تنش غرقاب
فاطمه عسکری فروشانی؛ افراسیاب راهنما؛ موسی مسکرباشی؛ ایمان کامرانفر
چکیده
تنش غرقابی بهعنوان یکی از تنش های غیرزیستی محدود کنندۀ رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق جهان است. بهمنظور بررسی واکنش های مورفولوژیک و زراعی گلرنگ در شرایط تنش غرقابی، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی1400-1399 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. سه سطح تنش ...
بیشتر
تنش غرقابی بهعنوان یکی از تنش های غیرزیستی محدود کنندۀ رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق جهان است. بهمنظور بررسی واکنش های مورفولوژیک و زراعی گلرنگ در شرایط تنش غرقابی، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی1400-1399 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. سه سطح تنش غرقابی: شاهد، تنش غرقابی ملایم (به مدت 24 ساعت) و شدید (به مدت 48 ساعت) به عنوان عامل اصلی و تنش در مراحل رشد رویشی و زایشی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه و روغن گلرنگ بسته به مدت زمان تنش و مرحلة رشدی گیاه به طور متفاوتی به تنش غرقاب واکنش نشان دادند. تنش غرقاب ملایم و شدید منجر به کاهش معنیدار عملکرد دانه به ترتیب به میزان 34 و 39 درصد و عملکرد روغن به میزان 16 و 32 درصد در مقایسه با شاهد شد. همچنین اعمال تنش در مرحلة رشد رویشی و زایشی به طور متفاوت عملکرد دانه و روغن را کاهش داد، به گونه ای که بیش ترین کاهش به ترتیب به میزان 57 و 35 درصد مربوط به تیمار تنش شدید در مرحلة رشد زایشی بود. کاهش شدید تعداد شاخه های فرعی فرعی در این مرحله ( 55 درصد)، سبب کاهش تعداد طبق در بوته و در نتیجه تعداد دانه در بوته و در نهایت کاهش عملکرد دانه شد. به عبارتی، بیشترین تأثیر تنش در مرحلة زایشی از طریق کاهش تعداد شاخه های فرعی فرعی و به دنبال آن کاهش تعداد طبق و دانه در بوته بود. این یافته ها نشان می دهد که گلرنگ در مرحلة رشد زایشی به تنش غرقاب حساس تر است و افزایش مدت زمان تنش باعث افزایش حساسیت و کاهش بیشتر عملکرد دانه این گیاه می شود.
منا پورعیسی؛ مجید نبی پور؛ موسی مسکرباشی
چکیده
به منظور بررسی سرعت پرشدن دانه و انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول ساقه تحت تنش خشکی انتهای فصل آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1391-1390 اجرا گردید. چهار رقم جو (نیمروز، جنوب، نصرت و ترکمن) تحت دو سطح رطوبتی شامل حفظ رطوبت در حد ظرفیت زراعی و تنش خشکی از روز دهم پس از گردهافشانی کشت ...
بیشتر
به منظور بررسی سرعت پرشدن دانه و انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول ساقه تحت تنش خشکی انتهای فصل آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1391-1390 اجرا گردید. چهار رقم جو (نیمروز، جنوب، نصرت و ترکمن) تحت دو سطح رطوبتی شامل حفظ رطوبت در حد ظرفیت زراعی و تنش خشکی از روز دهم پس از گردهافشانی کشت شدند. نتایج نشان داد که ارقام جو از نظر غلظت کربوهیدرات محلول در زمان گردهافشانی، بیشینه غلظت کربوهیدرات محلول، سهم کربوهیدرات محلول پیش از گردهافشانی، شیب افزایش غلظت کربوهیدرات محلول، میزان انتقال و کارایی انتقال تفاوت معنی داری داشتند. رقم جنوب بیشترین غلظت را در زمان گردهافشانی و همچنین بیشترین سهم کربوهیدرات پیش از گردهافشانی را نشان داد. اما رقم ترکمن با داشتن بیشترین شیب افزایش غلظت در دوره 10 روزه پس از گردهافشانی، توانست غلظتی معادل جنوب و نیمروز را در زمان بیشینه غلظت نشان دهد. عکس العمل ارقام از لحاظ میزان کربوهیدرات انتقالی و کارایی انتقال نسبت به تنش خشکی متفاوت بود. تنش خشکی سرعت کاهش کلروفیل را 66درصد افزایش داد. خشکی سرعت پرشدن دانه، وزن دانه و در نهایت عملکرد سنبله اصلی را به ترتیب به میزان 35، 15 و 17 درصد کاهش داد.