر رشد و عملکرد گیاهان است بااین‌وجودانتخاب رقم مناسب و انجام پرایمینگ بذر موجب تعدیل اثر نامطلوب تنش رطوبتی بر رشد و نمو گیاهان می‌شود. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر هم‌زمان مدت‌زمان پرایمینگ (صفر (عدم پرایمینگ)، 8، 16 و 24 ساعت) و دو رقم ذرت (706 و 604) تحت سه شرایط رطوبتی (انجام آبیاری پس ...
بیشتر
تنش رطوبتی مهمترین تنش غیرزیستی با اثر نامطلوب بر رشد و عملکرد گیاهان است بااین‌وجودانتخاب رقم مناسب و انجام پرایمینگ بذر موجب تعدیل اثر نامطلوب تنش رطوبتی بر رشد و نمو گیاهان می‌شود. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر هم‌زمان مدت‌زمان پرایمینگ (صفر (عدم پرایمینگ)، 8، 16 و 24 ساعت) و دو رقم ذرت (706 و 604) تحت سه شرایط رطوبتی (انجام آبیاری پس از 70، 110 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و در سه تکرار و به‌صورت اسپلیت فاکتوریل و بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی بود. بین ارقام ازنظر عملکرد دانه اختلاف معنیداری مشاهده نشد. تنش رطوبتی تأثیر قابل‌توجهی در کاهش عملکرد ارقام داشت، به‌طوری‌که در صورت عدم پرایمینگ، آبیاری پس از 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کاهشی 52 درصدی را در عملکرد دانه در مقایسه با آبیاری پس از 70 میلی‌متر تبخیر باعث شد. بااین‌وجود پرایمینگ بذرهای ذرت با مدت‌زمان‌های بالاتر از 16 ساعت از این کاهش عملکرد ناشی از کم‌آبی جلوگیری نمود. در صورت عدم پرایمینگ، پرایمینگ 8 و 16 ساعت، تیمار آبیاری پس از 110 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر تأثیری بر عملکرد دانه نداشت. کم‌آبی شدید وزن بلال، وزن خشک اندام هوایی، محتوای کلروفیل برگ، سطح برگ و ارتفاع بوته را نیز نسبت به شاهد به ترتیب 20.7، 21.9، 14.9، 42.9 و 10.6 درصد کاهش داد. پرایمینگ تأثیر مثبت قابل‌توجهی را بر صفات موردبررسی داشت و پرایمینگ 8 ساعت باعث افزایش 19.9، 15.3 و 19.2 درصدی سطح برگ، وزن اندام هوایی و تعداد دانه شد، ولی بسته به زمان تیمار اثر پرایمینگ متفاوت بود. در کل پرایمینگ های 8 و 16 ساعت مؤثرترین مدت‌زمان‌های پرایمینگ ازنظر عملکرد دانه بودند.
عبدالحسین رضائی؛ حمیدرضا بلوچی؛ محسن موحدی دهنوی؛ ابراهیم ادهمی
چکیده
امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین درنتیجه فعالیت‌های انسانی یکی از تنش‌های محیطی مهم در گیاهان بوده، که میتواند به تولید گونه‌های اکسیژن فعال منجر شود. پرایمینگ با اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم به‌عنوان یک گزینه مناسب برای کاهش اثرات سمی کادمیوم در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر پرایمینگ بر برخی ...
