فیزیولوژی گیاهان در شرایط تنش
سید مسعود ضیائی؛ خالد سلیمی؛ سید رضا امیری؛ محمد رضا ریگی
چکیده
گلرنگ از قدیم‌الایام در بخشهای مختلف سیستان و بلوچستان کشت شده و نسبتاً متحمل به خشکی است، مصارف دارویی و غذایی متعددی برای مردم این منطقه دارد. سراوان نیز جزو مناطق خشک کشور محسوب میشود، ازاین‌رو کشت گیاهان سازگار با این مناطق میتواند جهت بهبود کشاورزی این منطقه مؤثر باشد؛ لذا این آزمایش با هدف بررسی سطوح مختلف آبیاری و ...
بیشتر
گلرنگ از قدیم‌الایام در بخشهای مختلف سیستان و بلوچستان کشت شده و نسبتاً متحمل به خشکی است، مصارف دارویی و غذایی متعددی برای مردم این منطقه دارد. سراوان نیز جزو مناطق خشک کشور محسوب میشود، ازاین‌رو کشت گیاهان سازگار با این مناطق میتواند جهت بهبود کشاورزی این منطقه مؤثر باشد؛ لذا این آزمایش با هدف بررسی سطوح مختلف آبیاری و محلولپاشی با سولفات روی و منگنز در آبان سال 1399 در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی سراوان به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل: آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله ابتدای ساقه رفتن و قطع آبیاری در مرحله گلدهی و فاکتور فرعی شامل سه سطح محلولپاشی با سولفات روی (سه در هزار)، سولفات منگنز (سه در هزار) و عدم محلولپاشی (شاهد) در کرت فرعی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که اثرات متقابل آبیاری و محلولپاشی در صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه، تعداد طبق، وزن هزار دانه، وزن دانه در بوته، وزن طبق در بوته، عملکرد زیستی، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عدد کلروفیل متر (اسپد) معنی‌دار شد (P≤ %1). محلولپاشی با سولفات روی سبب افزایش بیش از سه برابری عملکرد دانه در تمام تیمارهای آبیاری گردید، همچنین عملکرد دانه در محلولپاشی با سولفات روی در تیمار عدم قطع آبیاری (693 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شرایط قطع آبیاری در مرحله ساقه‌دهی و عدم محلولپاشی (100 کیلوگرم در هکتار) هفت‌برابر بیشتر بود. محلولپاشی با سولفات روی در شرایط عدم قطع آبیاری سبب افزایش سه برابری تعداد طبق نسبت به قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن و عدم محلولپاشی گردید. در تمام تیمارهای آبیاری محلولپاشی، با سولفات روی نسبت به سولفات منگنز و عدم محلولپاشی از برتری نسبی برخوردار بود. بیشترین ضرایب همبستگی عملکرد دانه با اجزای عملکرد به ترتیب مربوط به وزن طبق (**0.88=r) و وزن دانه در بوته (**0.73=r) مشاهده شد. به‌طورکلی میتوان از محلولپاشی با سولفات روی به‌عنوان یک راهکار زراعی در افزایش عملکرد و کاهش اثرات ناشی از قطع آبیاری انتهای فصل رشد در گیاه گلرنگ در شرایط آب‌وهوایی سراوان استفاده کرد.
سید رضا امیری؛ خالد سلیمی؛ سید مسعود ضیائی
چکیده
کم‌آبیاری یکی از گزینه‌های ایده‌آل برای کاهش تلفات آب و به تبع آن بهینه‌سازی کارایی مصرف آب در مناطق خشک است. به همین منظور، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی سراوان انجام شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح آبیاری (شامل 120، 100، 80 و 60 درصد) و فاکتور فرعی دو توده ...
بیشتر
کم‌آبیاری یکی از گزینه‌های ایده‌آل برای کاهش تلفات آب و به تبع آن بهینه‌سازی کارایی مصرف آب در مناطق خشک است. به همین منظور، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی سراوان انجام شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح آبیاری (شامل 120، 100، 80 و 60 درصد) و فاکتور فرعی دو توده عدس (بلوچستان و کردستان) بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که اثر کم‌آبیاری بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و کارایی مصرف آب معنی‌دار بود. صرف‌نظر از توده عدس، با افزایش میزان مصرف آب، عملکرد افزایش پیدا کرد اما این افزایش در سطح 120 درصد نسبت به شاهد معنی‌دار نبود که این امر منجر به کاهش کارایی مصرف آب در تیمار 120 درصد گردید. تیمار 80 درصد با10 درصد کاهش عملکرد نسبت به تیمار شاهد (100 درصد)، دارای بیشترین کارایی مصرف اب بود. همچنین، بیشترین شاخص برداشت در تیمار 80 درصد (0.24) و توده بلوچستان بدست آمد. عملکرد بیولوژیک توده بلوچستان در تیمار 80 درصد نسبت به تیمار شاهد، 27 درصد کاهش یافت که در نهایت منجر به افزایش شاخص برداشت شد. بنابراین، با توجه به اینکه منطقه مورد نظر جزء اقلیم‌های خشک محسوب میشود میتوان با 20 درصد کاهش آب آبیاری از منابع محدود آب حفاظت کرد.
سید مسعود ضیائی؛ حمیدرضا خزاعی؛ احمد نظامی
چکیده
کمبود آب خاک ازجمله عواملی است که بر عملکرد و کارکرد فیزیولوژیکی ماش، تأثیر بسزایی دارد. لذا به‌منظور بررسی مقادیر رطوبت خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام ماش آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در بهار سال 1394 به اجرا درآمد. تیمارهای ...
بیشتر
کمبود آب خاک ازجمله عواملی است که بر عملکرد و کارکرد فیزیولوژیکی ماش، تأثیر بسزایی دارد. لذا به‌منظور بررسی مقادیر رطوبت خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام ماش آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در بهار سال 1394 به اجرا درآمد. تیمارهای رطوبتی خاک شامل: 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی مزرعه در عامل اصلی و ارقام ماش (ازبکستانی، پرتو، هندی و لاین‌های B73-726 و A73-726) به‌عنوان عامل فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف خشکی، رقم و اثرات متقابل آن‌ها بر ویژگیهای فنولوژیک برحسب درجه روزرشد از کاشت تا ظهور جوانه گل، از کاشت تا رسیدن اولین نیام، از کاشت تا رسیدگی کامل و از ظهور جوانه گل تا رسیدگی کامل و عملکرد و اجزای آن مثبت و معنی‌دار بود.لاین A73-726 دارای کوتاه‌ترین و رقم ازبکستانی بیشترین طول دوره رشد در بین ارقام و لاین‌های موردبررسی بودند. لاین A73-726 بیشترین طول دوره رشد زایشی را در بین ارقام و لاین‌های موردبررسی دارا بود. از طرفی رقم ازبکستانی باوجود طولانی بودن طول دوره رشد، کوتاه‌ترین دوره رشد زایشی را دارا بود. نتایج نشان داد که لاین A73-726 در تمام سطوح رژیم رطوبتی اعمال‌شده دارای بیشترین و رقم ازبکستانی کمترین عملکرد دانه و شاخص برداشت را دارا بودند، بیشترین همبستگی عملکرد دانه به ترتیب با تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد شاخه اصلی در بوته و طول غلاف مشاهده شد.
