حسین زاهدی؛ اکبر علی پور
چکیده
جو یکی از سازگارترین غلات است که در شرایط آب و هوایی مساعد، در خاک حاصلخیز که قابلیت نگهداری آب در آن زیاد باشد کشت می‌گردد. این گیاه نسبت به گندم در برابر خشکی مقاوم‌تر است، پدیده خشکی در ایران یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولیدات زراعی است. اعمال تنش کم‌آبی به‌شدت اجزای عملکرد و عملکردهای بیولوژیک و دانه را کاهش می‌دهد. استفاده ...
بیشتر
جو یکی از سازگارترین غلات است که در شرایط آب و هوایی مساعد، در خاک حاصلخیز که قابلیت نگهداری آب در آن زیاد باشد کشت می‌گردد. این گیاه نسبت به گندم در برابر خشکی مقاوم‌تر است، پدیده خشکی در ایران یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولیدات زراعی است. اعمال تنش کم‌آبی به‌شدت اجزای عملکرد و عملکردهای بیولوژیک و دانه را کاهش می‌دهد. استفاده از نانو کودها منجر به افزایش کارایی استفاده از عناصر غذایی، مدیریت صحیح مصرف کود و کاهش تعداد دفعات کاربرد کود می‌شود. بدین منظور آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95 - 1394 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد کود نانو کلات آهن و منگنز دارای 11 سطح به ترتیب شامل غلظت یک در هزار کود نانو کلات آهن، سه در هزار کود نانو کلات آهن، یک و نیم در هزار نانو کلات منگنز، سه در هزار کود نانو کلات منگنز، یک در هزار کود نانو کلات آهن و یک و نیم در هزار کود نانو کلات منگنز، یک در هزار کود نانو کلات آهن و سه در هزار کود نانو کلات منگنز، یک و نیم در هزار کود نانو کلات منگنز و سه در هزار کود نانو کلات آهن، سه در هزار کود نانو کلات آهن و سه در هزار کود نانو کلات منگنز، بدون محلول‌پاشی (شاهد)، محلول‌پاشی آب خالص، سه در هزار کود میکرو آهن و سه در هزار کود میکرو منگنز، به‌عنوان فاکتور فرعی و رژیم‌های آبیاری در سه سطح بدون تنش (50% آب قابل‌استفاده مزرعه)، کم‌آبی در مرحله رویشی (30% آب قابل‌استفاده مزرعه در مرحله رویشی) و کم‌آبی در مرحله زایشی (30% آب قابل‌استفاده مزرعه در مرحله زایشی بود، به‌عنوان فاکتور اصلی بودند. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی سطوح مختلف نانو کلات آهن و منگنز در مراحل رویشی و زایشی موجب افزایش میزان عملکرد و اجزای عملکرد خصوصاً در مرحله‌ی رویشی شد، حال‌آنکه تیمار شاهد (بدون محلول‌پاشی) کمترین میزان عملکرد و اجزای عملکرد را داشت. همچنین اثرات متقابل نانو کلات آهن و منگنز و سطوح مختلف تنش کمبود آب بر کلیه صفات اندازه‌گیری شده به‌جز شاخص برداشت معنی‌دار بود. درنهایت نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی در مرحله زایشی و رویشی موجب کاهش و استفاده از نانو ذرات موجب افزایش میزان عملکرد و اجزای عملکرد می‌گردد؛ بنابراین، عوارض جانبی ناشی از کمبود آب میتواند در این منطقه و مناطق مشابه با محلول‌پاشی نانو کلات آهن و منگنز کاهش یابد.
وحید اسماعیل زاده؛ حسین زاهدی؛ یونس شرقی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ سید علی علوی اصل
چکیده
کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان جهت تولید روغن خوراکی در جهان بوده و شوری نسبی آب برخی از مناطق ایران از عوامل افت عملکرد این گیاهان است. زئولیتها گروهی از کانیهای متخلخل طبیعی هستند که با ساختمان کریستالی خود قادرند تا 70 درصد حجم خود آب جذب کنند که ناشی از ساختمان بلوری و تخلخل بالای آن‌ها میباشد. اخیراً تحقیقات گسترده ...
بیشتر
کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان جهت تولید روغن خوراکی در جهان بوده و شوری نسبی آب برخی از مناطق ایران از عوامل افت عملکرد این گیاهان است. زئولیتها گروهی از کانیهای متخلخل طبیعی هستند که با ساختمان کریستالی خود قادرند تا 70 درصد حجم خود آب جذب کنند که ناشی از ساختمان بلوری و تخلخل بالای آن‌ها میباشد. اخیراً تحقیقات گسترده ای درباره تأثیر زئولیت در گیاهان زراعی انجام شده است و در این میان بررسی اثر متقابل این ماده بر عملکرد کلزا ضروری به نظر میرسد. بدین منظورآزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری در سه سطح شاهد، شوری 5 و 10 دسی زیمنس بر متر، کاربرد زئولیت در دو سطح شاهد و 8 تن در هکتار و ارقام کلزا در چهار سطح زرفام، ساریگل، هایولا و RGS بودند. در انتها صفاتی از قبیل عملکرد دانه، اجزای عملکرد، عملکرد و درصد روغن و شاخص سبزینگی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر تمامی صفات موردبررسی به‌جز شاخص برداشت معنی دار بوده و هیچ‌یک از تیمارهای آزمایشی اثر معنیداری بر درصد روغن نداشتند. صفات تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت تحت تأثیر تنش شوری قرار نگرفتند و زئولیت بر عملکرد دانه، تعداد غلاف، تعداد دانه در غلاف، شاخص برداشت و شاخص سبزینگی معنیداری شد. نتایج نشان داد کاربرد زئولیت در سطوح شوری صفر و تنش متوسط میتواند عملکرد دانه رقم RGSرا 26 و 9 درصد افزایش دهد. رقم ساریگل در شرایط بدون تنش و رقم زرفام در شرایط تنش شدید با اختلاف 22 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین وزن هزار دانه را داشتند. رقم ساریگل در شرایط شاهد تنش و زئولیت با اختلاف 66 درصد نسبت به رقم زرفام در شرایط تنش شدید و شاهد زئولیت بیشترین عملکرد روغن را دارا بود. همچنین رقم زرفام در شرایط تنش متوسط و عدم کاربرد زئولیت مقادیر شاخص سبزینگی بیشتری نسبت به همان رقم در شرایط تنش شدید و عدم کاربرد زئولیت دارد.