بیشتر
امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین درنتیجه فعالیت‌های انسانی یکی از تنش‌های محیطی مهم در گیاهان بوده، که میتواند به تولید گونه‌های اکسیژن فعال منجر شود. پرایمینگ با اسید جیبرلیک، اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم به‌عنوان یک گزینه مناسب برای کاهش اثرات سمی کادمیوم در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر پرایمینگ بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه و شاخص‌های کیفی بذر سورگم تحت تنش کلرید و نیترات کادمیوم در سال 1394 در دانشگاه یاسوج انجام شده است. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل اسید جیبرلیک 800 میلیگرم در لیتر، اسید سالیسیلیک 0.3 میلیمولار، نیترات پتاسیم 1% و شاهد (بدون پرایم) و فاکتور دوم شامل سطوح کلرید و نیترات کادمیوم هرکدام در چهار سطح (0، 7.5، 15 و 30 میلیگرم در کیلوگرم خاک) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل کادمیوم و پرایمینگ برای پروتئین محلول در آب، آنزیم کاتالاز، آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و ارتفاع بوته معنی‌دار بود. اثر کادمیوم نشان داد که 30 میلیگرم کلرید کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک وزن دانه را نسبت به شاهد 24 درصد کاهش داد. به‌طورکلی تمام سطوح کادمیوم نسبت به شاهد (بدون کادمیوم) اثر کاهنده بر روی وزن دانه داشتند. پرایمینگ بذر با 0.3 میلیمولار اسید سالیسیلیک منجر به افزایش سرعت جوانهزنی و شاخص طولی بنیه بذر سورگم تحت تنش کادمیوم گردید. همچنین بیشترین شاخص وزنی بنیه در 15 میلیگرم کلرید و نیترات کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک مشاهده شد و کمترین شاخص وزنی بنیه به 7.5 و 30 میلیگرم کلرید کادمیوم به ازای هر کیلوگرم خاک تعلق داشت. در کل، پرایمینگ بذر با 800 میلیگرم در لیتر اسید جیبرلیک، و 0.3 میلیمولار اسید سالیسیلیک با بهبود شاخص‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیک گیاه مادر ازجمله افزایش محتوای پروتئین محلول و کلروفیل برگ میتواند باعث مقاومت نهال سورگم به سمیت کادمیوم و بهبود رشد آن و افزایش وزن دانه گردد. درنتیجه بذور تولیدی در این شرایط دارای سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر بیشتری نسبت به شاهد (عدم استفاده از پرایمینگ) هستند.
پروین بیات؛ مختار قبادی؛ محمد اقبال قبادی؛ غلامرضا محمدی
چکیده
مقدمه نخود (Cicer arietinum L.) مهمترین حبوبات در سیستمهای زراعی دیم محسوب می‌شود که در تناوب با گندم و جو در غرب ایران کشت می‌شود. از آنجایی که بذر مهمترین نهاده کشاورزی است و روی افزایش یا کاهش عملکرد گیاه زراعی بیشترین تأثیر را دارد، بنابراین استفاده از بذرهای با کیفیت بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. بذرهای قوی میتوانند بهتر جوانه ...
بیشتر
مقدمه نخود (Cicer arietinum L.) مهمترین حبوبات در سیستمهای زراعی دیم محسوب می‌شود که در تناوب با گندم و جو در غرب ایران کشت می‌شود. از آنجایی که بذر مهمترین نهاده کشاورزی است و روی افزایش یا کاهش عملکرد گیاه زراعی بیشترین تأثیر را دارد، بنابراین استفاده از بذرهای با کیفیت بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. بذرهای قوی میتوانند بهتر جوانه بزنند و در مواجهه با تنش های محیطی از درصد جوانه زنی و سبز شدن بیشتری برخوردار باشند که متعاقباً گیاهچه های قویتری هم تشکیل میدهند (Salehian, 1996). سرعت و درصد ظهور گیاهچه مهمترین عواملی هستند که روی تراکم بوته، سرعت رشد گیاه و نهایتاً عملکرد گیاه زراعی در مزرعه اثر میگذارند (Hussain et al., 2006; Begnamy and Cortelazz, 1996). آزمون های آزمایشگاهی مختلفی برای تعیین قدرت بذر پیشنهاد شده است از قبیل آزمون پیری تسریع شده (Hampton et al., 2004)، آزمون هدایت الکتریکی (Khavari et al., 2009)، آزمون سرما (Noli et al., 2008)، آزمون تنش اسمزی (Hampton and TeKrony, 1995) و غیره. در آزمون تنش اسمزی، بذر در معرض پتانسیلهای اسمزی فراهم شده با پلی اتیلن گلیکول (PEG) یا مانیتول جوانه میزند (Hampton and TeKrony, 1995). PEG یک پلیمر خنثی است که دارای جرم های مولکولی متنوع، حلالیت بالا در آب و سمیت پایین میباشد (Slama et al., 2007). به همین دلیل، PEG با کاهش پتانسیل آب، توسط محققین متعددی برای بوجود آوردن تنش آبی در گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این آزمایش، قابلیت آزمون تنش اسمزی فراهم شده با PEG ، به عنوان یک آزمون آزمایشگاهی قدرت بذر، برای پیش بینی ظهور و استقرار گیاهچه‌های نخود در مزرعه مطالعه گردید. مواد و روشها آزمایش در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران و در سال 1391 انجام شد. تحقیق در دو شرایط آزمایشگاهی و مزرعه اجرا گردید. در تحقیق آزمایشگاهی، 13 توده بذر در معرض پتانسیل اسمزی 6- بار فراهم شده با PEG-6000 جوانه زدند. ویژگی‌های متفاوت مربوط به جوانه زنی شامل درصد جوانه زنی نهایی، سرعت جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، و شاخص بنیه گیاهچه اندازه گیری شدند. در آزمایش مزرعه ای، این 13 توده بذر کشت شدند و ویژگی‌های گیاهچه مثل درصد سبز شدن نهایی گیاهچه، میانگین سبز شدن روزانه، سرعت سبز شدن گیاهچه و شاخص سبز شدن گیاهچه مورد اندازهگیری قرار گرفتند. همبستگی بین ویژگی‌های جوانه زنی در آزمون آزمایشگاهی با درصد و سرعت سبز شدن گیاهچه در مزرعه محاسبه گردید. نتایج و بحث نتایج نشان داد که در هر دو شرایط آزمایشگاه و مزرعه، از نظر ویژگی‌های جوانه زنی بذر و سبز شدن گیاهچه، توده های بذر نخود دارای اختلاف بودند. تجزیه اورتوگونال مشخص نمود که در هر دو شرایط، توده های بذر جدید نسبت به توده های بذر قدیمی از خصوصیات جوانه زنی و سبز شدن برتری برخوردار بودند. همچنین، توده های بذر متعلق به تیپ دسی نسبت به کابلی دارای خصوصیات جوانه زنی و سبز شدن بالاتری بودند. تجزیه همبستگی حاکی از آن بود که درصد سبز شدن گیاهچه در مزرعه با صفتهای طول ریشه چه و وزن خشک ساقه چه در آزمون آزمایشگاهی واجد بالاترین همبستگی مثبت بود. همچنین، همبستگی مثبت و معنی داری بین سرعت سبز شدن گیاهچه در مزرعه با صفتهای طول ساقه چه و ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و شاخص بنیه گیاهچه در آزمون آزمایشگاهی مشاهده گردید. نتیجه گیری همبستگی بین برخی صفتها در آزمون آزمایشگاهی با مزرعه نشان می دهد که آزمون تنش اسمزی قابلیت پیش بینی درصد و سرعت سبزشدن گیاهچه در مزرعه را تا حداکثر 30 درصد دارد.
سمیرا سراوانی؛ علیرضا سبحانی؛ مسعود احمدی
چکیده
به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و ارزیابی ژنوتیپ‌های چغندرقند ازنظر تحمل به تنش خشکی، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به‌صورت آزمایشگاهی و در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی در سال 1386 انجام گرفت. در بخش آزمایشگاهی از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار استفاده شد که دو ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و ارزیابی ژنوتیپ‌های چغندرقند ازنظر تحمل به تنش خشکی، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به‌صورت آزمایشگاهی و در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی در سال 1386 انجام گرفت. در بخش آزمایشگاهی از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار استفاده شد که دو فاکتور موردمطالعه عبارت از 49 ژنوتیپ (44 هیبرید تست کراس و 5 شاهد) و 5 سطح تنش خشکی (صفر، 2/5-، 5- ، 7/5- ، 10- بار) بودند. پژوهش مزرعه‌ای بر پایه طرح لاتیس مربع (7×7) با سه تکرار انجام یافت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس آزمایشگاهی و مزرعه‌ای نشان داد که درصد جوانهزنی، طول ساقه چه و ریشه‌چه، وزن تر ساقه چه و ریشه‌چه، وزن خشک ساقه چه و ریشه‌چه در بین ژنوتیپ‌های چغندرقند و سطوح مختلف خشکی تفاوت معنی‌دار داشتند. ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در شرایط آزمایشگاه (ژنوتیپ‌های شماره 1، 10، 22، 23، 32، 41 و 49) با میانگین صفات درصد جوانهزنی، وزن خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه‌چهبه ترتیب با 43/29 درصد، 4/22 میکروگرم و 2/75 میکروگرم نسبت به سایر گروه‌ها برتری داشتند. در مورد صفات مزرعه‌ای گروه متحمل به تنش خشکی (ژنوتیپ‌های 11، 19، 21، 15 و 43) با میانگین صفت عملکرد قند سفید 10/18 تن در هکتار نسبت به گروه حساس با 5/84 تن در هکتار عملکرد قند سفید برتری داشت. طبق کلاستربندی بر اساس صفات موردمطالعه در پژوهش آزمایشگاهی، ژنوتیپ‌های چغندرقند در پنج گروه قرار می‌گیرند و در پژوهش مزرعه‌ای ژنوتیپ‌های چغندرقند به چهار گروه تقسیم شدند. این موضوع بیانگر تنوع ژنتیکی برای تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌هایموردبررسی است. صفات درصد جوانهزنی و وزن خشک ریشه‌چه در شرایط تنشمی‌توانند به‌عنوان صفاتیمؤثر در انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در مزرعه موردتوجه قرار گیرند.
